Mihemed Elî, Efrîn

[email protected]

i seranserî cîhanê bindest hene, li sernaserî cîhanê dijber û alîgir hene û li seranserî cîhanê kesên ku sînorên ezîtî, partî û berjewendîperest derbas kirine jî hene. Tenê Kurd girêdayî partî, ezîtî û êlperestiyê ne û hêj ev çemkên kewden di nav wan de geş û berdar in. em Kurd ne tenê beniyên dijmin in, lê her wisa em beniyên nezanî, kêmasiyên helwest û kiryarên xwe ne.

Di dîroka gelan de, alî û partiyên dijber heke welat û gelê wan dikeve bin nîr û mercên awarte, ew hemû nakokî û kîna xwe didin aliyekî û li dorî al û doza netewî dicivin. Li viyêtnamê digel ku welatê wan bûbû du parçe û aliyek ketibû rêza sosyalîzê û aliyê din jî ketibû rêza kapîtalîzmê, lê çaxa dem hatibû û welatê wan bi wêran û tunebûnê re rû bi rû mabû, hemû welatparêz di rêza parastina welatê xwe de bûbûn yek û rê li nûker, xêrnexwazan û dagîrkeran girtibûn û mezintirîn hêza cîhanê (Amerîka) şikandibûn û rûmeta welatê xwe parastibûn, ango doza welêt di ser hemû nakokî û berjewendiyan re hatibû girtin.

Mixabin, Kurd ji roja bine rojê de, wisa tiral û ne li ser hev in. Hêj di dema Osmaniyan de me li hev nekiribû û em li ser doza netewî negihîştibûn hev û di encamê de em giş alîgir û dijber ketibûn bin desthilatdariya wan û me têra xwe azar û zilm dîtibû, hingê Osmaniyan alîgirên xwe xelat nekirin, berevajî ew berî dijberan hatibûn kuştin û sirgûnkirin. Dema komara Kurdistanê li Mehabatê hatibû damezirandin û Qadî Mihemd û hevalên gorbihûşt hemû ked û hêza xwe xistibûn berjewendiyên gelê xwe, hingê berjewendî û ezperestan di taldeyê berjewendiyên xwe de li vê komarê nihêrîbûn, ango dema ku pişta komarê xurt bû ew di rêza wê de sekinîn, lê piştî ku Soviyêtan piştgiriya xwe ji Kurdan kişand, ew kesên minafiq û mifaperest baweriyên xwe li gorî demê û berjewendiya xwe guhertin û wek teneyên tizbiyan ji dorî Qadî Mihemed belav bûn, û dan şopa kesayetî û nêrînên teng, lê encam ew bû ku hem komar têkçûbû û hem jî Farisan ew kesên minafiq palîn kiribûn.

Di şoreşa Şêx Seyîd de, heman tişt derketibû holê. Dîsa ezperestî û berjewendiyên kesane bûbûn sedema têkçûna şoreşê, çimkî dîsa minafiq ji dorî şêxê gorbihûşt belav bûbûn û dabûn pey şopa havilên xwe! Ta roja îro heke mirov bala xwe dibe gewdeya komara Tirk, bi sedan Kurdên ku pêl neteweya xwe nane û li ser pişta kurdên dilpak dane pey şopa havilên xwe  hene,(ECEVIT) jî mînaka herî baş e.

Li başûrê kurdistanê, piştî serhildana 1991’an dîsa em dibînin çawa êl û ezperestî dibin sedema ku kurd doza netewî jibîr bikin û hemû destkeftiyên serhildana ku bi xwîna welatparêzan biser ketibû bînin ber hereşeyê… Mixabin, ev êl û ezperestî ta roja îro bûye sedema ku kurdên başûr ji hev bi kîn û dexes bin, dîsa welatparêzên tepeser bûne qurbana havil û berjewndiyên minafiqan.

Li başûr rojava, ez pir jî dûr neçim. Di sala 2004’an de di serhildana dozdehî adarê de, piştî ku gel derket kolanan û sînga xwe da ber hovîtiya rêjîma Sûriyê, kesên welatparêz bûn yek, xwîna hemû kurdan tevlî hev bû, sloganên netewî hatin berzkirin. Çiqas heyecaneke mezin bû dema te didît hemû kurd, bi yekdeng banga Kurdistanê dikin, qurşînên hovane negotin tu filan î û Elan î, qurşîn ji devê tivingê derdiket û tenê digot Kurdan bidin pêş min… Hingê tenê serokên, qaşo, rêberên tevgera kurdî li başûr rojava bûn, xinizî û rûyê xwe yên reş derpêş kirin û xwe di paş berjewendiyên xwe de veşartin û carik din doza welatê me bû qurbana têgînên teng û helwestên tirsonek û tise! Bi baweriya we hingê van camêran çi digot? “Îsal, ji ber ku şehîdên me ketine û em xemgîn in, em dê nema newrozê pîroz bikin!” Hûn çi dibêjin? Ma hertim kurdan roja şehîdbûnê nekirine roja şahî û govendê!? Belê xwediyên van angaştan derewan dikin, ev camêr ji ber gefên dewleta Sûriyê û ji tirsa canê xwe re, ku çend çûvan bixin, carik din pêl nirxên xwe yên netewî dinan û xwe di paş berjewendiyên xwe yên kesane de vedişartin.

