Η εκπαίδευση του λαγόσκυλου: Μέθοδοι αξιολόγησης – Τεστ κουταβιών

Πριν αναφερθούμε αναλυτικά στα τεστ για την αξιολόγηση των κουταβιών θα χρειαστεί να εξηγήσουμε αναλυτικά το θέμα της ηλικίας απομάκρυνσης των κουταβιών από τη μητέρα, που τέθηκε στο προηγούμενο άρθρο. Η μικρότερη ηλικία στην οποία επιτρέπεται να απομακρυνθεί ένα κουτάβι από τη μητέρα του και να πάει σε ένα νέο περιβάλλον, είναι αναμφισβήτητα οι 49 μέρες – δηλαδή οι 7 εβδομάδες.

Ίσως να φαίνεται υποκειμενικό και χωρίς μεγάλη σημασία, όμως είναι ένα σοβαρό ζήτημα, που θα επιρρεάσει αργότερα θετικά ή αρνητικά τη συμπεριφορά και γενικά την εξέλιξη του κουταβιού. Έχει αποδειχτεί μετά από έρευνες πολλών επιστημόνων που ασχολούνται με τη συμπεριφορά των ζώων, ότι τα κουτάβια μέχρι την ηλικία των 49 ημερών, κερδίζουν πολλά θετικά στοιχεία από τη συμβίωσή τους με τη μητέρα και τα υπόλοιπα αδέρφια τους, και ως εκ τούτου δεν πρέπει να αλλάζουν περιβάλλον πριν από αυτή την ηλικία. Αυτό θα βοηθήσει πολύ το κουτάβι στο μέλλον, όταν θα έρθει σε επαφή με άλλα σκυλιά, ή θα βρεθεί αντιμέτωπο με καινούριες εμπειρίες. Επίσης θα μάθει πως πρέπει να συμπεριφέρεται στην αγέλη και πως θα μπορέσει με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση να ξεπεράσει διάφορες δύσκολες καταστάσεις που θα παρουσιαστούν όπως:  ένας δυνατός θόρυβος, ένας φράχτης που πρέπει να περάσει, σκαλοπάτια που πρέπει να ανεβοκατέβει, μεγάλα αντικείμενα ή δέντρα, ή ακόμα και ο δυνατός αέρας που φυσάει στο πρόσωπό του.

Είναι πολύ βασικό επίσης, τα κουτάβια από την ηλικία των 3 εβδομάδων και μετά, να έρχονται σε επαφή με ανθρώπους, αφενός για να συνηθίζουν την ανθρώπινη συμπεριφορά και το άγγιγμα και αφετέρου για να αποζητήσουν στη συνέχεια αυτή την επαφή. Με αυτόν τον τρόπο γίνονται τα κουτάβια κοινωνικά και τολμηρά με τους ανθρώπους και συνεπώς πιο συνεργάσιμα και ευκολοεκπαίδευτα.

Στην ίδια ηλικία τα κουτάβια θα πρέπει να αφήνονται ελεύθερα να περιπλανηθούν έξω από το κλουβί τους για να αναπτύξουν έτσι το ένστικτο της εξερεύνησης και να νιώθουν άνετα με το γύρω περιβάλλον και τη φύση

Αντίθετα το κουτάβι που θα μεγαλώσει σε ένα περιορισμένο χώρο μέχρι την ηλικία των 12 εβδομάδων ή περισσότερο, και δεν έχει έρθει σε επαφή με ανθρώπους ή το εξωτερικό περιβάλλον, θα είναι πολύ δύσκολο στη συνέχεια να εγκαταλείψει τη σιγουριά της φωλιάς, με αποτέλεσμα κάθε τι καινούριο να το αντιμετωπίζει με φόβο και  να γίνει «κακός» μαθητής κατά την εκπαίδευση αργότερα.

Καταλήγουμε λοιπόν ότι υπεύθυνοι για το πώς θα εξελιχθεί ένα κουτάβι, είναι κατ’ αρχήν οι πρόγονοι του, που μεταβιβάζουν μέσω της κληρονομικότητας τα διάφορα χαρακτηριστικά, κατόπιν ο εκτροφέας, στη συνέχεια ο νέος ιδιοκτήτης και τέλος η εκπαίδευση.

Τεστ και αξιολόγηση κουταβιών

Τα τεστ και η αξιολόγηση κουταβιών είναι μια πολύ σημαντική διαδικασία και κοινό μυστικό στους κύκλους των σοβαρών εκτροφέων στο εξωτερικό. Ο εκτροφέας που γνωρίζει τις γραμμές αίματος και τις γενετικές τάσεις των σκυλιών του, και στη συνέχεια ξέρει να επιλέγει σωστά τα καλύτερα κουτάβια μιας γέννας, τα οποία θα χρησιμοποιήσει αργότερα ως γεννήτορες, είναι σίγουρο ότι θα βελτιώνει συνεχώς την ποιότητα της εκτροφής του.

