  Nieuwsarchief 2022Joelfeest ingeluid vanuit de ruimte 
Internationaal Ruimtestation ISS - Astronaut Audwen Wulțssun heeft vandaag vanuit het ISS het Joelfeest ingeluid, voor Ferna Sedars de heiligste viering van het jaar. Audwen sprak middels videoverbinding met de koninklijke familie, premier Storwulf, meerdere leden van het Riksțing en beantwoordde vragen van schoolkinderen, die waren uitgenodigd op Sterrenbasis Emgrund. De gebeurtenis werd live uitgezonden, waarbij Audwen de zonsopkomst boven het aardoppervlak filmde. Om precies 21:48 uur Frilandse tijd, het moment van de zonnewende, las Audwen de eerste strofen van het scheppingsverhaal voor:
(bron: Fersehwar Dunwik, 21 december 2022) Gevangenenruil Friland-Hiveria West-Runsburg - Bij Grenspost Marktplein, op de brug tussen West- en Oost-Runsburg, heeft vandaag een gevangenenruil plaatsgevonden tussen Friland en Hiveria. Het gaat om militairen die oorlogsmisdaden zouden hebben gepleegd tijdens de Vijfde Frilands-Hiveriaanse Oorlog en hiervoor al bijna 14 jaar gevangen zaten. Ook werden vermeende spionnen van de Frilandse MTA en de Hiveriaanse Service de Connaissance uitgewisseld, alsmede "terroristen", waarmee leden van de Skadhar en FA vaak worden aangeduid. (bron: Metskapaliska Airund, 6 november 2022) Klimaatactivisten besmeuren 'Storlauseg' Isungan - In het Frilands Museum te Isungan hebben klimaatactivisten vanmorgen het beroemde schilderij "Storlauseg" van Gunțstab Harmanssun besmeurd met tomatensoep. Hierna probeerden zij zich er met hun handen aan vast te lijmen. Het werk, waarop één van de belangrijkste gebeurtenissen uit de Frilandse geschiedenis is vastgelegd, raakte hierbij licht beschadigd. Museumbezoekers reageerden woedend op de actie en werkten de daders hardhandig tegen de grond. Op videopagina Bilațsamnung.fl is een filmpje opgedoken, waarin te zien is hoe de activisten worden overgoten met hun eigen tomatensoep en uiteindelijk, zichtbaar opgelucht, door de politie worden afgevoerd. Wenrad Hrudawulfssun, Minister van Cultuur en Erfgoed, heeft geen goed woord over voor de actie: 'Geen enkel doel rechtvaardigt zo'n laffe aanval op ons culturele erfgoed. Als je iets te zeggen hebt, maak je gebruik van je vrijheid van meningsuiting en ga je geen objecten van cultuurhistorische waarde vernielen.' (bron: Skreg Neujas, 22 oktober 2022) Nieuwe burgemeester Lindan 
Lindan - Frițnanț Hargastssun (40) is vandaag benoemd tot burgemeester van Lindan. Hij zat al enige jaren in de gemeenteraad (Stadsțing) namens de plaatselijke partij Lindan Skehiț ("Lindan Verbetert") en was ook al eens wethouder. Lindan Skehiț werd vorige maand de grote winnaar van de gemeenteraadsverkiezingen en mocht daarom de burgemeester leveren. Het nieuwe college zal zich gaan richten op veiligheid, lastenverlichting, woningbouw en verduurzaming van de lucht- en zeehaven.(bron: Algamain Neujasblad, 13 oktober 2022) Winalanders ontvluchten Russische mobilisatie Zimagrad - Nadat president Poetin eergisteren een gedeeltelijke mobilisatie afkondigde, ontvluchten steeds meer Russische mannen hun land. Ook onder de Frilandse minderheid in Winaland (Rus: Zimagrad Okrug) is weinig enthousiasme voor Poetin's oorlog tegen Oekraïne. Een steeds groter aantal wil daarom "terugkeren" naar Friland. Hoewel het merendeel van de Winalanders nog nooit in Friland is geweest, beschikken velen over zowel een Russisch als een Frilands paspoort. Voor deze groep is een enkeltje Friland geen probleem, maar degenen met alleen een Russisch paspoort krijgen te maken met de strenge Frilandse immigratiewetten en maken hierdoor weinig kans te worden