Akuzat
Njė bombė shpėrthen nė tregun e Jerusalemit. Njė vetėvrasės e ēon veten nė ajėr nė
njė autobus plot gra e fėmijė nė Tel Aviv. Turistėt e huaj
masakrohen nė njė pushimore nė Luxor, Egjipt. Fshatra tė tėra
shkatėrrohen nė Algjeri. Lista e ngjarjeve pėrgjatė tėr botės
e cila simbolizon Terrorin Islamik ėshtė e pafundme.
Qysh nga vitet e shtatėdhjeta dhe tetėdhjeta kur aeroplanėt e
Pan Am dhe TWA u kidnapuan, pastaj nė mesin e tė tetėdhjetave
ku nė luftėn Libaneze, Amerikanė dhe Europianė u mbajtėn
peng me vite tė tėra; e deri nė ditėt e sotme tė gjitha kėto
incidente do tė identifikohen me Islamin. Kėto incidente nga e
kaluara dhe e tashmja pa dyshim se kanė ndikuar tek Muslimanėt
nė tėr botėn dhe pėr mė tepėr nė Perėndim. Ēdo musliman
qė dėshiron ta praktikojė besimin e tij dhe qė shprehė dėshirė
qė tė jetojė nėn flamurin e Islamit etiketohet si
fundamentalist dhe ekstremist. Ēdo musliman qė hecė rrugėve
tė Londrės apo Parisit dhe nėse ka mjekėrr apo nė ėshtė
femėr shami, shikohet si terrorist qė me gjasė ka njė AK47 tė
fshehur diku nė trup. Sidoqoftė, a janė kėto besime dhe
opinione lidhur me Islamin tė arsyetuara.
Hulumtimi i mitit
Njė
nga gjėrat qė ndodhin sot nė Perėndim dhe gjetiu ėshtė tė
gjykuarit e Islamit nė bazė tė sjelljes sė njė pakice nga
njerėzit e tij. Tė gjykuarit e tillė ėshtė qartė
joobjektiv dhe synon shtrembėrimin e realitetit tė Islamit.
Sepse nėse kėshtu e gjykojmė njė fe nė bazė tė sjelljes sė
disa njerėzve tė saj, atėhere na del se Krishtėrimi ka tė bėjė
me dhunimin-keqtrajtimin e fėmijėve (pedofilinė) ndėrsa
Hinduizmi ėshtė krejt i lidhur me rrėnimin dhe shkatėrrimin
e xhamive. Gjeneralizimet e tilla nuk janė objektive edhe pse
shohim se nė Perėndim propagandohet njė i kuptuar i tillė i
Islamit. Cili ėshtė realiteti i Islamit atėherė?
Si
mund tė largohen mitet e tilla qė janė krijuar dhe pėrhapur
nė mėnyrė aq vicioze?
Mėnyra
e vetme pėr ta studiuar Islamin ėshtė duke e studiuar
sistemin e tij tė besimit. Bazimi nė burimet e Islamit, nė
Kuran dhe Sunnet dhe ajo ēka thuhet aty. Vetėm kėshtu mund
tė gjejmė tė vėrtetėn lidhur me atė se ēka thotė Islami
rreth terrorit, terrorizmit dhe terroristėve. Ai i cili
sinqerisht e kėrkon tė vėrtetėn nuk mund ta bėjė ndryshe.
Vetė emri Islam vie nga rrėnja Arabe e fjalės salama qė
do tė thotė paqė. Islami ėshtė besim qė bazohet nė
arritjen e paqes nėpėrmes nėnshtrimit ndaj Allahut. Kėshtuqė
nga ky definim i thjeshte linguistik mund ta marim me mend se
ēfarė ėshtė natyra e kėtij besimi. Nėse ky besim ėshtė i
bazuar nė nocionin e paqes, si mund tė ndodhė qė aq shumė
vepra janė bėrė nga pasuesit e kėtij besimi qė janė nė
kundėrshtim me paqėn? Pėrgjegjja ėshtė e thjeshtė. Kėto
vepra, nėse jo tė sanksionuara nga feja, nuk kanė vend nė tė.
Ato nuk janė Islamike dhe nuk duhet tė etiketohen si Islame.
