Alevilikle ilgili tartisma (1977)
Özcan SOYSAL
Aleviler ,Demokrasi Türkiye
Bence Türkiyede alevi sorunu cözülmemis en büyük sorundur.Aleviler
osmanlidanberi ikinci ucüncü sinif insan muamelesi görmüs onlar da sunnileri
mekruh ve melun bir taife olarak görmüstür.Cumhuriyetle beraber biraz yumusamaya
ragmen bu günümüze kadar süre gelmistir.Su anda kürdistanda savas bircok insanin
canini da alsa sünni kürtlerle sünni türklerin arasindaki problem alevi sunni
sorununa göre daha kolay cözülebilir bir sorundur.
Türkiye cumhuriyetinin riyakar politikasi Alevilerin adinin ahmet mehmet
oldugunu bakarak Türkiye halkinin yüzde 99i müslüman demekte ve böylece bu
sorunu köylü kurnazligi ile atlatmaya calismakta.Oysa ki türkiye devleti ve
sunni halkin büyük cogunlugu aleviler müslüman kabul etmemekte .ilahiyat
fakültelerinde ve imam hatiplerde ehli sünnet adi verilen hanefi ,maliki
,hanbeli ,safii disindaki mezhepleri müslüman kabul etmemekte bir dereceyi kadar
sii mezhebini sapikliklariolsa da müslüman kabul etmekte ama batini mezhepler
Yani Alevi ,dürzi ve ismailileri kafir addetmektedir.
Buna karsilik alevilerde sunnileri yezid ve muaviye taraftari katil sürüleri
olarak görmekte .Bu böyleyken
her iki taraf bu görüslerini birbirinde saklamakta sunnilerin büyük cogunlugu
acisindan problem yok.Alevilerin ikinci sinif insan muamelesi görmesi onlarin
göre normal Türkiyenin en büyük gazetesi hürriyetin Logo suTürkiye Türklerindir
Aslinda sunni türklerindir demek .Kim türk degilse gene de ne mutlu türküm
diyene desin demiyorsa Sabancinin deyimiile defolup gitsin.Ayni sey aleviler
icin de gecerli müslüman desin oruc tutsun namaz k ilsin veya öyle görülnsün
aksi takdirde katli vacip .Yani aleviler kisiliksiz olsun
Tabii T.c kanunlarinda yazili hic biryerde böyle maddeler yak ama pratikta
hergün biliniyor.
Alevi dini mi daha modern yoksa sünni mi tartismasi gereksiz bir tartisma
cünkü demokratik bir toplumda din hürriyeti vardir .Istiyen istedigi dine tapar
veya tapmaz.ayrica aleviler ilerici sunniler gerici gibi kaba görüsler de
yanlistir.Bir insanin alevi sunni hiristiyan veya budist olmasi onu ilerici veya
gerici yapmaz guncel sorunlar karsisinda tavri onu demokrat fasist ve saire
yapar .Suriyede Alevi hafiz esed liderligindeki klik 1970 ten beri polis devleti
olarak basta cogunluk sunniler olmak üzere suriye halkini ezmekte bu bakimdan
hangi din ilerici tartismasi gereksiz bir tartismadir. Sorun türkiyede
demokratik ve yalandan uzaklasmis bir toplum kurmaktir. · o halde sunniler
türkiyede alevilerin varligini kabul etmekle kalmayip enaz sünniler kadar bu
memleketin sahibi olduklarini ve gecmiste yapilan haksizliktan dolayi ayrica
itina ile yaklasmak durumundadir.Sünniler imtiyazli aleviler ezilen durumunda bu
yüzden sunniler alevilere göre biraz daha hadlerini bilmeleri lazim en son sivas
katliami sünnilerin boynunda bir suc halkasi olarak duruyor .Her namuslu sünni
kadan erkek bu cinayetlerden kendini tenzih etmelidir.Refah dyp ve ciller bu
katliamlari destekledi.Ki sunni halkin cogunlugu da maalesef bu partiler gibi
düsünüyor.
· Alevilere gelince uzun tarihi dönemde katliam ve baskidan dolayi cekingen
durumdalar .Aleviler gercek inanclarini acikca savunurlarsa sünnilerin bunlari
kafir görecegi kesin.aleviler ali muhammed vesaire terimlerini de kullansa
islamiyetle iliskisi -hicdegilse resmi islamla -cok zayiftir.Aleviler
reinkarnasyona inanir bu sunnilerde kesin kafirliktir .hiristiyanlarda da bu
kafirlik kabul edilir .hindu ve budizm de vardir.
· Aleviler reinkarnasyonu yani ruhlarin dolasmasini güzel bir türkce
kelimeyle Türlü türlü donlar giydim diyerek belirtirler.
· Alevilerin allah kavrami asla sunnilerle ayni degildir .Hallaci mansur
Enelhak demistir yani ben Allahim veya allahin bir parcasiyim gibi.Oysa bir
sünni yahut yahudi yahutta hiristiyan birisi icin bunlar kafirliktir.
· aleviler camiyi katillerin toplandigi bir yer olarak görür asla bir ibadet
yeri olarak görmezler.
· Aleviler namaz kalmazlar .Yani sünni ve siilerin dualarini
tekrarlamazlar.Kendi nefes ve ilahilerini semahla beraber icra ederler.
· Alevilerde cok eslilik yasaktir .Bosanma yoktur .Cok evlilik zina ve
bosanma ortodoks ve katolik hiristiyanlarda oldugu gibi afaroz
sebebidir.Aforozun Alevi türkcesinde ifadesi düskün olmaktir.
· Alevilerde hiristiyanlarda oldugu gibi türkce yanlis olarak tezyif edici
bir sekilde-günah cikarma-diye tercüme edilen olay vardir.Dogrusu Türkceye
gunahlarini ve suclarini itiraf etme denebilir .Alevilerde bu ilk
hiristiyanlarda oldugu gibi papazin yaninda degil cemaatin önünde olur.Ayrica
hiristiyanlarda oldugu gibi bu tören den sonra ekmek ve sarap vardir.
· Alevilerde sarap mekruh degildir .Sünnilerde mekruhtur .
· Alevilik yazili kurullari olmiyan bir köylü yasam bicimidir.Sünnilik Imami
gazali ve imami buhari diyerleri tarafindan Kodexi konmus kati yazili kurallar
olan bir dindir.
· Görüldügü gibi en ufak bir karsilastirma Alevi ve sunnilerin ayni din
mensubu olmadiklari görülür.Bu da cok korkunc bir sey degildir dünyada cesitli
dinler var .Anadolu daha renkli cok dinlerin besigi
· Bu arada Dinin idealleriyle gerceklik herzaman farkli olmustur.Örnegin
sünni müslümanlar ömer in adaletini keza fatih devrinde Esnafin dindarligindan
cok müsteri gelince komsusuna gönderdigi ve benzeri mitolojik anlatimlar
hicbirzaman gercegi yansitmaz.bertal kahramanin tarif ettigi aleviler de
mitolojik
· yaklasimlar var.Ben yukarda alevilerde cok eslilik yoktur ,zina afaroza
sebebtir derken kurallari izah ettim.Yoksa bütün dinlerde oldugu gibi alevilikte
de kurallar herzaman cignenmistir..simdilik bu kadar.
· Ali Ihsan Yildirim
Posted by Bertal Kahraman
Ali Ihsan bey,
Alevilerle ilgili yaptiginiz belirlemelere, (yorum haric) Aynen katiliyorum.
Eger takib edebildiyseniz bundan uc hafta once yaptigimiz bir tartismada, asagi
yukari ayni seyleri ben de yazmistim. Okumadiysaniz arsivde duruyordur. Yanliz
asagiya sizden ik adet belirlemeyi kop[ya ettim.