toegelaten. Winalanders die tenminste één Frilandse ouder hebben, proberen op basis daarvan alsnog een Frilands paspoort aan te vragen bij het consulaat in Zimagrad (Fri: Wentarburg). Dit kan de toestroom niet meer aan en verwijst steeds meer mensen door naar het consulaat-generaal in Sint-Petersburg. Drie geluksvogels, Brunwulț Hailagassun (Bronislav Olegovitsj), Hrudrik Laujungssun (Ryurik Leonidovitsj) en Serk Aleksandarssun (Sergei Alexandrovitsj), wisten bij het consulaat nog op tijd een Frilands paspoort te bemachtigen. Hun ouders zijn Frilands, maar hebben hun geboorte nooit gemeld bij het consulaat. Na wat uitzoekwerk bleken ze hierdoor alsnog recht te hebben op de Frilandse nationaliteit. 'We kunnen met een vrachtschip mee naar Noorwegen,' lacht Brunwulț. 'En daar nemen we het vliegtuig naar Friland, waar ons hopelijk een betere toekomst wacht dan hier. Poetin zoekt het maar uit met zijn stomme oorlog!' (bron: Alland Utwerp, 23 september 2022) EERSTE FRILANDER IN DE RUIMTE Baikonur - Audwen Wulțssun heeft vandaag als eerste Frilander de ruimte bereikt. Deze mijlpaal is het resultaat van een samenwerking tussen het Frilandse FRȚ, het Europese ESA, het Amerikaanse NASA en het Russische Roskosmos, waarvoor Audwen uiteindelijk werd selecteerd. Hij reist samen met twee Russen en een Amerikaan naar het internationale ruimtestation ISS. Hier zal hij, onder andere, reparaties en wetenschappelijke experimenten uitvoeren. Na zijn aankomst in het ISS sprak Audwen via radioverbinding met koning Waldrik en premier Storwulf, die hem feliciteerden en succes wensten. Naast lof, is er ook kritiek op de hoge kosten en de samenwerking met Rusland, wat vooral gevoelig ligt sinds de Russische inval in Oekraïne. Tulgița Alfrițsduhter, directeur-generaal van de FRȚ, pareerde de kritiek door te wijzen op de lange voorbereidingstijd van de missie, waarvoor bij aanvang voldoende budget beschikbaar was en ook de relatie met Rusland nog goed was. Bovendien 'bevordert de missie vrede en internationale samenwerking, doordat de mensen op aarde zullen zien dat wij alleen verder komen door samen te werken. Het is nutteloos te vechten om een kleine, blauwe stip in een oneindig heelal.' Soyuz-vlucht MS-22 vertrok vanmiddag om 13:54 uur vanaf Kosmodroom Baikonur in Kazachstan en koppelde om 17:06 uur aan bij het ISS. Audwen zal ongeveer een halfjaar in het ISS verblijven. (bron: Ța Frija Tidung, 21 september 2022) Uitvaart koningin Elizabeth II Londen - Koning Waldrik en gemalin Amalgard hebben vandaag namens Friland de laatste eer bewezen aan koningin Elizabeth II van het Verenigd Koninkrijk. Op het Fulksslut te Riksgard is de rouwwimpel gehesen. Het koninklijk paar sprak eerder vandaag haar bewondering en dankbaarheid uit voor de wijze waarop de Britse vorstin haar volk diende en de positieve bijdrage die zij leverde aan de Brits-Frilandse betrekkingen. (bron: Upen Neujassandjar, 19 september 2022) 
Kabinet investeert in wind- en kernenergieAnstarburg - Het kabinet investeert miljarden skat in de bouw van twee nieuwe kernreactors in Anstarburg en de aanleg van een groot windmolenpark op zee. Coalitiepartij GF heeft zich lang verzet tegen het plan, maar door de energiecrisis en de door het kabinet gestelde klimaatdoelen bleven er weinig geschikte alternatieven over. De toevoeging van het windmolenpark trok GF uiteindelijk over de streep. Minister van Milieu Fifald Ingwulfsduhter (GF) is tevreden: 'Hoewel GF geen voorstander is van kernenergie, vind ik dit plan goed uit te leggen aan onze kiezers. Het is schoner dan terugvallen op kolencentrales, er wordt daarnaast geïnvesteerd in windenergie