Xhihadi
Fjala
xhihad i tund boshtet e shumė Perėndimorėve. Ata e barazojnė
kėtė term me dhunė dhe opresion. Sidoqoftė, duhet tė thuhet
se kuptimi i xhihadit si luftė e shenjtė ėshtė diēka
qė ėshtė totalisht e huaj dhe qė nuk ka tė bėjė asgjė me
Islamin. Bile, nėse diēka, njė pėrshkrim i tillė i takon mė
shumė Krishterimit historik dhe pasuesve tė tij. Termet si kėto
qenė pėrdorur pėr tė arsyetuar therrjet e njerėzve dhe
shkatėrrimin e qyteteve dhe vendbanimeve gjatė kryqėzatave
nga tė Krishterėt. Duke shikuar thjeshtė nė burimet e
Islamit mund ta shohim se tė kuptuarit e vėrtetė tė xhihadit
ėshtė pėrpjekja nė rrugėn e Allahut. Kjo pėrpjekje nė
rrugėn e Allahut mund tė jetė edhe paqėsore edhe fizike.
Profeti Muhammed ka thėnė:
Xhihadi
mė i mire ėshtė i atij qė pėrpiqet-lufton kundėr vetvetes
sė tij pėr hir tė Allahut, tė Madhit, tė Madhėrishmit.
Duke
kontrolluar dhe luftuar egon e tij, muslimani pastaj mundet edhe
fizikisht
ta pėrgatisė vetveten nė rrugėn e Allahut.
Ėshtė
xhihadi fizik apo luftues ai qė pranon aq shumė kritika. Pėr
shkak tė njė injorancė tė paskrupullt ndaj kėsaj formė tė
xhihadit, Islami konsiderohet si terror ndėrsa muslimanėt si
terroristė. Sidoqoftė, qėllimi elementar i xhihadit fizik ėshtė
ngritja e fjalės sė Allahut e kjo nuk ka tė bėjė diqka me
religjionin por do tė thotė ēlirim dhe emancipim i atyrė qė
vuajnė pėr liri nė tėr botėn. Nėse dėshirat e pacifistėve
do ta mernin rrugėn e tyre atėhere bota njėmend do tė ishte
e mbushur nga anarkia dhe bėmat e kėqia. Xhihadi luftues kėrkon
qė ta korrektojė kėtė sikur qė thotė Allahu nė Kuran: (2:251)
Dhe sikur All-llahu
tė mos i mbronte njerėzit me disa prej disa tė tjerėve, do tė
shkatėrrohej toka, po All-llahu ėshtė bamirės i madh ndaj
njerėzimit.
Aq
i madh do tė ishte korrupcioni nė Tokė sikur tė mos kishte
ekzistuar kurrė xhihadi luftues sa qė Allahu thotė: (22:40)
(U
lejuan tė luftojnė) Ata, tė cilėt vetėm pse thanė:
All-llahu ėshtė Zoti ynė! u dėbuan pa kurfarė tė
drejte. E sikur All-llahu tė mos i zbrapste disa me disa tė
tjerė, do tė rrėnoheshin manastirėt, kishat, tempujt e edhe
xhamitė qė nė to pėrmendet shumė emri i All-llahut. E All-llahu
patjetėr do ta ndihmojė atė qė ndihmon rrugėn e Tij, se
All-llahu ėshtė shumė i fuqishėm dhe gjithnjė triumfues
Nuk ka si te jetė mė e
qartė se xhihadi luftues ashtu si i pėrmendur nga Kurani
nuk ka tė bėjė asgjė me pėrhapjen e Islamit me dhunė apo
me ēlirime me anė tė bombave vetėvrasėse, kidnapimeve e tė
ngjashme. Kjo ėshtė njė luftė qė shoqėria e ka borxh ndaj
tė shtypurve, ndaj atyre tė cilėve iu bėhet e padrejtė.
Shikoni me vėmendje ajetin e mėsipėrm. Aty flitet pėr
padrejtėsi edhe ndaj kristianėve dhe hebrenjėve. Nga kjo
kuptojmė se ajo me ēka nėnkupton Islami nėn xhihad ėshtė
luftė pėr tė bėrė drejtėsinė tė mbizotėrojė mbi tė
gjithė njerėzit qofshin ata muslimanė, tė krishterė,
hebrenjė apo tė tjerė.
