| Amputatie bij Posttraumatische dystrofie |
| De laatste jaren lijkt het er op alsof er steeds vaker geamputeerd wordt bij Pd pati�nten. Tegenwoordig praten mensen er steeds makkelijker over. Als je het goed bekijkt is amputeren bij Pd een heel groot risico. Uiteraard kleven er aan elke operatie risicos en dat is ook niet te voorkomen. Er bestaat altijd een kans op infectie en nabloeding. Echer is het bij Pd zo dat je beter niet kunt opereren in het aangedane lidmaat. Soms kan het niet anders en is het beter om over te gaan op een amputatie. Wanneer het betreffende lidmaat een gevaar vormt voor de rest van het lichaam is het beter toch voor een amputatie te gaan. Het nadeel is alleen dat je ook hier geen garantie krijgt. De kans is en blijft aanwezig dat er opnieuw Pd ontstaat in het betreffende lidmaat. Dit is in het voorgaande artikel ook allemaal al beschreven. Er zijn ook mensen die er zelf voor kiezen om een amputatie te ondergaan, dit omdat het betreffende ledemaat een obstakel vormt en het functioneren dus danig belemmerd wordt. Voordat iemand besluit om een amputatie te ondergaan gaat er een hele lange weg aan vooraf. Er wordt immers niet zomaar geamputeerd er moet wel een reden voor zijn daarnaast moet de pati�nt na de amputatie zeker beter kunnen functioneren. Veel mensen met Pd hebben wel eens een opwelling waarin ze zeggen: Dan haal mijn been of arm er maar af dan ben ik er van verlost. Zo makkelijk gaat dat zeer zeker niet! Voor veel mensen is het ook echt een opwelling wanneer ze er langer over na gaan denken beseffen ze dat ook dat geen optie voor hen kan zijn. De mensen die er toch verder over na gaan denken wegen alle voor en nadelen heel goed af. Ook staan ze heel lang stil bij het punt dat de amputatie er ook voor kan zorgen dat de Pd terug keert in bijvoorbeeld de stomp of elders in het lichaam. Het is ook belangrijk dat mensen zich realiseren dat de pijn mogelijk niet minder wordt want pijn is toch ook vaak een reden om voor een amputatie te kiezen. Sommige mensen hebben geen keus die worden er min of meer toe gedwongen om een amputatie te ondergaan. Dit geld zowel voor mensen met Pd als mensen zonder Pd. Bij suikerziekte zie je vrij regelmatig dat er geamputeerd moet worden. Maar ook na een ongeval. Hoe dan ook een amputatie is en bljift een heel moeilijk punt. Het is niet alleen lichamelijk ook geestelijk ben je daar heel erg mee bezig. Je komt volledig op de wereld en dan komt er een moment dat je een deel van je eigen lichaam moet missen. Iedereen kan zich voorstellen dat het een geweldige impact op je leven heeft. Een amputatie kan op verschillende niveaus worden uigevoerd. Zo is er de hemipelvectomie waarbij het hele been inclusief heup wordt geamputeerd. Veel mensen reageren dan meteen dat die mensen dan toch niet meer kunnen zitten. Dit is een hele verkeerde gedachte want mensen die een hemipelvectomie hebben ondergaan kunnen weldegelijk zitten. Hierover heb ik een aantal jaren een gesprek gehad met een vrouw die na vele mislukte heupoperaties haar heup heeft moeten missen. Dan kan de amputatie plaats vinden op het hoogste deel van het bovenbeen. Waardoor er een heel klein deel van het bovenbeen blijft bestaan. Halverwege het bovenbeen is ook een mogelijkheid hierdoor blijft ongeveer de helft van het bovenbeen bestaan. Vlak boven de knie is ook een mogelijkheid en ook iets wat je regelmatig om je heen ziet. Door de knie heen amputeren is iets wat je niet veel hoort of ziet. Maar wel iets wat bij mensen met Pd een goede optie is. Hierdoor wordt er in feite de minste schade