Kapitulli 2   Kapitulli 3   Kapitulli 4  Kapitulli 5  Kapitulli 6  Kapitulli 7  Kapitulli 8  Kapitulli 9  Kapitulli 10   Detyra

Created by: ARBĖR HOTI, 2004 , do tė keni edhe mė shumė te reja kėtu mė vonė.....

B.Statistikės

Makroekonomi

Makroekonomi II

Anglisht II

Anglisht

Matematikė

Biznes Ndėrk.
Integ.Eko.Evro.
Stand.Ko.Kont.
Konta.Menaxh.

Financa te Korp.

Konta.Financiar.

Kontabilitet

Anal.Financiare

Menaxh.Invest.

Financa Publike

Financa

Info. Biznesit

Vendos. afarsite

Foto t'Prizrenit

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

KAPITULLI 9

9.ANALIZA E REGRESIONIT

 

Me shprehjen analize e regresionit kuptojme zbulimin e lidhjes funksionale ne mes te dy madhesive(dukurive):njeres ndrsyhore(variabel) te varur dhe tjetres(apo me shum) te pavarur. Kjo lidhje shprehet permes modeleve matematikore, zakonisht ne forme te ekuacioneve, te cilat lidhin variablat e varura me ato te pavaruara. Lidhje e tille ne mes te ngjarjeve(dukurive) quhet funksion I regresionit, I cili ne teresi varet edhe nga shume faktore te tjere. Regresioni zbatohet ne menyre te ndrsyshme, varesisht nga qellimi, psh: si ndikon x ne y, sa varet x prej y ETJ.

Gjithashtu rendesi te veqante ne analizen e lidhjes se dy dykurive te ndryshme ka anliza permes korelacionit. Shkalla e nderlidhjes dhe e varshmeris ne mes te 2 dukurive shprehet permes koeficientti te thjesht te korelacionit. Ndersa lidhja apo intenziteti I lidhjes ne mes te nje variable te varur dhe nje apo me shum variable te pavarur shprehet permes koeficientit te korelacionit multilateral.

Analiza e regresionit ne hulumtimin e nderlidhjeve ne mes te dukurive perfshin 3 fusha:KOVARIACIONON, REGRESIONIN dhe KORELACIONIN

Analiza e regresionit duhet te mudesoj:

1)hulumtimin e ndonje lidhjeje ne mes dy apo me shum dukurive, e cila kushtezon ekzistimin e tyre ne pergjithsi.

2)zbulimin e lidhjejeve ne mes te dukruive dhe konstatimin e shkalleve te llidhjeve cilsore te shprehura permes treguesve me te pershtatshem sasior.

3)ekzistimin dhe vepreimin e nderlidhjeve te dukruive te ndryshme ne drejtim te njejt dhe ne dretjim te kundert(variabla e varur dhe e pavarur rritet apo zvoglohet ne dretjim te njejt).

 KOVARIACIONI- Paraqet fazen e pare te caktimit te lidhjeve ne mes te dy apo me shum fenomeneve, gjate te ciles faze verehen orientimet dhe format e variacionoit te dukruive te vrojtuara. Pra kovariacioni shpreh shkallen(nivelin) dhe masen e perputhshmeris se variacioneve te dukurive te vrojtuara. Detyre e kovariacionit eshte ti krahasoj variacionet qe ekzistojne ne mes te dukruive te vrojtuara per shkak se ne to faktoret veprojne ne menyra te ndrsyhme dhe te konstatoj nivelin e ngjajshmeris se variacioneve te dukruive te hulumtuara. Meqe fenomenete ndrsyhme zhvillohen nen ndikimin e faktoreve te llojllojshem, athere edhe forma e tyre eshte e ndrsyhme dhe krijohen variacione te ndrsyhme ne mes te dukruive te ndryshme, dhe ato dukuri mund te ken plotshish ngjajshmeri ndermjet veti mirpo mud te ken edhe aspak ngjashmeri ne mjes veti, per shaka se kane variacione te ndryshme.