"Alevilik yazili kurullari olmiyan bir köylü yasam bicimidir.Sünnilik Imami
gazali ve imami buhari diyerleri tarafindan Kodexi konmus kati yazili kurallar
olan bir dindir.Bu arada Dinin idealleriyle gerceklik herzaman farkli
olmustur.Örnegin sünni müslümanlar ömer in adaletini keza fatih devrinde Esnafin
dindarligindan cok müsteri gelince komsusuna gönderdigi ve benzeri mitolojik
anlatimlar hicbirzaman gercegi yansitmaz.bertal kahramanin tarif ettigi aleviler
de mitolojik" Bu kisimdaki belirlemel;erinizde asil olarak dogrudur. Yani Cok
kesin kurallari olmayan ve fazlaca yazili olmayan bir inac ve kultur bicimidir.
Aleviler buna "YOL" der. 'Yol ehli' ayni zamanda Alevi demektir. Iste bu
esneklik ve yazili kuralsizlik uygulamada yer yer degisiklikler olusturmus. O
bakimdan benim anlatigim bicim sizce "Mitolojik" olarak algilanabilir fakat,
dogru degildir bu degerlendirme. Nedenine gelince, Bende sizin gibi sadece
Aleviligin kurallarini anlatmaya calistim. Uygulamanin her zaman farkliliklar
tasiyacagini da aciklayarak.
Bir konuda daha bir aciklama yapmam gerekecek. Arap Aleviligi Nusayri'lik
olarak bilinir. Ve Anadolu aleviliginden onemli farkliliklar icerir. Suriye
ornegini Nusayri lere ornek olarak algilamak lazim. Hafiz esata gelince o
Secimden bir gun once "din degistirmis" tir. Yani onun tavri Onun tavridir.
Aleviligin tavri degildir. Kaldiki dedigim gibi Alevilikte ayni alevilik
degildir.
Bu arada Bektasilik konusundada biraz gorus belirtirseniz cok sevinirim. O
konuyu nasil degerlendiriyorsunuz?
Saygilar,
Bertal
Postad by Özcan Soysal
Bir pradigma olarak Türkiye`de Kemalizm islevini kaybetti.Sayin Yildirim yeni
bir ölcü olarak gercek demokrasi ve demokrat tutumu öneriyor.
Yazdiklarina ama ve fakat demeden katiliyorum. Meselenin bu tespitlerden
sonra "Demokratik tutumun ne olmasi gerektigi" nin cevabina geldigini
düsünüyorum. Sunniler Refah sözcülügünde Kemalist rejimin kemalist cetelerinin
yönetimine,cetelerin bir kanadi olan gurubun ortada görünen temsilcisi Ciller`i
netice itibariyla desteklemesi ne derecede sizofren bur tutumun belirtisi
ise,Alevilerinde ,sözde seriat gerekcesi ile kemalist cetenin diger grubunun
temsilcisi genelkumay piyonu Yilmaz`i desteklemesi de tutum olarak ayni ruhi
hastaligin bir belirtisi olarak ortaya cikmaktadir.Alevilerin bu tutumu ,sözde
bu kesimin cagdas oldugu,hatta "ateistlerle bir ciddi bir anlasmazligi olmayan
denerek" verilmek istenen cagdas görüntünün son derece yaniltici oldugunu da
ortaya koyuyor. "Biz aleviyiz ve farkliyiz" diye taleplerini ileri sürmeyen,"
yakin gecmiste oldugu gibi "yasasin sosyalizm" diyerek meramlarini ima yollu
anlatan yoksul alevi köylü kitlelerinin,Marksi,Lenini, Mao`yu,Stalin`i,Enver
hocayi kitaplardan okuyup,anlamalari ve savunmalari hastaligin bir baska
belirtisi idi ve bu cagdaslik ve ilericilik olarak takdim edildi.Dersim
köylüleri mesela Marksin kapitalini okuyup ezberleyecek ve savunacak,böylece
ilerici olacak. Bugün de "din düsmani oldugu" gerekcesi ile Kemalizmi arac
olarak kullanacak,gercek taleplerini dillendirmeyecek ve bu kesim böylelikle
ilerici sayilmasi gerekecek.
Kizilbas-Alevilerin kimlikleri inkar ediliyor.Devlet ve sunni kesim
tarafindan.Köle statüsüdür bicilen ve uygulanan. Bu kesim demokratik olasi
gelismelere objektif olarak destek verecek potansiyel tasimaktadir. Dolayisi ile
ceteler icin sakincali kesimdir. Bu potansiyel bugün cagdas ce demokratik
tutumlari desteklemekten uzakti.Gelecekte olusacak toplumlarin cesitli
kesimlerinin demokratik kalkismasinda alevilerin rolü mutlaka olacaktir.Bunlar
alevilerin bugün bilinen temsilcileri ile de olmayacaktir.
Saygilar.
Postad by Ali Ihsan Yildirim
Bertal bey,
Aleviler konusunda benzer düsüncelerimiz var.Ancak sanirim bazi konularda
ayri düsünüyoruz.Ben alevi meselesini cok önemli görüyor ve bu konuda cok genis
bir tartismadan yanayim siz ise lüzüm görülünce tartisiyorsiniz.Ben her konuda
acikliktan yanayim.sunniler aleviler konusunda ne düsünüyorsa acikca söylemeli
bu aleviler icin de gecerli.alevilerin ezildigi dogru Ancak bu alevilerin
sunnilere karsi sempati duydugu yada toleransli oldugu anlamina gelmez.Aleviler
arasinda sunnilerle ilgili önyargilar enaz sünniler kadardir.
Ikinci bir konu sünni kürtlerin alevilerle -kürt alevileriyle ilgil görüsü
-sunni türklerin aleviler konusundaki düsüüncelerinden daha farkli
degildir.eskiden sünni kürtler -hic degilse safiiler daha katiydi son zamanlarda
biraz yumusamis olsa da halen cok kuvvetli tepki vardir.pkk bu konuda
kemalistlere benzer bir tavir sergilemekte alevi sünni bütün kürtler birdir .o
yüzden BÖLÜCÜ olmamak icin bu konuyu tartismiyor veya zülfikar gibi türk
devletinin izzettin ve benzerlerine kurdurdugu örgütler kuruyor .Bu yüzden hdp
seciplerde kürt alevilerden ciddi oy almamistir.Alevi ve sunnilerin ayni dili
konusmasi ayni tarih ve psikoloji birligine sahip oldugunu göstermez.nitekim
sirp ve hirvatlar ayni dili konusmakta üstelik gönüllü osmanli ve avusturya
boyundurugundan ayrilip ortak devlet kurdular 70 sene sonra netice malum
.Üstelik katolik hirvatlarla ortodoks sirplar arasinda dini fark alevi sunni
farkinin onda biri kadar degildir.
Bektasilere gelince bunlar osmanlinin bati anadolu ve balkanlarda kullandigi
kolonizatörlardi ve liberal hayat anlayislarina ragmen herzamen devletin yaninda
yer aldilar bügün de mhpyi sevmezler ama generalleri tutarlar eskiden
yenicerilere yakindilar.
Nuseyrilere gelince anadolu alevileri ile nuseyri ayni dine
mensuptur.aralarinda fark olmasi normaldir .cünkü alevilerde halife veya vatikan
hicbir zaman olmadi dolayisiyla mahalli fark lar vardir.Nitekim
tahtacilar,aptallar ve dersim aleviler arasindaki farklar gibi.Ayrica hafizin
sünniligi kabul ettigi dogru degildir.Ancak bir cok Alevi sikisinca müslüman
numarasi yapar .nitekim suriyede ve türkiyede aleviler din dersini okulda
ziyaret eder .hic inanmadigi ve sacma buldugu halde kali ki hafiz diktatörlügü
kisisel degil alevi zümresinin diktatörlügü.Ordu istihbarat teskilati hepsi
alevi hic degilse kilit noktalar.
Simdilik bu kadar
Selam
A.I.Yildirim
Posted by Bertal Kahraman on September 27, 1997 at 20:35:40:
In Reply to: Re: Aleviler ,Demokrasi posted by Ali Ihsan Yildirim on
September 27, 1997 at 07:21:31:
Alevi Meselesini gundeme ben getirmedim. Dolayisiyla gerek gordukce getirmem
soz konusu degil. Bazi kisilerce ve israrla konu gndeme getirilmek istendi.
hatta "acik olmamak, korkak olmak, pisirik" olmakla ithamlar oldu. Onemli degil.
