УРОК 5 – LECIONO 5

Rapide sekiĝanta mebla lako

En Svedio oni produktas rapide sekiĝantan meblan lakon, en kies [1] konsiston eniras minimuma kvanto da formaldehido kaj ne eniras aromaj solviloj [2].

La meblon, kovritan per tiu [1] lako, oni povas poluri post [3] unu horo ĉe la temperaturo 20^o C [4]. Ĉe uzado de tia [1] lako pliboniĝas kondiĉoj de laboro kaj plialtiĝas la rendimento de laboro de meblistoj [2].

Камэнтары – Komentoj

1. У эспэранта 10 пытальных словаў (займеньнікаў і прыслоўяў), якія, як і многія беларускія пытальныя словы, пачынаюцца на «k»: kiu? – хто?, каторы?, kio? – што?, kia? – які?, kie? – дзе?, kien? – куды?, kiam? – калі?, kiom? – колькі?, kial? – чаму?, kiel? – як?, kies? – чый?

Калі замяніць пачатковае «k» на «t», утвараюцца ўказальныя словы: tiu – той, tio – тое, tia – такі, tie – там, tien – туды, tiam – тады, tiom – столькі, tial – таму, tiel – так, ties – таго.

2. Суфіксы: -ist- азначаюць прафэсію, сталы занятак (specialisto, kemiisto, laboristo, konstruisto, inventisto); -il- азначае прыладу, інструмэнт, сродак (miksilo – зьмешвальнік, міксэр, premilo – прэс, direktilo – руль).

3. Прыназоўнікі: post – пасьля, за, па-за: post la ricevo – пасьля атрыманьня, post minuto – праз хвіліну.

4. Парадак словаў у эспэранта свабодны, як і ў беларускай мове: ён можа падкрэсьліваць новую інфармацыю ў фразе і лягічна выдзяляць словы ці групы словаў.

Словы – Vortoj

Seka – сухі, Svedio – Швэцыя, konsisti – складацца, iri – ісьці, хадзіць, kvanto – колькасьць, formaldehido – фармальдэгід, solvi – раствараць; рашаць, kovri – накрываць, закрываць, povi – магчы, poluri – паліраваць, horo – гадзіна, bona – добры, kondiĉo – умова, rendimento – прадукцыйнасьць.