AŞI UYGULAMALARI

BEBEK - ÇOCUK AŞILAMALARI

AŞI TAKVİMİ

* TD: Erişkin Tip Difteri Tetanos Aşısı

Zamanında yapılmayan aşı, hedefler tutturulsa bile değer kazanmaz. Zamanında aşı önemli bir hatadır.

AŞILAMA TABLOSU

·       BDT ve Polio aşılarının 1. ile 2. ve 2. ile 3. dozları arasındaki süre en az 30 gün olmalıdır.

·       Aynı aşıların 3. dozu ile rapel dozu arasındaki süre ise en az 12 ay (1 yıl) olmalıdır.

·       Aşı takviminde belirtilen intervallere göre aşıları tamamlanmamış çocuklarda önceki aşı dozlarının tekrar yapılmasına gerek yoktur. Aradan uzun bir süre geçmiş olsa bile, aşılamaya bırakılan yerden devam edilir.

·       BCG, polio, BDT, Kızamık ve Hepatit B aşılarının aynı gün yapılmasında bir sakınca yoktur. Ancak aşılar aynı enjektörde karıştırılmaz, ayrı ayrı enjektörler ile farklı extremitelerden yapılır.

·       Eğer aşılar aynı gün yapılamıyorsa takvimimizde yer alan iki canlı aşı (polio-BCG, kızamık- polio, BCG- kızamık) arasında süre bırakılması gerekmez. Kızamık hastalığı yada aşı sonrası lenfopeni (T lenfosit azalması) oluşma olasılığı nedeni ile hücresel bağışıklık yetersiz kalabileceğinden kızamık sonrası BCG uygulamasında 4 haftalık bir süre bırakmak gerekir. (İnfection Disseasess, CDC) Ancak aşı takvimimizde kızamık sonrası BCG uygulaması yer almadığından süre bırakılması söz konusu olmamaktadır.

·       BCG aşısı doğumdan itibaren yapılabilir ancak uygulama kolaylığı ve daha az komplikasyon olması ve immunitenin gelişme nedeni ile 2. ayın bitiminde uygulanması tercih edilir.

·       BCG aşısı 3. aydan itibaren PPD kontrolü yapıldıktan sonra uygulanır. Aşılama hizmetleri yıl boyunca sürdürülmesi gereken hizmetlerdir. Bu nedenle yaz aylarında aşılama hizmetlerine ara verilmez.

·       OPV aşısı yapıldıktan sonra, çocuğun beslenmesinin sınırlanmasına gerek yoktur. Anne sütü rahatlıkla verilebilir.

GEBE AŞILAMALARI

Doğurganlık Çağı (15-49 Yaş) Kadınlardaki Tetanoz Aşı Takvimi

Gebe kadına tetanos aşısı, anneyi ve özellikle yeni doğan bebeği tetanosdan korumak için yapılır.

Primer İmmünizasyon: Hiç aşısız gebe kadınlara 3 doz TT aşısı uygulanarak sağlanır.

TT1 ......... Hamileliğin 4. ayında
TT2 ......... TTl’den en az l ay sonra
TT3 ......... TT2’den en az 6 ay sonra

• TT aşı uygulamalarında yeterli korunma için yukarıda açıklanan minimum intervallere (aralıklara) uyulmalıdır.

• Daha önce çocukluk ve okul aşılarının tamamını veya bir kısmını kadına bir doz TT aşısı uygulaması yeterlidir.

• Rapel dozlar 5-10 yıllık periyotlarla yada en az 1 yıllık intervallerle aşı uygulaması ile doğurganlık çağı boyunca korunma sağlanır. Ancak, gebe TT aşılamalarında hiç aşılanmamış gebelerin primer immünizasyonuna önem verilmelidir.

Neonatal Tetanos Da Yüksek Riskli Bölge Yada Gruplar

• Son 3 yıl içinde neonatal tetanos yakası tespit edilen

• Evde sağlık personeli yardımı olmadan, kötü şartlarda doğum oran yüksek olan

• Yeni doğan göbek bakımının sağlıksız olduğu (toprak uygulaması vb.)

• Yöre hakkında güvenilir verilen olmayan bölgelerdir.

Tetanos Aşısı Uygulanmamış Gebelerde TT Aşı Takvimi

Daha önce hiç aşılanmamış gebelere tek doz tetanos aşısının koruyuculuk değeri yoktur. Bu nedenle en az bir ay ara ile iki kez tetanos aşısı uygulanır. Hamileliğin ilk aylarında tetanos aşısının verilmesinin bir sakıncası yoktur. Buna rağmen, hamile kadınlara genel olarak hamileliklerinin ilk aylarında herhangi bir ilaç veya aşı verilmemesi uygun olur. Bu durum dikkate alındığında ilk tetanos aşısı hamileliğin 2. trimestrında (4. aydan itibaren) ikinci dozun 5. aydan itibaren verilmesi uygundur.

Doğum tarihine 3 haftadan daha az bir süre kalmış ve gebe daha önce hiç aşılanmamış ise bu dönemde yapılacak birinci doz tetanos aşısı, yeni doğanı korumaya yetecek antikor cevabı oluşturmayacaktır. Ancak yeni doğan tetanosunun sık olduğu, sağlık kuruluşlarına ulaşımın sınırlı olduğu kadının daha önce tam olarak bağışıklanmadığı ve benzeri durumlarda annenin ve doğacak diğer çocukların tetanosa karşı bağışıklanması amacıyla doğuma 3 haftadan daha az bir süre kalmış olsa bile tetanos aşısı yapılabilir.

3. doz TT aşısı, 2den en az 6 ay sonra (tercihen çocuğa uygulanan 3. doz DBT ve Polio aşısı sırasında) veya bir sonraki gebelikte uygulanmalıdır. 3 doz TT aşısı ile primer immünizasyon sağlanmış olur. Daha sonraki gebeliklerde de birer doz TT aşısı uygulanarak, toplam doz beşe tamamlanmalıdır.

Daha Önce TT Uygulanmış Gebelere Aşı Takvimi

Eksik aşılı gebe kadınlara (3 doz TT aşısı almamış), hamileliğin 4. ayına 1 doz tetanos aşısı uygulanır. Eksik aşı dozlarını aşı takvimine uygun olarak tamamlarken dozlar arasındaki minimum süreye mutlaka uyulması gerekir.

Kaynak: Genişletilmiş Bağışıklama Programı ve Sürveyans Hizmetleri