เครื่องใช้ นอกเหนือจากเงินตรา เครื่องใช้เงินที่คนไทยใช้อยู่ในชีวิตประจำวันมีมากมายหลายชนิด พอจะ สรุปเป็นหมวดหมู่ดังนี้
วัตถุทางศาสนาและสิ่งมงคลต่างๆ ตั้งแต่ไทยเริ่มรับอิทธิพลจากอินเดีย และพุทธศาสนาเริ่มเข้า แพร่หลายในดินแดนสุวรรณภูมินี้ ไทยก็รับอิทธิพลทางศิลปจากอินเดียควบคู่กันไปด้วย ศิลปวัตถุอย่าง แรก ๆ ที่ไทยรับมาจากอินเดียก็หนีไท่พ้นพุทธศิลป ดังหลักฐานที่ปรากฏมาแล้วว่าเรามีพระพุทธรูปเงิน แผ่นเงินสลักรูปพระมาตั้งแต่ทวาราวดี เป็นธรรมดาที่คนเราจะต้องประดิษฐ์รูปเคารพด้วยสิ่งที่มีราคา จนกระทั่งปัจจุบันเราจึงพบพระพุทธรูปทองและเงินมากมายในชุมชนชาวพุทธพระพุทธรูปที่ประชาชน นำไปบูชาพระธาตุในวัตพระธาตุต่าง ๆ ทั่วประเทศไทยเป็นสิ่งยืนยันคตินิยมนี้ได้เป็นอย่างดี นอกจาก พระพุทธรูปขนาดต่าง ๆ แล้ว สิ่งของเครื่องใช้มีราคาพวกเครื่องเงินยังถูกนำมาใช้ทางศาสนาหรือเกี่ยว ข้องกันศาสนาอีกมากมาย ไม่ว่าจะเป็นวัตถุมงคลต่าง ๆ เครื่องใช้ของสงฆ์ สิ่งของที่คนธรรมดาใช้ถวาย พระหรือใช้ในพิธีกรรมทางศาสนาต่าง ๆ
ของสูงและเครื่องใช้ในราชสำนัก สมัยโบราณเครื่องทองถูกสงวนไว้สำหรับเจ้านายและข้าราช บริพารชั้นสูง เครื่องยศและสิ่งของเครื่องใช้ที่เป็นทางการสำหรับเจ้านายชั้นสูงส่วนมากจึงมักเป็นทอง ประดับประดาด้วยเพชรพลองและอัญมณีมีค่าต่าง ๆ แต่ถึงกระนั้น ก็ยังคงมีเครื่องใช้ของสูงอีกบางอย่าง ที่เป็นเครื่องเงินโดยเฉพาะถมทอง อาทิเช่น พระราชยาน พระที่นั่ง และเครื่องใช้ในราชสำนักบางอย่าง เช่น พระกระบะถม พระสังข์เงิน พระกลศสังข์ เป็นต้น เครื่องยศขุนนางสมัยก่อนและเครื่องราชอิสริยาภรณ์สมัยนี้ส่วนมากก็เป็นถมและเป็นเงิน เครื่อง เงินเครื่องถมยังเป็นของขวัญของกำนัลจำนวนไม่น้อยที่พระราชทานในระหว่างราชวงศ์ต่าง ๆ เครื่อง ราชบรรณาการจากเจ้าประเทศราชทั้งหลายในอดีตส่วนหนึ่งก็เป็นเงินเป็นทอง คือ ต้นไม้เงินต้นไม้ทอง นอกจากนั้นสิ่งของที่ระลึกพระราชทานแก่บุคคลต่าง ๆ ในวาระต่าง ๆ จำนวนมากก็เป็นเครื่องเงิน โดย เฉพาะตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 5 ลงมา มีทั้งที่จารึกพระปรมาภิไธยย่อและไม่มีจารึก
เครื่องใช้ทั่วไป เนื่องจากทองเคยเป็นสิ่งของต้องห้าสำหรับเจ้านายชั้นรอง ๆ และประชาชนทั่วไป ในอดีตดังกล่าวแล้ว เงินจึงเป็นสิ่งของมีราคาที่สุดสำหรับประชาชนส่วนมาก ในทุกบ้านช่องของผู้ที่พอมี อันจะกินอยู่บ้างจะต้องเกี่ยวข้องกันเครื่องเงินมาตั้งแต่จนเด็กจนตาย ตั้งแต่เด็ก เราใช้จับปิ้ง ปิดบัง อวัยวะเพศเด็กหญิง นอกเหนือจากกำไลข้อมือข้อเท้า ยังมีลูกกระพรวนและสายคาดเอวเด็กชายที่ใช้ เพื่อเป็นสิริมงคลและเพื่อความสะดวกในการเลี้ยงดูเด็กด้วยการอาศัยเสียงของมัน จนกระทั่งโต เราก็จะ เริ่มใช้เชี่ยนหมาก ขันล้างหน้า ขันน้ำพานรองใช้ตักบาตร และขันน้ำมนตร์ ขันหมาก คนโท จนกระทั่งถึง วันตาย ลูกหลานก็ยังอุตส่าห์เก็บกระดูกเอาไว้ในโกศอัฐิซึ่งมีไม่น้อยที่เป็นเงิน
|
|