en op termijn zullen de hoge energieprijzen dalen, waardoor vooral de lagere inkomens weer wat ademruimte zullen krijgen.' Naast begrip, oogst de minister ook kritiek omdat het nog zo'n vier jaar zal gaan duren voordat de nieuwe reactoren en het windmolenpark operationeel zullen zijn. Tot die tijd zal extra aardgas worden gewonnen in Wulfmark en uit gasvelden op zee. De minister herhaalde dat er geen sprake zal zijn van heropening van kolencentrales of meer afname van Russisch gas. (bron: Geldwihtsmer, 28 augustus 2022) Vandaag officieel hittegolf Stolburg - De voorspelde hittegolf is een feit; het Kununglik Wedarkunstig Ganautskap (KWG) registreerde vandaag wederom temperaturen boven de 30 graden, wat voor Frilandse begrippen uitzonderlijk hoog is. De hoogste temperaturen werden gemeten in de gouwen Medga en Nurțland. In Stolburg werd het zelfs 33 graden; één van de hoogste temperaturen ooit gemeten in Friland. De bevolking reageert verdeeld op de hitte; er wordt gebarbecued, gezwommen en er staan lange files naar het strand, maar er wordt ook volop geklaagd op sociale media zoals Mulanbok.fl. Het KWG verwacht dat de hitte nog enkele dagen zal aanhouden, maar dat eind deze week verkoeling zal komen in de vorm van regen en onweer. (bron: Utwerp 7, 18 juli 2022) Verantwoordingsdag onrustig verlopen Dunwik - Vandaag was de jaarlijkse Farandwurdungsdag (Verantwoordingsdag), waarop het landelijk parlement (Riksțing) en alle provinciale parlementen (Gațingan) en gemeenteraden (Stadsțingan) aan het volk moesten uitleggen wat zij het afgelopen jaar hebben gedaan en welke beloften zijn waargemaakt. Traditioneel wordt in een live-uitzending een verklaring voorgelezen door de premier (landelijk), graaf (provinciaal) of burgemeester (gemeentelijk), waarna oppositiepartijen de kans krijgen hun eigen verklaringen voor te lezen. Ook worden er enige uren uitgetrokken om vragen te beantwoorden van journalisten en een zo divers en representatief mogelijke afvaardiging van burgers. Doorgaans is dit het moment om opgekropte onvrede te uiten, dus onze volksvertegenwoordigers wordt op deze dag het vuur aan de schenen gelegd door bloeddorstige tegenstanders, ontevreden aanhangers en kritische journalisten. In het Stadsțing van Dunwik ging het er vandaag zelfs zo heet aan toe, dat de politie moest ingrijpen; een groep studenten bestormde het stadhuis en bekogelde burgemeester Frițrik Gaizhardssun (GF) met eieren en rookbommen, naar verluid omdat hij te weinig oog zou hebben voor het klimaat. Het pand moest worden ontruimd, één agent raakte lichtgewond en acht studenten werden gearresteerd. (bron: Nat 1, 1 juni 2022) 
Discussie over NAVO-lidmaatschapGlitstad - Segred Hrudaberhtsduhter, partijleidster van de sociaaldemocratische MFA, heeft op een bijeenkomst in Glitstad de knuppel in het hoenderhok gegooid door te pleiten voor een Frilands NAVO-lidmaatschap. Zij noemt de huidige neutraliteitspolitiek "niet meer van deze tijd" en wil dat Friland, in navolging van Zweden en Finland, een lidmaatschapsverzoek indient. Zij noemde de Russische inval in Oekraïne als voorbeeld van de noodzaak hiervan. Hoewel de steun voor een Frilands NAVO-lidmaatschap de afgelopen jaren flink is toegenomen, is een meerderheid van de bevolking nog steeds voor handhaving van de neutraliteitspolitiek. Ook in het Riksțing is geen meerderheid te vinden. Het Kabinet-Storwulf vindt de Frilandse deelname aan het NAVO Partnerschap voor de Vrede meer dan voldoende. Bovendien wil het geen NAVO-bases op Frilands grondgebied, beschouwt het de NAVO door haar interventies in o.a. Kosovo en Libië niet langer als een