Γιόρτασε τις 50 διαδρομές του


Τμήμα Πεζοπορίας Πανναξιακού





Τέσσερα μισοτελειωμένα αρχαία αγάλματα κείτονται εγκατελλειμένα στα αρχαία λατομεία μαρμάρου από τον 7ο π.Χ. αι. Εδώ στον κούρο των Μελάνων, τον λεγόμενο Έλληνα στην πρώτη διαδρομή στις 27.02.2000. Ο κούρος περιλαμβάνεται στο δίκτυο διαδρομών της μελέτης ΕΤΒΑ - Δήμου Νάξου. Το πρώτο δεκαήμερο του Φεβρουαρίου του 2000, το ΔΣ του Πανναξιακού ΑΟ ανακοίνωνε μέσω των τοπικών ραδιοφωνικών σταθμών την ίδρυση ενός νέου τμήματος, του Τμήματος Πεζοπορίας. Την Κυριακή 27 Φεβρουαρίου, οι ναξιώτες "σαν έτοιμοι από καιρό" γέμιζαν το πούλμαν που τους μετέφερε για την πρώτη εξόρμηση, δηλώνοντας δυναμικά "έσο έτοιμος". Την Κυριακή 10 Φεβρουαρίου 2002, οι Πεζοπόροι του Πανναξιακού πραγματοποίησαν την 50η κατά σειρά εξόρμηση τους, γιορτάζοντας δεόντως στο τέλος της διαδρομής σε ταβέρνα με ντόπιους μεζέδες και κρασί, κιθάρες και χορό.
Συμβολίζοντας τους υψηλούς του στόχους το Τμήμα έκοψε την πρωτοχρονιάτικη πίτα του στα 1004μ. στην ψηλοτερη κορυφή της Νάξου και των Κυκλάδων, τον Ζα. Ευχάριστη έκπληξη 6-7 όρνια (σκανιάδες) που άρχισαν να υπερίπτανται της κορυφής πριν καλά καλά αποχωρήσουν οι πεζοπόροι. Η νυκτερινή χειμερινή ανάβαση στο Ζα με κατάβαση μετά το ξημέρωμα, ψηφίστηκε από τους Πεζοπόρους ως η ωραιότερη για το 2000. Πάντα ψηλά!
Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία που κράτησε ο υπεύθυνος του Τμήματος, Έφορος Πεζοπορείας και μέλος του ΔΣ του Πανναξιακού, κ. Σαντοριναίος, στις 50 διαδρομές συνολικά πήραν μέρος 210 άτομα πραγματοποιώντας 1220 συμμετοχές, που διανύοντας 353 χιλιόμετρα διέσχισαν 19 φαράγγια, κατέκτησαν τις τρεις ψηλότερες κορυφές του νησιού, επισκέφθηκαν 13 χώρους αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, 25 πύργους, 24 μοναστήρια, 42 εκκλησίες, ενώ 13 από τις διαδρομές κατέληγαν σε παραλίες, κ.λ.π.
Χιονισμένο τοπίο στον εγκαταλλειμένο από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο οικισμό Σίφωνες σε υψόμετρο 500μ. στις ΒΔ υπώρειες του όρους Φανάρη. Οι Σίφωνες είναι ένας από τους τρεις διατηρούμενους εγκαταλλειμένους οικισμούς στη Νάξο. Στα ορεινά του νησιού σχεδόν κάθε χρόνο χιονίζει για μερικές μέρες.
Η Νάξος, είναι το μεγαλύτερο σε έκταση (428τ.χ.) και δεύτερο σε πληθυσμό (18.000 κάτ.) νησί των Κυκλάδων, στο κέντρο του οποίου υψώνεται η ψηλότερη κορυφή του νησιωτικού συμπλέγματος, ο Ζευς (1004μ.), το βουνό του Δία "μηλώσιου". Στο βορρά τα όρη της Κορώνου, με τη δεύτερη σε ύψος κορυφή στη Νάξο και τρίτη στις Κυκλάδες (997μ.), βουνό του Διονύσου και της νύμφης Κορωνίδας. Ανάμεσα στα δύο, το βουνό Φανάρη (883μ.), αφιερωμένο στον Πάνα και τον Άρη (Πανάρεως). Η οροσειρά είναι καταγραμμένη στο δίκτυο Corine με την ονομασία "Όρη Ζας, Μαυροβούνι, Κόρωνος, και Νότια Νάξος", λόγω της ύπαρξης βοτανολογικού και ορνιθολογικού ενδιαφέροντος με την παρουσία πολλών ενδημικών ειδών φυτών και σημαντικά πουλιά κυρίως αρπακτικά.
Γκραβούρα της εισόδου της σπηλιάς του Ζα, από το έργο του Fiedler, Expedition scientifique de Moree του 1838. Σύμφωνα με την τοπική παράδοση εδώ ανατράφηκε ο Δίας κηνυγημένος από τον πατέρα του τον Κρόνο. Το σπήλαιο έχει τρεις θαλάμους, μέγιστο μήκος 150μ. μέγιστο ύψος 15μ., έχει χαρτογραφηθεί από την Άννα Πετροχείλου, και ανασκαφεί σε ένα τμήμα του από τον Ν. Ζία. Είναι το μεγαλύτερο από τα περίπου 30 σπήλαια της Νάξου και ένα από έξι που υπήρξαν λατρευτικά κατά τους αρχαίους ή/και τους χριστιανικούς χρόνους.
