|
Πόλεμος.
Παράπλευρες απώλειες. Προσφυγιά.
Οι «ιέρακες» υπό τον
Ντόναλντ Ράμσφελντ (τον οποίο ως και ο «πολύς» Χένρυ
Κίσσινγκερ είχε χαρακτηρίσει «αδίστακτο») συνεχίζουν τους
βομβαρδισμούς. Η «περιστερά» Κόλιν Πάουελ δηλώνει ότι
«θα συνεχίσουμε την εκστρατεία μας και κατά τη διάρκεια του
Ραμαζανιού», παρότι «σεβόμαστε πάρα πολύ αυτή τη θρησκευτική
περίοδο», ενώ το
Πεντάγωνο ανακοινώνει επίσημα ότι οι βομβαρδισμοί θα
συνεχιστούν και το χειμώνα. Το Ραμαζάνι [ο ένατος μήνας
του ισλαμικού έτους, ιερός μήνας νηστείας, όπως ορίζει το Κοράνι
(ηλεκτρονικά σε πολλές γλώσσες, στα ελληνικά σε έντυπη μορφή
από τις εκδόσεις Κάκτος)
ξεκινά για τους μουσουλμάνους στα μέσα Νοεμβρίου.
Η
απορία πάντως παραμένει –παρότι κανείς δεν αναφέρεται σε μία
από τις σημαντικότερες πτυχές αυτού του πολέμου: τι γίνεται με
τη σπορά της μήκωνος της υπνοφόρου, της παπαρούνας από την
οποία λαμβάνεται το όπιο και στη συνέχεια η μορφίνη αλλά και η
ηρωίνη; Διότι, εξ όσων γνωρίζω, η περίοδος της σποράς στο
Αφγανιστάν είναι προς τα τέλη Οκτωβρίου και στις αρχές
Νοεμβρίου. Υποθέτω ότι, κάτω από τις παρούσες συνθήκες, μάλλον
θα έχουμε μείωση των καλλιεργήσιμων εδαφών. Το επόμενο
καλοκαίρι θα γνωρίζουμε σίγουρα, κρίνοντας από την αύξηση της
τιμής της ηρωίνης. Το Αφγανιστάν αποτελεί, εδώ και σχεδόν δύο
δεκαετίες, το μεγαλύτερο παραγωγό οπίου στον πλανήτη,
κατέχοντας μάλιστα τα τελευταία χρόνια ποσοστά, επί της
παγκοσμίου παραγωγής, που προσεγγίζουν και μερικές φορές
ξεπερνούν το 70%. Ψιλά γράμματα για τους
διεθνολόγους…
Στα καθ’ ημάς...
Άνθρακες, οι
φάρσες μικρόνοων ηλιθίων περί άνθρακος.
Οζώδης
σκανδαλολογία, καταγγελίες του –και νέου Γραμματέα, του νέου
Εκτελεστικού Γραφείου, της νέας Κεντρικής Επιτροπής του ΠΑΣΟΚ– Κ. Λαλιώτη κατά του Κ.
Μητσοτάκη και ανταπάντηση του τελευταίου με κατάθεση
αγωγής.
Α! Μας προέκυψε και ανασχηματισμός.
Σεληνιαστήκαμε…
Ο
πολιτικός σχεδιασμός…
Επειδή κάποιοι δεν
αιφνιδιάζονται, αλλά προγραμματίζουν:
«Διαθέτουμε το 50%
του πλούτου στον πλανήτη, αλλά μόνον το 6.3% του πληθυσμού
του… Έτσι σίγουρα θα αποτελέσουμε αντικείμενο φθόνου και
δυσφορίας. Κύρια αποστολή μας στην προσεχή περίοδο θα πρέπει
να είναι η κατάστρωση ενός πλαισίου σχέσεων που θα μας
επιτρέψει να διατηρήσουμε αυτήν την ανακόλουθη θέση. Θα πρέπει
να πάψουμε να μιλάμε για την άνοδο του βιοτικού επιπέδου, τα
ανθρώπινα δικαιώματα και τον εκδημοκρατισμό. Δεν απέχει πολύ η
ημέρα κατά την οποία θα πρέπει οι σχέσεις να καθορίζονται από
σαφείς αρχές ισχύος. Όσο λιγότερο παρασυρόμαστε από
ιδεαλιστικά συνθήματα, τόσο το καλύτερο», δήλωνε το 1948 ο
διπλωμάτης Τζωρτζ Κένναν, Διευθυντής –τότε– Πολιτικού
Σχεδιασμού του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ, και αργότερα
πρέσβης στη Μόσχα και στο Βελιγράδι.