Η επιτυχία και το όνειρο κάθε εκτροφέα κυνηγετικών σκυλιών, είναι να πετύχει ομοιομορφία σε σχέση με τα κυνηγετικά ένστικτα, τη σωστή μορφολογία και τον καλό χαρακτήρα των κουταβιών του. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι όταν ό γνωστός εκπαιδευτής και εκτροφέας σκύλων Delmar Smith επισκέφθηκε το κυνοτροφείο της βασίλισσας της Αγγλίας (που ως γνωστόν παράγει πάρα πολλά σκυλιά πρωταθλητές στο κυνήγι αλλά και στην υπακοή), ρώτησε τον υπεύθυνο εκπαιδευτή του kennel, με ποιο τρόπο διαλέγει τα κουτάβια που στη συνέχεια γίνονται πρωταθλητές. Ο γέρος gentleman χαμογέλασε και απάντησε απλά, ότι άφηνε τους άλλους να διαλέξουν πρώτα τα κουτάβια που ήθελαν, και εκείνος δούλευε με ότι είχε απομείνει. Αυτό σημαίνει ότι όλα τα κουτάβια του κυνοτροφείου ήταν τόσο υψηλής ποιότητας και αξίας, που δεν τον ενδιέφερε να διαλέξει πρώτος εκείνος.

Καταλαβαίνουμε λοιπόν πόσο σημαντικό είναι να ανεβάζει κάποιος το επίπεδο της εκτροφής του, και να παράγει ισάξια κουτάβια υψηλού επιπέδου, μειώνοντας έτσι στο ελάχιστο τα ποσοστά αποτυχίας. Βέβαια πολύ σημαντικό ρόλο εδώ παίζει η εκπαίδευση και ο τρόπος που χειρίζεται και επικοινωνεί κάποιος με τα σκυλιά.

Στο εξωτερικό είναι συνηθισμένο φαινόμενο, οι εκτροφείς που ξέρουν να «τεστάρουν» και να αξιολογούν τα σκυλιά τους , να επιλέγουν εκείνοι και να ταιριάζουν το κατάλληλο κουτάβι στον κατάλληλο ιδιοκτήτη. Στη χώρα μας όμως προς το παρόν αυτό μπορεί να ακούγεται λίγο σαν σενάριο επιστημονικής φαντασίας. . .

Οι υποψήφιοι αγοραστές που θα θελήσουν να αποκτήσουν ένα ποιοτικό κουτάβι από κάποιο εκτροφείο του εξωτερικού, θα πρέπει να είναι καλά ενημερωμένοι για την ποιότητα και τις γραμμές αίματος των γεννητόρων και των προγόνων όπως και για τυχόν τίτλους που έχουν στο ενεργητικό τους. Πρέπει επίσης ο εκτροφέας να είναι σε θέση να εξηγήσει τα δυσδιάκριτα πολλές φορές γράμματα που υπάρχουν στο Pedigree και δηλώνουν αυτούς τους τίτλους, όπως π.χ. CH που σημαίνει πρωταθλητής ή Lavoro CH που σημαίνει πρωταθλητής εργασίας, ή CAC excellent που σημαίνει εξαίρετος σε εκθέσεις μορφολογίας κ.τ.λ.

Είναι πιθανό να δείτε μερικά ίδια ονόματα καταχωρημένα στο γενεαλόγιο του σκυλιού, που σημαίνει ότι έχει γίνει κάποια «γραμμική» ή «εσωτερική» αναπαραγωγή, δηλαδή με άλλα λόγια ένα είδος αιμομιξίας – όπως συνηθίζεται να λέγεται – η οποία κατά τη γνώμη μας, αλλά και κατά τη γνώμη των περισσότερων εκτροφέων ανά τον κόσμο, είναι ορθή σε ορισμένες φάσεις της εκτροφής.

Ακόμη καλό θα είναι να ενημερώσετε τον εκτροφέα για ποιο σκοπό θέλετε το κουτάβι, δηλαδή αν το θέλετε μόνο για κυνήγι ή το θέλετε και για εκτροφή, που σ’ αυτή την περίπτωση πρέπει να σας δώσει ένα πιο ποιοτικό κουτάβι με το ανάλογο γενεαλόγιο.

Ας υποθέσουμε λοιπόν τώρα ότι πρέπει να κάνετε μόνοι σας την επιλογή και έχετε μπροστά σας τα κουτάβια από μια γέννα. Όπως αναφέραμε και στο προηγούμενο άρθρο, το πρώτο που πρέπει να προσέχουμε είναι η κατάσταση της υγείας και η φυσική κατάσταση των κουταβιών. Αν κάποιο από τα κουτάβια είναι άρρωστο θα πρέπει να απορρίπτεται αμέσως και μαζί μ΄ αυτό και ολόκληρη η γέννα. Επιλέγουμε πάντα σκυλιά που δείχνουν υγιή, χωρίς σημάδια προβλημάτων στα μάτια, τα ρουθούνια, το τρίχωμα κ.τ.λ. Τα κουτάβια πρέπει να είναι ενεργητικά, χαρούμενα και κοινωνικά. Δεν πρέπει να δείχνουν σημάδια φόβου σε διάφορους θορύβους ή απότομες κινήσεις, αν και μπορεί να είναι λίγο επιφυλακτικά στην αρχή αρκεί μετά να χαλαρώνουν και να παίζουν. Τα κουτάβια που κρύβονται στη γωνία με φόβο και αρνούνται να επικοινωνήσουν, κατά πάσα πιθανότητα θα εξελιχθούν σε σκυλιά που είτε θα παρουσιάσουν προβλήματα κροτοφοβίας, είτε θα δαγκώνουν εξαιτίας του φόβου ή ακόμα θα έχουν προβλήματα στη σχέση τους με τα άλλα σκυλιά κ.α. Προφανώς αυτά τα σκυλιά θα είναι ακατάλληλα για το κυνήγι και πρέπει να αποκλείονται από την αναπαραγωγή.