aangericht. In het gesprek wat in het vorige artikel werd besproken werd mij ook verteld dat door de knie heen amputeren echt de beste oplossing is voor mensen met Pd wanneer er een amputatie niet meer voorkomen kan worden. Voor het onderbeen geld eigenlijk hetzelfde als het bovenbeen. Er kan vlak onder de knie geamputeerd worden en halverwege het onderbeen. Wanneer je weer een niveau gaat zakken zit je in het enkelgewricht. Voor de voet zijn er vele mogelijkheden zo kunnen alleen de tenen of een enkele teen worden geamputeerd. Daar naast kan ook de voorvoet geamputeerd worden. Alle amputatie niveaus brengen risicos met zich mee dat is op geen enkele manier te voorkomen. Wanneer iemand met Pd geamputeerd moet worden, worden er vooraf tal van voorzorgsmaatregelen genomen om de risicos zo klein mogelijk te houden. Zo wordt er voor de operatie Mannitol gegeven, het al om bekende medicijn dat gegeven wordt voor een operatie om de patient te beschermen. Vroeger werd fantoompijn beschreven als een hel door de mensen die een amputatie hadden ondergaan, Tegenwoordig kan er veel meer gedaan worden tegen de fantoompijn. Echter is het niet zo dat fantoompijn volledig voorkomen kan worden. Het is iets dat bij elke amputatie hoort. Wanneer de patient voor de amputatie pijnvrij kan zijn door diverse soorten medicatie kan de fantoompijn en zeker de pijn vlak de operatie een beetje in toom gehouden worden. Hoe spijtig het ook is, fantoompijn is vooralsnog niet helemaal te bestrijden. Van veel mensen met Pd die een amputatie hebben ondergaan hoor je dat de eerste 2 jaar het ergst zijn en dat daarna de fantoompijn minder wordt. In de eerste twee jaren, dit verschild echter per persoon, kan de pijn nog heftiger zijn dan de Pd pijn die men gewent is. Gelukkig hoor je ook goede verhalen van mensen die Pd hadden/hebben die een amputatie hebben ondergaan. Zo zijn er mensen die na de amputatie een heel ander leven hebben gekregen doordat ze weer aan het werk kunnen wat voorheen niet mogelijk was. Hun socialecontacten zijn er ook op vooruit gegaan puur doordat ze na de amputatie meer mogelijkheden hebben gekregen. Z?e zijn minder afhankelijk waardoor ze voor een groot deel weer zelfstandig zijn geworden. Voor die mensen is er dan ook een wereld open gegaan na de amputatie. Mede doordat sommige mensen een prothese hebben waar zij perfect meer overweg kunnen. Je eigen instelling is hierbij natuurlijk van groot belang. Wanneer jezelf niet wilt wordt het moeilijk om met de nieuwe situatie om te gaan. Zolang je instelling goed blijft kun je een heel eind komen dat wil alleen niet zeggen dat er nooit een moment zal komen dat je het ontzettend moeilijk krijgt. Iedereen heeft wel eens te maken met dipjes of depressieve gevoelens na zo'n ingrijpende operatie zul je daar ook zeker mee te maken krijgen. Het is dan ook heel belangrijk dat je gesteunt wordt door je omgeving want hen heb je heel hard nodig. Ondanks dat zij zich niet voor kunnen stellen wat jij doormaakt kunnen ze je wel steun geven door met je te praten en vooral door naar je te luisteren. Om het bovenstaande te verduidelijken neem ik contact op met twee Pd pati�nten die een amputatie hebben ondergaan. Wanneer deze mensen besluiten om hun verhaal te plaatsen zul je twee heel verschillende ervaringen lezen. Hopelijk kan ik hun ervaring vrij snel met jullie delen. |
 |
| Hier naast zie je wat er bedoeld wordt met door de knie heen amputeren. Het valt je dan waarschijnlijk ook meteen op dat de botten ongeschonden blijven wat bij een bovenbeenampuatie niet het geval is. |
 |
 |
 |