Ένα χρόνο
νωρίτερα, ο Τζωρτζ Κένναν, με άρθρο του που είχε δημοσιευτεί
στο τεύχος Ιουλίου 1947 στο περιοδικό Foreign Affairs,
του Συμβουλίου Διεθνών Σχέσεων (CFR), είχε
παράσχει στο κατεστημένο των ΗΠΑ τη θεωρία που θα στήριζε όλη
τη στρατηγική των ΗΠΑ κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου.
Λεπτομέρεια: ο Κένναν είχε υπογράψει το άρθρο του με το γράμμα
«Χ»…
Το
πρόσωπο…
Ο Κυριάκος Σιμόπουλος έφυγε
από τη ζωή διακριτικά και αθόρυβα, όπως είχε ζήσει, στις 12
Οκτωβρίου. Η είδηση για το θάνατο του ανδρός δεν απασχόλησε τα
μέσα ενημέρωσης – πλην μιας, ίσως δύο εξαιρέσεων. Στην εποχή
της πιο χυδαίας προπαγάνδας, του life-style και του Big
Brother, της διαπλοκής εξουσίας και διανοούμενων, ο ιστορικός
Κυριάκος Σιμόπουλος επέμενε να μας προσφέρει τα σημαντικότατα
έργα του έχοντας πάντα κατά νου τη φράση του Δ. Σολωμού: «Το
έθνος πρέπει να μάθει να θεωρεί εθνικόν ό,τι είναι αληθές».
Αριστερός, διωχθείς και εξορισθείς (τρία χρόνια στη
Μακρόνησο), πολυμαθέστατος (μιλούσε πέντε γλώσσες),
ακαταπόνητος (περνούσε ολόκληρες εμβδομάδες ερευνώντας σε
βιβλιοθήκες του εξωτερικού), δημοσιογράφος και μεταφραστής
(δια τα προς το ζην, σε καιρούς δίσεκτους), αγνοήθηκε –όπως
ήταν λογικό– από όλους εκείνους, που στηλίτευε με τα βιβλία
του: τους ηγεμόνες και τους λακέδες τους. «Οι περισσότεροι
ιστορικοί», είχε πει σε μία από τις σπάνιες συνεντεύξεις του,
«υπήρξαν όργανα αυτοκρατόρων, μοναρχών, τυράννων και άλλων
εξουσιών. Υμνολογούσαν και δοξολογούσαν τους αυθέντες τους,
ακόμα και τους θεοποιούσαν. Το χειρότερο: απέκρυπταν την
ιστορική αλήθεια, τις σφαγές λαών, την τραγωδία των κοινωνιών,
τη διαφθορά, την εγκληματικότητα και την αχρειότητα των
ηγεμόνων».
Ο Κ. Σιμόπουλος, ο ασυμβίβαστος και
ακαταπόνητος εραστής της αλήθειας, που δεν μασούσε τα λόγια
του, που δεν φοβόταν τους όποιους ισχυρούς, άφησε πίσω του
πλουσιότατο έργο, που διαβάστηκε –και θα συνεχίσει να
διαβάζεται– από όλους εκείνους τους Έλληνες που ασφυκτιούν
κάτω από το βάρος της μυθοποίησης του παρελθόντος αυτού του
τόπου. Όλα τα έργα του κυκλοφορούν από τις εκδόσεις
Στάχυ (τηλ. 3303590).
… και το έργο του…
--
Ξένοι
Ταξιδιώτες στην Ελλάδα, 333-1821, τρεις τόμοι
(1970-1975).
-- Η Γλώσσα και το Εικοσιένα
(1971).
-- Πώς Είδαν οι Ξένοι την Ελλάδα του ’21 ,
πέντε τόμοι (1979-1984).
-- Ιδεολογία και Αξιοπιστία του
Μακρυγιάννη (1986).