Προσωπική μας άποψη είναι ότι αυτά τα σκυλιά είναι καλύτερα να στειρώνονται και να δίνονται για σκυλιά συντροφιάς σε ανθρώπους που μπορούν να χειριστούν με υπομονή και κατανόηση το φοβισμένο χαρακτήρα τους.     

Από την άλλη μεριά, το κουτάβι που έρχεται τρέχοντας προς το μέρος σας, ρίχνοντας κάτω όλα τα υπόλοιπα κουτάβια ή σαρώνοντας ότι βρει στο πέρασμά του απ’ τη βιασύνη και δαγκώνει τα χέρια σας ή πηδάει μέχρι το πηγούνι, δίνοντάς σας ενίοτε και μερικά «φιλάκια», πρόκειται να γίνει κυριαρχικό και δυσκολομεταχείριστο σκυλί. Αυτού του είδους τα σκυλιά έχουν πολλές πιθανότητες να γίνουν παθιασμένα κυνηγόσκυλα, όμως χρειάζονται δυνατή πειθαρχία και πολύ καλή εκπαίδευση υπακοής για να συνεργάζονται σωστά με τον κυναγωγό αλλά και με τα άλλα σκυλιά.

Πολλοί νομίζουν ότι το κουτάβι που τρέχει αμέσως έξω από το γκρουπ της γέννας και πέφτει πάνω τους χοροπηδώντας, είναι το καλύτερο γι’ αυτούς. Έχω ακούσει πολλούς ανθρώπους να λένε «δεν τον διάλεξα εγώ, με διάλεξε εκείνος» και εννοούνε ακριβώς αυτό. Οι άνθρωποι που έχουν την τάση να υποχωρούν σε τέτοιου είδους συναισθηματικές καταστάσεις, παρασύρονται πάντα από αυτή την προσέγγιση και ακριβώς επειδή είναι τόσο υποχωρητικοί είναι οι πλέον ακατάλληλοι για να μεταχειριστούν ένα τέτοιο κουτάβι. Παρ όλα αυτά μπορεί να απορρίψουν άλλα κουτάβια που μπορεί να έρθουν λίγο αργότερα ή που είναι κάπως διστακτικά στην αρχή και που πιθανότατα ένα από αυτά ίσως να ήταν η καλύτερη επιλογή για αυτούς.

Αν σας επιτραπεί από τον εκτροφέα, και υπάρχει το χρονικό περιθώριο πρέπει να κοιτάτε τα κουτάβια ένα - ένα ξεχωριστά και στη συνέχεια να κάνετε την επιλογή σας.

Πριν ξεκινήσετε να κάνετε τα τεστ θα πρέπει να έχετε στο μυαλό σας ότι όπως κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός έτσι ακριβώς συμβαίνει και με τα σκυλιά και ότι όταν ερχόμαστε σε επαφή με κουτάβια 7 ή 8 εβδομάδων, είναι σαν να έχουμε να κάνουμε με δίχρονα μωρά, χωρίς την επίβλεψη της μητέρας τους. Επίσης πριν κάνετε την επιλογή, θα πρέπει να είστε καλά ενημερωμένοι για το στάνταρ της ράτσας και η επιτυχία είναι να διαλέξετε ένα κουτάβι που ταιριάζει στην εικόνα που έχετε εσείς για το τέλειο δείγμα της φυλής.

Ας πάμε όμως κατευθείαν στην ουσία:

Χαρακτήρας

Για να ελέγξετε το χαρακτήρα γυρίστε το κουτάβι απαλά ανάποδα (όπως τα μωρά) και κρατήστε το στην αγκαλιά σας υποστηρίζοντάς το με τα χέρια σας. Πρέπει να δώσετε στο κουτάβι κάθε ευκαιρία να αισθανθεί ασφαλές. Τότε αυτό που θα δείτε είναι ο χαρακτήρας που έχει από «γεννησιμιού» του και όχι ο φόβος ότι θα πέσει κάτω. Όταν ελέγχετε το χαρακτήρα ψάχνετε για οποιονδήποτε από τους 4 βασικούς γενετικούς τύπους χαρακτήρα: Φυσιολογικός, Ανασφαλής, Επιθετικός, Φοβισμένος, αν και σίγουρα υπάρχουν και ενδιάμεσα. Θυμηθείτε αυτό λειτουργεί μόνο όταν το κουτάβι είναι έξω από το οικείο περιβάλλον του και χειρίζεται από κάποιον ξένο.

Ένα κουτάβι που σφίγγει τα μπροστινά του πόδια πάνω από το χέρι σας, είναι ένα ανασφαλές κουτάβι. Η ανασφάλεια φαίνεται αργότερα, όταν το σκυλί φαίνεται να αισθάνεται πολύ πιο άνετα σπίτι του και στην περιοχή που γνωρίζει από ότι οπουδήποτε αλλού.

Ένα φοβιτσιάρικο κουτάβι θα γουρλώσει τα μάτια του και θα κοιτάξει πρώτα κάτω και στη συνέχεια προς το μέρος σας με το «άσπρο» του ματιών του να φαίνεται. Σχεδόν θα μπορείτε να δείτε το φόβο. Ένα δειλό κουτάβι μεγαλώνοντας θα έχει υπερβολικές αντιδράσεις και μεγάλο φόβο για καινούρια πράγματα. Μερικές φορές αυτά τα κουτάβια είναι επίσης και κροτόφοβα

Ένα επιθετικό και πολύ κυριαρχικό κουτάβι δεν πρόκειται να σας αφήσει να το κρατήσετε ανάσκελα, όσο και αν προσπαθήσετε να το κάνετε να χαλαρώσει.

