BSB, MULING NAGBUKAS NG PINTO
NG KAALAMAN

Kasabay ng muling paglulunsad ng Bahay Saliksikan ng Bulakan (BSB) ay ang pagbubukas din nito sa pinto ng kaalaman. Ito ay inaasahang maghahatid ng ibayong tagumpay at kalinangan sa larangang pangkasaysayan at pangkultura ng mga mamamayang Bulakeno. Kaakibat nito ay ang pagdaraos ng mga panayam/seminar na makatutulong sa pagkikintal ng mga butil ng kaalaman sa mga guro at mag-aaral na.

At bilang pagpapatotoo sa maalab na pagnanais ng BSB, sa pangunguna ni Prof. Ray S. Naguit, sinimulan nito ang unang hakbang sa pamamagitan ng pagdaraos ng dalawang araw na panayam tungkol sa Historiograpiya na ginanap noong ika-4 at ika-5 ng Pebrero, 2003 sa mismong tanggapan nito. Ang nasabing panayam ay nilahukan ng mga piling guro ng Kolehiyo ng Sining at Agham (College of Arts and Sciences) at ilang mag-aaral ng Kolehiyo ng Edukasyon (College of Education).
Naging posible ang nasabing proyekto sa pakikipagtulungan nina Dr. Jaime Veneracion, punong tagapagsalita, at Prof. Benjamin Mangubat, katulong na tagapagsalita, kapwa batikang guro sa larangang pangkasaysayan ng Pamantasan ng Pilipinas (University of the Philippines).

Layunin ng panayam na muling buhayin sa puso ng mga mag-aaral ang diwang makabayan sa pamamagitan ng pagtatagni-tabni ng pira-pirasong butil ng kasaysayan, upang sa gayo'y sumambulat mula sa nakahandusay na katotohanang ito ang kaniyang kahalagahan at gintong aral na tila unti-unti nang nilalamon ng lumipas na panahon. Higit sa lahat ay ang mapataas at malinang ang kamalayang pangkasaysayan at pangkultura sa ating lalawigan na siyang maghahatid sa atin sa landas tungo sa isang bagong bukas.

Bilang panimula ng panayam ay namahagi si Dr. Veneracion sa mga tagapakinig ng kopya ng "Dekalogo ng mga Historyador" na naglalaman ng mga mahahalagang gawi na dapat maisabuhay ng isang taong nagnanais na maging isang mananalaysay. Sa patuloy na pagtakbo ng talakayan ay nahipo at nabig-yang pansin ang mga sumusunod; una, ang kaibahan ng paradigmang ginamit ng mga Europeo kumpara sa mga Pilipino sa paglalatag ng mga ulat pangkasaysayan, ikalawa, ang paggamit ng piryodisasyon sa paghahati-hati ng mga bahagi ng nakalipas. Nilinaw ni Fernand Braudel ang gamit at halaga ng "structure' at "conjuncture" sa pagtataya ng nakaraan, ikatlo, ilang punto de bista ang ipinakilala sa makabagong paraan ng pag-aaral ng kasaysayan kasama na ang metodo ng "pantayong pananaw," ikaapat, may mga metodolohiya na tinalakay sa pagtitipon ng butil ng kasaysayan tulad ng etnograpiya o ang pag-aaral ng nakalipas sa pamamagitan ng pagtatanong sa tao, at etnohistorya o ang pag-aaral ng nakalipas sa pamamagitan ng pagsusuri ng dokumento, bilang kapalit ng metodong "historicismo." Sa historicismo, ang lahat ay nababatay sa mga dokumentong nakalap na nagbibigay diumano ng obhektibong pananaw, ikalima, ay ang etika na nagbigay diin sa mga kaasalang dapat taglayin ng isang historyador para sa isang matapat na paghahatid ng mga dahon ng nakalipas at sa gayo'y maiwasan ang mga di-kanais-nais na kalagayan tulad ng kasong "plagiarism". Sa plagiarism minamaniobra ng isang manunulat ang isang kaisipang mula sa isang orihinal na akda ng kanyang kapwa manunulat.

Ito ay ilan lamang sa mga bagay na pinaksa sa panayam na nagbukas ng bagong kaisipan sa mga guro at mag-aaral sa pagsulat sa larangan ng kasaysayan.

Winakasan ang nasabing panayam ng isang mapanghamong patimpalak sa pagsusulat ng kasaysayan mula sa mga kuwento ng mga beterano ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig sa ilalim ng pamagat na "Ang Lolo Kong Beterano". Ito ang magsisilbing kaganapan ng dalawang araw na pagpupunyagi at pakikipagsagupaan sa batis ng kaalaman.

-sinulat ni Bobby G. Lopez-