Nėpėrmes
xhihadit luftues njerėzit e dobėt dhe tė shtypyr shpėtohen
nga tirania e kėsaj bote:(4:75)
ēkeni
qė nuk luftoni pėr Zotin dhe pėr (ti shpėtuar) tė
paaftit pėr burrat,
gratė e fėmijėt, tė cilėt luten: Zoti ynė! nxirrna nga
ky fshat (Meka), banorėt e tė cilit janė mizorė. Jepna nga
ana Jote shpėtim e ndihmė!
Kushdo
qė e njeh historinė e hershme tė Islamit, do ta dijė se tė
gjitha ato kombe dhe perandori qė erdhėn nėn Islam, mė parė
me tė vėrtetė ishin tė shtypyra. Kur shokėt e Muhammedit
a.s. bėnė xhihad ofanziv ndaj Egjiptianėve dhe Persianėve
apo Romakėve, ne shohim se njerėzit e kėtyre vendeve nuk
rezistuan fare. Pėr arsye se lufta nuk bėhej kundėr popullit
tė kėtyre perandorive por pėr popullin e perandorive; tė cilėt
popuj ishin tė shtypur e tė torturuar. Kjo nuk kishte tė bėnte
asgjė me Islamin si besim. Besimi i ėshtė lėnė secilit qė
ta vendosė vetė pėr vete dhe ta sqarojė atė nė relacion
direkt me Perėndinė. Pėr mė tepėr, ata e pranuan Islamin
deri nė atė shkallė sa qė vėshtirė ėshtė ta bindėsh dikė
se xhihadi i Islamit ishte diēka tjetėr veqse ēlirim i kėtyre
njerėzve, shpėtim nga shekuj tė tėrė tiranie. Nė fakt nė
rastin e Egjiptianėve Bizantinė dhe nė rastin e popullit tė
Spanjės, Muslimanėt bile ishin tė lutur qė tė vinin dhe ti
ēlironin kėto vende nga shtypja e mbretėrve tė tyre. Andaj kėto
nuk ishin luftėra pushtutese por ēliruese. Kėto janė
shėnimet
e gjurmėve madhėshtore tė xhihadit tė Muslimanėve. Vetėm pėr kuriozitet krahasoje kėtė me tė dhėnat e
sulmeve brutale tė botės Perėndimore pėrgjatė shekujsh. Qė
nga kryqėzatat ndaj muslimanėve deri nė ditėt e luftrave
koloniale bota Perėndimore ka vrarė, shkatėrruar kudo qė ka
shkelur.
Duke
shikuar nė rregullat dhe rregullimet e xhihadit luftues njerėzve
tė sinqertė u bėhet plotėsisht e qartė se Islami ėshtė njėmend
fe e tė sė vėrtetės. Edhe kur luftohet njė ushtri mizore,
pa marrė parasysh sa mizore qė ėshtė, ėshtė e ndaluar nė
Islam qė ata tė masakrohen, tė torturohen apo tė therren.
Shkeljet tradhėtore tė marrėvershjeve dhe kryerja e vrasjeve
pas arritjes sė armėpushimit janė poashtu tė ndaluara.
Allahu nė Kuran thotė: (2:11-12)
E
kur atyre u thuhet: Mos bėni ērregullira nė tokė!
Ata thonė: Ne jemi vetėm paqėsues! A nuk janė vėrtet
ata ērregulluesit?; Por nuk kuptojnė!
(2:190)
Dhe
luftoni nė rrugėn e All-llahut kundėr atyre qė ju sulmojnė
e mos e teproni se All-llahu nuk i do ata qė e teprojnė (e
fillojnė luftėn).
(60:8)
All-llahu
nuk ju ndalon tė bėni mirė dhe tė mbani drejtėsi me ata qė
nuk ju luftuan pėr shkak tė fesė, e as nuk ju dėbuan prej
shtėpive tuaja; All-llahu i do ata qė mbajnė drejtėsinė
Tė
mos kalosh kufinjtė do tė thotė tė mos vriten grate dhe fėmijėt
sepse i Dėrguari i Perėndisė e ka ndaluar vrasjen e fėmijėve
dhe grave. Tė mos kalohen kufinjtė poashtu nėnkupton tė
vjetrit, tė sėmurėt, murgjėrit, ata qė adhurojnė dhe tė
tjerėt.
