Politieke partijen in Friland
Introductie
Om de democratie transparant te houden, moeten de inkomsten en uitgaven van alle partijen openbaar zijn. Zo kan niemand invloed uitoefenen op de Frilandse politiek zonder medeweten van het volk. Zetels behoren altijd toe aan de partij die deze behaalde, ongeacht wie erop heeft plaatsgenomen. Wanneer een politicus zijn of haar partij verlaat, blijft de zetel in handen van de partij.
Actieve partijen
Hieronder volgt, op alfabetische volgorde, een lijst van actieve politieke partijen in Friland. Het parlement (Riksžing) bestaat uit 100 zetels, de zetelverdeling vind u hier. Deze lijst bevat alleen de partijen die landelijk actief zijn.
Arbžauwalik Bihaldanda Fluk (ABF)
Traditioneel Conservatieve Partij
De ABF is conservatief, religieus, monarchistisch en kapitalistisch van aard. De belangrijkste standpunten zijn:
- Behoud en stimulatie van de Frilandse cultuur.
- Behoud van het Ferna Sed geloof.
- Verbetering van het onderwijs.
- Voorzichtige toenadering tot Hiveria.
Farainigža Hlenk-Frihalsalikan (FHF)
Verenigde Links-Liberalen
De links-liberale FHF is progressief en gematigd van aard. Zij is tegen polarisatie en wil een brug slaan tussen links en rechts. De belangrijkste standpunten zijn:
- Kleinere overheid.
- Stimuleren van compromissen en nuance in de politiek.
- Bespreekbaar maken van gevoelige onderwerpen zoals EU en immigratie.
- Minder protectionisme.
Friland Ubar Al (FUA)
Friland Boven Alles
De (extreem-)rechts-populistische FUA trekt vooral kiezers aan met haar radicale lijn ten opzichte van Hiveria. De belangrijkste standpunten zijn:
- Meer geld voor veiligheid en defensie.
- Uitbreiding van politiebevoegdheden.
- Geen samenwerking met de EU.
- Totale vernietiging van Hiveria.
Fruwiž (FR)
Drang naar voren
De socialistische FR is linkser dan de MFA maar gematigder dan de RB. De belangrijkste standpunten zijn:
- Economische hervorming volgens socialistisch principe.
- Afschaffing van de monarchie.
- Verbetering van de rechten van arbeiders.
- Pacifistische koers.
Grona Fluk (GF)
Groene Partij
De GF is een echte middenpartij die vooral veel belang hecht aan het milieu. Op overige punten is de GF zodanig flexibel dat zij bij zowel links als rechts een welkome coalitiepartner is. De belangrijkste standpunten zijn:
- Uitbreiding van natuurgebieden.
- Stimulatie van biologische landbouw.
- Beperking van de stikstofuitstoot.
- Stimulatie van duurzame energie.
Kristan-Fulksmahtars (KF)
Christen-Democraten
Door het lage aantal Christenen in Friland is de KF nooit echt een grote partij geweest. Toch is zij erin geslaagd alle Christelijke denominaties achter zich te scharen. De belangrijkste standpunten zijn:
- Opheffing van het actieve bekeringsverbod.
- Verspreiding van Christelijke normen en waarden.
- Belastingen worden inkomensafhankelijk.
- Verbod op abortus, euthanasie en prostitutie.
Metskapalik Fulksmahtalika Arbaižsfluk (MFA)
Sociaaldemocratische Arbeiderspartij
De sociaaldemocratische MFA is tegen de isolationistische politiek en wil dat Friland een geglobaliseerd land wordt dat zoveel mogelijk meegaat met de koers die andere Westerse landen varen. De belangrijkste standpunten zijn:
- Aansluiting bij de Europese Unie en de NAVO.
- Versoepeling van de strenge immigratiewetten.
- Afschaffing van de doodstraf en het wapenbezit.
- Vrede met Hiveria, ongeacht de status van Oost-Walamark.
Neuja Bihaldanda Fluk (NBF)
Nieuwe Conservatieve Partij
De NBF is conservatief, atheļstisch en corporatistisch, zij splitste zich in 2002 af van de ABF. De belangrijkste standpunten zijn:
- Voorstander van een isolationistische politiek.
- Bedrijven van landsbelang onder overheidscontrole.
- Strikte scheiding van staat en religie.
