Rumah Adat Karo

Artikel Lainnya:


Karo Berjuang (Malem Ukur Ginting)


Sumbang si Siwah pada Masyarakat Karo (Tim Takasima) 


PERMULAAN TITIK TERANG (KARO-PERSPEKTIF) (Malem Ukur Ginting)


Rumah Khas Karo Terancam Punah (Agnes Swetta Pandia) 


Kai Ngenda Sibahan ? [Bagian II] (Malem Ukur Ginting)


Kai Ngenda Sibahan ? [Bagian I] (Malem Ukur Ginting)


Inteligensi Perasaan Kalak Karo (Malem Ukur Ginting)


GADIS BATAK: Dari Sekolah Sampai Mediator Marga (Haliadi)


Ke halaman depanTentang KamiLayanan KamiHubungi KamiEmail GratisRuang NgobrolMilis TanahkaroDownload ProgramLinks

BULANG-BULANG KARO
Oleh: Bujur Sitepu

Sumber : Buletin TENAH

 

Ngikutken si enggo biasa ilakoken, adi lit sada kerja adat, sukut ibahan rose, maka sidilaki arus make bulang-bulang, sidiberu make tudung. Bage kape ibas kerja gendang guro-guro aron. Engkai maka bage? Eme erdandanken pengakap kalak Karo, maka mejile, mehaga, metunggung ras mehamat simada kerja.

Bulang-bulang si ipake sidilaki eme uis Karo, gelarna uis beka buluh. Uis beka buluh enda mula-mula ilipat dua, jenari ilipat sekali nari maka bentukna enggo telu suki. Lipaten sila kena tepina arah teruh ilipat ka maka enggo mekapal sitik. Enca bage ipakeken ku takal sidilaki alu ngelilet kenca arah pudi nari ku lebe, sada tampukna nimai sada ngelilet emaka tampuk si ililetken e isilepken arah teruh lipaten ibabo cuping. Tencukna arah babo takal siarah pudi, banci pe tencukna erlipat sitik. Bagem rupana adi idah ibas pemaken bulang-bulang sidilaki ngikutken sibiasana.

Tapi gundari enggo lit piga-piga lain. Bulang-bulang e, sierbahansa eme "persalon", itempahken man bana. Emaka persalon erbahan bulang-bulang e ngikutken pemetehna ras uga akapna maka murah erbanca. Sope denga bulang-bulang e jadi bagi tutup takal entahpe tengkuluk, ibentuk ije uis beka buluh. Enca dung, tading make kenca naring.

Bagepe min labo dalih adi mejile ras bentukna bagi bulang-bulang kalak Karo. Tapi rupana bagi tudung kalak Minang sidiberu, enggo ertanduk, dua tandukna, bagepe labo lit sekali pe kalak Karo sibeluh, erbahan Kata Suriang maka bulang sibage rupana labo pas bagi bulang kalak Karo. Situhuna si e perlu maka ola salih pagi dungna uis adat kalak Karo e ikut ras bulang-bulangna.

Maka kami tersinget bage, sebab inget ras igejapken kami paken adat kalak Karo e mejile, mehaga ras metunggung. Kerna sie banci kita erbanding-banding ku paken adat suku entah pe kalak sideban. Cubaken dage nen ku Taman Mini Indonesia Indah, Jakarta, ije ibas museumna lit serap ibanna paken piga-piga suku si lit ibas Indonesia. Paken ikut asesorina ipakeken ku bas patung gibs, cinder kerina ibas sada lemari galang. Teridah ije paken kalak Karo e la ketadingen, tuhu-tuhu mejile, mehaga ras metunggung.

Mulihi kita ningetken kerna bulang-bulang. Ise nge ndia mulana erbahan bulang-bulang e, jadina enggo ertanduk? Payona kal labo ieteh. Tapi pelu kuakap kami ersinget ijenda. Lit sekalak dilaki kalak Kalimantan tading ras ringan i Padang Bulang, Medan, gelarna la kueteh. Ia rusur itenahken ras isuruh kalak erbahan bulang-bulang kalak Karo adi lit kenca kerja. Entah ija nari guruna, bulang-bulang si ibahanna enggo ertanduk, dua ka tandukna. Bagepe ialoken kalak Karo si nuruh ia. Tahun 1995 iban Kongres Kebudayaan Karo i Hotel Sibayak Berastagi. Ia ikut iundang Panitia Kongres. Sekali ibas waktu la perlusakal, isuruh Panitia ia ncidahken uga erbahan bulang Karo. Paksa e contohna ibulangi Prof. DR. Masri Singarimbun. Enca dung ibulangina enggo idah bagi ertanduk. Tawa kerina jelma sienterem (peserta kongres) tapi lalit singataken bulang e lepak. Kukataken man kalak sierbahan bulang e, maka ningku bulang sibahanna la pas bagi bulang kalak Karo. Tapi ia tawa saja la tempa diatena. Emaka reh Sinik br Karo jumpaina aku, 
"Payo katandu e, bulang sibahanna e la seri ras bulang kalak Karo, enggo salah kuakap banna e," nina. 
"Kuakap pe bage turang, tapi la lit hakta ngataken man panitia, adi ia pe sinik saja," ningku ngaloi. Bagem sitik paksa e.

Enca si e, lit kenca kerja-kerja entahpe ercakap-cakap i kede kopi, usur aku tersinget. Subuk man kalak Karo i Gugung bagepe si i Jahe, kerina ngataken la payo, tapi tiap kerja kuidah bulang enggo ertanduk, mamang ateku. Bage nge kepe bulang Karo sigundari ateku. Sekali lenga uga dekahna, jumpa aku ras Hamid Meliala. Ia sekalak simeteh kerna paken adat Karo, usur pe tamu-tamu Pemerintah ibulangina. Kai nina enca kerna si e kusingetken? 
"Situhuna bulang e enggo salah, lanai bage bulang Karo. Aku sendiri entah piga enggo jelma kubulangi, labo bage bentukna, labo ertanduk. Situhuna sienda jadi, enggo buen ulah persalon," nina ngaloi.
"Jadi adi bage ma perlu akapndu mehuli ipake bagi bulang kalak Karo?"
"Payo, tapi ikataken pe rusur lenga tentu ipake kalak, emaka kuakap, adi merhat kita bentukna ertanduk bage siban, sitempahken kusalon. Tapi adi la ateta bage, biasa saja, kita pe banci erbahan bulang-bulangta, entahpe kalak sideban sisuruh, tapi la bage bentukna." 

Bagem percakapen kami sanga kami jumpa e. emaka kerna si e, mari ras kita ngukurisa. Janah iendesken kami man kalak Karo, enggo me iakap payo entah lang. Adi enggo siakap payo bagem siban, adi lang, sipakelah bulang sibentukna bagi bulang kalak karo nai nari see asa gundari.

Index Artikel

Copyright ©2001 Sibayak.Org
Tanah Karo Simalem Home Page

Hosted by www.Geocities.ws

1