การเลี้ยงนกปรอดหัวโขนต้องหมั่นดูแลรักษาอย่างใกล้ชิด
เมื่อได้นกมาใหม่ ๆ ต้องคอยหาอาหารที่ใกล้เคียงธรรมชาติไม่ว่าจะเป็นผลไม้ และตัวหนอน
จัดสถานที่ที่เหมาะสมมิให้สัตว์ อื่นหรือแม้กระทั่งบุคคลที่ไม่เกี่ยวข้องมารบกวน
พยายามอยู่ในที่เงียบสักหนึ่งอาทิตย์เพื่อให้นกปรับสภาพ
ถ้าเป็นไปได้ให้นกเชื่องอยู่กับผู้เลี้ยงเพียงคนเดียวโดยผู้เลี้ยงหมั่นเปลี่ยนอาหาร
น้ำ และนำนกไปแขวนไว้ที่โล่งแจ้งเพื่อให้ถูกแสงแดดในช่วงเช้าและเย็น ยกเว้นช่วงกลางวันแดดจัดไม่ควรให้ถูกแสงแดดมาก
ๆ เกิน 2ชั่วโมง แสงแดดจะช่วยทำลายเชื้อโรคจำพวกรา ลิ้นไรซึ่งอาจอยู่ตามซอกซี่กรงเป็นการรักษาให้นกมีสุขภาพดี
ในช่วงหน้าร้อนควรหาภาชนะใส่น้ำให้นกได้อาบชำระตัว
และขนให้สะอาด นกชนิดนี้ค่อนข้างรักษาความสะอาดของตัวเอง การให้นกอาบน้ำควรเป็นเวลาช่วงบ่ายและควรนำนกไปผึ่งในที่แจ้งและมีแสงแดดส่อง
นกจะทำความสะอาดตัวเองอย่างสดชื่น จากนั้นเอานกเข้าร่มเพื่อพักผ่อน
Q: นกผมได้มาใหม่สัก 2วัน มีอาการขนพองทั้งวันไม่ทราบว่าเป็นอะไรและแก้ไขอย่างไรครับ
จาก : ขวัญ - 30/01/2002
Ans: นกนอนขนพองแสดงว่านกไม่สบายเป็นอาการที่นกบอกเราให้รู้ว่าเค้าไม่สบาย
ให้ดูที่ขี้นกและการกินอาหาร ถ้าขี้นกเป็นน้ำเหลว ๆ ให้หยุดให้อาหารสำเร็จรูปหรือให้ให้น้อยลง
ถ้าขี้นกแข็งไม่ค่อยเหลวให้ให้อาหารสำเร็จรูปเพิ่มขึ้น ต้องสังเกตุให้ดีนะครับเพราะมันเป็นอะไรมันบอกเราไม่ได้หรือมันอาจไม่เป็นอะไรเลยก็ได้
ให้งดเทียบงดซ้อมเอาไว้ก่อน และสันนิฐานว่านกไม่สบาย ถ้านกจาม ฟิต ๆ เป็นหวัด ถ้านกนั่งไม่ค่อยกระโดด
ยกขาขึ้นไว้ในขนตัวข้างหนึ่ง แสดงว่านกเจ็บขา ถ้านกขนพองแล้วหลับตานอนตอนกลางวัน
แสดงว่านกเป็นไข้ หรืออาจถูกรบกวนจากศัตรูในตอนกลางคืน ถ้ามีแมวเดินมา แล้วนกไม่ออกอาการออกเสียงเตือนภัย
