By Hüsnü Köktürk TB6BHK     [email protected]    mynet

Pilsiz, transistörsüz sadece bobin ve anten kullanarak uzun ve orta dalga dinlenebildiğini duymuşsunuzdur herhalde. Peki ya FM bandı ? Bu da yabancıların Crystal Set dedikleri pilsiz ve transistörsüz parçalarla alınabilirmi? Birçokları hayır diyor. Evet fm bandını  pilsiz dinlemek güç, dinleyenler fm istasyonuna yakın olanlar. Ama bu alıcıların "resonant cavity" denilen türleri daha verimli ve uzak istasyonları alabilen bir karaktere sahip. Bir iç boru ve de dış boru. bakırdan olsa daha iyi oluyormuş. Yüksek verim almak için bir anten girişi konmuş. Bir adet de audio çıkış konnektörü. 1N34 germanyum diyotuyla veya yine germanium UHF diyotların birisinin kullanılmasıyla ses frekans elde ediliyor. Bakır boru uzunluklarının standart bir değerini bulamadım. Şu var ki bayağı uzun 32 cm veya daha fazla gibi. Frekansın yükselmesiyle boru uzunluğu azalıyor. 500 MHz ye kadar alış yapılabiliyor. Tabii aracın hacmı da küçülüyor. Küçük borunun şasiye yakın bir yerinden harici anten girişi yapılıyor. Giriş denince akla başka bir şey gelmesin. Anten teli küçük boru boyunca bir miktar boruya parelel ilerliyor sonra aşağı dönüp şasileniyor. Yani loop kuplajı yapıyor. Bu giriş genelde taban kısmından yapılıyor. Anten girişini büyük boruyu delerek yandan giriş yapan da var. Tabanda iki soket bulunuyor, anten giriş soketi ve kulaklık soketi yani dinleme bağlantısı. Dinleme bağlantısı da aynen anten kuplajı gibi. Diyota bağlı tel küçük boruya parelel bir miktar ilerliyor, sonra dönüp soket şasisine birleşiyor. Borunun tepesi açık. En üst noktada bu iki boru arasına yerleştirilen 25-50pf lık varyabl kondansatör istasyon ayarı, tuner vazifesini görüyor.

   http://www.somerset.net/arm/reprints/diode_receiver.jpg

Sağdaki devrede 1N295 diyotu küçük boruya parelel uzanmamış ama boruya lehimlenmiş, audio çıkışı da yandan alınmış. Soldaki resimde de iki boru ve arasındaki varyabl kondansatörü görüyorsunuz.

Boru uzunluğu 88-108 MHz için  boy 20  inch yani 50cm Bu uzunluğu 28.5cm ye düşürüren devre gördüm. Bu devrelerin sayısı çok az ve sınırlı. Büyük boru çapı 7.5cm küçük boru çapı 12mm. Kaynaklarda bu uzunluklar değişebiliyor. En iyisi deneme yanılma metodu olmalı. Kulaklık olarak 2000 ohm veya daha yüksek empempedanslı manyetik kulaklık tercih edilmelidir. Kristal kulaklıkların duyarlığı manyetiklerden biraz daha düşük. Kristalli pilsiz fm alıcı.

      MAIN PAGE   ANA SAYFA