|
|
|
| |
|
Latarbelakang |
|
| Y.A.B.
Perdana Menteri menimbulkan isu Antartika ketika berucap di sesi ke 37
Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB) dalam bulan September 1982. Isu ini
ditimbulkan sekali lagi dalam sidang kemuncak Negara-Negara Berkecuali
dalam bulan Mac 1983 di mana Malaysia telah berjaya mendapatkan pengesahan
dan sokongan negara-negara tersebut untuk menghendaki PBB membuat
satu kajian menyeluruh mengenai Antartika dalam sesi ke 38 PBB.
Lanjutan daripada desakan itu satu ketetapan telah diambil dalam
sessi ke 38 PBB supaya Setiausaha Agong membuat satu kajian yang
menyeluruh mengenai isu Antartika termasuk 'Antartika Treaty System' dan
pengagihan sumber-sumber asli yang terdapat. |
| Dalam
bulan November 1984 Malaysia berjaya mendapatkan ketetapan PBB
untuk memasukkan isu pengagihan sumber-sumber asli Antartika dalam agenda
PBB yang akan datang. Namun begitu, disebabkan bantahan daripada
negara-negara 'Antartika Treaty System', terutamanya Amerika Syarikat dan
Rusia, Malaysia telah tidak berjaya mendapat ketetapan untuk penubuhan
Jawatankuasa Bangsa-Bangsa Bersatu bagi menggantikan 'Antartika Treaty
System' yang ada. |
| Malaysia
mengganggap benua Antartika sebagai penting dari segi pengaruhnya terhadap
'ecology' dan alam keliling dan cuaca dunia. Di Antartika misalnya
terdapat 90 peratus daripada air tawar dunia yang terdapat dalam
bentuk air batu dan salji. Ia juga mengandungi potensi bekalan bahan-bahan
makanan dan bahan-bahan mentah galian seperti besi, arang, uranium,
pelambam, nikel, kobalt, zeng, tembaga, timah, emas, perak, platinum,
kromium, minyak dan gas. Di Antartika juga terdapat haiwan dan tumbuhan
yang jarang terdapat di tempat-tempat lain. Benua Antartika juga dianggap
strategis dari segi perhubungan memandangkan kedudukannya yang dikelilingi
oleh empat buah lautan. Berdasarkan kepada fakta-fakta tersebut, Malaysia
menyeru supaya Benua Antartika dijadikan warisan bersama untuk faedah
bersama (common heritage for the common benefit) bagi seluruh dunia. |
| |
| Rasional |
| Pada
masa ini pengurusan mengenai hal ehwal Antartika dibuat oleh wakil-wakil
negara-negara yang menjadi ahli Antartika Treaty (December 1959). Malaysia
berpendapat sistem tersebut hanya menguntungkan segolongan kecil ahli-ahli
Antartika Treaty System. Struktur keahlian yang bercorak dua tingkatan
(two-tier) adalah tidak adil kerana keputusan hanya boleh dibuat oleh 16
buah negara, ahli asal perjanjian tersebut, sungguhpun 12 buah negara lagi
adalah menjadi ahli bersama. Sebaliknya 12 buah negara-negara ini hanya
dibenarkan membuat kajian tanpa mempunyai kuasa untuk mengundi atau
membuat keputusan. Ini adalah bertentangan dengan matlamat asal perjanjian asal
di mana Antartika sepatutnya diurus oleh satu rejim antarabangsa untuk
faedah manusia seluruhnya. Lagipun, kedudukan dalam tahun 1959 semasa
Antartika Treaty System diputuskan adalah jauh berbeza dengan kedudukan
sekarang. PBB pula masa ini terdiri daripada 160 negara di mana kebanyakan
daripada mereka adalah terdiri daripada negara-negara sedang membangun.
Oleh itu, hak-hak dan aspirasi-aspirasi serta pandangan-pandangan mereka
juga patut diberi pertimbangan dalam rejim antarabangsa Antartika. |
| Pengurusan
mengenai Antartika yang berdasarkan sistem keistimewaan ini adalah tidak
memuaskan. Negara-negara ahli asal telah mengadakan beberapa mesyuarat
tertutup untuk penubuhan rejim bahan-bahan galian (minerals regime) untuk
tujuan perlombongan bahan-bahan galian di kawasan-kawasan tertentu mereka.
Negara-negara bukan ahli tidak di beritahu langsung tentang keputusan
yang dicapai dalam mesyuarat mesyuarat tertutup ini. Dengan adanya
Konvensyen Undang-Undang Laut Bangsa-Bangsa Bersatu (Sea-Bed Convention on
the Law of the Sea) dan cadangan mendirikan satu Jawatankuasa
Antarabangsa 'Sea-Bed' (International Sea-Bed Authority), maka rejim
galian (Minerals Regime) yang dicadangkan oleh ahli-ahli perjanjian di
Antartika adalah didapati bertentangan dengan kebanyakan negara-negara
lain. |
| Pada
pendapat Malaysia, rejim galian (Mineral regime) ini adalah satu lagi
percubaan oleh ahli-ahli perjanjian untuk memperluaskan lagi kuasa mereka.
Lagipun, aktiviti-aktiviti perlombongan bahan-bahan galian, jika tidak
dikawal dengan rapi, boleh dan mungkin merosakkan sistem 'ecology'
yang terdapat di situ, dan ini akan melibatkan dunia keseluruhannya. |
| |
| Objektif |
| Matlamat-matlamat
konsep warisan bersama yang disuarakan oleh Malaysia ialah:- |
| i) |
|
Bahan-bahan
Antartika digunakan untuk faedah manusia. |
| ii) |
|
'Ecology'
dan alam sekitar dipertahankan. |
| iii) |
|
Kerjasama
dan penyelarasan antarabangsa dalam kajian saintifik |
|
|
dan
lain-lain. |
| iv) |
|
Antartika
digunakan untuk menggalakkan 'disarmament, |
|
|
denuclearisation'
dan 'demilitarisation'. |
|
| |
| Strategi
Pelaksanaan |
| Selain
daripada ahli-ahli 'Antartika Treaty Sistem', negara-negara yang lain
telah memberi sokongan kepada pendirian Malaysia. Ini terbukti dengan
kejayaan Malaysia memasukkan isu pengagihan bahan-bahan galian di
Antartika dalam agenda Pertubuhan Bangsa-Bangsa yang akan datang pada
tahun 1985. Pada pendapat ahli-ahli perjanjian, percubaan untuk
menukarkan sistem yang telah diuruskan selama 24 tahun mungkin akan
menimbulkan ketidak-stabilan di Antartika. |
| |
| Penutup |
| Adalah
diharapkan bahawa pendirian serta cadangan Malaysia untuk membuat Antartika
sebagai Warisan Bersama untuk faedah bersama seluruh benua akan
mendatangkan faedah pada pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu tahun ini. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