กรอด ๆ ๆ นกคุณเข้าข่าย ICU เตรียมใจไว้ได้เลย..อีกประการหนึ่งถ้านกคุณเป็นขี้ขาว(เหมือนไก่)ติดไวรัสสัตว์ปีก
เตรียมใจไว้เหมือนกัน วิธีการรักษาเบื้องต้น ให้เอานกแยกให้ห่างจากนกตัวอื่นเดี๋ยวติดกันหมดบ้านเสร็จเลย
แยกแล้วก็ให้ยา
ใบโอ 12 ซองเขียว ๆ ละลายน้ำให้กินโดยต้องเปลี่ยนและละลายให้กินใหม่ทุกวันจึงจะได้ผลแก้หวัดสารพัดชนิด
แก้เครียดจากการย้ายที่ เอาพริกหั่นเป็นชิ้น ๆ เล็ก ๆ ใส่ถ้ายอาหารทิ้งไว้หรือเอาแกงส้มคลุกข้าวใส่ให้กินด้วย
แก้ไข้หวัด เอาหัวหอมแดงทุบพอช้ำ ๆ เสียบไว้ที่ซี่กรงตอนมันนอน เอาออกตอนเช้า เวลานกนอนควรเอาไว้ในบ้านและดูความเรียบร้อย
ถ้านกดิ้นตอนกลางตืนให้รีบเปิดผ้าคลุมดูคุณอาจเจอเพื่อนใหม่ที่ไม่ได้เลี้ยงเข้าไปอยู่ในกรงด้วยก็ได้
(หนู) ลองเท่านี้ก่อน ถ้า 2 อาทิตย์ไม่ดีขึ้นหิ้วมาให้ผมดูก็ได้ครับ..
จาก : วรวิทย์ - 31/01/2002
Q :เรียนถามคุณวรวิทย์การเลี้ยงอย่างไรทำให้นกคึกหรือมีสูตรอาหารอะไรบ้าง
ถือว่าเป็นวิทยาทานกับคนเลี้ยงมือใหม่ด้วยครับ
(เท่าที่รู้สูตรอาหารพิเศษเขาไม่บอกกัน)ถ้าคุณวรวิทย์จะไม่บอกก็ได้นะไม่ว่า ขอบคุณมากครับ
จาก : วันชัย - 23/11/2001
Ans : สูตรอาหารของผมไม่ได้ทำเองครับซื้อเขาเอา
แต่ให้รู้เฉพาะพวกเรานะครับ ใช้ได้ผลจริง ๆ อาหารที่ผมใช้มี 2 สูตร 1.สูตรนกแข่ง
2.สูตรนกถ่าย ซื้อได้ที่เดียวเพราะเอาขึ้นมาขายอยู่เจ้าเดียว ที่ร้านขายกรงนก อยู่ในสวนจตุจักรครับจำชื่อไม่ได้อยู่
ริม ๆ แถว ๆ ร้านขายเทปเสียงนก ขวดละ 100 บาท นกแข่งขวดมีกระดาษคาดสีฟ้า นกถ่ายมีกระดาษคาดสีชมพู
ลักษณะจะเป็นผงละเอียด ให้เอาผสมกับอาหารถ้วยทอง(ระวังของปลอม)ในอัตรา ถ้วยทอง
2 ส่วน กับอาหารพิเศษ 1 ส่วน เขย่าให้เข้ากัน แล้วให้นกกิน วันเว้นวัน อย่าให้มากนะครับซัก1/4ช้อนชาก็พอและข้อควรระวังอย่าเอาสูตรนกถ่ายให้นกแข่งกิน
เพราะมันแรงนกแข่งกินจะ แซมขนคือจะถ่ายขนเล็กทันทีภายในไม่เกิน 2 วัน(ลองแล้ว)