Isteyen istedigini dusunebilir. bundan dogal bir sey olamaz. Ancak bu dusuncede
olan kimselerin kendi bakis acilarini, yorumlarini, neden ve nicinleriyle
beraber ortaya getirip aciklamalari ve tartismanin o cercevede surmesine yardim
etmeleri gerekir. Benin sahsen bu konuyu ozel olarak gundeme getirme diye bir
niyetim yoktu. Ancak mademki gundeme geldi, yarimyamalak bir sekilde
sonuclanmasinida istemem. o bakimdan tartismayi canli tutmaga calisacagim. Sizin
konuyu daha derinlemesine ve daha genis olarak ele alma isteginizi saygiyla
karsiliyorum. bu konuda elimden geldikce deyardimci olmaga calisirim.
Aciklik ve her seyin tartisilmasi temenniniz ise, ancak bir karsi gorus ve
aciklama gelirse anlam kazanabilir. Aksi halde biz burada oturup, siradan bir
Alevi vatandasin "sunniyi nasi degerlendirdigini" tartismaya tarife kalkisirsak
'havanda su dovmus' oluruz. Aleviligin Kurum olarak Sunniligi ve diger inanclari
nasil degerlendirdigini konusmamiz daha anlamli olur kanaatindeyim. Ayni sekilde
ozellikle Sunni islamin Alevilik konusundaki 'Resmi" bakisi nedir bence olcu
olarak o alinmalidir. Yoksa gene siradan bir suni vartandasin dusunce tarzi
yeterince aciklayici olmaz. Elbette tum bunlar sebep ve sonuclariyla birlikte,
hangi ortamlarin urunu olduklari ve neden -nasi kurumlastiklari aciklanarak
yerli yerine oturtulabilinir. Esasen bunada ihtiyac vardir.
Suniligin alevilik, Aleviligin genel olarak sunnilik hakkindaki yargilari ve
degerlendirmelerinin disinda, Truk ve kurt kesimlere mensubiyet temelindede
incelenmesinde bence hic bir sakinca yoktur. Temelde bir farklilik cikacagi
kanaati de bende hayli zayiftir. Yani Sunni Turkun Alevi Turke yaklasimi ile,
Sunni (safii) Kurdun Alevi Kurde yaklasimi normal kosullarda pek bir fark
arzetmez diye dusunuyorum. Aksini dusunmemicin yeterince sebebim henuz yok.
Elbette bu konu bazi ozel kosullrda (ornegin Ulusal yanin one ciktigi
kosullarda) degisiklik arzedebilir. Bu da cok anlasilir bir seydir. O sartlar
ortadan kalkinca da asil olan ve sureklilik arzeden yan yeniden kendi konumuna
doner.
Asil uzerinde durmamiz gereken ve sorgulamamiz gereken seylerin basinda
Alevilerin bir merkez etrafinda orgutlu olmamasinin TRurkiye sosyal yapisina
yansimasi olmalidir diye dusunuyorum. Secimlerdeki tavirdan tutun, Kemalizm
konusundaki carpikliga kadar, Bektasilikten tutun, devletle bu gun gelistirilen
iliskilere kadar, her seyde bu yapinin onemli etkisi gorulecektir. Ayrica Bu
sosyal yapi icerisinde 'Alevilik' unsurunun yerine oturmasi da bu konuda ki
gelismelere siki sikiya baglidir.
Nusayriler konusunda sizinle ayni dusunemem. bazi temel konularda Siilere
daha yakin olduklari bir gercek. Ornegin Cammi ve namaz kilma gibi. Anadolu
Aleviliginin bazi ayird edici ozelliklerini nusayrilerde bulmak hayli guc. Bu
bakimdan Anadolu aleviliginin en yakininda Irak Kurtlerindeki Ehli Haq veya
Ali-illahi ciler olarak tanimlanan kesim vardir. Geri kaln kesimlerin buyuk
kismi ya temel olarak bektasiligi , yada Siiligin bir bicimini yansitirlar. Bu
iki seyi ayirirken cok dikkatli olmamiz gerekir. yoksa onemli temel hatalar
yapabiliriz, degerlendirmelerimizde.
Bu isin birde Turkiye cCumhuriyet tarihi boyunca Aleviligin Illegal Olmasi
vardir. Aleviligin Turkiye sosyal yapilanmasinda kendi adina hicbir hukmu
yoktur. hic bir agirliga sahip degildir. Zaman zaman Sol kesime kendini
kaptirmasi zaman zaman da darbeciler basamak olmasi, Seriata karsi tavir ve
laiklik konusunda kosulsuz teslimiyet cizgisi hep bu kesimin bagimsiz bir
agirligi olmadiginin , ancak birilerinin ilkesiz muttefiki olmasi sonucuna
goturdugunun basit belirtileridir. Onemli bir ssoru da burada ortaya
cikmaktadir. Peki Aleviler nasil bu ulkenin sosyal yapi taslarindan biri olarak
saglam bir yere sahip olacak?
Tum bu sorunlar devletin bu gun icnde bulundugu Politik darbogaz dan bagimsiz
degerlendirilemez. Gene devletin bu konudaki resmi ideolojisi olan Kemalizmin
disinda ele alinamaz. Kemalizmin en cok ta Aleviler acisindan iyice sorgulanip,
yerli yerine oturtulmasi lazimdir. Kanimca Kemalizm Alevilere yaptigi kotulugun
%001 ni Diger dini cemaatlara yapmamistir.
Tartisilmasi son derece yararli olacaktir.
Simdilik hosca kalin
Bertal
Posted by Ahmet Uzun on September 28, 1997 at 00:48:34:
In Reply to: Aleviler ,Demokrasi posted by Ali ihsan Yildirim on September
27, 1997 at 03:14:06:
Sayin Ali Ihsan Yildirim Bey,
Once fikirlere acik olan birisi olarak sozlerime baslamama lutfen izin
verin.Sonrada gelelim Alevilik ve Sunnilik hakkindaki yorumlariniza.
A)SIVAS OLAYLARI..Sivas olaylarinin kaynagi hakkinda kesin bir bilgiye
(planlayiportaya koyanlardan baska ..)pek oyle hic kimsenin kati bir bilgisi
oldugunu sanmiyorum,Turkiye bugun Dunyada Provakatorlugun en kolaybir sekilde
ortaya kondugu,bir Ulkedir.Onun icin bu olayi SUNNI insanlara maletmeniz ve bir
sekilde onlara "SUCLU"yaftasi giydirip baska bir sekildede onlardan kendilerini
suclu olarak hissetmelerini beklemeniz biraz basitlik degilmidir yada
kolaycilik. B)REEKARNASYON...Bu konunun tamami ile bilinmesi herkesi sanirim
daha dogru bir sekilde karar vermege yoneltir.Alevilerin REEKARNASYON a
inanmalari tamamen kendilerini ilgilendiren bir olgudur bunun dogru olup
olmadigi ayri bir tartisma konusu ama inanclarindan dolayida SUNNI lere bir
cesit atifdada bulunmak sadece samimiyetsizliktir. Alaklasi olmadigi halde
konunun icine cekilmek sanirim hic bir SUNNI yi ilgilendirmiyordur.
C)HALLAC-I MANSUR.. Once Hallac-i Mansur gercekten ne demek istemis onu
ogrenmek gerek sadece mal bulmus magribi gibi konuya sahiplenmek basit bir
sekilde konu hakkinda,insani bilgisizligin verdigi zor duruma
dusurebilir.ENEL-HAKK demek Insanin Allahin bir parcasi olmak demek yahut ALLAH
tan bir parca(OZEL OLARAK) demek degildir. Agaclar,kuslar ve Allahin yarattigi
her sey Allaha aittir ama O degildir, Olamaz imkanida yoktur.Ama ne olur eger
Insan kendini tamamiyle arindirabilirse,tum herseyi ile ALLAHA yonelirse o
Kalpte o vucutta ve dusuncede ALLAH tan baska hic bir seye,kimseye yer kalmaz ve
o olgun insan ALLAH i O yuce yaratandan baska hic birsey bilmez olur.Yoksa senin
inandigin gibi "Aslinda insan Allahin (benzetmek olmasin)bir cesit yeryuzundeki
goruntusu degildir.Aleviligi bilemem ama eger sen buna inaniyorsan bir cesit
HRISTIYANLIK ile karistirma yapmissin onlarda ISA(r.a)hakkinda "ALLAHLIK"
iddiasindalar ve bu yuzdende gercek inanis olan BIR TEK ALLAHA INANMA olgusu
inanisinin cok uzagindalar.