Ένα κουτάβι που θα αποφεύγει να σας κοιτάξει στα μάτια συνήθως δεν δημιουργεί στενό δέσιμο με τους ανθρώπους. Αυτός ο τύπος δεν γίνεται καλό σκυλί εργασίας, γιατί αφού δεν δημιουργεί καλές σχέσεις με τον άνθρωπο οπωσδήποτε δεν πρόκειται να θελήσει να σας ευχαριστήσει.

Το φυσιολογικό  κουτάβι θα είναι χαλαρωμένο στην αγκαλιά σας, λες και τίποτα δεν πρόκειται να του συμβεί. Αυτό τον τύπο χαρακτήρα ψάχνετε

Αντίδραση σε ξένο περιβάλλον.

Παίρνουμε ένα - ένα τα κουτάβια σε ένα ξένο μέρος μακριά από τη φωλιά, και κοιτάμε πως αντιδρούν σε ένα ξένο περιβάλλον. Φρικάρουν ή αντιδρούν σαν να μην τρέχει τίποτα; Ένα φυσιολογικό κουτάβι, θα ξεπεράσει γρήγορα το σοκ της αλλαγής και στη συνέχεια θα προσπαθήσει να εξερευνήσει το περιβάλλον μυρίζοντας το έδαφος ή θα ασχοληθεί παίζοντας μαζί μας. Προσωπικά μ’ αρέσουν τα κουτάβια με μεγάλη ενεργητικότητα και αυτά που δείχνουν αποφασιστικότητα για να λύσουν κάποιο πρόβλημα ή να περάσουν ένα εμπόδιο που τους παρουσιάζεται. Ένα σκυλί με υψηλή ενεργητικότητα ίσως να χρειαστεί περισσότερη προσοχή και εξάσκηση αλλά σίγουρα θα είναι πολύ πιο δραστήριο στο κυνηγετικό πεδίο, ενώ αντίθετα ένα πιο χαμηλής ενεργητικότητας κουτάβι προφανώς δεν θα μπορεί να κυνηγάει για πολλές ώρες στο βουνό και θα ταιριάξει καλύερα σε κυνηγούς με λιγότερες απαιτήσεις.

Ακολουθία και Βαθμός εξάρτησης από τον άνθρωπο

Τη στιγμή που το κουτάβι έχει στραμμένη την προσοχή του κάπου αλλού αρχίζουμε να περπατάμε μακριά από αυτό, φωνάζοντάς το ταυτόχρονα. Εδώ θέλουμε να δούμε αν το κουτάβι μας ακολουθεί γύρω – γύρω ή αν φεύγει μόνο του μακριά χωρίς να μας δίνει σημασία. Εδώ υπάρχουν πολλές απόψεις με υποκειμενικά κριτήρια. Προσωπικά μου αρέσουν τα κουτάβια με αυτοπεποίθηση, που πέφτουν με πάθος σε μια δραστηριότητα, αλλά θα έρθουν κοντά μου με χαρούμενη διάθεση την ώρα που θα τα φωνάξω. Τα σκυλιά που απομακρύνονται χωρίς να δίνουν σημασία σ’ αυτόν που κάνει το τεστ και δεν ανταποκρίνονται στο κάλεσμά του δεν πρόκειται ποτέ να γίνουν καλά σκυλιά στην υπακοή. Το χειρότερο κουτάβι είναι αυτό που ενεργεί φοβισμένα και τρέχει πίσω στη φωλιά

Ευαισθησία στον ήχο.

Στη συνέχεια και ενώ το κουτάβι έχει περάσει λίγη ώρα μαζί μας, μπορούμε να κάνουμε θόρυβο πετώντας στο πάτωμα ή χτυπώντας ένα μεταλλικό αντικείμενο, (πάντα όταν το σκυλί δεν μας κοιτάει) για να δούμε την αντίδρασή του. Δεν πειράζει αν το κουτάβι ξαφνιαστεί προς στιγμή, αρκεί να συνέλθει γρήγορα και είτε να αγνοήσει το αντικείμενο είτε να τρέξει να το εξερευνήσει. Το κουτάβι που θα κατεβάσει την ουρά και θα τρέξει προς την αντίθετη κατεύθυνση χωρίς να γυρίσει πίσω, δεν πρέπει να το σκεφτόμαστε καθόλου.

Θηραματικό ένστικτο

Σε αυτή τη φάση παίρνουμε ένα μπαλάκι δεμένο με ένα κομμάτι σκοινί (μπορείτε να βρείτε στα pet shop) ή μια πετσέτα χεριών δεμένη με σκοινί. Σέρνοντας την πετσέτα ή τη μπάλα με το κορδόνι, θα παρατηρήσουμε αν το κουτάβι ακολουθεί γύρω-γύρω ή δαγκώνει τραβώντας τα. Ακόμη ένα κουτάβι που δαγκώνει σαν αλιγάτορας τα μπατζάκια των παντελονιών σας, σημαίνει ότι αναγνωρίζει τα μπατζάκια σαν θήραμα και στη συνέχεια είναι δουλειά του εκπαιδευτή να αυξήσει το θηραματικό ένστικτο και το ένστικτο καταδίωξης με την περαιτέρω εκπαίδευση.

