"O Ouro de Agricola" | ir a principal

Comentarios

2004. Novela "O ouro de Agricola"

Zaragoza, 2004. Editorial Edelvives-Tambre (colección catavento). A partir de 14 anos. ISBN 84-263-5209-X. Autor: Enrique Vázquez Pita

Comentarios del autor | Bibliografía | Índice | Cronología | Reseñas en prensa | Capítulo inédito: Solpor Negro | Capítulo inédito: Con Tais | Fe de erratas |
Comentarios del autor

La historia surgió hace veinte años, en 1985, durante una excursión organizada por el arqueólogo Felipe Senén, director entonces del Museo Arqueolóxico de A Coruña, a Las Medulas, las antiguas minas romanas junto al pico Teleno. En aquella ocasión, Senén comentó que Plinio el Viejo había estado en aquel lugar (o eso creí entender) y que había calculado la cifra de oro extraída. En ese momento, me pareció una idea buenísima para una novela. Hacía falta una historia de aventuras en un lugar tan exótico y cercano como aquellas minas o el monte Furado, y sobre todo con personajes del calibre de Plinio el Viejo, un naturalista y el primer enciclopedista de la época que murió mientras examinaba el volcán Vesubio en erupción. En realidad, fue asfixiado en la playa cuando rescataba, en calidad de almirante, a las víctimas del desastre.

Un año antes había ganado un concurso de comic con "Medulium", donde dos arqueólogos hallaban en el Miño la antigua fortaleza que resistió a los romanos. En 1999, no albergaba ninguna duda de que me había equivocado. El legendario fortín de Medulium, de no ser una leyenda, debía hallarse en los Picos de Europa, en aquellas pedregosas sendas y altos valles cubiertos de nieve. No era difícil imaginarse las luchas por los frondosos bosques asturianos. Ese mismo año, durante una visita a Escocia, al muro de Adriano que separa las Highlands, volví a retomar el tema. Cuando visité las ruinas romanas de Volubilis, ciudad al pie del Atlas en Marruecos, ya tenía muy avanzada la idea. El personaje ya estaba decidido: alguien próximo a Plinio el Viejo y a su sobrino, el abogado Plinio el Joven, considerado el personaje más simpático de la Antigüedad. Así surgió la idea de crear como personaje a un liberto, Severo, por ser la clase social más próxima al ciudadano medio actual, salvando las distancias. Un liberto era libre, pero dependía de un patrón y su forma de mejorar era mediante el enriquecimiento. El personaje de Severo dependía del abogado Plinio el Joven, quien era amigo íntimo del abogado Tácito, yerno de Agrícola, el gobernador que continuó la conquista de Britania.

Y, casualmente, el Faro de Brigantium, construidon en época Flavia o inmediatamente posterior y hoy llamada Torre de Hércules, marcaba a los navíos romanos la ruta hacia Britania, que desde el año 43 DC se resistía a la conquista.

En la trama no podía faltar un emperador déspota, envidioso y con mala fama: Domiciano. Ultimamente, tiende a ser rehabilitado por los historiadores como un gobernante prudente pero en esta novela sale según la descripción de Tácito y Suetonio. También aparece el gobernador de la Bética, Babio Massa, que fue encausado por los abogados Plinio el Joven y por Tácito, por abusos contra el pueblo.

La historia es una mezcla de aventuras pero también un problema sobre la angustia de los antiguos: el hundimiento del sol en el mar y la incerteza de que vuelva a salir mañana. Esa es la razón de que Fannia Calvina, la astrónoma, lea a Vitrubio, estudie el cielo y los planetas. Incluso, siglos después, el filósofo Hume se preguntó lo mismo sobre la salida del sol al día siguiente. La solución al modo de enfocar ese tipo de vida, al que no da soluciones la ciencia , procede en el libro de boca de Ovidio, el autor de Ars Amandi.

Así nació O Ouro de Agrícola.

Índice

Solpor Negro | I. O magno porto ártabro | II. A domus de Fanni Calvina | III. Lampos na illa do faro. | IV. A casa dos moria | V. Á procura de bálux. | VI. No Monte Furado. | VII. Nas selvas do Minios. | VIII. A citania de Lucus Augusti. | Carta de C. Plinio a Tácito.

Cronología

- Año 79 DC. La erupción del volcán Vesubio destruye Pompeya y Herculano. Tito emperador. Muere Plinio el Viejo

-Año 80. Tito inaugura el Coliseo construido por su padre. Amistad de Plinio y Tácito. Época dorada del poeta hispano Marcial.