D)CAMII..Camiiler ALLAHA olan imanin , inancin ve ibadetlerin
serbestce,ozgurce yerine getirildigi yerlerdir.Adam bogazlanan degil.HZ.ALI
efendimizi camiide katlettiler diye camiiye karsi olmak icinde pire var diye
yorgani yakmaktir.Bu derece basit bir yaklasim "AYDIN"insanlara yakismaz,sizi
daha bir derin dusunen olarak algilamak isterim. E)NAMAZ..Tamamen MUSLUMANLARA
FARZDIR,alevi yada sunni olmasi onun ona olan bakis acisini degistirmez eger
MUSLUMANIM diyorsan NAMAZ sana farzdir eger degilim diyorsan o zaman namazin
seni ilgilendirecegini sanirim sende biliyorsundur.
F)COK ESLILIK..Bu gene uzmanlik alani olan bir konudur ve kulaktan dolma
bilgilerle aciklanamaz saniyorum.Yerine getirilmesi hususu tamamen kisiye ozel
ve serbesttir, kendi kurallari vardir,ethical olarak ise inanani etkiler
digerlerini degil..
G)GUNAH CIKARMA..Muslumanlikta kul ile ALLAH arasinda kimse araci olamaz,kul
gunah isler hata yapabilir bu onun yapisinda vardir.Ama eger kalbinin
derinliklerinden gelen bir pismanlikla affini O uce Yaraticidan isterse O onu
bagislar bu ALLAHIN Bagislayici,affedici oldugunu gosterir,Papaz efendi yada CEM
evi yetkilisi DEDE lerin isi degildir.Tamami ile Bagislamak ALLAHA
aittir,buradada inancinin HRISTIYANLIK ile uyustugunu goruyorum.Belkide senin
Inancin Anadoludaki genede vart olan HRISTIYANLIK kulturunun etkisinde
olmasin..Bak senin icin tam bir arastirma konusu cikti.
H)SARAP..Once konu hakkinda biraz bilgilen ve ondan sonra ortaya koy.SARAP
ISLAMIYETTE MEKRUH DEGILDIR, BU TAMAMIYLE ASILSIZ BIR UYDURMADIR
SARAP H A R A M D I R HARAM.!!!! MEKRUH ile HARAM arasinda epey bir fark
vardir yani.Nicin haram oldugu gene uzmanlik isteyen bir konudur arastirilmasi
salik verilir.
I)KURALLAR...Islamin kurallari ne HZ.Imam GAZALI ye ve nede HZ.IMAM BUHARI ye
aittir ve onlar boyle bir yakistirmadan Tenzih dirler
Yuce ISLAM dininin kurallarini dinin sahibi olan RABBIL Alemin olan ALLAH tan
baska hic kimse koyamaz hadlerine dusmez onlar sadece tabiri caizse halka ,avama
rehberlik ve tercumanlik yaparlar ve Allah katinda(insaallah) cok kiymetli
yerlere sahiptirler.
Birde genel olarak sunu soylemek isterim Sayin Ali Ihsan Yildirim Bey, once
soyleyeceginiz konularda gercek manada bilgi sahibi olun alevi yada baska bir
inanca ait olmaniz tamamen sizin sorumlulugunuzdur,doru yada yanlis diye konuya
girmek istemiyorum.Bunun cevabini ve Allaha olan hesabinizi siz vereceksiniz,
ben sadece uyarabilirim o kadar.Bir sey daha bir inanca ait olmaniz digerlerini
kucumsemeniz yada asagilamaniz hakkini size vermez ama
elestirebilirsiniz,tabiiki gerekli bilgi ile donandiginizda.Isin Politik tarafi
ile inanc tarafini ayirmanizi oneririm.tum bunlar sizi yanilgiya goturdu
saniyorum siz ELMA larla Armutlari topladiniz.Unutmayin Insanlarin kafasinin
icindekilerini okuyabilen bir makina icat edilmedi ve insan da EGO da denilen
NEFS,HIRS,IHTIRAS,kacanz arzusu vel hasil insan denilen yaratik cok karisik ve
komplikedir aldatir ve aldanir etki altinda kalir ve etkiler ve bazende amaclari
icin guzel yada yanlis her seyi kullanabilir.Sana insanin psikolojik format ini
cikarmak istemem ama tarih boyunca boylesine Inanclari,safligi kullanan insanlar
olmustur ve olacaktir. Keske olmasa ama malesef bu bir gercek.
Bunun icin bir inanci ve o inancin insanlarini suclayip rencide etmek once
"Ben insanim "diyen hic bir kimseye yakismaz.
Sevgilerimle..
Ahmet UZUN
Posted by Ali Ihsan Yildirim on September 29, 1997 at 04:48:55:
In Reply to: Re: Aleviler ,Demokrasi posted by Ahmet Uzun on September 28,
1997 at 00:48:34:
Ahmet bey,
Yaziniz icin tesekkür ederim.ancak yazimda bir seyi tam anlamadiginizi
saniyorum.Ben görüslerimi belirtmedim.Sadece Alevilerin dünyayi dini nasil
gördüklerini.Ve bundan farkli olarak sunnilerin dünyayi nasil gördüklerini
yazdim.Reinkarnasyon cok evlilik cami ve benzeri konularda kisisel görüsümü
degil Alevilerin nasil gördügünü anlatmaya calistim .Ben 30-35 senedir dinsizim
.Dolayisiyla ne alevilerin ne sunnilerin dini inanislarini benimsiyorum Ateistim
ve din arayisi icinde degilim.eger din ariyor olsaydim sunni islami asla
secmezdim hosunuza gider veya gitmez o sizin bileceginiz is.gercek müslüman
alevilerdir veya sunnilerdir diye bir iddiam yok.Siz islam bir tektir ve allah
yapisidir diye INANIYORSUNUZ.Herkese inancina saygiliyim.Elbette karsiliginda
görüslerime saygi beklerim.Eger dinsiz oldugum icin katlim vaciptir diye
düsünüyorsaniz o zaman tartisma olmaz .Kiliclar veya tabancalar cekilir.
Siz sunni yorum tek islamdir diyorsunuz .ancak belli ki bu görüs yavuz sultan
selim kuyucu murat pasa ve asirlarca baskiya ragmen Alevilerce
benimsenmemistir.Türkiye demokratik bir ülke olmadigi icin demokratim sayim yok
o yüzden kac milyon alevi oldugunu bilmiyorum ancak 15 ile 25 milyon arasinda
tahmin ediliyor.
Sorun bu insanlarin haklaridir.Cem yapmak istiyorlarsa serbestce
yapabilmelidir.Din dersinde zorla sünnilik ögretilmesin.hasili kendi
memleketinde korku ve baskidan uzak yasiyabilsin.
Siz sunni islamin tek yorumu vardir digerleri batildir demekle diktatör bir
islami temsil edigiyorsunuz.Islamiyet her zaman cesitli olmustur.Sia ,sunni
ayrilmasini bir sürü mezhepler takip etti.örnegin humeyni kendini tek dogru
islam görüp irakla savasti. Milyonlarca müslüman öldü.Keza Afganistanda
hikmetyar ve rabbani ruslara karsi seriati gettirme iddiasiyla savastiktan sonra
gercek islami biz temsil ediyoruz diyen talibanlarla
savasmaktadirlar.Dolayisiyla gercek islami benim düsüncem diger yorumlar
kafirliktir düsüncesi totaliter ve antidemokratik bir görüstür.
Bir konuda haklisiniz Sarap sünni islamda mekruh degil haramdir.Tartisanlarin
cogu icin bu önümsiz ise de bu hatami düzelziyorum.Kendim bu harami zevkle
iciyorum.