ใหม่ ๆ อาจเจอปัญหานกไม่กิน ไม่เป็นไรครับ พอ 2-3 ครั้งเค้าชินกับกลิ่น(ซึ่งแรงเหมือนกัน)เค้าก็จะกินเอง
ส่วนถ้วยทอง หาซื้อร้านที่ไว้ใจได้จะดีเพราะของปลอมเหมือนของจริงมาก(รูปภายนอก
,Packing) ข้อสังเกตุเบื้องต้น ของปลอม ซองจะสีจาง ๆ กว่าปรกติ ตัวอักษรเลอะเลือน
ไม่ชัดเจน นกไม่ค่อยกิน(ให้ลองกับนกใหม่ ๆ มาจากป่า ถ้านกจากป่าไม่กิน ไม่ว่านกชนิดไหน
เป็นของปลอม)
จาก : วรวิทย์ - 23/11/2001
Q: นกผลัดขนตลอดปี และขนไม่มันสักที สาเหตุเป็นเพราะอะไรครับ
มีวิธีแก้หรือเปล่าครับ แล้วโอกาสจะกลับมาดีมีไหมครับ
จาก : กุล - 07/12/2001
Ans : ผมคิดว่านกผลัดขนเราต้องเข้าใจธรรมชาติของมันก่อนว่ามันผลัดขนทำไมพอเข้าหน้าฝนมันก็ผลัด
ขนทั้งนก ทั้งไก่ สัตว์ปีกแทบทุกชนิด ผลัดขนช่วงเข้าหน้าฝน พอปลายฝนต้นหนาว ขนกลับมาสวยเหมือนเดิมเพราะว่าธรรมชาติสร้างสัญชาตญาณนี้ให้กับพวกมันเพื่อรองรับฤดูหนาว
นั่นเองครับ เพราะฉะนั้นช่วงที่มันผลัดขนเป็นช่วงที่มันอ่อนแอที่สุด สาเหตุที่นกผลัดขนนานหลายเดือนอาจเป็นเพราะ
1.อาหารไม่สมบูรณ์ ผลไม้ หนอน ถ้านกใต้ก็แกงคลุกข้าว
ตั๊กแตน ฯลฯ
2.นำออกตากแดดแก่ ๆ เป็นสาเหตุให้ขนอ่อนที่ขึ้นมาใหม่เสียและไม่มีมัน
3.นำเข้าราวซ้อมหรือนำนกไปเทียบนกอันนี้สำคัญมากนอกจากจะทำให้ถ่ายไม่เลิกแล้วยังทำให้นกเสียไม่ฟื้นเลยก็มี
เนื่องจากที่บอกแล้ว ร่างกายอ่อนแอ..
4.หรือเป็นที่ตัวนกเอง อันนี้ไม่รู้จะแก้ยังไง
เค้าเรียกว่านกเล่นไม่ได้เจอบ่อย นกเล่นได้ต้องถ่ายทีเดียวทั้งตัว ทั้งขนตัว จุก
แก้ม ปีก หาง พร้อมกันทั้งหมด นกเล่นไม่ได้ เดี๋ยวถ่ายปีก ถ่ายปีกเต็มก็ถ่ายจุก
ถ่ายจุกเต็มก็ถ่ายแก้ม ถ่ายแก้มเสร็จหางหลุดถ่ายหางอีก พอถ่ายครบทุกส่วนก็ร่วมปี
หิ้วได้ 3 อาทิตย์ กลับมาเริ่มถ่ายปีกตามวงจรของมันอีกนกแบบนี้มีครับ เสียงดี ๆ
ราคาถูก ๆ เพราะเล่นไม่ได้ถ่ายมันทั้งปี..