Kovariacioni nuk merret ne thellsi me nderlidhjet ne mes te dukruive te ndrsyhme po vetem konstaton shkallen e ngjajshmerise se variacioneve(lekundjeve) ndermjet dukrive te ndrsyhme. Andaj shprehja ne menyre sasiore e shkalles se ngjajshmerise ne mes te dy apo me shum dukurive behet permes ketyre treguesve dhe vlera e tyre sillet prej -1deri1, vlera -1 deri 0 tregon kahjen e kundert te zvhillimit te dukruive. Kur vlera e treguesit eshte -1 tregon se dukruit jane plotsisht te kunderta. Vlera prej 0 deri +1 shpreh zhvillimin e dukruive nga nje mos perputhje totale kur treguesi eshte 0 deri te perputhja dhe zvhillimi I njejt kur treguesi eshte 1.

INDEKSI I THJESHT I KOVARIACIONIT DIFERENCIAL- paraqet raportin ne mes te ndrsyshimit te karakteristikave positive dhe negative te series dhe numrit te tyre

INDEKSI I PONDERUAR I KOVARACIONIT DIFERENCIAL- derisa indeksi I thejshte I kovariacionit merr parasysh vetem shenjen, indeksi I ponderuar merr per baze edhe madhesine e kovariacionit, perkatsisht edhe intenzitetin dhe karakterin e variacionit. Paraqet raportin mes ndryshimit dhe shumes se variacioneve pozive dhe negative:

 

KOEFICINETI I KOVARIACIONIT DIFERENCIAL- shpreh raportin ne mes te ndryshimit te variacioneve positive dhe negative dhe mesatares gjeometrike te variacioneve te ngritura ne katror.

 

KOEFICIENTI I KOVARIACIONI TENDENCIONAL- pra nga titulli shihet qe tregon tendencen pra zhvillimin mesatar te variacioneve te dy apo me shum dukurive.

                                 

 

REGRESIONI-  regresinoni paraqet se sa ndikon variabal e pavarur ne te dhenat e variables se varur. Pra regresini paraqet ate funksion matematikor, I cili shpreh raportin ne mes te dy dukurive te vrojtuara, pra paraqet ate funsksion matematikor psh qe tregon se sa rritet variabla e varur me rritjen per nje nejesi te variables se pavarur. Me se shumti perdoret per te kuptuar se dy apo me shum dukuri sa jan varabile apo sa varen prej njera tjetres, pra perdoret aty ky paraqtitt nje durkui si variable e varur ndersa tjetra si variable e pavarur, pra detyra e regresionit eshte te percaktoj variablilitetin ne mes te varures dhe te pavarures.

 Nderlidhjet me te shpeshta ndermejt dukruive jane:

Lidhjet stohastike- ku dy dukrui apo me shum kan nje lidhje te perhershme mirpo fortesia e asaj lidhje eshte lalbile pra nuk eshte stabile, dhe mund te ndryshojn me ndikimin e faktoreve te jashtem.

Lidhjet funskionale- shpėehin lidhjet e forta ne mes te dy dukurive ose me shum dukruive, jane karakteristike e lidhjeve natyrore edhe teknike e rralle e atyre shoqerore.

Varesisht se si ndikon variabla e varur ne variablen e pavarur kemi keto lloje te regrsinoit:LINEAR, JOLINEAR.

REGRESINI LINEAR-pra probl;em I pari qe paraqitet ne analizen e regresionit eshte forma e lakores, e cila ne menryre me te mire do te shpreh nderlidhjen ndermejt variables se varur dhe te asaj te pavarur. Vija E regresinoit qe I afrohet me afers seciles pike te te dhenave ne diagramin shperndares paraqet formen me adekuate te vijes se regresionit. Metoda me e rendesishme per percaktimin e parametrave te regresionit eshte metoda e kaktroreve me te vegjel, e cila shpreh minimumin e e largimit te viejs se regresionit nga pikat e te dhenave faktike. Pra duke u mbeshtetur ne ekuacionin e drejtzes Y=a+bx ne ne me ane te formules se katroreve me te vegjel mund te formojme ekuacioni me dy te panjohura parametrin a dhe b dhe kur ti gjejme a dhe b athere e dim se me rritjen e nje nejsie te varibels se pavarur per vleren e b rritet ose zvoglohet  variabla e varur. Nese rritet dy njesi variabla e pavarur athere vlera e variables se varur rritet ose zvoglohet per 2*b vartesisht prej shejes se parametrit b.