Cok eslilik konusunda sunni islamda tartisma yoktur.Erkeklerin 4 kadinla
evlenmeleri serbesttir ve pratikte de bütün sünni islam ülkelerinde
yaygindir.Ayrica bosanma da serbesttir.Siilerde birkac ay süreyle gecici evlilik
de serbesttir .alevilerde ise hem cok kadinla evlenmek hem de bosanma
yasaktir.Yazimda gene bu konuda cok kadinla evlenme iyidir kötüdür demedim
.sadece sünni islamda kurallari saydim..
Benim derdim hangi din dogrudur hangisi degil memleketimde ortadoguda dünyada
insanlarin baris huzur ve refah icinde yasamasidir.Dolayisiyla reinkarnasyon
iyimidir kötümüdür dogru mudur degil midir .Enel hak dogru mu tek tanri mi
vardir yoksa cok tanrimi bunlar su anda tartistigim konular degil sadece Alevi
ve sünnilerin baris icinde bir arada yasamasi icin ne yapilabilir.benim derdim
bu Sivasa gelince kusura bakmayin 40 insanimiz öldü .sünni ve aleviler arasinda
düsmanlik büyüdü.Refah partili belediye itfaiye bile göndermedi sevket kazan
cezaevindeki canileri halen avukat olarak savunuyor.Ayrica zamanin basbakani
ciller milleti kiskirtmasaydilar diyerek katiller savundu.Eger ciller kazan ve
erbakan provokatördir diyorsaniz tabii o da tartisilabilir. Ancak bildigim
kadariyla hicbir camii de tek bir imam ölenler icin vaaz vermedi eger siz
biliyorsaniz bana yazarsaniz memnun olurum.
Selam
A.I.Yildirim
Posted by Ozcan Yilmaz on September 29, 1997 at 05:49:35:
In Reply to: Re: Aleviler ,Demokrasi posted by Ahmet Uzun on September 28,
1997 at 00:48:34:
Sayin Ahmet Uzun bey,
Insan bu kadar (nan)kor olabilirmi acaba! Siz Aleviligin A'sini incelemeden
ve hicbir bilgi sahibi olmadan yorum yazmissiniz. Sivas olaylari, Enel - Hak,
Gazi olaylari, Namaz.
Sevgili dostum sana cevap vermiyecegim tek soz disinda: Yukarida belirttigin
konularin HEPSINDE yanilmissin !!
Sana tavsiyem: Sen once yukaridaki bahsettigin konulari ogren ondan sonra
Aleviligi tartis. Lutfen kendi yazdigin yaziyi yeniden oku ve ne goreceksin ?
Su anda Turkiyedeki esen sunnilik gozuyle olaylari yorumluyorsun. Yani senin
yorumun ile keskin ve asiri bir dinci'nin yorumu arasinda hicbir fark yok.
Think and study before you comment!
Cheers
Ozcan
Posted by Bertal on September 28, 1997 at 02:30:47:
In Reply to: Re: Aleviler ,Demokrasi posted by Ahmet Uzun on September 28,
1997 at 00:48:34:
Sayin Ahmet Uzun bey,
Tartismaya girmeden evvel size yontemle ilgili bir iki sey hatirlatmak
isterim. Buradaki tartismanin gayesi Ne bir inanci ve kulturu kutsayip yuceltmek
nede bir baska inanci veya kulturu horlayip kucumsemektir. Burada amac, Halkimiz
ic ice olmasina ragmen, Tartismanin seyri icinde defalarca belirtilen cesitli
nedenlerle, iyi taninmayan Alevilik Kulturunu, yolunu, Kural ve uygulamalariyla
tanitip, ardindanda bu gercegin Ulkemizin sosyal yapi taslarindan biri olarak
nasil ele alinmasi gerektigi seklide ozetlenebilir. Elbette bu benim gozettigim
gaye. Bir baska katilimci bir baska gaye gudebilir. Ancak su ana kadar Sunniligi
kucuk gostermek, yada Sunni Muslumanlara hakaret sayilacak hicbir sey soylenmedi
ve inaniyorumki hicbir inanc icinde soylenmiyecek. Kisacasi biz bu inanc ve
kulturlerin PRENSIPLERI uzerine tartisiyoruz. Onlarin cesitli kisi ve cevrelerce
farkli yorumu, ve uygulanmasi apayri bir konudur.
Ikinci bir husus olarak benzer bir seyi hatirlatmak isterim. Siz camini
kutsalligini, Namazin tum muslumanlara farz oldugunu vs soyluyorsunuz. Bu
dediginiz Sunni Islamin inanclarinin temelidir. Yani Sunni Islamda Dogrudur.
Ancak Alevilik soz konusu oldugu zaman bu dediklerinizin hicbir degeri ve hukmu
yoktur. Alevinin koyune cami yapmakla Kilise yapmak arasinda hicbir fark yoktur.
Her ikiside onun inacina saygisizlik olur ve genellikle Alevi bu durumui
kendisine yapilmis bir hakaret sayar. Bu gercegin tartisilacak bir yani yoktur.
Bu sadece isin adini koymaktir. Burada yorum soz konusu degildir. Alevinin inaci
ve yorumu budur. Siz Sunni islam acisindan bunun yanlis oldugunu elbette
soylersiniz. Ama unutmayin zaten mesele de orada degilmi? iki farkli bakis ve
inan acisi degilmidir karsilastirilan.
Sizinle bu temelde tartismayi surdurebilmek ve verimli olmak icin, sizin;
'Alevilik bu degildir yanlissiniz, alevilik soyledir' turunden argumanlarinizin
olmasi lazim. Yoksa Alevinin inanmadigi bir seyi kanit gostererek 'iste islamda
gercek budur' derseniz, siz sadece Sunni islamin bakis acisini aciklamis
olursunuz. Bunun Aleviler acisindanda boyle olmasi gerekmez. Yukarda bahsi gecen
"gunah cikarma" kurum olarak alevilikte yoktur. Ancak alevilikte, Cemde,
Cemaatin onunde hatalarini itiraf vardir. Cemaat onunde yargilanma vardir. Bu
yargilanma savunmasiz degildir. Sonucta verilen ceza vardir. bazanda sadece kisi
kendini cemaate acarak itiraflarda bulunur. bunda anlasilmayacak bir sey
goremiyorum. Siz gene bu durumu Alevilik kurallari icinde tartismalisiniz. Yoksa
burada bizim durumumuz Alevilikle Sunniligi karsilastirmaya donusur ki su an
konumuz o degil. Eger boyle bir tartisma gundeme getirilirse elbet o da
yapilabilir. Medeni olmanin en asgari olcusu, farkliligi muhafaza ederekte
tartisabilmeyi becermektir.
Ben Aleviligin sizce itiraz edilen kurallarini tekrarlamak istemiyorum. Cunku
siz itirazinizi, Sunni Islamin argumanlariyla yapiyorsunuz. O tur tartisma bizi
sadece konu disina cikarir. yoksa bir sey kazandirmaz. Enel-hak sozu sadece
Hallaci Mansura ait degildir. Size benzer yuzlerce ornek gosterebilirim. Bu
Alevi felsefesinin temel diregidir. Onsuz alevi olunamaz.
alin size bir ornek:
"Cihan var olmadan ketm-i alemde Hak ile birlikte yektas idim ben Yaratti bu
mulku Cunki o demde Yaptim tasvirini nakkas idim ben
Birde Yunustan:
Ezelden benim fikrim Enel-hak idi zikrim Henuz dahi togmadan Ol Mansuri
bagdadi
Iste Alevinin tanri ve insan hakindaki fikri kisaca bu.
Bir hususui daha belirtip birakmak istiyorum. Alevilikte Tanridan korkmak
yoktur. Yani tanrinin cezalandirmasindan korkuldugu icin ibadet edilmez. Ibadet
"Obur dunyada yanmayi onlemek icin yada mukafat olarak huri kazanmak icin"
yapilmaz. Alevilikte Tanri sevildigi icin, ona aski icin, ona olmaden evvel
ulasabilmek icinse eriyebilmek icin ibadet edilir. Bu suniligin yaklasimindan
cok temelden farkli bir yaklasimdir.
