Historische geschriften



De oudste Frilandse geschriften dateren uit de periode tussen de 8e en de 15e eeuw. De belangrijkste daarvan zijn aangegeven op deze pagina.

Gadedskrift ("Geschiedschrift"): het eerste Frilandse boek, geschreven door Þunarstain Harmodssun in de 8e eeuw. Het bevat mededelingen over de vroegste geschiedenis van Friland.

Gaburdabok ("Geboorteboek"): de ontstaanssage over de eerste bewoners van Friland. Het is in de 8e eeuw opgetekend maar het verhaal zelf is veel ouder. Hoe letterlijk het Gaburdabok genomen kan worden is een onderwerp van discussie; het bevat zeer nauwkeurig beschreven historische feiten maar noemt ook reuzen, trollen en tovenarij, waardoor historici vermoeden dat feit en fictie met elkaar verweven waren geraakt tegen de tijd dat de sage werd opgetekend.

Wikunganbok ("Vikingenboek"): geschreven door een onbekende schrijver in de 9e eeuw. Het boek bevat informatie over de kolonisatie van Zuid-Walamark door de Vikingen, de komst van Ierse missionarissen en de kolonisatie van Groenland en Faeröer door de Vikingen.

Walamarkiska Bok ("Boek van Walamark" / Latijn: Codex Valiensis / Iers: Leabhar Valmhairg): dateert uit eind 10e of begin 11e eeuw, schrijver onbekend. Beschrijft de geschiedenis van Walamark, waaronder de Ierse invallen en de stichting van Irglanad.

Fan Harwald and Hiwerijan (Van Harold en Hiveria): sage uit de 11e eeuw over de nederlaag van de Angelsaksische koning Harold, de komst van de Normandiërs en de stichting van Hiveria.

Þa Frilandiska Bibal ("De Frilandse Bijbel"): de Frilandse Bijbelvertaling die Guy le Breton, de stichter van Hiveria, in de 12e eeuw liet schrijven.

Aiþ ("Edda"): geïnspireerd door de Edda's van IJsland besloten ook de Frilanders in de 13e eeuw hun sagen op te schrijven. De Aiþ wordt hoofdzakelijk gezien als een verzameling mythologie en erfgoed, maar niet als een heilig boek. Sommige sagen vertonen opmerkelijke overeenkomsten met die elders in het Germaanse cultuurgebied: zo lijkt de Segfriþsag ("Siegfriedsage") van hetzelfde mythologische verhaal te zijn afgeleid als de Duitse Nibelungensage en de Scandinavische Völsunga saga. Ook de Binwulfsag ("Beowulfsage") heeft overeenkomsten met de Angelsaksische Beowulfsage.

Raginkwed ("Godenspraak"): de Raginkwed is in de 13e eeuw geschreven door een groep hoge Ferna Sed priesters. Hoewel de Frilanders geen heilig schrift hebben zoals de Bijbel of de Koran, komt de Raginkwed hier wel bij in de buurt: de meeste Ferna Sed aanhangers kennen het boek praktisch uit hun hoofd en gebruiken de raad die erin staat als leidraad voor hun leven. De belangrijkste tekst uit de Raginkwed is de Haumaþal ("Raad van de Hoge"), die de letterlijke woorden van de god Wodan bevat en opmerkelijke overeenkomsten vertoont met de IJslandse Hávamál.

Kreigskunst ("Krijgskunst"): in de 15e eeuw geschreven door koning Þeudrik en na diens dood aangevuld door zijn zoon Bloþwulf. Het bevat tactieken voor oorlogvoering.

Mundihtan ("Minnedichten"): geschreven in de 15e eeuw door de beroemde dichter Wulfhard Haimarssun. Zijn werk kenmerkt zich door een rationele beschouwing van de liefde.