Να αναφέρουμε εδώ ότι τα σκυλιά που δεν δαγκώνουν αλλά απλά κυνηγάνε, δεν πρέπει να μας προβληματίζουν, γιατί αυτό μπορεί να είναι χαρακτηριστικό της ράτσας τους.

Όταν πρόκειται για λαγόσκυλα όπως στην προκειμένη περίπτωση και μιλάμε για μια ποιοτική γέννα πρέπει όλα τα κουτάβια να ανταποκριθούν θετικά σε αυτό το τεστ.

Επαναφορά αντικειμένου

Θα ρίξουμε ένα μπαλάκι σε κοντινή απόσταση, φροντίζοντας να σιγουρευτούμε ότι το κουτάβι έχει δει τη μπάλα να φεύγει από το χέρι μας, επειδή σε αυτή την ηλικία ο προσανατολισμός στα μάτια των κουταβιών δεν είναι απόλυτα εξελιγμένος. Μερικά κουτάβια θα φέρουν τη μπάλα πίσω στα χέρια σας αρκετές φορές, κάποια ίσως να πάρουν τη μπάλα και να τρέξουν μακριά για να παίξουν μαζί της. Άλλα θα την κρατάνε στο στόμα τους πηγαίνοντας να εξερευνήσουν κάτι καινούριο, ενώ κάποια άλλα δεν θα ακολουθήσουν τη μπάλα καθόλου. Τα κουτάβια που φέρνουν τη μπάλα, έχουν την τάση να συνεργάζονται καλύτερα με τον άνθρωπο και είναι ικανά να εκτελούν πρόθυμα και άλλου είδους εργασίες.

Να συμπληρώσουμε εδώ ότι για να είστε απόλυτα σίγουροι ότι το σκυλί είδε την μπάλα που έφυγε από το χέρι σας, προτείνω να ακουμπήσετε προηγουμένως το μπαλάκι στη μουσούδα του και να την πετάξετε το πολύ 1-2 μέτρα μακριά.

Τεστ ευαισθησίας στον πόνο

Καθόμαστε στο πάτωμα και παίζουμε λίγο με το σκυλί. Όταν δούμε ότι έχει χαλαρώσει αρκετά, θα το τσιμπήσουμε στα πλευρά μέχρι να ουρλιάξει και θα το αφήσουμε αμέσως. Θέλουμε να δούμε ποια είναι η αντίδρασή του. Αν το κουτάβι σηκωθεί και φύγει και δεν γυρίζει πίσω, σημαίνει ότι αυτό το σκυλί δεν θα αντιδράσει καλά σε διορθώσεις στην εκπαίδευση σαν ενήλικο, και πρόκειται να γίνει ένα σκυλί το οποίο δεν θα συγχωρεί εύκολα. Το κουτάβι που θα γυρίσει πίσω σε μένα θεωρώ ότι έχει ένα πολύ θετικό χαρακτηριστικό.

Παρατηρώντας την κίνηση

Κατά τη διάρκεια της αξιολόγησης παρατηρούμε τον τρόπο που κινούνται τα κουτάβια στο χώρο. Ο τρόπος που κινείται και το πώς παρουσιάζει τον εαυτό του ένα κουτάβι, θα το ακολουθεί σε όλη τη ζωή του. Το κουτάβι που μοιάζει να λέει: «Κοιτάξτε με, δεν είναι υπέροχος;», συνήθως κρατάει αυτή τη στάση για πάντα. Κάποιο όμως που περπατάει με το κεφάλι κατεβασμένο και δείχνει κατσούφικο (χωρίς να είναι άρρωστο), μάλλον θα συνεχίσει και σαν ενήλικο να έχει αυτή τη συμπεριφορά. Ένα ισορροπημένο και με καλή κατασκευή κουτάβι είναι ότι πιο τραβηχτικό για το μάτι.

Επίσης το δυσκολότερο πράγμα για οποιοδήποτε ζώο είναι το να στέκεται ακίνητο και το ίδιο ισχύει και για τον άνθρωπο. Για να μπορεί ένα σκυλί να αισθάνεται άνετα όταν στέκεται ακίνητο, θα πρέπει να έχει πολύ καλή μυοσκελετική κατασκευή, και ίσως αυτό να είναι το καλύτερο κουτάβι της γέννας. Όσο λιγότερο ισορροπημένο κατασκευαστικά είναι ένα κουτάβι, τόσο περισσότερο θα βρίσκεται σε κίνηση ή θα έχει την τάση να ξαπλώνει στο έδαφος. Επιπροσθέτως, τα σωστά κατασκευασμένα κουτάβια συνηθίζουν να περπατούν με τριποδισμό, ενώ αυτά που χοροπηδάνε σα κουνέλια συνήθως έχουν το μεγαλύτερο ποσοστό κατασκευαστικών αδυναμιών.

Σημείωση: Δεν πρέπει να αξιολογούμε αυστηρά την κίνηση στα κουτάβια των 7 ή 8 εβδομάδων, και να έχουμε πάντα κατά νου ότι σε αυτή την ηλικία ο εγκέφαλός τους δεν βρίσκεται πάντα σε πλήρη επικοινωνία με τα πόδια και το υπόλοιποι σώμα, ειδικά στα αρσενικά κουτάβια. Είναι καλύτερο σε αυτή την φάση, συγκρίνοντάς τα μεταξύ τους, όταν βρίσκονται όλα μαζί. Επίσης όσο πιο καλά γνωρίζουμε τα χαρακτηριστικά και τα στάνταρ της ράτσας και όσο πιο μεγάλη εμπειρία έχουμε από την επαφή μας με κουτάβια, τόσο θα βελτιώνεται το κριτήριό μας, και κατά συνέπεια το ποσοστό επιτυχίας των επιλογών μας.

