| Επιτροπή Κοινωνικής Πολιτικής | Κέντρο Συμβουλευτικής και Ψυχολογικής Υποστήριξης ΚΕ.ΣΥ.Ψ.Υ | Άτομα με ειδικές ανάγκες |
| Φωτογραφίες: Εθελοντισμός 2002 |
Ιμερίδα ατόμων με ειδικές ανάγκες |
ΕΠΙΤΡΟΠΗ KOΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
περιεχόμενα
Εισαγωγή, Η αγοραφοβία, Η σεξουαλική κακοποίηση, Αντισύλληψη, Πώς να ελέγξετε το θυμό προτού σας ελέγξει εκείνος, Ανορεξία και βουλιμία, Ο πανικός, Το στρες, Διαταραχές διατροφής, Ψυχαναγκαστική καταναγκαστική διαταραχή, Ο σεξουαλικός προσανατολισμός και η ομοφυλοφιλία.
ΦΡΟΝΤΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΣΟΥ
Η
αγοραφοβία
Κέντρο Συμβουλευτικής και Ψυχολογικής Υποστήριξης
ΚΕ.ΣΥ.Ψ.Υ.
Θεσσαλονίκη 2001
Τι είναι η αγοραφοβία
;
Η
αγοραφοβία ορίζεται ως ο φόβος για χώρους όπου συναθροίζονται πολλοί άνθρωποι και από όπου η διαφυγή είναι δύσκολη.
Υπάρχουν διάφορες χαρακτηριστικές καταστάσεις που μπορούν να προκαλέσουν αγοραφοβία σε κάποιον που αντιμετωπίζει τέτοιο πρόβλημα. Ορισμένες από αυτές, για παράδειγμα, είναι το να βρίσκεται το άτομο έξω από το σπίτι μόνος/η, να είναι ανάμεσα σε πλήθος ή να στέκεται σε μια ουρά, να βρίσκεται πάνω σε μια γέφυρα, να ταξιδεύει με λεωφορείο, τρένο ή αυτοκίνητο. Γενικώς, τα αγοραφοβικά έτομα ζουν με το φόβο ότι θα τους πιάσει πανικός.
Η αγοραφοβία είναι
, ίσως, από τις πιο γνωστές φοβίες. Η πλειοψηφία των αγοραφοβικών είναι γυναίκες (περισσότερο από τα 2/3).
Πώς
αντιδρούν τα άτομα με αγοραφοβία;
Ο βασικός φόβος των ατόμων με αγοραφοβία είναι ότι θα χάσουν τον έλεγχο των αντιδράσεών τους, θα λιποθυμήσουν
, ή η συμπεριφορά τους θα γίνει ανεξέλεγκτη και αυτό θα οδηγήσει αναπόφευκτα σε κρίση πανικού ή σε κάτι χειρότερο. Ο φόβος της απώλειας ελέγχου είναι από τους κύριους λόγους που οδηγεί τα άτομα με αγοραφοβία να αποφεύγουν συγκεκριμένα μέρη ή καταστάσεις. Πολλές φορές, μάλιστα, επιθυμούν τη συνοδεία ενός έμπιστου φίλου ή συντρόφου όταν πρέπει να αντιμετωπίσουν μια κατάσταση που δημιουργεί φόβο, διότι αυτό τα κάνει να νιώθουν καλύτερα και πιο ασφαλή. Σε σοβαρές περιπτώσεις αγοροφοβίας, τα άτομα δε βγαίνουν ποτέ από το σπίτι τους χωρίς συνοδεία.
