GOLA BUYERE
GOLA BUYERE
Hawar Tornêcengi
Gola Buyere, Pýlemoriye ra deva-devê 45 km düriya. Na gole koê
Ujbendi sero jü gola de xêyle hira u xoriya. Hermê çhepi ser ke
dêmdina (yanê rozþiwari/batý ser), çýmê Munzuriyo ke Vacuðe de, ey
vênena. Davacêr ke sona, Derê Aliqole ra bijê hata koê Kêþiþi, Cýnd
ra bijê olaða Heyderu ro yena Halvoriye. Avoro, hetê zýmey ro ke xo
çarnena, kertê Askiregi de yena Mazra Koy (suka Pasê Temýri), Dýze,
Pancýras, Zýmage, Harþiye, Aynýge, Mêçiye, Pardiye, Mazra, Pýrdosur
de vêjina. Kertê Askiregi de dêmdina ra deþta Birmu. Qocesori, Pulur,
Mýrcan de resena Erzýngan.
Aðwa Gola Buyere hewz u keska. Coru, ne jêdina, ne ki kêmina. Eve
asmu vortis bývoro ki, aðwa gole hên jüane manena. Dormê gole de
hêniyê hurdi estê ke, aðwa xo zaf zaf serdýna. Vore her daym dormê
gole de nêqedina. Serre yêna serre ser, hona ki a vore nêvýleþina ro.
Sarê dormi ra gore gola Buyere jü jiara de wayirê kýrameta.
Ezvaji raþt ki hêniyo. Gorê efsaney, çar waê Duzgýni Bavay benê. Ni
çaremena way ki gýlê kounê Dêrsými seroyê. Duzgýn Bavay ra ke
niadana, ni çaremine wau gýlê kou ra vênena. Buyere, Jêle, Baðýre,
Xaskare. Ni çaremena way sodýr tiji ke zereq da, výrare finê jümini
ra. Vatene ra gore, ni sýtara sarrê Dêrsýmiyê. Rýskê hometa sarrê
Dêrsými eve destê ninu jêdino. Ni jiari murodê isoni anê hurêndi.
Duzýgýn Bava ki pilê jiarano. O, gola Dêrsými de jü ustýna wertiya.
Oncia bêrime mesela gola Buyere ser:
Hona ke qom warunê xode mýqerem nêbi, sýfte sono gola Buyere ser.
Uza qýrvanu sarebýrnenê, niyazu kenê výla. Weþiy u nêweþiya zav-zeç
u mal-mulê xorê düay kenê. Payiz ke ame, oxto ke barkerê bêrê dewu,
reyna qýrvan u niyazunê xo cênê sonê jiare ser. Serva jêdayiþê rýskê
xo, cýrê benê mýnetekar.
Na jiare en jêde cênc u royali ziyaret kenê. Çênêy u lazê azevê
ke esqê jüvini biyê, sonê gola Buyere ser. Her jü, jü sae cêno xo
dest, haskerdoðu ra çêneke hetê çhepi ser, lazek ki hetê rasti ser
sonê. Saê ke destderê erzenê zerê gole. Hora ke ni say hurd'mêna
amêy têhet, býzoniyo ke merdene ra qêyr kês ni haskerdoðu nêþikino
cêra kero. Hora ke say têlewe nêamey, haskerdoði qederê xorê benê
gerreçi. Cênci hirê rey dormê na gole de yênê-sonê. Eger dilegê de
xo ke esto, o waxt anê ra zon.
Sarrê Dêrsými ra gore, na Gole zaf jiargiya. Coru mal u gau
nêbenê na gole de nêþünê. Usar ke ame, dewê ke koê Ujbendi rê
wayirê; koê ke nêjdiyê gola Buyere derê, ine danê Þêkaku. Þêkaki na
kou ra hirê-çar asmi surüyunê xo çýraynenê. Wayirê ni kou (ya dewê,
ya ki aþirê. Teyna mordemi wayirê ni kou niyê) inu ra seveta na kou
icar cênê. Þêkaki hetê cêri ra yênê. Jêder wayirê itiqatê Kýrmanciye
niyê. Vatene ra gore, Þêkaku ra dý þüanu ardo ke mêsýnê xo biyarê na
Gole de býþüyê. Seke mêsýn qelevno zerê gola Buyere, jü astoro de
qýr vêjiyo, verdo ve na mêsýni dýma, her jüyê perna hetê ra.
Awa-nawa Þêkaki ki ke amey na kou ser, anê gola Buyere sero qýrvanu
sarebýrrnenê.
Vatena de bine ra gore ki, þüanunê Þêkaku ra jüy ardê ke vosnunê
aðayê xo na Gole de býþüyo. Hama cýra dý vosni Gole ontê býnê xo,
vosni tey biyê vindi. Þüane tersunê aðayê xo ver niþto ro, bervo u
zuko. Itiqatê xo amo ve Gola Buyere, mýneta xo kerda. Sondi werdo
ke, reyna çiyo nianen mekero. Dora dýme Gola Buyere veng amo gos,
vajiyo ke:
"Tiya ke ama ra xo, de so! Vosnê to haê cêr çerenê!"
Raþt ki þüane sono ke, vosnê xo haê verê çýrtane de; varva Mazra
Koy çerenê.
Coka, khal u bela ra nat vajino ke, çýmê aðwa çemê Muzýri en sýfte
Gola Buyere ra berbeno. Çýmo jü sono Vacuðe de vêjino, çýmo bini ki
verva Mazra Koy de (hetê Askirêgi de) wertê kemeri ra belbeno,
phoncas metroy ra jêde erjino cêr. Tývana çýrtana de hêvetýna. Aðwa
xo ki jê kef u kopýri sýpê kena. Yena Zaðgê de resena çhemê
Pýlemoriye, bado bena çhemê Harçiki. Mamekiye de bena ve Munzur.
-----------------------