- Oost-Walamark terug bij Friland.
Rauda Brožars (RB)
Rode Broeders
De communistische RB wil van Friland een volksrepubliek maken die is gebaseerd op de leer van Karl Marx, al heeft de partij ook een meer gematigde, socialistische vleugel. De belangrijkste standpunten zijn:
- Politieke revolutie.
- Invoering van een planeconomie.
- Opheffing van de monarchie.
- Macht aan het proletariaat.
Žeudiska Ainhaidsfluk (ŽAF)
Nationale Eenheidspartij
De nationaal-conservatieve ŽAF is traditioneel, isolationistisch en streeft naar sterke sociale samenhang. De belangrijkste standpunten zijn:
- Handhaving van de natiestaat.
- Streven naar een zelfvoorzienende economie.
- Betere zorg voor ouderen en veteranen.
- Bereid tot vrede met Hiveria, mits Oost-Walamark wordt teruggegeven.
Weralds, Faihig and Likwerž (WFL)
Globaal, Divers en Gelijkwaardig
De sociaal-liberale WFL is globalistisch, multicultureel en intersectioneel. De belangrijkste standpunten zijn:
- Aansluiting bij de Europese Unie.
- Open grenzen en vrije migratie.
- Verbetering van minderhedenrechten.
- Culturele dekolonisatie.
Voormalige partijen
De volgende partijen zijn niet langer actief maar hebben wel een belangrijke rol gespeeld in de Frilandse geschiedenis:
Frihalsalika Fluk (FF) (Liberale Partij): Was voorstander van de zogeheten nachtwakersstaat en tegen protectionisme. Fuseerde in 1970 met MA en FW tot de MFA. (1970 > MFA)
Metskapalika Arbaižstraust (MA) (Socialistische Arbeidersbond): Opgericht door havenarbeiders in Erlanhuf in de gouw Nuržland. Zij streefde naar een hoger minimumloon en betere arbeidsomstandigheden. (1970 > MFA)
Frižalika Wag (FW) (Pacifistische Beweging): Ook wel 'de Hippiepartij' genoemd door haar streven naar wereldvrede, legalisering van alle drugs en afschaffing van het leger. (1970 > MFA)
Aiwangeliska Fluk (AF) (Evangelische Partij): Partij van de Protestantse minderheid die in 1985 samen met enkele Katholieke splinterpartijen de KF vormde. (1985 > KF)
Ferna Sed Hans (FSH) (Schare van de Oude Traditie): Partij die was gebaseerd op de normen en waarden van Ferna Sed, het inheemse geloof van Friland. Zij sloot zich later aan bij de ABF, een partij die zo'n grote Ferna Sed achterban had dat de FSH daardoor overbodig werd. (1952 > ABF)
Žeudisk Metskapalika Arbaižsfluk (ŽMA) (Nationaal-Socialistische Arbeiderspartij): De Frilandse nazipartij bestond van 1926 tot 1942 en genoot aanzienlijke steun onder de bevolking, iets wat door veel Frilanders nog steeds zeer beschamend wordt gevonden. Hoewel Friland neutraal was, plande de ŽMA een staatsgreep om daarna aan de zijde van de Asmogendheden deel te kunnen nemen aan de oorlog. De samenzwering werd op tijd ontdekt en de partij werd hierop verboden. De leiders van de ŽMA werden veroordeeld wegens verraad en opgehangen. (verboden in 1942)
Fulkslandalika Traust (FT) (Republikeinse Bond): Wilde de monarchie afschaffen en vervangen door een gekozen president. Door de populariteit van de toenmalige koningin Gawiža kregen zij hiervoor echter niet genoeg steun. De partij hief zichzelf op in 1995. (opgeheven in 1995)
Lausungsfluk fur Frilandisk-Kumanga (LFK) (Bevrijdingspartij voor Frilands-Kumanga): De LFK behartigde vanaf 1961 de belangen van de Frilandse autonome regio in Kumanga en streefde naar aansluiting hiervan bij het Koninkrijk Friland als overzees gebiedsdeel. Wegens gebrek aan succes werd de Frilandse tak van de LFK in 1975 opgeheven, al bestaat er nog steeds een Kumangaanse tak die naar een zo hoog mogelijke mate van zelfbestuur blijft streven. (opgeheven in 1975)
|