SchriftIn Friland kan meer dan 99% van de inwoners lezen en schrijven. Op scholen worden zowel het Frilandse runenschrift als het Latijnse alfabet onderwezen, waarbij de laatste vooral wordt gebruikt voor internationale communicatie. Voor de bezoekers van deze site worden Frilandse woorden ook in het Latijnse alfabet geschreven, ondanks dat hiervoor normaal gesproken het runenschrift wordt gebruikt. Geschiedenis van het runenschrift Het runenschrift, ook wel "fuțark" genoemd, stamt oorspronkelijk uit Scandinavië en/of het noordelijke Alpengebied. Door hun intensieve handelscontacten met andere Germaanse stammen namen de Frilanders al snel het runenschrift over, waarschijnlijk in de 2e eeuw. Oorspronkelijk werden de runen vooral gebruikt voor magische doeleinden en voor het opschrijven van korte boodschappen en religieuze bezweringen. In de 8e eeuw werden echter de eerste literaire werken geschreven, waarvoor men net als de Angelsaksen het runenschrift besloot te gebruiken. De meeste West-Europese landen schakelden hierna al snel over op het Latijnse alfabet terwijl de eigenzinnige Frilanders dit koppig weigerden onder het motto: "Waarom iets veranderen dat het nog prima doet?" Tot op de dag van vandaag is Friland als enige land ter wereld het traditionele runenschrift blijven gebruiken.
Net als het Latijnse alfabet onderging het runenschrift een aantal moderniseringen, zoals het gebruik van hoofdletters, schuingedrukte letters en interpunctie. Spelling Elke rune vertegenwoordigt een of meerdere klanken en is volledig toegerust voor het weergeven van de Frilandse taal. Andere talen gebruiken echter klanken en spellingswijzen die niet met het runenschrift zijn weer te geven, daarom worden deze vaak in het Latijnse alfabet geschreven of fonetisch gespeld. Het woord "aquaduct" wordt dan bijvoorbeeld gespeld als ("akwadukt"). Voorbeeld Hieronder een gedicht van Anshar Oțalwarssun in een schreeflettertype van het runenschrift. Daaronder staat hetzelfde gedicht in het Latijnse schrift met daarnaast een vertaling.
|