- Año 81 DC. Domiciano es proclamado emperador.

- Año 84 DC. El gobernador de Britania, Xneo Xulio Agrícola, emprende una nueva campaña en Britania.

- Año 96. DC. Domiciano, el último Flavio, muere asesinado.

Bibliografía

Estos fueron los libros consultados para ambientar O Ouro de Agrícola:

- HISTORIA DE LA VIDA PRIVADA. DEL IMPERIO ROMANO AL AÑO MIL. Dirigida por Philippe Ariès y Georges Duby. Taurus.2000

- DEUSES, HEROES E LUGARES SAGRADOS. Rosa Brañas. Sotelo Blanco. Santiago de Compostela, 2000

- THE CELTIC EMPIRE. Peter Berresford Ellis. Robinson, London, 2001.

- ANTOLOGÍA DE LA LITERATURA LATINA. Alianza Editorial. Libro de Bolsillo, Madrid, 1996.

- ROMA DE LOS CÉSARES. J. Eslava Galán. Booket, Planeta 1998.

- AGRÍCOLA.GERMANIA. Cornelio Tácito. Biblioteca Clásica Gredos. 1999

- LAPIDARIO. Plinio el Viejo. Alianza Editorial. Madrid. 1993

- HISTORIA NATURAL. Plinio el Viejo. Biblioteca Clásica Gredos. El primer tomo, referido a la astronomía.

- CARTAS. Plinio el Joven. Biblioteca Clásica Gredos.

- ANALES. Tácito.

- LA VIDA DE LOS DOCE CÉSARES. Suetonio.

- CRISIS E INFLACIÓN ENTRE LA ANTIGÜEDAD Y LA EDAD MEDIA. Georges Depeyrot. Crítica. Barcelona, 1996

- EL ORO.

- CUESTIONES Y CASOS PRÁCTICOS DE DERECHO ROMANO. Alejandrino Fernández Barreiro y Ramón Rodríguez Montero. Tirant lo blanch. Valencia, 1995.

- LAS GUERRAS CÁNTABRAS. Eduardo Peralta Labrador. Historia 16.Año XXIV, número 286. Febrero 2000.

- ENCICLOPEDIA MENÉNDEZ PIDAL. Tomo sobre Economía y Administración de la Hispania romana.

- HISTORIA DEL ARTE. ROMA IMPERIAL. Antonio Blanco Freijeiro. Historia 16. Páginas 32 a 48. Alcobendas, Madrid, 1999.

- HISTORIA DE LA CORUÑA. José María Bello y otros. Vía Láctea Histórica.Oleiros, 1995

-GUÍA DOS CASTROS DE GALICIA. Rafael Dorribo Cao y Manuel Reboredo Taxés. Edicións do Cumio. Vigo, 2001.

- XACEMENTOS ARQUEOLÓXICOS DE GALICIA. Pilar Barciela Garrido y Eusebio Rey Seara. Xerais, Vigo, 2000.

- A CULTURA CASTREXA. Francisco Calo Lourido. Edicións A Nosa Terra. Vigo, 1993.

- GRAN ENCICLOPEDIA GALLEGA. Tomo 20. Silverio Cañada. Gijón, 1974.

- HISTORIA DE LAS CIVILIZACIONES. GRECIA Y ROMA. Alianza Editorial / Labor. Madrid, 1988.

- LAS LEYES. Cicerón. Alianza Editorial. Madrid, 1989.

-FÁBULAS. Esopo. Alianza Editorial.

- VIDAS PARALELAS. Plutarco. Clásicos de Grecia y Roma, Alianza Editorial. Madrid, 1998.

- EPIGRAMAS. Marcial.

- ARS AMANDI. Ovidio.

- CATILINARIAS. M.T.Cicerón. Colección Gredos Bilingüe. Madrid, 1990.

- EL NUEVO TESTAMENTO. Cartas a los gálatas, de Pablo.

- LA PLATA DE BRITANIA. Lindsey Davis. Plaza & Janes; De Bolsillo. 2000

-YO CLAUDIO. Robert Graves. Alianza Editorial. Madrid, 1998.

- EL AGUILA DEL IMPERIO. Simon Scarrow.Edhasa. España, 2001.

- ROMA. Conde Nast Traveler. 2000.

- NAPOLES. Conde Nast Traveler. 1999/2003.

- VARIOS: Ejercito romano, civilización romana, vida en hispania, literatura romana (LA ENEIDA), etc...

 

 

 

 

 

Hosted by www.Geocities.ws

1