zuiver defensief bondgenootschap en wijst het erop dat de meeste Frilandse overzeese gebiedsdelen ten zuiden van de Kreeftskeerkring liggen en daardoor niet onder de bescherming van Artikel 5 zouden vallen. Een ander obstakel voor een Frilands NAVO-lidmaatschap is dat een kandidaat-lidstaat niet betrokken mag zijn in territoriale conflicten en volledige controle moet hebben over haar eigen grondgebied. Aan deze voorwaarde wordt niet voldaan door de kwestie Oost-Walamark en het langslepende conflict hierover met buurland Hiveria. Bovendien moeten alle huidige NAVO-leden unaniem instemmen met toetreding. Frankrijk, dat nauwe banden onderhoudt met Hiveria, zal vermoedelijk niet zomaar akkoord gaan. Een mogelijke oplossing zou zijn een gezamenlijk toetreden van Friland en Hiveria, dat in het verleden al eens zonder succes een aanvraag indiende. Dit vereist echter dat beide landen op korte termijn de strijdbijl begraven, wat onwaarschijnlijk is. Ook binnen haar eigen partij ligt Segred's voorstel gevoelig; een NAVO-lidmaatschap zou kunnen betekenen dat Friland vaker bij conflicten betrokken raakt en bovendien is er binnen de MFA grote weerstand tegen de mogelijke plaatsing van NAVO-kernwapens op Frilands grondgebied. Het lijkt er daarom niet op dat Friland op korte termijn het voorbeeld van Zweden en Finland zal volgen. (bron: Utwerp 7, 16 mei 2022) Koninklijk paar viert begin Austar Twaibak - Koning Waldrik en gemalin Amalgard hebben vandaag het begin van Austar gevierd in Twaibak, de hoofdstad van Medga. Zij werden vergezeld door Hulțiga Gaizhardssun, druhtin (graaf) van Medga, en Haimrika Segarsduhter, burgsteurar (burgemeester) van Twaibak. Precies om middernacht ontstak de koning het vreugdevuur, waarna hij er zelf als eerste overheen sprong om het land geluk en vruchtbaarheid te bezorgen. Het lentefeest is één van de belangrijkste vieringen van Ferna Sed en zal de gehele maand duren. (bron: Upen Neujassandjar, 1 april 2022) 'Poetin-vriend' Storwulf overleeft motie Riksgard - Premier Storwulf heeft vandaag een motie van wantrouwen overleefd. De motie werd gesteund door een groot deel van de oppositie, maar behaalde geen meerderheid in het Riksțing. Storwulf ligt onder vuur vanwege zijn relatief neutrale houding inzake de Oekraïneoorlog, maar ook omdat hij lange tijd streefde naar een betere verstandhouding met Rusland en in december 2020 Amerikaanse sancties riskeerde met een Russische wapendeal. Ook internationaal klinkt veel kritiek: de VS, EU en Oekraïne zelf roepen Friland op deel te nemen aan de sancties tegen Rusland, Russische tegoeden te bevriezen en zo snel mogelijk te stoppen met het afnemen van Russische olie en gas. Aan dit laatste wordt gewerkt, maar veel verder lijkt het kabinet niet te willen gaan. Hoewel Friland door haar ligging altijd meer op het Westen is gericht dan op Rusland en China, probeert het doorgaans geen van deze grootmachten tegen zich in het harnas te jagen. Haar neutrale opstelling heeft hierbij altijd goed geholpen, dus het kabinet zal deze lijn niet zomaar opgeven. Overigens is Friland achter de schermen niet altijd even neutraal, want landen die haar teveel dwars hebben gezeten, kunnen erop rekenen dat de Frilandse inlichtingendienst gevoelige informatie over hen zal delen met de concurrentie. (bron: Algamain Neujasblad, 26 maart 2022) De Grote Atlas wijzigt Oekraïense plaatsnamen Tillau - Utgebarai Uwal (Uitgeverij Uil) uit Tillau zal in de nieuwste editie van Ța Stora Landbladbok (De Grote Atlas) niet langer de oude, Russische namen van Oekraïense plaatsen gebruiken. Deze dateren uit de Sovjetperiode maar worden nog regelmatig