OSMAN GAZİ
|
|
| Babası Annesi Doğumu Vefatı Saltanatı
|
| :Ertugrul Gazi :Hayme Hatun :Sögüt (M. 1258 - H. 656) :Bursa (M. 1326 - H. 726) :1299 - 1326 (27) sene
|
|
|
Osman Gazi, Ertugrul Bey'in üç oglundan birisidir. Osman Bey diger
kardeslerinden büyük degildi, fakat adeta bir idareci olarak
yaratilmisti. Zira bu hususta cok büyük kaabiliyet sahibi idi. Babasi
vefat ettikten sonra diger bütün beyler, ittifakla Osman Bey'i asiretin
reisi olarak tanidilar.
Osman Bey, beyligin basina geçtigi
zaman, 23 yasinda idi. Uzun boylu, genis gögüslü, kalin ve çatik kasli,
elċ gözlü ve koç burunlu idi. Iki omuzlari arasi oldukça genis,
vucudunun belden yukari kismi, asagi kismina nisbetle daha uzundu.
Cehresi yuvarlak ve teni bugday renginde idi.
Buyuk seyhlerden
Edebali'nin evinde misafir iken, istirahat icin gösterilen odada,
Kur'an-i Kerim'i görönce, sabaha kadar saygisindan yatmadigi ve geceyi
uykusuz gecirdigi cok Osman Gazi (Topkapt Sarayi MUzesi) meshurdur.
seyh bu durumdan cok memnun kaldigi için kendisini kizi ile evlendirmis
ve hayir dualar etmistir.
Osman Bey, 1287'de Karacahisar'i
fethetti. 1289'da Domaniç'te Bizanslilari yenerek Bilecik'i fethetti ve
SeIçuklu Hukumdari tarafindan uc beyligine verildi. 1299'da Inegöl
fethedildi. SeIçuklu Devleti yikildi ve Osman Bey mustakil beyligini
ilċn etti. 1300'de Yenisehir ile Köprühisar, 1302'de ise Akhisar ve
Koçhisar fethedildi.
Osman Bey'e babasindan kalan arazinin
genisligi 4800 km. kare idi. Kendisi vefat ettiginde ise, beyligin
toprak genisligi 16.000 km. kareye ulasmistir.
Vefat etmeden önce oglu Orhan Bey'e söyle vasiyet etmistir
-
Ogullarima ve butun dostlarima birinci vasiyetim sudur ki; her zaman
gazaya devam ederek, Din-i Celil-i Islċm'in yilceligini yasatiniz.
Cihadin kemaline ererek, sancagi serifi hep yuksekte tutunuz. Her zaman
Islam'a hizmet ediniz. Zira Cenab-i Hak benim gibi zayif bir kulunu
ulkeler fethetmek icin memur etti. Gaza ve cihadlarinizla Kelime-i
Tevhid'i Cok uzaklara göturunuz. Hanedanimdan her kim, hak yoldan ve
adaletten saparsa mahser gönunde, Rasülü Azam'in sefċatinden mahrum
kalsin.
- Oglum! Dunyaya gelen hiç bir insan yoktur ki, ölüme
boyun egmesin. Bana da, Hz. Allah'in emri ile simdi ölüm yaklasti. Bu
devIeti sana emanet ediyorum. Seni de Mevlä'ya emanet ettim. Her isinde
adaleti üstün tut.
Vefatinda 68 yasinda idi. Tarih ise, Agustos 1326'yi gösteriyordu. (Allah rahmet eylesin.)
Vefat ettiginde geriye biraktigi mal varligi sunlardi : Bir at zirhi,
bir çift cizme, birkaç tane sancak, bir kiliç, bir mizrak, bir tirkes,
birkaç at, üç suru koyun, tuzluk ve kasiklik.
Osman bey Vefat
ettigi zaman zayif bir rivayete göre, Sögut'te babasinin yanina
defnedilmis ve Bursa alinirsa oraya defnini vasiyet etmisti. Bunun için
1326'da Bursa alindiktan sonra vasiyeti yerine getirilerek cesedi
Bursa'ya nakledilip, Hisar'da (Saint Eli) namina yapilmis olan Gümüslü
Kunbed'e defnedilmistir. Fakat vekayiin tetkikine göre vefatinin
1326'da Bursa'nin teslim alinmasindan sonra oldugu anlasiliyor.