Στο δίκτυο Corine καθώς και για ένταξη στο δίκτυο Natura 2000 έχει προταθεί και ο έκτασης 1.000 στρμ. υγρότοπος της Αλυκής Νάξου, ο σημαντικότερος για τα μεταναστευτικά πουλιά στο Νότιο Αιγαίο, όπως και το μεγαλύτερο τμήμα των παραλιών με τους αμμόλοφους και τους κέδρους των δυτικών παραλίων του νησιού, που χάνουν συνεχώς έδαφος -κυριολεκτικά- από την άναρχη και ραγδαία τουριστική ανάπτυξη τις τελευταίες δεκαετίες.
Μία από τις περίπου 50 βυζαντινές εκκλησίες της Νάξου ο Άγιος Μάμας ή η Παναγία Ζωοδόχος Πηγή κατ' άλλους, του 9ου αι. Στο βάθος η καλυμένη με ομίχλη περιοχή της Τραγαίας όπου σχεδιάζεται μέσω του Προγράμματος Οδύσσεια του Υπουργείου Γεωργίας η δημιουργία Βυζαντινού Πάρκου, έργου προϋπολογισμού 1.2δις δρχ. Στην χαράδρα πίσω από την εκκλησία, και πάλι από το Υπουργείο Γεωργίας, σχεδιάζεται η κατασκευή του τρίτου και μεγαλύτερου ταμιευτήρα νερού στο νησί, του Φράγματος Γιαλυνούς, χωρητικότητας 3εκ.κυβ., μέσω του Γ' ΚΠΣ.
Από τους 60 οικισμούς του νησιού οι 20 έχουν κηρυχθεί παραδοσιακοί. Στις γραμμές των λόφων μάχονται την εγκατάλειψη περίπου 35 ανεμόμυλοι, ενώ περίπου 80 νερόμυλοι διάσπαρτοι στις καταπράσινες με τους ελαιώνες και τους οπωρώνες κοιλάδες, στις οποίες οφείλει το νησί τον χαρακτηρισμό "το άνθος της Ανατολής". Μεσαιωνικά κάστρα στέφουν τις κορυφές 4 λόφων, ενώ προϊστορικές ακροπόλεις και οικισμοί κείτονται σιωπηλοί μάρτυρες στους λόφους των απομακρυσμένων νοτιοανατολικών ακτών. Περισσότεροι από 30 πολυώροφοι πύργοι της εποχής της φεουδαρχίας -της ενετοκρατίας και τουρκοκρατίας- από τους οποίους 26 χαρακτηρισμένοι διατηρητέα μνημεία, είναι διάσπαρτοι στα χωριά και τις εξοχές. Περισσότερα από 20 ορθόδοξα και 5 καθολικά μοναστήρια, από τα οποία τα πέντε οχυρωμένα πυργομονάστηρα, τα δύο σε λειτουργία, και περισσότερες από 500 εκκλησίες, από τις οποίες περίπου 50 βυζαντινές, 40 αγιογραφημένες, έχουν δώσει στο νησί τον χαρακτηρισμό "ο Μυστράς του Αιγαίου". Ακόμα, 9 κηρυγμένοι αρχαιολογικοί χώροι, τέσσερα αρχαιολογικά, ένα βυζαντινό, ένα ενετικό, τέσσερα λαογραφικά, ένα γεωλογικό και ένα φυσικής ιστορίας μουσεία, είναι μερικά μόνο από τα κομμάτια του πολιτιστικού μωσαϊκού που απλώνεται στο νησί, το οποίο ο καθηγητής κ. Κεφαλληνιάδης στην εργασία του "Η ιστορία της Νάξου μέσα από τα μνημεία της" εύλογα αποκαλεί "μία αιωνιότητα" που σαν τέτοια δεν έχει τέλος, που δίνει την δυνατότητα στους περιηγητές, και δη στους περιπατητές, για πολλές χιλιάδες ακόμα χιλιόμετρα διαδρομών.
Η Νάξος είναι το πιο έφορο και πιο αγροτικό νησί των Κυκλάδων, και οι συναντήσεις με βοσκούς και γεωργούς στα μονοπάτια κάθε άλλο παρά σπάνιες είναι. Οι πρώτες αντιδράσεις συνήθως είναι η περιέργεια, η έκπληξη και η δυσπιστία (α, μιλάτε ελληνικά;!, ντόπιοι είστε;!, γιατί δεν πάτε από τον άσφαλτο μόνο πηγαίνετε από τα μονοπάτια;), αλλά σύντομα ακολουθεί η αναγνώριση, η γνωριμία, το φίλεμα στο μιτάτο ή στον κήπο, και η κουβέντα που συνήθως είναι μια πολύ καλή πηγή πληροφοριών για την περιοχή.
Οι τουρίστες, που άρχισαν να καταφθάνουν στο νησί από τις αρχές της δεκαετίας του '80, ήταν οι πρώτοι που "ανακάλυψαν" τα μονοπάτια που διατρέχουν την ενδοχώρα του νησιού, και που εξακολουθούν να έρχονται ιδιαίτερα κάθε άνοιξη σε οργανωμένα γκρουπ για να τα περπατήσουν ή για να κάνουν ποδήλατο του βουνού. Η εκτίμηση αυτή των ξένων, ήταν που "υποψίασε" τους ξενοδόχους μέλη του ΔΣ του Πανναξιακού, που αποφάσισαν να τα ξαναανακαλύψουν και αυτοί, ιδρύοντας το Τμήμα Πεζοπορίας.

