PORIJEKLO
STANOVNIKA DREŽNICE
DONJA DREŽNICA
Sela donjeg toka rijeke Drežanjke nazivaju se zajedničkim imenom Donja Drežnica.
Danas Donjoj Drežnici pripadaju sela: Ušće, Donje Selo, Žlib, Kosirica, Perutac,
Rogebrdo i Inač. U 150 domaćinstava Muslimani čine većinu. Na Inču živi samo tri
domaćinstva Hrvata Šarića, a na Rogebrdu, Kosirici i u Žlibu žive isključivo
Muslimani. U okviru Donje Drežnice izdvajaju se Donje Selo i Ušće. Donje Selo
je, svakako, stari centar Donje Drežnice, a o Ušću i uzrocima njegovog nastanka
govorili smo ranije kada smo govorili o području Drežnice uopše. Stanovnike
Donje Drežnice ostali, stanovnici Drežnice nazivaju Donjesovci, što bi značilo
stanovnici Donjeg Sela (Donjeselci).
Naziv Donja Drežnica prvi put se javlja 1666. godine. O starosti naselja na
ovom području govori nam postojanje toponima Gradina u Donjem Selu i na lijevoj
obali Drežanjke iznad lokaliteta Toplo. O naseljenosti ovog dijela Drežnice i
mogućoj lokaciji starijih naselja govore nam materijalni ostaci iz prošlosti. To
se, prije svega, odnosi na postojanje stećaka na lokalitetima:
Pomolj-dolac, Donje Čelovanje, a posebno
Sritne njive. Pažnju istorićara i istraživača srednjeg vijeka u Bosni i
Hercegovini privukao je natpis »vojvode Mesna«, uklesan u živu stijenu na
lokalitetu Toplo, u neposrednoj blizini naselja Ušće. Prema dostupnim podacima
područje od Ušća do Žliba predstavljalo je centar Donje Drežnice, a u
administrativnom pogledu i Drežnice uopšte, te najstarija naselja u Donjoj
Drežnici treba tražiti na prostoru pomenutih sela. Za nas je, takođe,
interesantno i narodno predanje o osvajanju Drežnice od strane Turaka. Naime,
prema tom predanju na brdu Petralj, koje se strmo izdiže iznad naselja
Donje Drežnice i sa kojeg se pruža vidik na gotovo cijelu dolinu Drežanjke
poginuo je i sahranjen je posljednji drežnički »vojskovođa« Petar kada su Turci
zauzeli Drežnicu. Iza Petralja nalaze se i stočarske kolibe stanovnika Donjeg
Sela, a uz njega je išao i jedan od rijetkih pješačkih puteva kojim se moglo
popeti na visoravan planine Čvrsnice. Od sakralnih objekata u Donjoj Drežnici
postoje džamija i crkva. Džamija se nalazi na lokalitetu Časine, između Donjeg
Sela i Žliba. Uz džamiju nalaze se dva stara, aktivna muslimanska groblja. Prema
tradiciji radi se o veoma staroj džamiji do 1903. godine jedinoj u Drežnici.
Katolička crkva Svih Svetih u Donjem Selu sagrađena je 1871. godine i bila je
jedina crkva u okviru novoosnovane župe Drežnica (osnovana 1870. godine), koja
se "proteže
7 sati hoda u dužinu i 3 sata hoda u širinu.
Na istoku njenu granicu čini rijeka Neretva, na jugu Goranci, na zapadu Rakitno,
na sjeveru Trieštani".
Do tada je katoličko stanovništvo pasterizirano od strane sveštenika župa Gradac
i Rakitno, a centralno groblje se nalazilo u selu Zagreblju.
U
popisnim defterima iz druge polovine
XV
i
prve polovine
XVI
vijeka kao nazivi naselja javljaju se Knezluk i Luka. Na ove nazive nas danas
podsjećaju nazivi Knezluk, zaselak Donjeg Sela i manji kompleks obradivog
zemljišta, uz koje se nalazi nekoliko kuća Omerovića i Bobića pod nazivom Luka.