Τέλος πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας ότι απλά αξιολογούμε κουτάβια σε μια συγκεκριμένη μέρα και ένα συγκεκριμένο στάδιο της ζωής τους και τα αποτελέσματα μπορεί να ποικίλουν αν τα συγκρίνουμε με αυτά κάποιας άλλης χρονικής στιγμής. Το περιβάλλον επίσης, αλλά και ο χρόνος που θα διαθέσουμε για να μεγαλώσουμε και να εκπαιδεύσουμε σωστά ένα κουτάβι, θα παίξει καθοριστικό ρόλο και σίγουρα πρόκειται να επιρρεάσει κατά πολύ την εξέλιξή του.

Συγκεντρωτικό Τεστ Καταλληλότητας Κουταβιών

Εδώ παραθέτουμε ένα κατά την άποψή μας βασικό αλλά και ευκολονόητο τεστ κουταβιών. Το τεστ αυτό εφαρμόζεται μέχρι την ηλικία των 5 μηνών. Για μεγαλύτερα σκυλιά χρειάζεστε ένα τεστ για ενήλικους σκύλους. Πάντα παρακολουθήστε το σκυλί για λίγο πριν προχωρήσετε και συγκρίνετε τη συμπεριφορά του με αυτή των άλλων κουταβιών. Κάντε το τεστ μόνο σε ένα κουτάβι τη φορά. Απομακρύνετε το σκυλί σε ένα ήσυχο και ουδέτερο περιβάλλον, μακριά από τα αδέρφια, τη μητέρα του και άλλα σκυλιά. Σιγουρευτείτε ότι το σκυλί είχε την ευκαιρία πριν από το τεστ να κάνει την ανάγκη του και μην κάνετε ποτέ τεστ λίγο πριν ή λίγο μετά το φαγητό ή όταν τα κουτάβια έχουν ήδη κάνει πολύ παιχνίδι και εξάσκηση

Σκοπός

ΤΕΣΤ Βαθμολογία
KOINΩNIKH ΠPOΣEΛKYΣH:

Δίνει το βαθμό κοινωνικής προσέλκυσης (έλξη από τους ανθρώπους), αυτοπεποίθησης, εμπιστοσύνης ή εξάρτησης.

Τοποθετήστε το κουτάβι στο χώρο του τεστ. Γονατίστε και καλέστε το κουτάβι από απόσταση περίπου δύο μέτρα, μιλώντας του και χτυπώντας ήπια τα χέρια.
1. Έρχεται αμέσως, ουρά επάνω, πηδάει, δαγκώνει χέρια
2. Έρχεται αμέσως, ουρά επάνω, ακουμπάει με το πόδι,   γλείφει τα χέρια
3. Έρχεται αμέσως, ουρά επάνω
4. Έρχεται αμέσως, ουρά κάτω
5. Έρχεται διστακτικά, ουρά κάτω
6. Δεν έρχεται καθόλου 
ΤΑΣΗ ΝΑ ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ:

Δίνει το βαθμό προθυμίας να σας ακολουθήσει. Το να μην σας ακολουθεί δείχνει ανεξαρτησία

Σηκωθείτε και περπατήστε μακριά από το κουτάβι με φυσικό τρόπο. Σιγουρευτείτε ότι το κουτάβι σας είδε να απομακρύνεστε
1. Ακολουθεί αμέσως (πρόθυμα), ουρά επάνω, μπλέκεται στα πόδια, τα δαγκώνει
2. Ακολουθεί αμέσως, ουρά επάνω, μπλέκεται στα πόδια
3. Ακολουθεί αμέσως, ουρά επάνω
4. Ακολουθεί αμέσως, ουρά κάτω
5. Ακολουθεί διστακτικά, ουρά κάτω
6. Δεν ακολουθεί καθόλου
ΣΥΓΚΡΑΤΗΣΗ/ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΣ:

Δίνει το βαθμό της τάσης κυριαρχικότητας ή υποτακτικότητας

Σκύψτε, γυρίστε το κουτάβι ανάσκελα και κρατήστε το εκεί με το ένα χέρι για 30 δευτερόλεπτα
1. Παλεύει βίαια να ξεφύγει, χτυπιέται, δαγκώνει
2. Παλεύει βίαια, χτυπιέται
3. Σταθεροποιείται, παλεύει, τέλος ηρεμεί με κάποια επαφή με τα μάτια
4. Παλεύει ελαφρώς, ηρεμεί
5. Kαθόλου πάλη, πιθανόν ουρά στα σκέλη
6. Kαθόλου πάλη, αποφεύγει την επαφή με τα μάτια

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΥΡΙΑΡΧΙΚΟΤΗΤΑ: Δίνει το βαθμό αποδοχής της κοινωνικής (ανθρώπινης) κυριαρχίας. Το κουτάβι πιθανόν να προσπαθήσει να κυριαρχήσει πηδώντας ή είναι ανεξάρτητο και φεύγει μακριά