Pas
leximit tė kėtyre fragmenteve nga Kurani dhe duke e ditur
se ēka lejon e ēka ndalon Islami nė xhihad, rregullave tė
luftės u ėshtė dhėnė njė kuptim tjetėr: kuptimi i drejtėsisė.
Po
sulmet vetėvrasėse
E
ēka tash lidhur me sulmet vetėvrasėse; a janė edhe kėto
pjesė tė xhihadit nė rrugėn e Allahut? Nga ajo qė ėshtė
thenė mė lartė nxirret pėrfundimi se kjo nuk ėshtė formė
e besimit. Sidoqoftė, fatkeqėsisht shumė muslimanė i kanė
marrė sulmet vetėvrasėse si akte virtuoze tė cilat meritokan
shpėrblim. Profeti ka thenė : Ai qė e tepron me
ekstremizėm do tė shkatėrrohet. Sulmet vetėvrasėse
pa dyshim janė ekstremitet qė ka prekur disa muslimanė.
Fatkeqėsisht disa muslimanė (tė pa udhėzuar) sot besojnė se
akte tė tilla e pėrgatisin rrugėn pėr ringjalljen dhe
rikthimin nė ligjet madhėshtore tė Islamit.
Profeti
i Allahut ka thenė: Atė qė e vret veten e tij me ēkado
qoftė Allahu do ta dėnojė me zjarrin e Xhehnemit.
Disa
kanė koncepte tė gabuara se duke e vrarė dikush veten pėr qėllime
Islamike, gjoja ai po bėka njė vepėr qė meriton Parajsėn.
Njė herė kur njė njeri e vrau veten , Profeti tha: Ai ėshtė
banor i Ferrit. Kur njerėzit u befasuan nga kjo Profeti tha:
Dikush bėn vepra qė cilat nė sytė e njerėzve tė
tjerė duken sikur vepra qė e meritojnė Parajsėn, por nė tė
vėrtetė ai ėshtė banor i Ferrit.
Marrja
e jetės vetvetes tė cilėn Allahu e ka dhėnė nė besė ėshtė
mėkat i madh. Poashtu marrja e jetės sė tė tjerėve (gjė qė
ėshtė aq e shpeshtė nė rastin e sulmeve vetėvrasėse) ėshtė
poashtu e ndaluar pėr arsye se jeta njerėzore ėshtė me tė vėrtetė
shumė e vlefshme:(5:32)
kush mbyt njė njeri, pa mbytur
ai ndonjė tjatėr dhe pa bėrė
ai ndonjė shkatėrrim nė tokė, atėherė (krimi i tij) ėshtė
si ti kishte mbytur gjithė njerėzit. E kush e ngjall (bėhet
shkak qė tė jetė ai gjallė) ėshtė si ti kishte ngjallur
(shpėtuar) tė gjithė njerėzit.
Kėshtuqė
tė gjitha llojet e ekstremizmave si marrja peng, vendosja e
bombave nė vende publike etj janė qartė tė ndaluara nė
Islam.
Problemi i mirėfilltė
Duke
kaluar nėpėr
mėsimet e Islamit, shihet qartė se kjo fe vetėm sa i ka bėrė
mire njerėzimit e nuk e ka shkatėrruar. Pėrse atėherė
ka aq shumė urrejtje nė Perėndim pėr kėtė besim fisnik. Pėrgjegjja
ėshtė e thjeshtė: MEDIAT dhe KEQKUPTIMI. Janė mediat e
influencuara nga hebrenjtė nė Perėndim qė e kanė
portretizuar Islamin si diēka qė ai
nuk ėshtė. Gjatė viteve tė shtatėdhjeta dhe tetėdhjeta kur
PLO (Organizata pėr ēlirimin e Palestinės) ndėrmorri disa
aksione pengjesh nė aeroportet botėrore, mediat nė Perėndim
i pėrshkruan kėto si tė ishin Islamike. Kur vetėvrasėsit
shiitė gjatė tė tetėdhjetave krijuan kaos tė madh nė Liban
dhe nė Gjirin Persik, mediat e Perėndimit i pėrshkruan kėto
aksione si Islamike. Ndėrkaq pronarėt e kėtyre mediave e dinė
mire se as PLO e as kėto organizata Shiite nuk kanė ideale
Islamike.