Οι ξένοι επισκέπτες των δεκαετιών του '80 και του '90 ήταν αυτοί που ασχολήθηκαν πρώτοι με τη συγγραφή πεζοπορικών οδηγών για το νησί. Ο Christian Ucke στα 1984 ήταν ο πρώτος που έγραψε έναν πεζοπορικό οδηγό για τη Νάξο, το "Wanderungen auf Naxos", ενώ στους οδηγούς "Richtig Wandern Kykladen" του 1987, "Trekking in Greece" του 1992, "Naxos" (γενικός οδηγός, έκδοση Michael Mueller Verlag) του 1999, και "Wandern auf den Kykladen" του 1999, περιλαμβάνονται αντίστοιχα 16, 7, 9, και 6 πεζοπορικές διαδρομές στο νησί.

Τελευταία και οι τοπικοί φορείς, αλλά και Πανεπιστήμια, έχουν δείξει ενδιαφέρον για την χάραξη και σήμανση πεζοπορικών διαδρομών στη Νάξο.

Μετά την Κέα και την Αμοργό, το Τμήμα Πολιτισμού της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Κυκλάδων προχώρησε την εφαρμογή και στη Νάξο του προγράμματος "Διαδρομές Πολιτιστικού Ενδιαφέροντος" που προβλέπει 10 διαδρομές στο νησί -από τις οποίες τουλάχιστον ως το 1999 είχαν σηματοδοτηθεί τρεις- και την έκδοση οδηγού.
Κοιτάσματα σμύριδας υπάρχουν σε όλη την μαρμάρινη ραχοκοκαλιά της οροσειράς που διατρέχει από Β προς Ν τη Νάξο με μεγαλύτερη συγκέντρωση στην Αμμόμαξη, βουνό τρύπιο από τις στοές σα σφουγγάρι. Στην αρχαιότητα με την σκληρή σμύριδα λάξευαν τα αινιγματικά προϊστορικά βραχογραφήματα, τα κυκλαδικά μαρμάρινα ειδώλια και τα αρχαϊκά αγάλματα. Μεταξύ 1923-24 κατασκευάστηκε ο μήκους 8 χλμ. εναέριος σιδηρόδρομος με τους 71 επιβλητικούς πυλώνες (3-50μ. ύψος) που μαζί με τους 5 σταθμούς φόρτωσης ήταν ίσως το μεγαλύτερο βιομηχανικό έργο της εποχής στα Βαλκάνια, που κόστισε 40.000 λίρες, και έδωσε προπολεμικά άνθηση στα 6 ορεινά σμυριδοχώρια. Λειτούργησε από το 1928 ως το 1978 και σήμερα, οτι δεν έχει ξεπουληθεί για παλιοσίδερα, από τον κατά τα άλλα κηρυγμένο αρχαιολογικό χώρο, έχει ενταχθεί για αποκατάσταση και αξιοποίηση. Τους γιγάντιους πυλώνες σύντομα θα ανταγωνίζονται 8 ανεμογεννήτριες που θα υψωθούν σε ανεμολογικά επιλεγμένη έκταση 600στρμ. της Αμμόμαξης, στο πλαίσιο του έργου Αιολικό Πάρκο Νάξου, ύψους 3.5δις δρχ. που εγκρίθηκε πρόσφατα.
Από τον Μάρτιο του 1999 έχει υποβληθεί η μελέτη του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου "Περιηγητική Αξιοποίηση των Σμυριδωρυχείων", ενός ολοκληρωμένου προγράμματος έργων ύψους 1.25 δις. δρχ., η προγραμματική σύμβαση για την υλοποίηση των οποίων υπογράφηκε τον Μάρτη του 2000.