Bertal Kahraman
Posted by Ahmet UZUN on September 28, 1997 at 11:19:08:
In Reply to: Re: Aleviler ,Demokrasi (aciklama..) posted by Bertal on
September 28, 1997 at 02:30:47:
: Sayin Bertal Kahraman Bey,
Oncelikle betimlemek istedigim bir sey var.Islamiyetin,alevisi, sunnisi diye
bir seyi bilmiyorum.Islamiyet hak bir dindir ve onun getirdigi ogretileri
benimseyene yada inanana Musluman denir.Bu baglamda size bir seyi acmak
isterim,islamiyetin surasina inanirim surasina inanmam diye bir yaklasimi
islamiyet reddeder,bu acidan ele alirsak sizin once Aleviligi bir cerceveye
koymaniz gerek gibime geliyor.Yoksa metre ile meyvalari olcmus gibi
olursunuz.Eger Alevi inanci Islamiyeti yadsiyorsa o kendini islamiyetten
soyutlamak zorundadir,yani onunla kendini aciklayamaz,ne olur bambaska bir inanc
yada yasam sekli yada ne derseniz deyin o olur.Ondada hicbir muslumanin kendi
normlarina gorede Aleviligi elestirme hakkina sahip olabilecegini tahmin
edemiyorum.Fakat Turkiye gerceginde Alevilik Islamiyetle iliskili oldugunda-ki
alevi sarkilarinda, siirlerinde bu cok kez ortaya konulmustur-bizede ona gore
cevap hakki dogdugunu saniyorum.Yoksa isimiz burada kalkip ukalalik degildir ve
olamazda, Aleviligin cikmazi ise kendini henuz koselendirip ortaya
koyamamasidir.
Alevilik yoreye topluma gore degisiklik gosteriyorsa(Normali asan
hallerde)Simdi kalkip benim size ne uzerinde cevap vermemi haliyle etkiler
tabii.Cunki aciklamalariniz ve Turkiyedeki Alevilik degisik oldugundan bana
biraz soyut bir kavram gibi geliyor,bir cesit" Saldim cayira mevlam kayira.."O
zaman herkes Aleviligi kendine gore yorumlar ve buda beraberinde azmazlarinida
getirir,gene buda boyle yillardir anlasilamama olgusunu sizin uzerinize
yikar.Aleviler once kendilerini anlatsinlar az cok asgari musterekte
birlessinleropndan sonra desinlerki "Iste arkadas biz buyuz ve boyleyiz."Iste o
zaman Bize ancak "Eyvallah"demek duser.Ben sadece Ali Ihsan Bey'in yaklasimina
gore cevap hakkimi kullanmistim ,cunki o bana Aleviligi Isl;amiyet ile
kiyaslayip gelmisti,bunun altinda herhangi bir art niyet yoktur.
Saglicakla kalin..
Ahmet UZUN
Posted by Bertal on September 27, 1997 at 22:14:26:
In Reply to: Re: Aleviler ,Demokrasi posted by Özcan SOYSAL on September 27,
1997 at 06:59:51:
Sayin Soysal,
Sanirim bu konulari biraz daha acik tartissak iyi olacak. Ben sayin
Yildirimin yazdiklarindan su ana kadarki iki yazisinda "gercek demokrasi ve
demokrat tutum onermesi" goremedim. Benim gordugum Sayin yildirim onemli bir
konuyu tartismaya aciyor. bunun disinda bir sonucu ben bulamiyorum. Sizin bu
sonuca nasil vardiginizi birazdaha aciklamaniz gerekecek sanirim.
< Meselenin bu tespitlerden sonra "Demokratik tutumun ne olmasi gerektigi"
nin Demokratik tutumun ne olmasi gerektigine
dair sorularin ve verilecek dogru cevaplarin onemli oldugu suphe goturmez
elbette. Ancak bu konunun illede Aleviligin Tartisilmasiyla kurdugunuz bagi
anlayamiyorum.. Izaha ihtiyac var.
< Sunniler Refah sözcülügünde Kemalist rejimin kemalist cetelerinin
Bu yukaridaki tahlilinizde cok onemli hatalar olduguna inaniyorum. Ne
cilleri destekleyen kesim "sunni" ozelliginden dolayi destekleyen kesimdir, Nede
Aleviler "kemalizm" adina Yilmazi destekliyorlar. Bu partileri destekleyen
kesimleri yonlendiren Temel Durtuler onlarin Alevi yada Sunniliklerinden cok
daha farkli etkenlerdir. Ne 'Kutle olarak Sunniler refahi ve cilleri
destekliyor, nede 'Kutle' halinde aleviler yilmazi destekliyor. Hatta Yilmazi
destekledikleri cok buyuk suphe goturur.
Alevilerin cagdasligi iddiasi henuz bu forumlarda yapilmadi. En azindan
ben hatirlamiyorum. Ancak uzerinde ciddi olarak tartisilabilinecek bir konu.
Alevi ne kadar cagdastir? bu soruya cevap aranabilir. Diger tesbitte, Yani
Alevilerin Ataistlerle onemli bir sorunu olmadigi tesbiti bence dogrudur. Aksini
iddia edenle tartismaya, (aleviligin kaynak verileri temelinde) her zaman
hazirim. "Alevi Her hangi bir din mensubundan, Dinsize daha yakindir." bu iddia
bana ait. tartismaya aciktir.
< "Biz aleviyiz ve farkliyiz" diye taleplerini ileri sürmeyen," yakin gecmiste
oldugu gibi <"yasasin : sosyalizm" diyerek meramlarini ima yollu anlatan yoksul
alevi köylü
Alevi kesimin Sosyalizm dedikleri donemde, meramini ima yoluyla anlattiklari
tesbiti, Ayaklari havada bir tesbittir. Alevi esasen Koylu bir topluluktur.
Talepleri Ekonomik ve demokratik taleplerdi. Bunu en iyi o donemki 'Sosyalist
onermelerin sahipler' dile getirdikleri icin Alevilerin onemli destegini
aldilar. Bunda anlasilmayacak bir sey yok.
Alevilerin ilericiligi savini soyle anlamak gerekli: Ileri yada geri sozleri
bir sey baz alinarak, ona yapilacak kiyaslama durumunda bir anlam kazanir. Hangi
noktayi temel alip Alevilerin o noktanin neresinde olduklarina bakacagiz. Bu
belli degilse ne ilericilik nede gericilik bir anlam ifade etmez. Eger
Toplumdaki Aydinlanma, Aydinlanmaya karsi tutum, Degisime aciklik ve uyum gibi
seyler 'baz' alinirsa; evet Aleviler ilericidir. Fakat evrensel anlamda
demokrasi ve din disilik olcu alinirsa Aleviler henuz geridedir. yani gericidir.
Goruldugu gibi neyi neyle olctugumuz net olmali. Yoksa yanlislarimiz cogalir.
< Kizilbas-Alevilerin kimlikleri inkar ediliyor.Devlet ve sunni kesim
tarafindan.Köle Iyi bir statu cizilmedigi
dogrudur. Statukoyu kabullenip kabullenmemk ayri bir konudur. Alevilerin Mevcut
statukoyu cok sevdikleri soylenemez.
< Bu kesim demokratik olasi gelismelere objektif olarak destek verecek
potansiyel < Bu
potansiyel bugün cagdas ce demokratik tutumlari desteklemekten uzakti.Gelecekte Bu kisimdaki degerlendirmeleriniz genel degerlendirmenize
ters dusuyor. Hangi ozelliklerinden dolayi Alevi/Kizilbas kesim toplumun geri
kalanindan ayriliyor ki cetecilere 'ters'olsunlar? Hangi ozelliklerinden dolayi
bir genel demokratiklesmeye temel olustursunlar?
Bu sorularin cevabi sizin tahlillerinizde belirgin degil.
Hosca kalin.