Nakon ovih deftera susrećemo se samo sa nazivom Donja Drežnica, koji, izgleda,
označava sva naselja u donjem toku rijeke Drežanjke. Prvi podaci o selima
(današnjim) u Donjoj Drežnici datiraju iz perioda austrougarske okupacije Bosne
i Hercegovine. U šematizmima franjevačke provincije Hercegovine iz 1892. i 1899.
godine u Donjoj Drežnici se spominju sela Perutac i Donje Selo, kao sela
naseljena katolicima. U popisima stanovništva do 1910. godine Drežnica se
popisuje bez podjele na manje cjeline, a od te godine do 1948. godine posebno se
izdvaja Donja Drežnica.
U
popisu iz 1910.
godine
u
sklopu Donje Drežnice popisani su Striževo i Grabovica. Najdetaljniji popis
naselja i dijelova naselja u Donjoj Drežnici nalazimo u popisu iz 1953. godine.
Tada u Donju Drežnicu spadaju: Ušće, Knežluk, Donje Selo, Brišćedol, Tramošnjik,
Žlib, Kosirica, Balića Mlin, Rogebrdo i Perutac. Sva ova naseljena mjesta
predstavljaju područje koje i danas administrativno pripada Donjoj Drežnici.
Prema gruntovnici 1890. godine u Donjoj Drežnici su svi stambeni objekti sa
osnovnim imanjima vlasnika upisani u 45 gruntovnih uložaka.
Ako odbijemo gruntovne uloške u koje su upisani: željeznička stanica, župni ured
i sveštenik, ostaje nam 42 uloška koji se odnose na stanovnike Drežnice. U to
vrijeme u Tramošnjiku živi Čorapina Marijan, upisan u gruntovni uložak
broj 6. Na Knežluku tada živi Bećić Salih i Omer, sinovi Mumina, u zajedničkom
domaćinstvu. U Donjem Selu su u 17 gruntovnih uložaka upisani: Omerovići, Raiči,
Čulinovići, Mušići, Bobići, Memići. U Žlibu su u 8 gruntovnih uložaka upisani:
Mašići, Kurtovići, Alići, Dejkići i Delići. Na Kosirici su u to vrijeme u dva
gruntovna uloška upisani Mezići i Delići. U ovo vrijeme izgleda da se tek
formira naselje Kosirica jer ovi vlasnici imaju kuće i imanja u Žlibu, odnosno
Zagreblju, a po tradiciji su današnji stanovnici Kosirice iz ovih naselja. Na
Perucu su u 10 gruntovnih uložaka upisani: Bećići, Jurići i Oreči. Na Rogebrdu
su u tri gruntovna uloška upisani Eglenovići i Zukići. Svi ovi vlasnici u isto
vrijeme upisani su i kao vlasnici nekretnina u Striževu i izgleda da je ovo
vrijeme njihovog preseljavanja na Rogebrdo, gdje i danas žive njihovi potomci.
Na osnovu iznesenih podataka vidi se da su Žlib i Donje Selo, u stvari, jedina
stara naselja u Donjoj Drežnici i da je to, vjerovatno, područje gdje treba
tražiti naselje Knežluk, koje se spominje u turskim izvorima iz
XV
i
XVI
vijeka. Ova naselja i svojim izgledom, nadograđivanim kućama, koje su zbijene
jedna uz drugu, i njihovom rodovskom struktuiranošću, te najboljom lokacijom uz
najveći kompleks zemljišta upućuju na ispravnost iznesenog zaključka.
I
Home I
Uvod I
D. Drežnica I
Striževo I
G. Drežnica I
I A-C I
Č-E I
H-J I
K-M I
O-R I
Š-Ž I
Copyright © Drežnjak; jesen 2001. godine