Τον Μάρτιο του 2001 είχε ολοκληρωθεί η εργασία πεδίου με τίτλο "Περπατώντας στην Κόρωνο στο βάθος των βουνών της Νάξου" που είχε γίνει στο πλαίσιο ευρωπαϊκού κάμπους, εργασία που ο Δήμος Δρυμαλίας, ο μεγαλύτερος και ορεινότερος των Κυκλάδων, προτίθεται να εκδώσει σε δίγλωσσο οδηγό. Ο ίδιος Δήμος προχώρησε το φθινόπωρο του 2001 στην έκδοση του πρώτου του πεζοπορικού οδηγού με τίτλο "Κεντρική Νάξος, Οδηγός με χάρτη" που περιλαμβάνει 7 διαδρομές.

Ο έτερος από τους δύο Δήμους του Νησιού, ο Δήμος Νάξου, ενέταξε τον Σεπτέμβριο του 2001 στο Πρόγραμμα Habitat την μελέτη "Ανάδειξη Διαδρομών σε Κοιλάδες του Δήμου" που είχε πραγματοποιήσει σε συνεργασία με το Πολιτιστικό Τεχνολογικό Τμήμα της ΕΤΒΑ, που προβλέπει δίκτυο διαδρομών περίπου 40 χλμ., προϋπολογισμού περίπου 100 εκ. δρχ.

Προμελέτη με τίτλο "Χάραξη Πολιτιστικών Διαδρομών και Σημάνσεων στις Κυκλάδες" είχε πραγματοποιήσει εξάλλου (και) στη Νάξο το 1996 ομάδα εργασίας του Τμήματος Ανθρωπογεωγραφίας και Κοιν. Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου με 10 διαδρομές.

Διπλωματική εργασία φοιτητή του Fachhochschule της Καρλσρούης το 1994-95 που εκδόθηκε το 1995 από τον harms-ic-verlag αποτελεί σήμερα τον χρησιμότερο χάρτη για τους πεζοπόρους της Νάξου (πωλείται στο νησί, κλίμακα 1:50.000).

Ακόμα, στο πλαίσιο του σεμιναρίου "Κατάρτιση Οδηγών Περιπατητικού Τουρισμού" που είχε πραγματοποιήσει το Οικολογικό Σχολείο Νάξου, την άνοιξη του 1996, είχαν γίνει 15 εργασίες, από τις οποίες η μία, με τίτλο "Ο Δαμαριώνας της Νάξου και το Κάστρο Τ' Απαλύρου" εκδόθηκε ένα χρόνο αργότερα από τον συγγραφέα της, Δ. Σπυριδωνίδη.

Τέλος, από το Τμήμα Πεζοπορείας του Πανναξιακού, και συγκεκριμένα από τον κ. Σαντοριναίο, έχει γίνει η παραγωγή δύο δίωρων βιντεοκασετών με τα καλύτερα στιγμιότυπα από τις πεζοπορίες του Τμήματος του 2000 και 2001, ενώ η παραγωγή μιας σειράς ντοκιμαντέρ με διαδρομές στη Νάξο βρίσκεται στα σκαριά από την γράφουσα. Η έκδοση ενός λευκώματος με φωτογραφίες και περιγραφές των διαδρομών που έχει ως σήμερα πραγματοποιήσει το Τμήμα είναι επίσης στα άμεσα σχέδια του υπευθύνου του Τμήματος.

Κλείνοντας, να αναφέρουμε οτι στα προσεχή πλάνα του Τμήματος περιλαμβάνονται και εξορμήσεις εκτός Νάξου, τόσο σε άλλα νησιά όσο και στη στεριανή Ελλάδα.





Σημείωση: Για να δείτε τις λεζάντες των φωτογραφιών, με Internet Explorer, περάστε πάνω από κάθε μία τον κέρσορα του ποντικιού. Για να διαβάσετε ολόκληρες τις λεζάντες με Netscape πηγαίνετε στο μενού View και έπειτα επιλέξτε την εντολή Page Source. Ή προεπιλέξτε να μην κατεβαίνουν οι εικόνες στο πρόγραμμα πλοήγησης σας, κι έπειτα κάντε δεξί κλικ στο πλαίσιο κάθε φωτογραφίας κι επιλέξτε να εμφανιστεί.








[Back to my HomePage] [Go to "MountainSports in Greece" Page] [Back to "Eva's Hikes in Greece" Page]





Hosted by www.Geocities.ws

1