|
|
Konsep
Kawasan Aman, Bebas dan Berkecualian |
|
(ZOPFAN)
Di Asia Tenggara |
|
| |
|
Latarbelakang |
|
| Sebagai
blok yang boleh disifatkan bukan komunis di Asia Tenggara, ASEAN
sebenarnya lebih berpegang kepada dasar berkecuali. Malaysia telah
menyarankan supaya diwujudkan 'kawasan awam, bebas dan berkecuali' (Zone
of peace, Freedom and Neutrality atau ZOPFAN) telah diterima sebagai
pendirian ASEAN. Konsep dan dasar ini telah diumumkan melalui Deklarasi
Kuala Lumpur pada 27hb. November, 1971. |
| |
| Rasional |
| Beberapa
faktor dan peristiwa penting yang telah berlaku di Asia Tenggara telah
mendorongkan timbulnya konsep ZOPFAN ini. Faktor-faktor dan peristiwa
itu ialah: |
| (i) |
|
Kedudukan
Asia Tenggara yang agak strategik kepada kuasa-kuasa |
|
|
besar
dalam konteks ketegangan politik Timur-Barat; pergolakan
politik di Vietnam serta keputusan pengunduran tentera-tentera
British dari Asia Tenggara dan Amerika dari Vietnam pada awal
70an. Perkembangan-perkembangan tersebut telah menimbulkan
kecurigaan di kalangan negara-negara ASEAN, kerana ianya mungkin
menjejaskan kestabilan serantau. |
| (ii) |
|
Peperangan-peperangan
di Korea dan di Vietnam telah menyakinkan |
|
|
ASEAN bahawa campurtangan
dan sokongan tentera kuasa-kuasa besar dalam pertelingkahan
negara-negara kecil Asia Tenggara sering menjejaskan kestabilan di
rantau ini. |
| (iii) |
|
Semangat
'regionalisma' masa itu telah menghasilkan pertubuhan |
|
|
kerjasama
ekonomi serantau ASEAN yang dapat digunakan sebagai jentera untuk
mencapai tujuan ZOPFAN. |
|
| |
| Objektif |
| Objektif
ZOPFAN adalah untuk menjadikan Asia Tenggara satu kawasan yang aman, bebas
dan berkecuali daripada pertelingkahan politik kuasa-kuasa besar khususnya
Amerika Syarikat, Russia dan Republik Rakyat China. |
| |
| Strategi
Pelaksanaan |
| Antara
strategi-strategi utama yang telah digubal dan dilaksanakan untuk mencapai
objektif tersebut adalah:- |
| (i) |
|
Mendapatkan
persetujuan, pengiktirafan dan jaminan kuasa-kuasa |
|
|
besar
tentang objektif atau usaha menjadikan. |
| (ii) |
|
Mengundurkan
tentera asing dari kawasan Asia Tenggara dalam |
|
|
jangka
panjang. |
| (iii) |
|
Menjadikan
rantau Asia Tenggara sebagai kawasan yang bebas |
|
|
daripada
senjata nuklear. |
|
| |
| Penutup |
| Dapat
dirumuskan bahawa ZOPFAN tidak mungkin dapat dilaksanakan tanpa
kesanggupan kuasa-kuasa besar untuk mengiktiraf dan menjamin
ZOPFAN dan sokongan padu kesemua anggota negara-negara ASEAN. Walau
bagaimanapun, usaha ASEAN mencari penyelesaian politik di Kampuchea
berdasarkan Resolusi Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu dan Deklarasi
Persidangan Antarabangsa mengenai Kampuchea (1981) mencerminkan tekad
ASEAN untuk terus berusaha mencapai konsep ZOPFAN. |
|
|
|
|
|
|
|