Bertal
Posted by Özcan Soysa on September 28, 1997 at 03:57:42:
In Reply to: Re: Aleviler ,Demokrasi posted by Bertal on September 27, 1997
at 22:14:26:
Sayin Bertal,
Alevi-Sunni meselesini iki acidan ele almak bence dogru olur.Iki devletin bu
kesimlere bakisi ve tutumu,ikincisi devlet disinda toplumsal bir sorun olarak
alevi-sunnilerin birbirlerine bakisi ve birbirlerine karsi tutumu.Sayin Yildirim
yazisinda toplumsal bir sorun olarak,yani devlet olmasa bile sürecek alevi-sunni
(tabiri caiz ise)düsmanligindan söz ediyor.Alevi sunnilerin birbirlerini nasil
gördüklerini tarif ediyor.Burada her iki taraf icinde önermelerde
bulunuyor.Önermeleri kemalist pragdigmanin disindadir.Bence bence bu demokrasiyi
güclendirecek(uyulmasi halinde) demokratik tutumlardir.
Ben ayrica Devletle bu kesimler arasindaki iliskiye de degindim.Devletin her
iki kesime de demokratik davranmadigi ,demokrsinin kurallarina uymadigi,kötü
davrandigi aciktir.Buna karsilik bu kesimlerin de devlete birlikte "iyi
muamelede esitlik" ilkesi talebini ileri sürmeleri cagdas bir tutum
olurdu.Ilerici bir tutum olurdu.Bugün her iki kesimde de hakim olan tutum bu
degil.
Mezhep sorununu bati Fransiz devrimi öncesi cözüme kavusturdu.Kanli ve uzun
savaslardan sonra.Nasil bir cözüm gidip bakilabilir.Sonucta taraflar birbirlerin
olduklari gibi kabul ettiler.Fransiz devrimi "esitlik ,adalet,özgürlük"
ilkesiyle milli meseleyi cözüme kavusturdu.Milli devletler kuruldu meseleyi
cözüme kavusturdu.Bugün karsilarinda cözüme kavusturmak zorunda olduklari baska
meselelerle ugrasiyorlar. Azinlik Haklari cercevesinde "Cocuk
haklari","Sakatlarin haklari","kadinlarin esitligi" meselesi,"cevre
kirliligi","ozon tabakasi" ,"homoseksüellerin statüsü" vs.Bunlari bizim de
tartismamiz gerekli.Bunlar hala tartsiliyor batida.Ancak din ve mezhep
sorunu,milli sorun önemli ölcüde cözüme kavusmus ,dolayisi ile bu konuda
tartisma kalmamis gibidir.Biz de ise önümüzde duruyor.Cözümü yolu kesfedilmistir
bati tarafindan.Yeniden kesfetmeye gerek yok:Mezhep ve dinler birbirlerini kabul
edecek,devlet laik olacak. Halklarin kendi kaderini tayin hakki prensibine
uyulacak.Demokratik tutumlarin ne olmasi gerektigi ile Alevi-Sunni meselesi
arasinda kurdugum bag budur.
Yetersiz görülmesi halinde tartismaya devam edebiliriz.
Benim söyledigim Yilmaz`in ve Ciller`in arkasindaki cetelerdir.Bu iki
temsilci diger partileri de arkalarina almis durumdalar.Bugün bütün partiler su
veya cu cetenin piyonunu destekliyor. Cetelere ve Ciller ve Yilmaz gibi
piyonlarin arkasindan gitmeyen bir muhalefet hareketi görünmemektedir.Kürt milli
hareketi haric.Bu durumda Aleviler ve sunnilerin kütle halinde ceteleri
destekledigini söylemek yanlis olmaz.Isik söndürme eylemi bile sonucta cetenin
destekcisi durumunda kaldi.
Cagdas olmanin ölcüsü demokrasidir ve
demokratik tutumdur.Bir dine inanmak veya inanmamak degil.Dinsizlerin cagdas ve
demokrat olduklari kanaati dogru degildir.Hitler ve Saddam`in da dine
inanmadigini herkes biliyor.Evren`in de dine inanmadigini(bütün palavralarina
ragmen) müminler bilmektedir.
Var.Bugün general cetelerini
alevilerin desteklemesi ekonomik ,demokratik taleplerden degil,onlarin din
düsmani olmasindandir.Sosyalist hareketi desteklemesi ayni
gerekcedendir.Sosyalist hareket din düsmani degilmiydi.Marks`in sözlerini "din
afyondur" sekline sokarak savunmadilar mi?Alevi taleplerini "gericiliktir
"diyerek bastirmadilar mi?Hangi demokratik taleplerden söz ediyorsunuz? Alevi
dedelerine hakaret etmediler mi?
Alevi dedeler devletten gördükleri baskinin benzerini "devrimcilerden"
görmediler mi? Hangi demokratik talepler?
Alevilerin devrimcilere destegi din düsmanligi özelligi gösterdikleri
icindir.
Yukarida neyi baz aldigimi arzettim.
> Bu belli degilse ne ilericilik nede gericilik bir anlam ifade etmez.
Eger Toplumdaki <
Kizilbas-Alevilerin kimlikleri inkar ediliyor.Devlet ve sunni kesim
tarafindan.Köle Yukarida neyi ölcü aldigimi
belirttim.Cagdaslik ve ilericilik görünmüyor benim acimdan.
Cok belli
degil.Ama kabul edebilirim.
bir genel
demokratiklesmeye Yukarida izah ettim.Aleviler köledir.Ve köle sahipleri
bunu bilmektedirler.Bu meslekten vaz gecmek istememektedirler.Bugünün alevileri
kölelikten kurtulma yönünde bir kalkisma icinde degildir.Ama bu potansiyeli
icinde tasimaktadir.Dünya hic bir insan toplulugu köleligi sürgit kabul
etmedi.Aleviler de kabul etmez sür git.
Ceteler ,cete düzeninin sürmesinin Kürtlerin ve alevilerin köle statüsünde
tutulmalari ile mümkün olacagini bildiklerinden ötürü bu potansiyeli kendilerine
karsi tehlike olarak görürler.Kürt milli hareketi bu potansiyeli aciga
vurdu.Alevi kizlbaslar da siradadir ve Cetelerin tasfiyesinde ve demokrasinin
gerceklesmesinde temel güclerden birisidir.Onlarin bugünkü köleleikleri
cetelerin en mühim dayanaklarindan da biridir.Bu konuyu da daha etrafli
tartisabiliriz.
Siz de hoscakalin
Özcan SOYSAL
Sayin Bertal,
Alevi-Sunni meselesini iki acidan ele almak bence dogru olur.Iki devletin bu
kesimlere bakisi ve tutumu,ikincisi devlet disinda toplumsal bir sorun olarak
alevi-sunnilerin birbirlerine bakisi ve birbirlerine karsi tutumu.Sayin Yildirim
yazisinda toplumsal bir sorun olarak,yani devlet olmasa bile sürecek alevi-sunni
(tabiri caiz ise)düsmanligindan söz ediyor.Alevi sunnilerin birbirlerini nasil
gördüklerini tarif ediyor.Burada her iki taraf icinde önermelerde
bulunuyor.Önermeleri kemalist pragdigmanin disindadir.Bence bence bu demokrasiyi
güclendirecek(uyulmasi halinde) demokratik tutumlardir.
Ben ayrica Devletle bu kesimler arasindaki iliskiye de degindim.Devletin her
iki kesime de demokratik davranmadigi ,demokrsinin kurallarina uymadigi,kötü
davrandigi aciktir.Buna karsilik bu kesimlerin de devlete birlikte "iyi
muamelede esitlik" ilkesi talebini ileri sürmeleri cagdas bir tutum
olurdu.Ilerici bir tutum olurdu.Bugün her iki kesimde de hakim olan tutum bu
degil.
Posted by Atilla Engin on September 29, 1997 at 10:18:06:
In Reply to: Re: Aleviler ,Demokrasi posted by Özcan Soysa on September 28,
1997 at 03:57:42:
Ozcan merhaba,
Senin yazinin bir bolumunu buraya aktardim:
Fransiz devrimi "esitlik ,adalet,özgürlük ilkesiyle milli meseleyi cözüme
kavusturdu.Milli devletler kuruldu meseleyi cözüme kavusturdu.Bugün karsilarinda
cözüme kavusturmak zorunda olduklari baska meselelerle ugrasiyorlar.Azinlik
Haklari cercevesinde "Cocuk haklari","Sakatlarin haklari","kadinlarin esitligi"
meselesi,"cevre kirliligi","ozon tabakasi" ,"homoseksüellerin statüsü" vs.