gebruikt, tot ergernis van Oekraïne. De plaatsen Dnjepropetrovsk, Charkov, Kiev, Lvov, Nikolajev en Zaporozje zullen bijvoorbeeld worden hernoemd naar Dnipro, Charkiv, Kyiv, Lviv, Mykolajiv en Zaporizja. Deze namen verschijnen overigens tussen haakjes achter de officiële Frilandse namen: respectievelijk Kațarinswulț, Karkoburg, Kainugard, Lemberg, Nikolaus an ța Sunțbaug en Aleksandarburg. In de Frilandse taal worden buitenlandse plaatsnamen vaak fonetisch gespeld (Chicago>Sjikago), ver-Frilandst (Athene>Ațenhaim) of letterlijk vertaald (Singapore>Laugard). Ook wordt vaak vastgehouden aan historische plaatsnamen die elders in onbruik zijn geraakt (Tallinn>Rewal), wat regelmatig voor verwarring zorgt. (bron: Skreg Neujas, 21 maart 2022) 
Protest bij Russische ambassadeRiksgard - Bij de Russische ambassade aan de Algsmargat hebben enkele honderden mensen vandaag gedemonstreerd tegen de oorlog in Oekraïne. De demonstranten zwaaiden met Oekraïense vlaggen en riepen leuzen als "Putin murțjar" (Poetin moordenaar) en "ni kreig gagan Krain" (geen oorlog tegen Oekraïne). Vier demonstranten werden aangehouden voor het gooien van stenen en verfbommen. Een groeiend aantal bedrijven geeft aan te zullen deelnemen aan de boycotactie "Ni wazan ut Rusland, und Putin friț farstand" (Geen waren uit Rusland, tot Poetin vrede begrijpt). Deze actie werd in 2014 gehouden naar aanleiding van het neerschieten van vlucht MH17 en gaat nu, acht jaar later, op herhaling. (bron: Unsa Spegel, 12 maart 2022) Oorlog Oekraïne: reactie premier Riksgard - Naar aanleiding van de Russische inval in Oekraïne heeft premier Storwulf vanmorgen het volk toegesproken. Hij deed dit in een live-uitzending vanuit de Laujanburg, zijn ambtswoning te Riksgard. Hij betuigde zijn medeleven met iedereen die door de oorlog wordt getroffen en zei de levering van hulpgoederen toe, zoals voedsel en medicijnen. Hij veroordeelde de Russische invasie, maar herhaalde dat Friland een neutrale natie is en daarom aan geen van beide partijen wapens zal leveren. Wel zal Friland op zoek gaan naar alternatieven voor Russische olie en gas. Formeel omdat het voor haar energievoorziening niet te afhankelijk wil worden van één bron, maar informeel zal de oorlog in Oekraïne hierbij zeker een rol hebben gespeeld. De premier verwacht dat de energieprijzen hierdoor fors zullen stijgen en beloofde dat het kabinet de lasten zal verlichten door de accijnzen te verlagen. Storwulf zei "geschrokken, boos en verdrietig" te zijn door de gebeurtenissen in Oekraïne. Hij citeerde de woorden van de Amerikaanse president Roosevelt bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog: 'This nation will remain a neutral nation, but I cannot ask that every American remain neutral in thought as well. Even a neutral has a right to take account of facts. Even a neutral cannot be asked to close his mind or his conscience.' Storwulf voegde hieraan toe: 'Ook wij Frilanders hebben het recht de feiten in ogenschouw te nemen, en ik zal niemand vragen zijn geest of geweten te sluiten voor wat in Oekraïne gebeurt. Ondanks onze neutraliteit, zijn particuliere personen en bedrijven vrij om te beslissen met wie zij wel of geen zaken willen doen.' Met zijn woorden impliceert Storwulf dat bedrijven op eigen initiatief kunnen deelnemen aan sancties tegen Rusland, ongeacht het neutrale standpunt van de overheid. Kenmerkend voor de Frilandse neutraliteit is de onophoudelijke discussie waar de grens hiervan ligt; de premier lijkt met zijn opmerking een compromis te bieden waarin de meeste Frilanders zich zullen kunnen vinden. (bron: Weraldstidung, 25 februari 