tambayan  mga MANGYAN ng mindoro doon po sa amin WOW na pinoy!  nat ol pinoys are ok!  mga nakakabwiset na pinoy  sa mindoro lang  pangiliti 

MANGYAN.  Mga katutubong nauna pa sa aking mga lolo at lola. Mga taong nakakaranas ng pagkutya at kalimitang tampulan ng pagbibiro...ikaw ano ang pagkakilala mo sa mga Mangyan ng Mindoro?

Sa Literatura ang salitang "MANGYAN" o "Mangianes, Manghianes, Manguianes" ay  pinagsama-samang pantukoy sa 7 "ethnoliguistic" na tribo na naninrahan sa kabundukan ng Mindoro, ang ikapitong malaking isla sa hilagang parte ng Karagatang Sulu, parteng timog ng Batangas at ng kalakhang Luzon. Bagama't ang kapatagan ng probinsya ng Mindoro ngayon ay nauukapahan na ng mga non-Mangyan groups katulad ng mga Tagalog, Bisaya at ilang mga Ilokano.

Ang Pitong tribong bumubuo sa komunidad ng Mangyan na may kanya-kanyang populasyon ay :

Batangan o Taubuhid/Tawbuhid may 36,000 na populasyon, ang may pinakamarami sa mga Mangyan. Alangan, na nasa parteng Hilaga ng Mindoro ma ,e kabuuang 13,500 populasyon. Iraya ang mga katutubong nasa parteng hilagang-kanluran ng Mindoro, may kabuuang 35,000 na dami at karamihan sa kanila ang umuukupa sa Mt. Halcon, isa sa mga paboritong Mountain Peak na akyatin ng mga mountaineers Tadyawan naman ang tawag sa mga Mangyan na nasa Hilangag-Silangan ng Mindoro, may 2,000 populasyon. Buhid naman ang sa may parteng Timog, 6,500 naman ang kanilang populasyon. Ang mga buhid ay nabubuhay rin sa pamamagitan ng pangingisda sa dagat. Ang Ratagnon, 10,500 ang dami, katulad din ng mga Buhid ang mga Ratagnon ay sa me dulong katimugan ng Mindoro na kalimitang ang pinagkukunan din ng pagkain eh ang dagat. Sa mga tribo ng Mangyan, itong Hanunuo (18,500) o kalimitang tinatawag na "Mangyan Patag" ang pinakanakalasap ng sibilisasyon. Sa parteng timog din ng Mindoro sa mga bayan ng Roxas, Mansalay, Bulalacao at ng San Jose kung saan, karamihan sa kanila ay nakikisalamuha na sa mga Kristiano( ang kalimitang panuring nila sa mga Non-Mangyan individuals). Marami na rin ang mga pari at misyonaryo ang nakapagturo sa kanila, bagamat, naiipanatili pa rin ng mga Hanunuo ang kanilang kultura at tradisyon.

Noong 600-700 taon na ang nakaraan unang nanirahan ang mga Mangyan sa Mindoro, napaniwalaan na nagmula sila sa parteng Kabisayaan ng Pilipinas. Ang katotohanan... sila ang unang tao sa Mindoro.

REAKSYON KO! (Part 1)

Tunay na napakarami ng mga Salaysay na patungkol sa ating mga kapatid na  Mangyan. Pero para sa akin, mahalaga na ang katotohanang kaming mga taga-Mindoro eh me pinaniniwalang mga ninuno... ang mga unang tao ng Mindoro, ang mga Mangyan.

May mga nalalaman akong kwento, ang iba eh galing sa mga kaibigan kong misyonaryo, ang iba naman eh nanggaling mismo sa sarili kong pakikipag-kwentuhan sa mga mangyan  Pero sa sinumang tao na makakapag-saliksik ng kasalukuyang kalagayan ng mga kapatid nating Mangyan ay isa lang ang kwentong kanilang makakalap... na ang mga Kapatid nating ito ay biktima ng mga kapwa rin nila Pilipino na makasarili, mapagkamkam, sakim sa yaman  mapang-api, mapagsamantala sa kahinaan nilang mga Mangyan. Totoo naman at di na maiitanggi na ang mga Mangyan ay patuloy na naiitaboy patungo sa pusod ng kabundukan ng Mindoro; dahil sa pananakop at pangangamkam ng mga naturingang nakapag-aral at sibilisadong mga pinoy, meron mga taga-Mindoro ang iba'y mga dayuhan sa probinsya.. pero iisa lang ang pagkakapareho nila...lahat sila'y mga SWAPANG. Paano nalang kung pati ang kapusuran ng kabundukan eh angkinin na ng mga SWAPANG na ito....? Saan pa pupunta silang mas may higit na karapatan sa Lupain ng Mindoro.