-- Βασανιστήρια και Εξουσία
(1987).
-- Ξενοκρατία, Μισελληνισμός και Υποτέλεια
(1990).
-- Η Διαφθορά της Εξουσίας (1992).
--
Η
Λεηλασία και Καταστροφή των Ελληνικών Αρχαιοτήτων
(1993).
-- Ο Μύθος των «Μεγάλων» της Ιστορίας
(1995). «Εξολοθρευτές και τύραννοι λαών, βάρβαροι και
διεφθαρμένοι. Από τον Αλέξανδρο και τον Κωνσταντίνο ως τον
Φρειδερίκο και τον Ναπολέοντα» (Αποσπάσματα
από το βιβλίο).
-- Διδάγματα Κοινωνικοπολιτικά των
Παροιμιών Όλων των Εθνών (1996).
--
Διανοούμενοι και
Καλλιτέχνες Ευτελείς Δούλοι της Εξουσίας
(1997).
-- Μύθος, Απάτη και Βαρβαρότητα οι Ολυμπιάδες
(1998). «Κατασπαραγμός οι φρικαλέες αθλητικές αναμετρήσεις
στην Ολυμπία. Νεκροί και ανάπηροι στους αποτρόπαιους
αγώνες».
-- Μυθοπλαστία Όλες οι Θρησκείες της Οικουμένης
(1999).
Η
εκπομπή…
Το Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα είναι
αναμφισβήτητα μία από τις πιο ενδιαφέρουσες –αν όχι η πιο
ενδιαφέρουσα– εκπομπές της ελληνικής τηλεόρασης τα τελευταία
χρόνια. Όταν η εύκολη λύση σήμερα στην τηλεόραση ονομάζεται
Talk Show, όπου στοιβάζονται καμιά δεκαριά άτομα
συζητώντας επί παντός του επιστητού, ο Στέλιος
Κούλογλου επιμένει να κάνει κάτι που είναι ίσως παντελώς
άγνωστο στην Ελλάδα: ερευνητική δημοσιογραφία. Θέματα όπως η
ποιότητα των τροφίμων στην Ευρωπαϊκή Ένωση (Τρελές Αγελάδες),
Απεμπλουτισμένο Ουράνιο ή το εμπάργκο προς το Ιράκ (και οι
παράπλευρες απώλειές του) σπάνια απασχολούν ακόμα και το
γραπτό τύπο στη χώρα μας.
Πρόσφατα, ο Στέλιος
Κούλογλου απασχόλησε τα μέσα ενημέρωσης, όχι λόγω της
ποιότητας της δουλειάς του (που συνήθως αγνοείται από τους
«τηλεκριτικούς» που εργάζονται σε εφημερίδες μεγαλοεκδοτών που
ταυτόχρονα είναι και μεγαλοκαναλάρχες), αλλά επειδή στην
εκπομπή Εδώ
Αφγανιστάν Ι κατήγγειλε ως πλαστό ένα ρεπορτάζ του
καναλιού Tempo, που παρουσίασε στα τέλη Σεπτεμβρίου κάποιες
εικόνες από το Πακιστάν σαν «Παγκόσμια Αποκλειστικότητα» από
το Αφγανιστάν. Επειδή είχε τύχει να δω το συγκεκριμένο
ρεπορτάζ, είχα μείνει με την «απορία» πώς είναι δυνατόν οι
Ταλιμπάν που καταστρέφουν τις τηλεοράσεις, ακόμα και τα
κασετόφωνα, να επιτρέπουν να εμφανίζονται στους δρόμους του
Αφγανιστάν διαφημιστικές πινακίδες της Pepsi και της
Coca-Cola. Φυσικά, το Tempo αντέδρασε με το μόνο τρόπο που θα
μπορούσε να αντιδράσει ένα «σοβαρό ενημερωτικό κανάλι». Οι
πρακτικές του καναλιού καταδικάστηκαν από την Ένωση Συντακτών,
αλλά αυτά μάλλον είναι «ψιλά γράμματα»…
Εκείνο που
ξαφνιάζει ευχάριστα είναι ο διαδικτυακός τόπος του Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα, που
ενημερώνεται συνεχώς σε ότι αφορά την εκπομπή, με βιογραφικά
των συντελεστών της (Στέλιος
Κούλογλου), με αναλυτική παρουσίαση όλων των προηγούμενων
εκπομπών, αλλά και τις εκπομπές που πρόκειται να προβληθούν
τις επόμενες εβδομάδες. Αύριο (25-10) θα προβληθεί η εκπομπή
Ισλάμ:
Πόλεμος ή Συνύπαρξη;. Για τις επόμενες εβδομάδες έχουν
προγραμματιστεί εκπομπές για την ποιότητα των τροφίμων (τρελές
αγελάδες, διοξίνες κ.λπ.) καθώς και εκπομπές για τον ελληνικό
εμφύλιο πόλεμο.
