MUNZUR VADISI KURTULDU
Auteur - yazari: Serafettin YURDAKUL Tarih, gün ve saat : 04.
Subat 2006 17:35:41:
BiR MUNZUR VE DERSiM DELiSi (BOME
MUNZURi) OLARAK Tunceli dostradyosu sitesinde yayinlanan YAZITI
SiZLERLE PAYLASMAK iSTEDiM. Bildiginiz gibi bu dava için digital
imza kampanyasi baslatmis ve az da olsa ses getirmistik. Ancak sn.
Av. Murat Cano'nun basarisi bu eyleme sonsuz bir katki payi
katmistir. Kendisine Dersim ve doga ana adina tesekkur ediyorum.
Basarilarinin devamini diliyor dostca selamlarimi ve sevgilerimi
iletiyorum .......................
Danistay, hukuk kadar kültür adina da önemli bir karar aldi. Iste
Munzur Ulusal Parki'nin kurtulusunun özeti:
'Munzur Ulusal Parki kurtuldu'
Azinlik, kültür ve çevre degerleri hukuku uzmani, Avukat Murat
Cano, 2001'den beri Munzur Vadisi'nin kurtulmasi amaciyla bir 'vatandas'
olarak mücadele ediyordu. Ve yarginin verdigi son karari söyle
yorumluyor:
"Devlet (Enerji Bakanligi DSi Gn. Md.), Tunceli cografyasinda yer
alan üç vadi (Munzur, Mercan, Pülümür vadileri) üzerinde enerji
üretim amaçli 8 baraj ve HES (hidroelektrik santrali) yapmayi
planladi.
8 HESin kurulu gücü 384.5 MWtir. Bu kurulu güçle yilda 1.571
GWh enerji üretilecektir. Bu miktar enerji, hidrolik kaynaklardan
bütün Türkiyede üretilenin yalnizca yüzde 1idir.
Üretilecek enerjinin ekonomiye yillik katkisi 80.000.000
dolardir. Barajlarin ömrü azami 70 yildir. 70 yilda elde edilecek
ekonomik deger (70x80.000.000 dolar) = 5.600.000.000 dolardir.
Elbette ki kamu idareleri tarafindan planlanan her yatirimda,
kamu yarari vardir, hiç degilse var olmasi gerektigi kabul edilir.
Ancak yatirimdan elde edilecek ekonomik faydanin, yatirimin zarar
verebilecegi diger degerlerle karsilastirilmasi da gerekir. Çünkü
kalkinma amaçli yatirim ile korunmasi gereken diger degerler
arasinda uygulanabilir denge kurulmadan yapilan yatirim, öteki
degerlerin yikimina yol açar ve yitirilecek degerler, yatirimla elde
edilen ekonomik faydadan çok daha yüksek deger ifade edebilirler.
Sanayi Bakanliginin verilerine göre Tuncelinin çevre ekonomisi
(hayvancilik, aricilik, balikçilik, av ve doga turizmi faaliyetleri)
aktive edilirse ekonomiye katkisi, yilda 1.000.000.000 dolardir.
AKDENiZ iKLiMi
Baraj gölleri Tuncelinin yillik su potansiyelinin yüzde 37.3'ünü
tutacaktir. Bu miktar suyun baraj göllerinde tutulmasi; su rejimini,
yagis rejimini desiştirir. Bu degisiklik, iklim dengesini bozar.
Iklim dengesi bozulursa, bu denge içinde varolan bitki örtüsüyle,
yabanil ve içsu canlilari zamanla yok olur. (Tunceli iklimi; hem
'karasal iklim'dir, hem de 'Akdeniz iklimi'dir. Bu durum, Tunceli
cografyasinda literatürde endemik kabul edilen 47 bitki (saglikta
kullanilan) ve istisnai sayilan canlilarin (kirmizi benekli
alabalik, Bezuvar dag keçisi ve çengel boynuzlu dag keçisi)
varolmasina yol açmistir.) Ayrica tutulan suyun adeta 'ahlak'i
bozulmakta, akis halindeyken insanlarin tüketilebildigi canlilar
üreten su, bu kez, 'virütük canli'lar üretmektedir.
ÖRNEK KARAR
Danistayin iptal ettigi Konaktepe Baraj ve HESleri, 47 km.
uzunlugundaki Munzur Vadisi Ulusal Parki içinde yapilmak
istenmektedir. Baraj duvarinin temelden yüksekligi 125 metredir.
Tünel uzunluğu ise 16.4 kilometredir. Proje uygulansaydi, Munzur
Vadisi Ulusal Parkindan geriye herhalde hiçbir sey kalmazdi.
Eger yanilmiyorsam; Türkiyenin su kaynaklari, iklimi, ormanlari
ile diger bitki örtüsü, yabanil ve içsu canlilari, tarihsel
varliklari, kalici varliklaridir. Bunlar, Türkiye için korunmasi
gereken 'üstün deger'lerdir.
Ben; yukarida özetlemeye çaliştigim nedenlerle Basbakanliktan
projelerin uygulanmamasini, bu konuda alinan Bakanlar Kurulu
Kararinin iptal edilmesini istemistim. Basbakanlik, istemimi
reddetmisti. Bunun üzerine, 'su-iklim-bitki örtüsü-hayat iliskisi'ne
dayali bir düsünüsle, Başbakanlik aleyhinde iptal davasi açtim.
Danistay, bu iliskinin korunmasinda kamu için hukuki yarar gördü ve
projenin yapilmasina iliskin Bakanlar Kurulu Kararini iptal etti.
Basbakanlik, Enerji Bakanligi ve DSi Genel Müdürlügü, kararin
bozulmasi istemiyle, Danistay Idari Dava Daireleri Genel Kuruluna
basvurdu.
Son sözü, Genel Kurul söyleyecek."
Evet, "Türkiyede hákimler var".
Danistay, hukuk adina "ben istedigimi yaparim" diyen anlayisa
karsi çikiyor; Türkiye'nin varliklarini koruyor. GSM'de, limanlarda
ve Unakitan'in Galataport'unda oldugu gibi...
Yalçin BAYER -
Bu reportaji ile haberi genis kitlelere ulastiran sayin Yalçin
Bayer'e de tesekkurler.
Serafettin Yurdakul