Magtataka ba kayo kung karamihan sa mga NPA (New People's Army) sa Mindoro eh mga Mangyan? Ako man siguro, ay di na magdadalawang-isip pang sumama kung maranasan ko rin ang mga pang-aapi at pagsasamantala ng mga SWAPANG nating kababayan. Kaya kayong mga SWAPANG... "mamatay na sana kayo"... lupa ng may lupa, inaagaw nyo. Kaya di nakakapagtaka kung sa Mindoro eh me mababalitaan ka na lang na mga karahasan; may pinatay, may in-ambush bagama't di dapat papurihan ang mga gawaing ito ay katanungan pa rin ang dahilang kung bakit may mga pangyayaring ganito... hehehee, masasabi ko lang, kayong mga tarantado.."mabuti nga sa inyo...".

May alam akong mga programa ng simbahan ng Mindoro (teyk note, simbahan lang....) kase ang gobyerno, walang pakialam, me gagawin, pero pabalat-sibuyas lang...Lintek na gobyerno ng Mindoro..BULOOOOKKKK!!!! bagamat me mga kamag-anak ako sa Gobyerno sa Mindoro... eh di sige na nga meron na kung meron, di naman lahat eh... pero ha, take note... meron din akong kakilala na kamag-anak ko na BULOOKKK...hehehe..sori na lang po mga katoto, eh kung bulok kayo... tamaan kayo ng bato... marami na ring mga pari ng Sekyular ng Mindoro ang nagbuwis ng panahon para manirahan kasama ng mga Mangyan at makapag-bukas na kanilang kaisipan tungkol sa biyaya ng Poong Maykapal... at lahat sila'y nagtagumpay.. . marami na ngayong mga kapatid nating Mangyan ang nakakapag-aral, elementarya hanggang kolehiyo. Mga Fathers... sana eh di po kayo magsawa..pagpalain po kayo ng Maykapal.

Kung minsan, masarap isipin na mas mabuti pa silang mga kapatid nating Mangyan. D Tanungin ba kung bakit? (Taray ah!) Kase po; Sila ay  di  kailangan ang magarang bahay para maipakita na richie-rich sila... di rin kailangan ang mga signatures na damit para masabing .."hmm... mapera 'to"... di rin kelangan ng auto... para me pang-akit at maging-japorms.... di na rin nila kelangan ang mahusay na pagsasalita ng Ingles... di na rin nila kelangan ang mamahaling cellphone para me pang-display kapag naglalakad sa kalye..(sana ma-snatch)... di na rin nila kelangan ang Jovan o Eternity na Pabango... di na rin nila kelangan ang mga Whisky at nagmamahalang Brandy... wala rin silang pakialam sa Seiko, Swatch, Guess na relo... aanhin ba nila ang Adidas o Jordan shoes, o New Balance, o Fila na sapatos... di nila alam ang Lasagna, Caesar's Salad o big-Mac o chicken Joy.... haaayyy..ano pa ba...?.. mabuti pa sila no? Higit sa lahat, di nila kelangan ang Internet para sa pag-download ng MP3's at Chatting...

Pero dre, kung titingnan mo... Bakit mas kuntento sila sa buhay nila? Bakit mas malawak ang kaligayahan nila kesa sa atin?... Tapos ngayon, magmamalaki tayo.... Tapos ngayon, dahil ba sa ganun na palagay natin eh kuntento na sila eh kakamkamin na natin lupa nila.. aahhh..... walang ganyanan..... RESPETO lang bro... yun lang naman ang hinihiling sa tin ng mga kapatid nating MANGYAN eh... 'Yung ang ganang kanila eh ipaubaya na lang natin sa kanila. Hwag na natin silang kawawain, bagkus eh tulungan natin sila.....PAPAANONG TULONG BA?.... EH DI ITURING NATIN SILANG KAPWA NATING PILIPINO....

kaya ang hiling ko lang.. para sa mga SWAPANG.... MA-AMURITAN SANA KAYO... Sana umihi  kayo ng sako-sakong barya.... sana eh papel papel na kwarta na ang iluha nyo.. me mas tirible pa dyan... sana eh dumumi kayo ng bareta... ewan ko lang kung di kayo magtanda....Hooyyy!!! sama mo ha... sakit ata nya no!

end of Part 1

balik sa taas ng peyds