เวลานกที่บ้านผมหรือเพื่อนผมถ่ายขน เริ่มถ่ายขนใหญ่
สังเกตุจาก ขนตัวเริ่มร่างที่พื่นกรงมากจนผิดสังเกตุ เมื่อฝนแรก ๆ มา ให้เอาไข่มดแดง
ให้กินทุกวัน วันละหน่อย เป็นเวลาซัก 2 สัปดาห์ แล้วเอาผ้าคลุมกรง คลุมให้มิดแล้วเอาไปแขวนในที่มีแสง
อากาศถ่ายเทสะดวก ไม่มีนกอยู่ใกล้ ๆ อ้อ...อย่าลืมใส่ผลไม้ให้มันด้วยนะครับเดี๋ยวจะให้แต่ไข่มดแดงอย่างเดียว
นกจะว่างไซ้ขนของมัน ร่วงเต็มกรงทั้งปีกหาง ฯลฯ ให้คลุมผ้าซัก 2 - 3 วัน ก็พอ เป็นการเร่งให้มันผลัดขนเร็วขึ้น
ส่วนที่ถ่ายแล้วเต็มช้าที่สุดคือ
แก้มแดง ๆ กับท้ายทอย
คือช่วงหัว ๆ นี่นานหน่อยครับเป็นเดือน เห็นเเก้มแดง ๆ นิดเดียวรู้มั๊ยครับประกอบด้วยขนเล็ก
ๆ 4-5 สิบเส้นเชียว โอกาสกลับมาดีเหมือนเดิมไม่แน่ครับ
นกบางตัวก่อนถ่ายดี ถ่ายแล้วก็ไม่ดีไม่เล่น พอเลี้ยงไปจนขนแก่
ๆ หน่อย กลับมาดี เอาแน่ไม่ได้ เพราะไม่มีใครเข้าไปนั่งในใจมันหรอกครับมันก็พูดไม่ได้
เราอาสัยการสังเกตุ แล้วก็ตั้งสมติฐาน ตลอดจนหาหลักฐาน สถิติ มาสนับสนุนสมติฐานนั้นเอาเองครับ
จาก : วรวิทย์ - 07/12/2001
Q: แล้วถ้านกตีลังกา จะแก้อย่างไรครับ ผมเพิ่งเอาขึ้นมาจากใต้
คงตกใจตอนขนย้าย
จาก : กุล - 07/12/2001
Ans : : วิธีแก้ที่เคยใช้ได้ผล ให้เอาเชือกสีดำเส้นเล็กพอประมาณ
ผูกใต้หลังคาระหว่าง ซี่กรงด้านหนึ่งไปอีกซี่กรงอีกด้านหนึ่ง ด้านละสองเส้นไขว้กัน
ห่างกันพอประมาณ (อยากวาดรูปให้ดูแต่ทำไม่ได้ ไม่รู้จะเข้าใจเป่า) พอนกแหงะจะตีลังกาพอเห็นเชือกจะผวา
ๆ แต่ถ้าไม่ได้เกิดจากนิสัยดั้งเดิม 2 อาทิตย์ก็หายครับ ถ้าเกิดจากนิสัยก็นานหน่อย
แล้วแต่ลักษณะ(ทรง)ของกรงอันนี้ก็เกี่ยวด้วยครับ นกเคยอยู่กรงหลังคาติดแอร์พอมาใส่กรงหลังคาโล่ง
ๆ นกก็อาจตีลังกาได้ครับ หรืออาจปล่อยกรงใหญ่ แล้วเอายา bio - b 12 ละลายน้ำให้กินแก้เครียดจากการย้ายที่ด้วยจะดีมากครับ
ยาหาซื้อได้ตามร้านขายยาสัตว์ประเภทไก่ เป็ด สัตว์ปีกครับ เป็นซองสีเขียว ๆ ครับ
จาก : วรวิทย์ - 07/12/2001
Q :นกที่ริกบ่อยๆ จะหมดแรงง่ายจริงหรือเปล่าครับ ผมว่านกที่จะริกในราวคงเห็นได้ไม่บ่อยใช่ไหมครับ
แล้วประเภทที่ทั้งร้องและริกตลอดคงหาชมได้ยาก เพราะนกผมแค่ร้องก็ลำบากแล้ว
จาก : กุล - 12/12/2001
Ans : ริกบ่อย ๆ หมดแรงไม่จริงเสมอไปหรอกครับ นกที่ริกบ่อย ๆ แล้วหมดแรงคือนกที่อายุยังไม่มาก