Γονατίστε και χαϊδέψτε το κουτάβι απαλά, από το κεφάλι προς την ουρά. Συνεχίστε το χάδι μέχρι να διαπιστώσετε την αντίδρασή του.
1. Πηδάει επάνω, γρυλίζει, δαγκώνει
2. Πηδάει, ακουμπάει με τις πατούσες
3. Προσπαθεί να πλησιάσει και  να γλείψει το πρόσωπο
4. Στριφογυρίζει, δείχνει νευρικότητα, γλείφει τα χέρια
5. Γυρίζει ανάσκελα, γλύφει τα χέρια
6. Φεύγει και παραμένει μακριά
ΚΥΡΙΑΡΧΙΚΟΤΗΤΑ κατά την ΑΝΥΨΩΣΗ:

Δίνει το βαθμό αποδοχής της ανθρώπινης κυριαρχίας όταν βρίσκεται σε κατάσταση όπου δεν έχει κανένα έλεγχο.

Σκύψτε από πάνω του πιάστε το κουτάβι από την κοιλιά, με πλεγμένα δάχτυλα και τις παλάμες προς τα πάνω και σηκώστε το λίγο πάνω από το έδαφος. Κρατήστε το εκεί για 30 δευτ.
1. Παλεύει βίαια, γρυλίζει, δαγκώνει
2. Παλεύει βίαια
3. Δεν παλεύει, είναι χαλαρό
4. Παλεύει, ηρεμεί, γλείφει
5. Δεν παλεύει, γλύφει τα χέρια
6. Δεν παλεύει, «παγώνει» (τεντωμένο σε απόλυτη ακινησία)

(ΑΠΟΡΤ) EΠANAΦOPA ANTIKEIMENOY: Βαθμός προθυμίας να συνεργαστεί με τον άνθρωπο. Υπάρχει μεγάλη αλληλεξάρτηση μεταξύ της ικανότητας επαναφοράς και της ικανότητας συνεργασίας με τον άνθρωπο & της εκτέλεσης διαφόρων ειδών εργασίας

Γονατίστε δίπλα στο κουτάβι και τραβήξτε υην προσοχή του με μία «μπάλα» τσαλακωμένο χαρτί. Όταν το κουτάβι δείξει ενδιαφέρον και σας παρακολουθεί πετάξτε την 1-2 μέτρα μακριά. Αν κυνηγήσει καλέστε το κοντά σας.
1. Kυνηγάει το αντικείμενο, το πιάνει, τρέχει μακριά
2. Kυνηγάει το αντικείμενο, φτάνει και στέκεται από πάνω του, δεν επιστρέφει
3. Kυνηγάει το αντικείμενο, το πιάνει και το φέρνει πίσω
4. Kυνηγάει το αντικείμενο, επιστρέφει χωρίς αυτό
5. Ξεκινάει να κυνηγήσει, χάνει το ενδιαφέρον του
6. Δεν κυνηγάει
ENΣTIKTO KATAΔIΩΞHΣ

Bαθμός ανταπόκρισης σε ξένα ή κινούμενα αντικείμενα (ένστικτο καταδίωξης)

Δέστε ένα σκοινί γύρω από μία μεγάλη πετσέτα ή πανί και σύρετέ το στο πάτωμα 1-2 μέτρα μπροστά από το κουτάβι.
1. Παρατηρεί, επιτίθεται, δαγκώνει
2. Παρατηρεί, γαβγίζει, ουρά επάνω
3. Παρατηρεί με περιέργεια, δοκιμάζει να εξερευνήσει
4. Παρατηρεί χωρίς να πλησιάζει, γαβγίζει, ουρά κάτω
5. Aπομακρύνεται, κρύβεται
6. Aδιαφορεί, καμία περιέργεια
ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ στον ΗΧΟ:

Βαθμός ευαισθησίας στον ήχο.

(Μπορεί να θεωρηθεί και ως υποτυπώδες τεστ κώφωσης)

Τοποθετήστε το κουτάβι στο κέντρο του χώρου και λίγο μακρύτερα  κάντε θόρυβο με ένα μεταλλικό αντικείμενο. π.χ. χτυπήστε με κουτάλι ένα μεταλλικό σκεύος φαγητού ή αφήστε το να πέσει 2-3 μέτρα μακριά.
1. Eντοπίζει τον ήχο, κατευθύνεται προς αυτόν γαβγίζοντας
2. Eντοπίζει τον ήχο, γαβγίζει
3. Eντοπίζει τον ήχο, δείχνει περιέργεια, κατευθύνεται προς αυτόν
4. Eντοπίζει τον ήχο
5. Oπισθοχωρεί, κρύβεται
6. Aγνοεί για τον ήχο, δεν δείχνει περιέργεια

Αποτελέσματα

Το κάθε ένα από αυτά τα τεστ έχει τη δική του ξεχωριστή σημασία και εκτός από το γενικό συμπέρασμα πρέπει να γίνεται και ξεχωριστή αξιολόγηση των αποτελεσμάτων. ΣυΓενικότερα μπορούμε να κατατάξουμε τα κουτάβια στις εξής κατηγορίες:

Περισσότερα 1: Το κουτάβι που συνεχώς βαθμολογείται με 1, είναι ένα πολύ κυριαρχικό, επιθετικό κουτάβι . Η κυριαρχική του φύση θα προσπαθήσει να αντισταθεί στην ανθρώπινη ηγεσία , και εκπαιδεύεται σωστά μόνο από τους πιο έμπειρους κυναγωγούς και αποτελεί κακή επιλογή για τους περισσότερους κυνηγούς.