Bunlari bizim de tartismamiz gerekli.Bunlar hala tartsiliyor batida.Ancak din
ve mezhep sorunu,milli sorun önemli ölcüde cözüme kavusmus ,dolayisi ile bu
konuda tartisma kalmamis gibidir.Biz de ise önümüzde duruyor.Cözümü yolu
kesfedilmistir bati tarafindan.Yeniden kesfetmeye gerek yok:Mezhep ve dinler
birbirlerini kabul edecek,devlet laik olacak.Halklarin kendi kaderini tayin
hakki prensibine uyulacak.Kürt milli hareketi bu potansiyeli aciga vurdu.
**********
Yukarida soylediklerine tumuyle katiliyorum.
1789 ve sonrasi peyderpey gerceklestirilen ana devrimler; bugunku Fransiz
toplumunun, insan dusunce ve yapisindan kaynaklanan "farkliliklar"i en ince
detaylarina kadar tartisabilmesine olanak saglamistir.
Bugun Turkiye, 1789 devrimleri oncesinin benzeri "din ve mezhep kavgalari"nin
sahnelendigi bir ulke olmakla kalmayip cozum getirici adimlar atmamakta da
direnmektedir...
Bir cok konuda baskalarina nazire eder bir hizlilikta yakaladigi caga
uyumluluk, yine bu ulkenin, ivedilikle cozmesi gereken en onemli sorununu hasir
halti edebilmektedir.
Dunyadaki sayginligimizi kaybetmemiz pahasina...
Bu arada binlerce insan da yok yere hayatini kaybediyor..
Herkez tedirgin, gelir dagilimi eskisinden de kotu...
Peki, bugun ne yapmaliyiz?
1) Derhal yeni bir secim sistemi hazirlanmalidir.
* Genelde % 2 oy toplayan her partinin parlamentoya girebilmesi.
* Ulke genelinde 100.000 imza toplayabilen bir partiye secimlere girme
hakkini verme.
* Topladigi yuksek oya ragmen hicbir bolgede kazanamamis bir partiye belirli
kontenjan saglanmasi. (sandalye sayisi)
* Partilerin, Parti aday adaylarini belirlemede; merkeziyetcilikten uzak bir
anlayisa destek verebilecek ve yuzde yuz bolgeleri etkin kilabilecek tuzukler
hazirlamasi.
2) Devlet - Hukumet - Parti - Halk hiyerarsisinin tam tersine yeniden ve etkin
olabilecek sekilde duzenlenmesi.
Halk - Parti - Devlet - Hukumet(Parlamento-meclis) siralamasi demokrasinin en
buyuk geregidir.
Halk(lar) bir ulkede tek ve nihai karar organi olduklarini ogrenmelidirler ve
bu haklarini kusursuzca kullanmalidirlar.
Bugun Turkiye' deki "Devlet-Halk" ikileminin hizmet anlayisi tersine
donderilmelidir.
Halk devlete degil, devlet halka hizmet etmelidir.
Ulkenin ic ve dis, hemen her sorununda halk(lar)in yonlendirdigi Hukumet ve
onun basi, "nihai karar organi" olmalidir. Yani devletin, ordunun yapim ve
yaptirimlari; halk(lar)in iradesindeki hukumetlerin liderliginde
gerceklesmelidir.
Bugun bunun tamamiyle tersi yapilmaktadir ve bu yuzden de devlet ve ordu bir
"diktator" konumundadir.
Demokrasi islememektedir.
Halk gercek gucunu tanimamaktadir.
Haklarini ise hic bilmemektedir. Bildigi kadari da yanlis yerlesmistir
kafalara.
Hala bir "teba" lik - takibetme anlayisi, halkin "Orf ve adet" leri
paralelinde deger gormektedir.
En onemli diger bir sorun ise "Valilikler"dir. Bunlar da halk tarafindan
secilmelidir.
Yerel yonetimler bu suretle kendi bolgelerine etkin bir hizmet verirken, halk
da kendi sorunlarini kendi sectikleri yoneticilerle cozeceklerdir. Verdigi
oylarin neticelerini daha iyi goreceklerdir. Yurtlarini daha cok seveceklerdir.
Yurtsever olacaklardir.
3) Kurt halki bir azinlik degildir Turkiye' mizde. Bu unutulmamalidir.
*Derhal ve beklemeksizin kulturel, sosyal ve egitimsel haklar kanunlarla
sinirsizca belirlenmeli.,guvence altina alinmalidir.
*Bolgelere has cift lisanli tedrisat saglanmalidir.
*Kurtce egitimi gerceklestirecek ogretmen okullari kurulmali ve bu paralelde
bolge universitelerinde 'Kurtoloji" ve diger kursuler ihdas edilmelidir.
*Bolge, tamamiyle kendi kaderini tayin edebilecek imkanlari kazanirken;
"sikiyonetim" derhal kalkmalidir.
*Ulkenin kurt liderleri ile derhal masaya oturulmalidir. Bunlar isadamlari,
egitimciler, sosyalbilimciler,sanatcilar, yazarlar v.b. kimselerden teskil
edilebilir.
Boyle bir girisim ya PKK' yi etkin bir sekilde devre disi birakacak, yahutta
PKK' nin ve liderlerinin de bu nihai cozumun bir parcasi durumuna sokacaktir. Ve
neticede hersey kurt halkinin kendi kaderini tayin etme noktasinda
toplanacaktir.
Turkiye bolgenin ekonomik "Dev" idir. Kaybedecegi hicbir sey olamaz. Savasin
durmasindan sayilamayacak faydalar saglayacaktir.
Bu ve bu gibi onlemler "seriat" taraflisi olanlara da bir yumusaklik
kazandiracaktir.
*Yukarida saydigim tarihi kararlar alinirken de guney - guneydogu ve dogu
sinirlari asker tarafindan buyuk bir kararlilikla korunmalidir.(Iran, Irak ve
Suriye etkisine karsi)
*Bolgeye has yeni, ekonomik planlar hazirlanmalidir.
*Butun gerekli fonlar boylesi olumlu adimlar icin kolaylikla saglanabilir.
Turkiye' miz bu adimlari atmaya mecburdur.
Kurt halki kendi kaderini tayin edebilmelidir. Edecektir. Bu, kacinilmaz
gorunuyor...
Turkiye kuvvetlidir. Atilacak yeni adimlarda avantajlari coktur.
Surekli huzur, bu ve bu gibi demokratik onlemlerle saglanabilir.
Cok renklilik, din ve mezhep farkliliklari, degisik halklarin varligi
Turkiye' nin dinamigini olumlu yonde etkileyecektir.
Bunlardan korkmamamiz gerekmektedir.
Turkiye Cumhuriyeti "fakat" larla, "Ama" larla ugrasmamalidir.
El uzatan, masaya davet eden, en onemlisi "kalici ve faydali cozum getiren"
olmalidir.
Toplumun sihhati ve gelecegi icin bu sarttir.
Buyukluk boyle gosterilebilir.
Huzur boyle saglanir; "gercek bir demokrasi yapilasmasi" ile...
Posted by Özcan SOYSAL on September 29, 1997 at 12:24:26:
In Reply to: Re: Aleviler ,Demokrasi posted by Atilla Engin on September 29,
1997 at 10:18:06:
Sayin Engin,
Demokrasi tarifi yapilirken genel olarak ülkemizin sartlarini göz önüne
almayan,sanki bir bati ülkesinde imiscesine tarifler yapan zihniyetten
uzaklasmamiz gerekecek.Demokrasi tarifini ,sizin de yaptiginiz gibi Türkiye nin
meselelerine bakarak ve bu meselelere bati tarafindan gecen yüzyillarda bulunmus
cözümleri de gözönüne alarak dile getirmeliyiz.önerileriniz Türkiye nin karsi
karsiya oldugu sikintilari dile getirmekte ve cözümler önermektedir.Okundugunda
"Burasi Türkiye" denebilmektedir.Ve bu yaklasim meselenin özüdür.
Saygilar