საქართველოს ნეოპუტჩისტური ხელისუფლების ფაქტობრივი პრეზიდენტის განკარგულება
1991-1993 წლებში ხელისუფლების უკანონოდ შეცვლასთან დაკავშირებული მოვლენების შემსწავლელი კომისიის შექმნის შესახებ.
"საქართველოს პრეზიდენტის ადმინისტრაციის შექმნის შესახებ" საქართველოს პრეზიდენტის 2004 წლის 14 თებერვლის N60 ბრძანებულებით დამტკიცებული დებულების მე-7 პუნქტის "ქ" ქვეპუნქტის შესაბამისად:
შეიქმნას საქართველოში 1991-1993 წლებში განვითარებული მოვლენების შედეგად განხორციელებული ხელისუფლების ძალადობრივი შეცვლის, საქართველოს პრეზიდენტ ზვიად გამსახურდიას ფიზიკური ლიკვიდაციის, ასევე ხელისუფლების შეცვლის მიზნით ძალის გამოყენებასთან დაკავშირებული ფაქტების, გარემოებებისა და თანამდევი (1991-2003 წლებში მომხდარი და სხვ.) მოვლენების შემსწავლელი კომისია..
2004 წლის 21 თებერვალი
ქ. თბილისი
ეროვნული თანხმობის დეკლარაცია (30.01.2004)
« მიმაჩნია, რომ 1991-92 წლების მიჯნაზე საქართველოს წინააღმდეგ მოეწყო შეთქმულება, როცა შინაგანმა და გარეგანმა ანტიეროვნულმა ძალებმა მოაწყვეს სამხედრო სახელმწიფო გადატრიალება, როგორც ის კვალიფიცირებულია საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს 1992 წლის 13 მარტის დადგენილებაში, ხოლო საქართველოს პარლამენტის 2000 წლის 20 აპრილის დადგენილებით, შეფასებულია, როგორც კანონიერი ხულისუფლების დამხობა და სამოქალაქო კონფრონტაცია. ეს იყო კომუნისტურ-ნომენკლატურული რევანში. »
მიხეილ სააკაშვილი
"დილის გაზეთი", 2004 წლის 30 იანვარი
საქართველოს პარლამენტის დადგენილება
1991-92 წლების დეკემბერ-იანვრის მოვლენების სამართლებრივი შეფასების შესახებ
საქართველოს პარლამენტი მიესალმება საქართველოში მიმდინარე ეროვნული თანხმობის პროცესს და მიიჩნევს, რომ უახლესი ისტორიის სწორი და პირუთვნელი სამართლებრივი შეფასება აუცილებელია ახალი ქართული სახელმწიფოს მშენებლობისათვის.
ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, საქართველოს პარლამენტი ადგენს:
1. საქართველოს პარლამენტი კვლავ ადასტურებს 1990 წლის 28 ოქტომბერს არჩეული საქართველოს უზენაესი საბჭოსა და 1991 წლის 26 მაისს არჩეული საქართველოს პრეზიდენტის, აგრეთვე მათდამი დაქვემდებარებული სტრუქტურების (შეიარაღებული ძალების ჩათვლით) და ადგილობრივი თვითმმართველობისა და მმართველობის ორგანოების ლეგიტიმურობას სათანადო კანონმდებლობით დადგენილ ვადებში. შესაბამისად გადაისინჯოს სისხლის სამართლის საქმეები იმ პირთა მიმართ, რომელთა ბრალდება ემყარებოდა მითითებულ სახელისუფლებო სტრუქტურებში მათ მონაწილეობას და მათ პოლიტიკურ მრწამსს.
2. დაიგმოს 1991-92 წლების დეკემბერ-იანვრის ანტიკონსტიტუციური შეიარაღებული სახელმწიფო გადატრიალება.
3. ეს დადგენილება ამოქმედდეს გამოქვეყნებისთანავე.
საქართველოს პარლამენტის
თავმჯდომარის მოადგილე მიხეილ მაჭავარიანი
თბილისი,
2005 წლის 11 მარტი.
N 1104 - Iს
შუქრი აბზიანიძე ამხელს 1991-1992 წლების სახელმწიფო გადატრიალების მექანიზმებსა და მონაწილე ძალებს.
მეოცე საუკუნის მეორე ნახევრის ქართულ ეროვნულ-განმათავისუფლებელ მოძრაობას ზვიად გამსახურდიას და მერაბ კოსტავას მეთაურობით სათავე დაედო ჯერ კიდევ 1954 წელს, როდესაც მათ შექმნეს ახალგაზრდული პატრიოტული იატაკქვეშა ორგანიზაცია "გორგასლიანი", რომელიც ავრცელებდა საბჭოთა იმპერიის საწინააღმდეგო, ეროვნული შინაარსის პროკლამაციებს. ორგანიზაცია განსაკუთრებით გააქტიურდა 1956 წელს. სწორედ მისმა აქტიურობამ ეროვნული ჟღერადობა შესძინა აღნიშნული წლის ცნობილ გამოსვლებს საქართველოში. იმავე წელს ზვიად გამსახურდია, მერაბ კოსტავა და "გორგასლიანი"-ს რამდენიმე სხვა წარმომადგენელი დაპატიმრებულ იქნენ საბჭოთა "სუკ"-ის ("კგბ") მიერ.
Был полдень 27 сентября 1993 года. По дороге я предло жил все-таки подождать до завтра - знал о намерении Грузии вступить в СНГ, что могло, как мы надеялись, предотвратить падение Сухуми. Решили сначала посмотреть, как идет эвакуация беженцев, подъехали к морю и увидели следующее. На берегу пятеро или шестеро гражданских и двое военнослужащих российской армии, неподалеку два бронетранспортера-амфибии. В море, метрах а двухстах, стоял огромный корабль.
მტკნარი სიცრუე და დეზინფორმაციაა, თითქოს 1994 წელს საქართველოს პროკურატურამ ზვიადის დაღუპვის შესახებ საქმე და გამოძიება თავისი ნებით ან რეჟიმის დაძალებით შეწყვიტა - ეს გამოძიება შეწყდა გამსახურდიას ოჯახსა და მისი თვითმკვლელობის მოწმეებს შორის ზემოთხსენებული შეთანხმებისა საფუძველზე და ოჯახის კატეგორიული მოთხოვნით, რომელმაც შეუძლებელი გახადა არა თუ მოწმეების რაიმე გამოძიებასა თუ გამოკვლევაში მონაწილეობა, არამედ და რაც მთავარია - შეუძლებელი გახადა ცხედრის სასამართლო-სამედიცინო ექსპერტიზა - ურომლისოდაც გამოძიება ვერაფრით ვერ ჩატარდებოდა (და ვერასოდეს ვერ ჩატარდება). - ჟურნალისტი ლეილა კვირიკაშვილი.