2022) Storm Eunice treft Berglaft Stainwurk - Storm Eunice heeft op meerdere plaatsen in ons land schade aangericht, hoofdzakelijk langs de zuidkust van Berglaft. In Stainwurk kwam een man van 52 om het leven door een omvallende boom en in Gennung vielen twee gewonden nadat het dak van winkelcentrum Ța Țwerung instortte. In Skandarburg en Godwihs was grootschalige stroomuitval. De storm bereikte windsnelheden tot 130 km/u. Op veel plaatsen viel het openbaar vervoer urenlang uit. Vluchten van en naar vliegveld Berglaft werden tijdelijk stilgelegd. (bron: Riksgawiska Utwerp, 16 februari 2022) 
Alle coronamaatregelen opgehevenRiksgard - In een gezamenlijke persconferentie maakten premier Storwulf en minister Seglenț vandaag bekend dat alle nog geldende coronamaatregelen per direct zijn opgeheven. Ook hoeft nergens meer een coronapaspoort of negatief testbewijs te worden overlegd. Wel blijft het mogelijk deze documenten te verkrijgen voor reizen naar landen waar deze nog verplicht zijn. Alle reisbeperkingen zijn ook opgeheven, zowel in het binnenland als vanuit het buitenland. Het kabinet wilde de beperkingen voor inreizigers vanuit het buitenland nog enige maanden in stand houden, maar ziet daar nu toch vanaf om de toeristische sector tegemoet te komen. Naast Friland beëindigde ook Denemarken vandaag alle coronamaatregelen. Ondanks het hoge aantal besmettingen wordt COVID-19 niet langer als dreiging voor de samenleving gezien. In Friland resteren slechts enkele aanbevelingen om het aantal besmettingen niet te hoog te laten oplopen. Storwulf vroeg de bevolking deze voorlopig nog te blijven volgen. Aanbevelingen: Voor hulp, vragen of andere corona-gerelateerde onderwerpen kunt u terecht bij telefoonnummer 115 en www.krengsmeit.fl (bron: Ța Frija Tidung, 1 februari 2022) Vulkaanuitbarsting Tonga Mulivai - De uitbarsting van Hunga Tonga-Hunga Ha'apai en de daaropvolgende tsunami heeft ook in Tagaloa schade aangericht. In het Frilandse deel van de archipel valt de schade mee, maar in Oost-Tagaloa gingen 12 vissersboten verloren en liggen veel stranden langs de zuidoostkust bezaaid met meegevoerd puin. Er is schade aan strandhuizen, pieren en kades, vooral in Ramase, Matagi, Fa'afilemu en Sa'olotoga. Ondanks de materiële schade zijn in Oost-Tagaloa tot dusver geen slachtoffers gemeld. Voorafgaand aan de tsunami werden op de gehele archipel luide knallen gehoord. Enkele vluchten van en naar de vliegvelden Sumerland en Mulivai zijn omgeleid. Friland heeft reservisten en vrijwilligers naar Oost-Tagaloa gestuurd om te helpen met het herstellen van de schade. Aan het zwaar getroffen Tonga zijn hulpgoederen zoals medicijnen, voedsel en water toegezegd. De Oost-Tagaloaanse regering heeft het vrachtschip Povi po'a beschikbaar gesteld om deze naar het getroffen gebied te brengen. Zodra de aswolk is opgetrokken, zal een C-130 Hercules van vliegbasis Strahus ook medisch personeel en genietroepen naar Tonga vliegen. Friland zal daar, in samenwerking met onder andere Australië en Nieuw-Zeeland, de Tongaanse overheid assisteren bij de hulpverlening en het herstel van de infrastructuur. (bron: Alland Utwerp, 15 januari 2022) Coronamaatregelen verlengd tot 1 februari Riksgard - Minister van Volksgezondheid Seglenț Harmansduhter heeft de huidige coronamaatregelen met één maand verlengd en merkte daarbij op dat het einde in zicht is. Bronnen in het Riksțing laten doorschemeren dat het kabinet overweegt volgende maand de coronamaatregelen grotendeels of zelfs volledig af te schaffen. Momenteel zou de haalbaarheid hiervan worden onderzocht. (bron: Algamain Neujasblad, 1 januari 2022)  |