Ο Στέλιος Κούλογλου –αν θυμάμαι καλά–
είχε κάνει τα πρώτα του βήματα στη δημοσιογραφία ως
ανταποκριτής του πάντα ενδιαφέροντος περιοδικού Αντί, καλύπτοντας στις αρχές
της δεκαετίας του 1980 τα γεγονότα στην Πολωνία (συνδικάτο
Αλληλεγγύη, Λεχ Βαλέσα, πραξικόπημα Γιαρουζέλσκι). Στον τόπο
του περιοδικού (που έφθασε αισίως τα 748 τεύχη) φιλοξενείται
και ένα πρόσφατο και επίκαιρο άρθρο του Στ. Κούλογλου
το
«O "TEMPO"-RA,
O MORES».
Ο
πίνακας…
Πόλεμος, βομβαρδισμοί, νεκροί
άμαχοι…
Λέξεις, συνειρμοί…
Πόλεμος, βομβαρδισμοί, νεκροί
άμαχοι… Γκουέρνικα…
Γκουέρνικα. Χώρα των Βάσκων.
Ισπανία. 26 Απριλίου 1937. Γερμανικά αεροπλάνα βομβαρδίζουν
–άνευ λόγου και αιτίας– τη μικρή πόλη. Κατόπιν διαταγής του
Ισπανού δικτάτορα Φρανσίσκο Φράνκο, μεσούντος του εμφυλίου
πολέμου στη χώρα. Τα θύματα μόνον άμαχοι, γυναίκες, παιδιά,
γέροι…
Ο Πάμπλο
Πικάσσο ζωγραφίζει μέσα σε δυο μήνες τον πίνακα Γκουέρνικα
(Γκερνίκα, το ορθότερο), που εκτίθεται στο Ισπανικό Περίπτερο
της Διεθνούς Έκθεσης του Παρισιού το 1937. Πρόκειται για ένα
έργο καταδίκη της βαρβαρότητας κάθε πολέμου. [Εξαιρετική
ανάλυση του πίνακα από τους μαθητές του 14ου Γυμνασίου
Περιστερίου, και στα αγγλικά αναλύσεις εδώ και εδώ].
Ο
πίνακας φιλοξενήθηκε στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας
Υόρκης από το 1939 ως το 1981, όταν και επιστράφηκε στην
Ισπανία, στο Μουσείο Πράδο της Μαδρίτης. Από το 1992
φιλοξενείται στο Μουσείο της Βασίλισσας
Σοφίας, που πήρε το όνομά του από τη Βασίλισσα της
Ισπανίας Σοφία, αδελφής του τέως βασιλιά Κωνσταντίνου
Γλίξμπουργκ. Επειδή… παρασύρομαι εύκολα, είχα επισκεφτεί το
μουσείο πριν από μερικά χρόνια. Ο πίνακας είναι εντυπωσιακός
και από τα προσχέδια του πίνακα, που είχαν φιλοξενηθεί και
παλιότερα στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης στην Αθήνα,
αντιλαμβάνεται κανείς ότι ο Πικάσσο, όπως και όλοι οι μεγάλοι
ζωγράφοι, ήξερε να ζωγραφίζει εξαιρετικά και αυτά που έβλεπε
γύρω του. Σε αντίθεση με κάποιους μεταγενέστερους που απλώς
πετούν μπογιά στο μουσαμά και το παίζουν «αφηρημένη
τέχνη»…
«Ήθελα να γίνω ζωγράφος, αλλά έγινα
Πικάσσο», είχε πει κάποτε ο Πάμπλο…
|