ความสมบูรณ์พอประมาณ(เพราะนกไม่สมบูรณ์ไม่ริกหรอกครับ)
ส่วนนกที่เล่นตลอด 4 ยก 5 ยก ก็ยังเล่นยังริก
ยกชิงก็ริก พวกนี้ถ้ามีไม่ถึง 10 หมื่นอย่าหวังว่าจะได้มาเชยชม เพราะเป็นพรสวรรค์ที่ติดมากับตัวนก
ได้อายุ ใจถึง ถ้าริกบ่อย ๆ แบบนี้ถ้าไปเจอ รีบย้ายนกของเราให้ไวเลยครับ เพราะถ้าเป็นลำโป้ง
ๆ นกเราอาจหงิกได้ครับ..มีให้เห็นทุกสนามแหละครับ ทั้งร้องทั้งริก..หาชมได้ตามสนามแข่งครับ
Q : คุณวรวิทย์ผมขอตารางการเลี้ยงนกกรงแบบมนุษย์เงินเดือนเลี้ยง
จาก : น้องใหม่ - 08/01/2002
Ans : ผมก็เป็นหนึ่งในมนุษย์เงินเดือนเลี้ยง (หลายคนอาจไม่เข้าใจ ก็ประเภทไปทำงานตอนเช้า
เย็นๆ ก็ได้กลับบ้าน) แต่โชคดีมีศรีภรรยาคอยเลี้ยงให้ ทั้งให้หนอน (กล้าจับด้วย)
อาบน้ำคลุมผ้านอน แต่ละนกผมจะมีตารางให้เช่นตัวนี้ให้หนอนวันเว้นวัน ตัวนี้ให้ทุกวัน
อะไรอย่างนี้เป็นต้น
สำหรับท่านที่ไม่ค่อยมีเวลา ก็แย่หน่อยครับถ้าให้ผมแนะนำก็
อย่างนี้ครับ 1.เช้าก่อนไปทำงานเวลาไหนก็ได้ นำนกเปิดผ้าคลุม
ล้างถาดรองขี้นก ถ้าให้ดีอย่าเช้าเกินไปถ้าเป้ดผ้าเช้าเกินไปนกจะลงอาบน้ำในถ้วยน้ำ
ซัก 7 โมง หรือแดดเริ่มออกก็ใช้ได้
2.ให้อาหารผลไม้ อาหารสำเร็จรูป รวมทั้งหนอน
2-3 ตัวใส่รวมไว้ในถ้วยอาหารเลย
3.หาที่แขวนนก ที่สามารถโดนแดด ตั้งแต่ เช้าไปจนถึงซัก
11 โมง อาจใช้วิธีสังเกตุแดดจากวันที่เราหยุดงานว่า แดดส่องบ้านเราบริเวณนี้ตั้งแต่กี่โมงถึงกี่โมง
แต่ไม่ตายตัวนะครับ 2 อาทิตย์ควรสังเกตุซะทีนึงบางทีแกนโลกหันเหแดดจะเปลี่ยนทิศได้ครับ
พอได้ที่เหมาะแล้วก็นำนกแขวน ที่สำคัญ ถ้าแถวบ้านมีเหยี่ยว ให้ระวังให้เอาผ้าคลุม
คลุมไว้ที่ด้านบนกรง และให้ชายผ้าย้อยลงมาทางด้านกรงที่ไม่ถูกแดดเพื่อให้นกสามารถหลบเหยี่ยวได้
และควร นำกระจกสะท้อนแสง มาวางไว้ในที่ที่แดดส่องเช่นที่พื้นใต้ที่แขวนทำมุมสะท้อนประมาณ
35-45 องศา เหยี่ยวเห็นแสง แวบ ๆ จะไม่ลง การดูที่แขวนดูที่ที่ไม่มีสัตว์ที่นกไม่พึงปราถนามากวนเช่นแมว
แขวนให้สูงหน่อย ชายคาก็ได้ไม่เป็นไร จากนั้นก็เดินทางไปทำงาน หลังจากเสร็จภาระกิจ
กลับบ้านก็ดูว่า นกเป็นอย่างไรทักทาย หิ้วเค้าเล่นบ้าง หากไม่มีเวลาอาบน้ำเค้าก็ใช้วันหยุดก็ได้ครับ
คงมีเท่านี้สำหรับพวกมนุษย์กินเงินเดือน..
จาก : วรวิทย์ - 09/01/2002