REGRESIONI PARABOLIK- fenomenet ekonomike edhe te tjera zakonisht nuk kane forme te njetrajtshme, rastet me te shpeshta te zhvillimit te tyre kane forme parabollike, sepse ato her ngriten her bien. Forma e tille e cila shpreh nderlidhjen ndermejt dy durive shrephet permes lakores se paraboles, edhe ne mund ta llogarisim funsmionin e parabolles permes katroreve me te vegjel. Duke u nisur nga fakti se te dunksiponi I parabolles ka kete forme Y=a+bx+cx2. dhe ne I gjejme parametrat a b dhe c, te cilet percaktojne intenzitetin dhe formen e lakores.

 

KORELACIONI-  pra permes kovariacionit dhe regresionit jane sqaruar vetem ngjajshmerit e variacvionit te dy dukurive, perkatsisht format dhe drejtimet e zhvillimit te tyre, por jo edhe shkallen dhe intenzitetin e lidhshmerise. Pjesa e analizes se regresionit e cila merret me hulumtimin dhe matjen e shkalles, te intenziteti dhe drejtimit te raporteve dhe lidhjeve reciproke ne mes te dukurive te ndryshme quhet analiza e korelacionit. Te korelacionit te dy variablat konsiderohet sit e pavarura, kun e ndikimin e tyre ne mes veti vetem konstatohet shkalla dhe intenziteti I lidhjeve te tyre, se sa eshte e forte lidhja e tyre reciproke. Dallohen dy lloje te korelacionot: linear dhe jolinear.

Korelacioni linear- pasi qe te konstatohet  me ane te diagramit shperndarjes e frekuencave se dukurite kane forme lineare, athere permes koeficienteve te ndryshem konstatohet forca dhe intenziteti I ndikimit te tyre reciprok. Nder treguesit me te njohur te korelacionit linear janne:

Koeficienti I determinacionit- paraqet se sa eshte perqindja apo si koeficient qe ndikon variabla e pavarur ne variablen e varur, psh kemi 80% ne rritjen e variables se varur ndikon variabla e pavarur, ndersa 20% kemi ndikimin e faktoreve te  tjerė. Ky tregues shenohet me r2 dhe nese ka vleren 0 themi se nuk ka kurfar ndikimi reciprok ndermjet dukruive te vrojtuara. Nese eshte 1 athere plotsisht ne ndryshimin e njeres ndikon 100% tjetra dukuri.

Koeficienti I aleances(kontigjentes)- paraqet ndryshimin ne mes te numrit 1 dhe vleres se koeficientit te determinacionit. Dhe I ka vlerat gjithashtu prej 0 deri 1 dhe paraqet se sa eshte fortesia e ndikimit te fakltoreve te tjere ne dukurite e vrojtuara, pra sa % ndikojne faktoret e jashtem ne rritjen apo zvoglimin e dukurive.

Koeficienti I korelacionit(pirsonit)- paraqet nje nder treguesit me kompleks, I cili tregon shkallen dhe intenzitetin e nderlidhjeve ne mes te variacioneve te dy apo me shum dukurive. Pra permes dy tregeusve te meprashem nuk mund te tregohej kahja e ndikimit te nderlidhjeve ne mes te dy dukurive ndersa me kete tregeus mund ta tregeojme sepse mund te ket vlera edhe positive dhe negative -1deri+1. ky koeficioent mund te llogaritet ne baze te kesaj formule.


 

Hosted by www.Geocities.ws

1