Para
disa vitesh kur u vu bomba nė Oklahoma City kryetitulli i
gazettes Today e vėrtetonte sjelljen e mėsipėrme. Me
fotografinė e njė zjarrfikėsi qė mbante nė duar njė fėmijė
tė vdekur, titulli thoshte: Nė emėr tė Islamit. Koha
natyrisht vėrtetoi se
bigotėria e tillė dhe supozimet e tilla ishin jokorrekte, pasi
qė doli se ky krim ishte kryer nga Timothy McVeigh njė radikal
i djathtė, tashmė i dėnuar me vdekje. Njėsoj kur eksplodoi
bomba nė metronė e Parisit mė 1995, kjo u etiketua si vepėr
e fanatikėve muslimanė gjithashtu. Ka dalur tash nė shesh se
Shėrbimet sekrete Algjeriane u kanė dhėnė ryshfet shumė
gazetarėve Europianė dhe personave qė i kanė kryer kėto
aksione terrori. Dėshira pėr tė shtyrė Islamin nė hije e
errėsirė ėshtė e madhe nga kėta njerėz. Nuk ka nevojė tė
flitet pėr shumė raste tė tjera qė akoma edhe nuk dihen tėrėsisht:
Duke
provuar qė ta shkatėrrojnė Islamin nėpėrmes kėtij
instrumenti, nė media, Hebrenjtė qartė po provojnė qė ta
portretizojnė pėr vetveten imazhin e njerėzve tė shtypur. Ēdo
vit na pėrkujtohet se sa hebrenjė janė zhdukur nėn regjimin
e Nacistėve gjatė Luftės sė Dytė Botėrore. Nė kėtė mėnyrė
disi na bėhet qė tė ndjejmė afeksion ndaj njerėzve qė kanė
bėrė aq shumė krime ndaj Palestinezėve. Disa mund tė thonė
se ky ėshtė njė kėndvėshtrim i paragjykuar dhe rasict. Por
ne themi; Nėse shumica e mediave nė Perėndim e gjetiu nuk do
tė ishte e orkestruar nga hebrenjtė dhe nėse do tė ishin
neutrale, atėhere pse Menachem Begin dhe Yitzhak Shamir, dy ish
kryeministrat Izraelitė nuk do tė trajtoheshin si terroristė?
Kushdo
qė di pėr historinė e okupimit tė Palestinės do ta thotė
se kėta dy njerėz ishin anėtarė tė Stern Gang dhe Irgun, dy
grupe tė njohura terroriste tė cilat kanė vrarė aq shumė
njerėz tė pafajshėm. Nėse kėto media do tė ishin tė
paanshme me tė vėrtetė, pėrse nuk atėherė nuk flasin pėr
shkallėn e bombardimeve Izraelite dhe pushtimin illegal tė
Libanit Jugor e njerėzve tė tij?
Arsyeja
tjetėr e pėrmendur ėshtė tė keqkuptuarit e Islamit nga vetė
disa tė quajtur muslimanė. Sido qė tė jetė e kemi parė me
fakte nga vetė Kurani tė vėrtetėn pėr xhihadin dhe
akuzat.
Me
njė presion tė tillė tė hatashėm kundėr tij ėshtė vėrtetė
bekim nga Allahu se si Islami fuqizohet pėrherė e mė shumė.
Vazhdon tė rritet mė shumė se ēfarėdo besimi tjetėr nė
Perėndim duke pushtuar zemrat dhe mendjet e mijėra njerėzve.
E tėrė kjo as nuk duhet tė befasojė pėrderisa Allahu ka
premtuar se ky besim do tė ngadhėnjejė:(61:9)
Ai
(All-llahu) ėshtė qė e dėrgoi tė dėrguarin e vet me udhėzim
tė qartė e fe tė vėrtetė pėr ta bėrė mbizotėrues mbi tė
gjitha fetė, edhe pse idhujtarėt e urrejnė
Ėshtė
domosdoshmėri qė njerėzimi tė kthehet kah Islami. Pa tė, do
tė vazhdohet tė rrėshqitet nė rrugėn e pabarazisė dhe errėsirės.
Me tė ne mund tė krijojmė shoqėri tė drejtė dhe paqėsore.
Religjion i terrorit?
jo. Rrugė pėrpara?
po.
|