Πού οφείλεται η αγοραφοβία
;
Η αγοραφοβία, αν και πολύ δυσάρεστη γι
’ αυτούς που υποφέρουν από αυτή, δεν είναι σοβαρή ψυχική διαταραχή ούτε σχετίζεται με κάποια οργανική ασθένεια. Συνήθως εμφανίζεται σε μια χρονική περίοδο κατά την οποία το άτομο έχει βιώσει μια κρίση πανικού και νιώθει υπερευαίσθητο. Είναι δύσκολο να εξακριβωθεί με βεβαιότητα τι προκάλεσε αρχικά την κρίση πανικού. Πάντως, μερικοί από τους παράγοντες που μπορεί να συμβάλλουν είναι: η εμπειρία ενός συναισθηματικού σοκ, ένα διαρκώς αυξανόμενο αίσθημα ανησυχίας και φόβου, ή γενικότερα το να αισθάνεται το άτομο καταπονημένο τόσο σωματικά όσο και συναισθηματικά.
Εφόσον ένα άτομο βιώσει μια κρίση πανικού, οι συγκεκριμένες συνθήκες στις οποίες συνέβη (για παράδειγμα
, ένας τόπος ή ένα γεγονός) συνδέονται ισχυρά και άμεσα με έντονες αντιδράσεις φόβου. Για τους ψυχολόγους, αυτό λέγεται κλασική εξαρτημένη μάθηση. Με άλλα λόγια, το άτομο “μαθαίνει” να πανικοβάλλεται όταν έρχεται αντιμέτωπο με τη συγκεκριμένη κατάσταση. Από τη στιγμή που εδραιώνεται η μάθηση ότι ένα ερέθισμα συνδέεται με την αντίδραση του πανικού, ακόμη και το να φανταστεί το άτομο την κατάσταση μπορεί να του προκαλέσει άγχος.
Κάτι παρόμοιο συμβαίνει και με αυτούς που έχουν αγοραφοβία. Ερμηνεύουν και μαθαίνουν να αντιδρούν με συμπτώματα άγχους και πανικού όταν βρίσκονται σε κάποιους χώρους ή κάποιες συνθήκες, και πιστεύουν ότι μόνο η φυγή ή αποφυγή θα τους επιτρέψει να ηρεμήσουν.
Τι
μπορούμε να κάνουμε;
Το πρώτο βήμα που συνήθως κάνουμε είναι να προχωρήσουμε σε ψυχολογική στήριξη
. Το άτομο με αγοραφοβία πρέπει να γνωρίζει ότι υπάρχουν διάφοροι τρόποι αντιμετώπισης του προβλήματός του. Μια πολύ αποτελεσματική προσέγγιση είναι η γνωστική συμπεριφορική θεραπεία, η οποία επικεντρώνεται στην επίτευξη συγκεκριμένων στόχων και στην εκμάθηση στρατηγικών αντιμετώπισης της φοβίας.
Ο καταλληλότερος τρόπος για να ξεπεράσουμε την αγοραφοβία είναι να αντιμετωπίσουμε κατά μέτωπο τις καταστάσεις ή τα αντικείμενα που μας προκαλούν πανικό παρά να τα αποφεύγουμε.
Μαθαίνουμε πρώτα τις απαραίτητες δεξιότητες ή τεχνικές χαλάρωσης
. Μετά, διαχωρίζουμε ένα φαινομενικά ανυπέρβλητο πρόβλημα φοβίας σε μικρότερα, θέτοντας έτσι πιο εφικτούς στόχους.
Με τη συστηματική αυτή προσέγγιση το άτομο καταφέρνει σταδιακά να λειτουργεί χωρίς άγχος σε καταστάσεις που απέφευγε στο παρελθόν.
Χρησιμοποιώντας, λοιπόν, μια βήμα
βήμα προσέγγιση, το άτομο αποκτά τη δυνατότητα να αντιμετωπίσει την κατάσταση στις πραγματικές της διαστάσεις και όχι μέσα από το διαστρεβλωμένο πρίσμα που έχει δημιουργήσει με τη φαντασία του.
Με αυτό τον τρόπο επαναποκτάται και η χαμένη αυτοπεποίθηση και ανεξαρτησία του.
Περισσότερες πληροφορίες:
ΚΕ.ΣΥ.Ψ.Υ. (κτίριο Φοιτητικής Λέσχης)
Τηλέφωνο: 0310-992643