(Osmanli Tarihi, Uzunçarsili)
Osman Bey zamaninda yasayan islam büyükleri:
Silsile-i Sadet-i Naksibendiyye'nin onuncu ve onbirinci halkalarini
teskil eden, Hace, Arif Rivgiri ve Hace Mahmud Incir Fagnevi (k.s.)
Hazretleri, Seyh Saadettin Cibavi, Bahaüddin Veled ve müellif pehlivan
Mahmud Poyraz.
Osman Gazi'nin esleri ve çocuklari
Osman Gazi iki evlilik yapmistir. Birinci esi Türkmen beylerinden Ömer
Bey'in kizi Mal Hatun'dur. Orhan Gazi bu esinden dogmustur, ikinci esi
Seyh Ede Bali'nin kizi Balâ Hatun'dur. Bu iki esinden yedisi erkek,
biri kiz olmak üzere sekiz çocugu olmustur. Erkek çocuklari Orhan Gazi,
Alâeddin Bey, Savci Bey, Çoban Bey, Melik Bey, Hamid Bey ve Pazarli
Bey, kizi ise Fatma Hatun'dur.
Bazi tarihçiler (Âsik
Pasazade, Mehmed Nesrî vb.) Mal Hatun'un Ede Bali'nin kizi ol dugunu,
diger bazi tarihçilerimizde Eda Bali'nin kizinin Balâ Hatun oldugunu
yazarlar. Bunun fazla önemi yoktur, çünkü bu hatunlarin ikiside Türkmen
boyundandir. Osman Gazi'nin Seyh Ede Bali'nin kizi ile evlenmesi olayi
çok meshurdur. Bu, Ede Bali'nin çok ünlü bir seyh, bir dervis olmasin
dan, Osman Bey'in bir rüyasini yorumlaya rak onun padisah olacagini
müjdelemesin den ve kizini bundan sonra Osman'a verme sinden dolayidir.
Osman Gazi, dervis Seyh Ede Bali'yi sik sik ziyaret eder, sohbetinden
yararlanir, ondan ögüt alirdi. Bu ziyaretlerinden birinde seyhin kizini
görüp âsik olmus, evlenmek için babasindan istemis, fakat seyh "Asiret
beyine lâyik degil" diye kizini vermemisti.
Osman Bey, aradan
yillar geçtigi halde seyhin kizini unutamiyordu. Bu arada Bizans
tekfurlariyla bir hayli vurusma oldu. Bunlardan biri olan Ermeni
Derbendi vurusmasinda kardesi Sanbati'nin oglu Bay Hoca (BayKoca) sehit
düstü. Osman Bey üzüntü için de geri döndü. Aksam, yatagina girdigi za
man, Bay Hoca'nin ölümü için sessizce agladi ve yorgunluktan uykuya
vardi. O gece bir rüya gördü. Âsik Pasazade bu rüyayi ve sonunu söyle
anlatiyor:
"... Osman Gazi uyuyunca rüyasinda gördüki, bu
azizin (Seyh Ede Bali'inn) koynundan bir ay dogar, bu ay gelir Osman
Gazi'nin Koynuna girer. Ayin Osman Gazi'nin koynuna girdigi demde
göbeginden bir agaç çikar, agacin gölgesi dünyayi tutar. Gölgesinin
altinda daglar vardir. Her dagin dibinden sular çikmakta, bu sulardan
kimileri içmekte, kimileri bahçe sulamakta, kimileri de çesmeler
akitmakta dir..."
"... Osman Gazi uykusundan uyandi. Seyhe
gidip rüyasini anlatti. Seyh (rüyayi yorumlayarak) dedi ki: Ogul,
Osman! Müjde olsun ki, Hak Tafila sana ve nesline pa disahlik verdi. Ve
benim kizim Mal Hatun (Balâ Hatun) senin helalin oldu...".
Hemen nikâh edip kizini Osman Bey'e verdi |
|