กะไหล่(กาไหล่) คือการใช้โลหะมีค่า เช่น ทอง เงิน ละลายให้เป็นของเหลวด้วยปรอท แล้วทาลงบนโลหะอื่น ไล่ ปรอทออกด้วยความร้อย เงินและทองก็จะติดอยู่บนโลหะนั้น เป็นวิธีเดียวกันกับการทำถมทองซึ่งเรียกว่า "ตะทอง" ลงบน ลายเงินบนถมเงิน เท่าที่ปรากฎส่วนมากนิยมกะไหล่ทองบนภาชนะเงิน เพื่อให้ภาชนะเงินนั้นดูมีราคา คล้ายทอง
คร่ำ เป็นกรรมวิธีการตกแต่งในงานโลหะของช่วงไทยซึ่งได้รับอิทธิพลมาจากอาหรับ ทำเป็นลวดลาย ทองหรือเงินฝังลงในเนื้อเหล็กที่ทำ ถ้าคร่ำด้วยเงินเรียกว่าคร่ำเงิน คร่ำด้วยทองเรียกว่าคร่ำทอง วิธีคร่ำ อย่างไทยคือใช้เครื่องมือปลายแหลมคล้ายสิ่วสักเหล็กให้เป็นลานแล้วจึงเอาเส้นลวดเงินหรือทองคร่ำหรือ ฝังลงตามลวดลายบนผิวเหล็ก ตอกย้ำให้ติดแน่นแล้วกวดหรือขัดผิวให้เรียบเสมอกัน นิยมทำกับเครื่องใช้ ที่เป็นอาวุธและของมีคมอื่นๆ เช่น กรรไกร ดาบ หาก มีด ง้าว ด้ามปืน บางที่คร่ำทั้งที่ด้ามและที่ตัว
อุปกรณ์การผลิตเครื่องเงินรูปพรรณ อุปกรณ์การหลอม 1. เบ้าหลอม เป็นดินเผาก้นกลมลึก รูปร่างคล้ายจอกก้นกลมทั่วไป 2. เบ้าจาน เป็นแป้นดินเผาปากกลมกว้างและตื้น ใชสำหรับรองรับเงินที่หลอมละลายแล้ว เพื่อให้จับ แข็งเป็นแผ่นกลมแบนตามรูปปากเบ้าหล่อ ทั้งเบ้าหลอมและเบ้าจานนี้เป็นดินเผาอย่างหนา เมื่อยังใหม่เป็นสีดินเผาสวย เมื่อใช้แล้วเป็นสีดำ เหมือนถ่านเช่นเดียวกับหม้อดินของชาวบ้านทั่วไปสมัยก่อน 3. คีมยาวใช้คีบเบ้าร้อน ๆ 4. ครกเล็ก ๆ ใช้ตำถ่าน 5. เตาเผา เป็นเตาก่ออิฐใช้ถ่านไม้ธรรมดา มีท่อพ่นเข้าด้านล่างได้เมื่อต้องการ
อุปกรณ์การขึ้นรูป 1. แท่นไม้หรือเหล็ก ขนาดสูงต่ำเล็กใหญ่ต่าง ๆ กันตามขนาดของภาชนะที่จะทำ 2. ฆ้อน ขนาดเล็กใหญ่สั้นยาวจำนวนมาก
อุปกรณ์การแกะลาย 1. สิ่ง ตะปู ขนาดต่าง ๆ สำหรับลายเล็กใหญ่ต่าง ๆ กัน 2. ฆ้อน ขนาดต่าง ๆ 3. ชัน หม้อต้ม เตาไฟ แผ่นไม้
อุปกรณ์อื่นๆ 1. กรด หม้อต้ม เตาไฟ 2. ส้มมะขาม 3. ผงซักฟอก 4. แปรงทองเหลือง 5. สร้อยประคำ |
|
