Yz  Hüsnü Köktürk          [email protected] https://www.geocities.ws/husnu66tr/receivers/crystal-fm-set.htm

 YENİDEN  TAC TELSİZ

TRAC mecmuasının yayınlandığı eski yıllarda  Mecmuaya "TAC TELSİZ" isimli bir yazı göndermiştim. Yazı yayınlandı. Epey ilgi de gördü. Hakkında mektupla sorular soruldu. Malum o zamanlar internet filan bişeyler yok, mail atamıyorsun,  tek yapacağın iş kaleme sarılıp mektup yazmak. Telefon edenlere fazla sıcak bakamıyordum. Bir dünya uzun lafı süratlice söyleyip derdini anlatmak kolay da, karşıdaki zavallı  bilgisayar değil ki anında bir cevap dökümanı sıralasın.

TRAC-Tac-Telsiz-2.jpg

TRAC-Tac-Telsiz-2.jpg

Ne idi bu TAC TELSİZ, niçin bu isim verilmişti?. Devreyi önceleri uzun ve bilhassa orta dalgada kısa mesafeli telsiz mikrofon olarak kullanırdım. Verimin yüksek olduğunu görünce 88-108 FM bandında çalıştırmayı düşündüm. Devre o zamanları pek tanınmıyor, hatta şu an dahi fazla tanındığını söyleyemem. Ancak bazı Çin kaynaklarında, espri ihtiva eden cihazlarda kullanılıyor.

 Devreyi yedek subaylık yaptığım yıllarda kullanmaya başladım. Çok ilkel şartlar altında, tabanca havya, ölçü aleti avometrenin dahi bulunmadığı yerde bulabildiğim bir adet BC108 transistörü ile yapmıştım. Devre önceleri hesaba kitaba uygun, bilimsel kalıplar içinde yapılmış ama sıradan bir osilator devresi dışında başka bir başarı elde edilememişti. Sanırım 1968 yılı veya ona çok yakın yıllar olmalıydı. Bir ara alışılmışın dışında normalden kat kat fazla uzunlukta bobin teli kullanınca verimin aniden arttığını gördüm. Defter kayıtlarımda "yayın alanı gözünün baktığı yer, ufuk hattı" diye yazılmıştı. Enteresan olan, FM bandı bobini 4 parmak üzerine zil teli denen 1mm kalınlıktan daha ince uzun tellerden sarılmasıydı. Önce FM radyo açılır, ses ayarı yükseltilir, ve radyo bizden 3-5 metre uzağa konur, ve vojtajı verilmiş devrede FM bobin sarım işi devam ederdi. Bir ara FM radyoda patlamaya benzer güçlü bir ses iştilir ve hatta radyo devrilecek gibi olurdu.   Tamam verici artık hazır. 10 Km ye dahi mandal yapabilirsin.

Bu devre orada kaldı, taa 2013 senesine kadar. Yazık oluyor diye düşündüm ve devrenin kanunlarını bulmaya karar verdim. İlk başlangıcı yapmış bulunuyorum. Çalışmalar nekadar sürer onu bilemem, En azından başlangıcımızı bir görelim.

Devremiz 9.6 volt, 2N2219 transistör, 50 cm loop L1 bobini ile çalışıyor. Transistörün emiterine aşırı akın önleyici 6 volt  2 veya 3 watt bir lamba bağlanmış. Verimli çalışmada bu lamba kızarır. En çok kızardığı nokta en başarılı verici pozisyonunu belirtir. Verim ölçümü için transistörün kollektörüne 24 volt 2 watt bir ampul bağlayıp 25-30cm lik bir krokodili  anten niyetiyle ilave ediniz Lambanın kızardığını görebilirsiniz. Verici 50cm loop bobinle 40---90MHz arasında çıkış yapabilir, ama bizim naçizane tavsiyemiz, vericinin kullanım frekansı, sadece en başarılı çalıştığı frekans olmalı, ve eğer bu frekansı beğenmiyorsak farklı çaplarda yeni looplar kullanmalıyız. Dikkat!Loop bobin anten bobini değildir. Çalışmalarda kolaylık olsun diye  50cm uzunluğunda 1mm kalınlığında kaliteli saf bakır telden daire şeklinde 1 tur olarak sarıldı. 

Bu loop ayrıca alıcı özelliği de gösterir. Vericimizin 1--4 metre yakınına konan FM alıcısı CV1 in hareketiyle etraftaki FM  yayınlarını çok bariz ne net şekilde almaya başlar. Yani vericimiz yakınlardaki FM alıcılar üzerinde etkili mixer göevi yapar. Bu vericinin değerli bir başka özelliği.

TRAC-Tac-Foto.jpg

TRAC-Tac-Foto.jpg

homme ANA SAYFA   MAIN PAGE

Copyright © Yeniden TAC telsiz 2N2219 FM band Hüsnü Köktürk