kipmetvoelsprieten

Je hebt restaurants en restaurants, en op Cuba zijn ze gelukkig goed uit elkaar te houden. Heb je zin in een kleffe, onge�nspireerde hap, ga dan naar een van de staatsrestaurants, kan je meteen genieten van de abominabele service. Voor een smakelijke maaltijd ga je naar een paladar, een particulier eethuis. Dit particuliere initiatief tot een kapitalistische onderneming wordt getolereerd, zolang men maar (flink) belasting betaalt en de paladar niet te populair wordt. Ongewenste concurrentie met de staatsrestaurants wordt beperkt middels het monopolie op rundvlees en langosta,
of tenminste, dat is de opzet.

Onze eerste paladar in Havana beschikte over een aangename binnentuin met romantische beplanting en levende muziek. In Costa Rica zijn we gewend geraakt om eerst te vragen wat er te eten is, om niet de halve kaart te moeten doorlopen en steeds bot te vangen. De man die ons een biertje kwam brengen noemde wat gerechten op, als laatste mompelde hij iets onduidelijks. Op ons verzoek herhaalde hij het woord, terwijl hij de andere kant op keek. Merkwaardig, en bovendien nog steeds niet verstaan. De derde keer vermoedden we te begrijpen: langosta (een soort kruising tussen een grote garnaal en een kreeft).

Een paar dagen later logeerden we in een casa particular, in een kamer bij gewone mensen in een dorp. Ook deze bijverdienste wordt toegestaan, ook weer tegen een fikse belastingafdracht. Het meest verdienen deze mensen aan de maaltijden die ze aanbieden, want onbelast (lees: te ontduiken). In kleine dorpen is het zeker aan te bevelen gewoon �thuis� te eten, het is vaak beter en goedkoper dan in een staatsrestaurant, en paladares zijn niet overal te vinden.

Op onze laatste dag vroeg onze hospita wat we wilden eten: varkensvlees, kip of �mompelmompel�, het hoofd afgewend. Wijs geworden hadden we het meteen door: �ah, langosta!� �Ssst!! Wij noemen het hier �kip� �, zei ze met een knipoog. Nou, in zo�n boutje hadden we wel zin. Voor 12 dollar kregen we twee enorme langostas, in een heerlijke tomatensaus, met rijst, bonen, yuca en een groene salade. Flesje witte wijn erbij, een feestmaal!

Na al die jaren van �gehoorzaamheid� lijken de Cubanen zich vrij gemakkelijk aan te passen aan het vrije marktmechanisme. Blijkbaar zit de angst - voor verklikkers? - er toch wel in, mompelmompel. Desondanks serveert vrijwel iedere paladar en casa particular verboden vruchten, en de staat verdient er geen cent aan mee. Cuba heeft nog een lange weg te gaan, maar aan de Cubanen zal het niet liggen. Leve de dollar!