Li vê dawiyê serhildana bakur jî heman endîşe derxiste holê. Dîsa kesên welatparêz bi berjewendîperestan re rû bi rû mane, dibêjim ewên ku dikanên xwe negirtine ji aliyê girseya bi ser PKK’ê ve tê hesibandin hatibûn kevirbarandin, û dibêjin ku PKK’ê vê serhildanê dixe havil û berjewendiyên xwe! Berî ez berdewam bikim ez dixwazim bêjim, ku ez kurdekî bêlayan im, lê tu caran ez ji karwanên heqî û rasteqîniyê namînim. Gelo rast tevgera serhildanê girêdayî PKK’ê ye? an jî rastî ew di çarçoweya alîgirên PKK’ê de bisînorkirî ye? Ez dibêjim na. mesele dîsa meseleya ew kesên angaştkar in ên, ku carik din negihîştine asta netewî û xwe di paş havil û berjewndiyên ezperestî de veşartine ye. Gelo dema çardeh gerîlayên kurd bi gazên kîmyawî tên kuştin û di pê re bi dehan kes tên kuştin, birîndarkirin û zindankirin, ma ji ber ku ew PKK’yî ne, lê ji ber ku ew Kurd in!? Ma dema Şêx Seyîd hatibû bidarvekirin,  Dêrsim hatibû wêrankirin û Bedirxanî hatibûn kuştin û sirgûkirin, hingê PKK’ê hebû? Nexwe bese bahaneyên vala dêrpêş bikin û me bi derewên xwe bixapînin. Armanc ne PKK ye, armanc hebûna gelekî ye, armanc hebûna welatekî ye, armanc Kurd û Kurdistan e. Tirkan tu caran li Kurdan bi du çavan nenihêriye, herdem Kurd li ba wan yek in, herdem armanca wan berve kurdan yek e, kurd li ku dibin bila bibin ew li ba Ttirkan raçava rewa ye û bêyî wan bikujin heca wan tekûz nabe, ma ne pîvana lehengiya leşker û siyasetmevanên Tirk bi sermayeyên serboriya kuştin û kîna ji Kurdan tên helsengkirin. Ma angaştkarê aştiyê û lixwegirtina çareserkirina doza kurdan, Erdogan, li pêş hemû cîhanê negotibû « Ez li dijî welatekî Kurd im heya ku ew li Arjantîna be » Ma ne her roj ew û generelên dûvrût gef û hereşeyan li gelê başûr didin, gelo PKK’ê li başûr serwer e, û hukûmet ava kiriye… Lewre ez lavan ji Kurdên berjewendîperest û asoteng dikim, ku dest ji vê helwesta xwe ya şermiyane beredin, lê lava û tikayên mezin ji nivîskar û kirêciyên quncikan e. Bese, birano heke ne hûn bin kî dê miletê me hişyar bike? Çendî şaşî hebin jî em dikarin tev û bi şêweyekî aştiyane û demokartîk çareser bikin, ma hûn ewqas li Ewrûpa dijîn, we tew tiştek ji demokrasiya Ewrûpa negirtiye!? Ev rexeneyên we yên neyênî û rûxîner tu caran me nagihînin armancên me, jibîr nekin helwesta we tenê di rajeya dewleta kûr de ye, jibîr nekin hûn havil û qezencan ji vê yekê wernagirin û hûn li Tirkiyê nabin wezîr û serokwezîr, jibîr nekin dîrok dê sibe dozê li we veke. Hûn li ber argûnên Skandînaviya û peravên başûrî Ewrûpa, we tew hay ji êşa milet nîn e, ma hizra ku zarokekî sê, çar, pênc… salî li ber qurşîna bêdil û li ber çavên te bê kuştin li cem we peyda bûye?! Bese xam û ximava xwe ji propagandaya dijmin re bilebitînin, bese gel dilêş û bêcoş bikin, gel birîndar e, behiya wî bin, bese xwê têxin birîna wî û kesên birîndar jî giyanê jê bistînin…

Ew kesên ezperest û berjewendîpesert jî, rastî hişê we mezixî ye, lê ez bawer im hêj tova pîroz di hinava we de can dide, bese van helwestên piştkul, bese kêra xwe di pişta me de venin, bese kul û kovanên me dehbare bikin. Gelo dema zarokekî hêj deh biharên xwe tekûz nekrine wek çivîkeke bêgiyan li ber seqema zivistanê bêliv dimîne, ma ev dîmen tiştekî di dilê we de nalivîne, ma dê kengî ew tova pîroz  şax bide.  Bese dexesî û kîn. li ber qedera xwezayê serê xwe netewînin, xwedê hûn kurd dane, û hûn çiqas bikin  hûn dê kurd bimînin, û tu caran Tirk dê bi çavekî din jî li we nenihêre, nebêjin em nandozên zikê xwe ne, vaye, bihara Kurdistanê girgîn ne, heya lawir û sewal jî têr bûne, van du metelokên bapîr û dapîrên me bibîr bîbin û hew… Xar rûne û rast bêje. Dîkê rojekê be û mirîşka salekê be.