Περισσότερα 2: Αυτό το κουτάβι είναι μεν κυριαρχικό και με αυτοπεποίθηση αλλά μπορεί να αποδεχτεί πιο εύκολα την ανθρώπινη ηγεσία αν αυτή εφαρμόζεται σταθερά, με συνέπεια και γνώση. Αυτό το σκυλί στα σωστά χέρια έχει την προοπτική να γίνει ένα κορυφαίο κυνηγόσκυλο, αλλά δεν είναι κατάλληλο για νέους κυνηγούς με διστακτικό και  αναποφάσιστο χαρακτήρα.

Περισσότερα 3: Αυτό το κουτάβι είναι κοινωνικό, και έχει την ικανότητα να προσαρμόζεται καλά σε όλες τις καταστάσεις με κανονική εκπαίδευση και εξάσκηση. Έχει ευέλικτο χαρακτήρα που ταιριάζει εύκολα σε διαφορετικούς τύπους ανθρώπων και αποτελεί την καλύτερη επιλογή για το μέσο κυνηγό. Χρειάζεται και αυτό καλό χειρισμό και έχει τα προσόντα να γίνει ένα άριστο κυνηγόσκυλο.

Περισσότερα 4: Το κουτάβι που βαθμολογείται περισσότερο με 4, ελέγχεται και προσαρμόζεται εύκολα και η υποτακτική του φύση το κάνει να κοιτάει συχνά το αφεντικό του για να πάρει εντολές. Μπορεί να γίνει ένα πολύ καλό και αξιόπιστο κυνηγόσκυλο, εύκολα εκπαιδεύσιμο, και είναι η καλύτερη επιλογή για νέους και άπειρους κυνηγούς. Ταιριάζει πολύ καλά στο περιβάλλον του σπιτιού και είναι ευγενικό και τρυφερό με τα παιδιά

Περισσότερα 5: Αυτό το κουτάβι είναι εξαιρετικά υποτακτικό και έχει έλλειψη αυτοπεποίθησης. Συνδέεται στενά με τον ιδιοκτήτη του, και θέλει ενθάρρυνση για να αναδειχτεί. Θα ταιριάξει με έναν πολύ υπομονετικό ιδιοκτήτη, με όχι πολλές απαιτήσεις. Ίσως να εκδηλώσει φοβίες και ανασφάλειες που μπορεί να το καταστήσουν ακατάλληλο για το κυνήγι  

Περισσότερα 6: Ένα κουτάβι που βαθμολογείται κατ’ επανάληψη με 6, είναι ανεξάρτητο και δεν πρόκειται να δεθεί ιδιαίτερα με τον ιδιοκτήτη του. Όταν μεγαλώσει θα γίνει ένα σκυλί ξεροκέφαλο που δεν θα έχει ανάγκη την ανθρώπινη συντροφιά. Μπορεί να γίνει ένα πολύ καλό κυνηγόσκυλο άλλα θα κυνηγάει ως επί το πλείστον για τον εαυτό του.  Γενικά, σπάνια βλέπει κανείς σωστά κοινωνικοποιημένα κουτάβια να φέρνουν αυτή τη βαθμολογία. Ωστόσο υπάρχουν κάποιες ράτσες όπως Basengi, Afgan Hound, τα οποία μπορεί να παρουσιάσουν τέτοιο ακραίο χαρακτήρα.

 

Τα περισσότερα από αυτά τα τεστ που προαναφέραμε είναι σχετικά εύκολο να γίνουν από κάποιον που έχει έστω και λίγη εμπειρία από σκυλιά. Υπάρχουν όμως και δυσκολότερες μέθοδοι αξιολόγησης κουταβιών, που δεν αναφερθήκαμε καθόλου σ’ αυτές, αφενός γιατί θα χρειαζόμασταν τις σελίδες ολόκληρου του περιοδικού και αφετέρου γιατί θα μπαίναμε σε ένα δαιδαλώδη δρόμο εξειδικευμένων γνώσεων κυνολογίας ανατομίας κ.τ.λ.

Οι κορυφαίοι εκτροφείς και εκπαιδευτές του εξωτερικού, χρησιμοποιούν με επιτυχία εδώ και πολλά χρόνια τα τεστ αξιολόγησης, επιλέγοντας σωστά τα κουτάβια που θα χρησιμοποιήσου για διάφορες εργασίες (π.χ. σκυλιά για καθήκοντα ασφαλείας, οδηγούς τυφλών, ιχνηλάτες, ποιμενικά σκυλιά κ.α.), και που όμως είναι εντελώς άγνωστα στον περισσότερο κόσμο που ασχολείται με σκυλιά στην Ελλάδα. Πολλοί επιστήμονες του είδους, αλλά και άνθρωποι οι οποίοι σχετίζουν άμεσα τις ζωές τους με τα σκυλιά, υποστηρίζουν ότι οποιοδήποτε τεστ κουταβιών, είναι πολύ καλύτερο από το να πεις απλά: «Θέλω ένα άσπρο με βούλες».

Ελπίζω και πιστεύω ότι μετά από αυτό το άρθρο οι εκτροφείς και οι μελλοντικοί ιδιοκτήτες κυνηγόσκυλων θα δουν την επιλογή των κουταβιών με άλλο μάτι.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΓΙΑΝΝΙΚΑΣ

Πίσω        

Επόμενο Άρθρο

setstats 1

Hosted by www.Geocities.ws

1