Pyramus und Thisbe
Ovid, metamorphosen IV, 55-166

Dieser Text kann alternativ auch als skandierte Originalversion aufgerufen werden!

Pyramus et Thisbe, iuvenum pulcherrimus alter,
altera, quas Oriens habuit, praelata puellis,
contiguas tenuere domos, ubi dicitur altam
coctilibus muris cinxisse Semiramis(1) urbem.
notitiam primosque gradus vicinia fecit,
tempore crevit amor; taedae quoque iure coissent,
sed vetuere patres: quod non potuere vetare,
ex aequo captis ardebant mentibus ambo.
conscius omnis abest; nutu signisque loquuntur,
quoque magis tegitur, tectus magis aestuat ignis.
fissus erat tenui rima, quam duxerat olim,
cum fieret, paries domui communis utrique.
id vitium nulli per saecula longa notatum--
quid non sentit amor?--primi vidistis amantes
et vocis fecistis iter, tutaeque per illud
murmure blanditiae minimo transire solebant.
saepe, ubi constiterant hinc Thisbe, Pyramus illinc,
inque vices fuerat captatus anhelitus oris,
"invide" dicebant "paries, quid amantibus obstas?
quantum erat, ut sineres toto nos corpore iungi
aut, hoc si nimium est, vel ad oscula danda pateres?
nec sumus ingrati: tibi nos debere fatemur,
quod datus est verbis ad amicas transitus auris."

talia diversa nequiquam sede locuti
sub noctem dixere "vale" partique dedere
oscula quisque suae non pervenientia contra.
postera nocturnos Aurora(2) removerat ignes,
solque pruinosas radiis siccaverat herbas:
ad solitum coiere locum. tum murmure parvo
multa prius questi statuunt, ut nocte silenti
fallere custodes foribusque excedere temptent,
cumque domo exierint, urbis quoque tecta relinquant,
neve sit errandum lato spatiantibus arvo,
conveniant ad busta Nini(3) lateantque sub umbra
arboris: arbor ibi niveis uberrima pomis,
ardua morus, erat, gelido contermina fonti.
pacta placent; et lux, tarde discedere visa,
praecipitatur aquis, et aquis nox exit ab isdem.
Callida per tenebras versato cardine Thisbe
egreditur fallitque suos adopertaque vultum
pervenit ad tumulum dictaque sub arbore sedit.
audacem faciebat amor. venit ecce recenti
caede leaena boum spumantis oblita rictus
depositura sitim vicini fontis in unda;
quam procul ad lunae radios Babylonia Thisbe
vidit et obscurum timido pede fugit in antrum,
dumque fugit, tergo velamina lapsa reliquit.
ut lea saeva sitim multa compescuit unda,
dum redit in silvas, inventos forte sine ipsa
ore cruentato tenues laniavit amictus.
serius egressus vestigia vidit in alto
pulvere certa ferae totoque expalluit ore
Pyramus; ut vero vestem quoque sanguine tinctam
repperit, "una duos" inquit "nox perdet amantes,
e quibus illa fuit longa dignissima vita;
nostra nocens anima est. ego te, miseranda, peremi,
in loca plena metus qui iussi nocte venires
nec prior huc veni. nostrum divellite corpus
et scelerata fero consumite viscera morsu,
o quicumque sub hac habitatis rupe leones!
sed timidi est optare necem."
velamina Thisbes
tollit et ad pactae secum fert arboris umbram,
utque dedit notae lacrimas, dedit oscula vesti,
"accipe nunc" inquit "nostri quoque sanguinis haustus!"
quoque erat accinctus, demisit in ilia ferrum,
nec mora, ferventi moriens e vulnere traxit.
ut iacuit resupinus humo, cruor emicat alte,
non aliter quam cum vitiato fistula plumbo
scinditur et tenui stridente foramine longas
eiaculatur aquas atque ictibus aera rumpit.
arborei fetus adspergine caedis in atram
vertuntur faciem, madefactaque sanguine radix
purpureo tinguit pendentia mora colore.
Ecce metu nondum posito, ne fallat amantem,
illa redit iuvenemque oculis animoque requirit,
quantaque vitarit narrare pericula gestit;
utque locum et visa cognoscit in arbore formam,
sic facit incertam pomi color: haeret, an haec sit.
dum dubitat, tremebunda videt pulsare cruentum
membra solum, retroque pedem tulit, oraque buxo
pallidiora gerens exhorruit aequoris instar,
quod tremit, exigua cum summum stringitur aura.
sed postquam remorata suos cognovit amores,
percutit indignos claro plangore lacertos
et laniata comas amplexaque corpus amatum
vulnera supplevit lacrimis fletumque cruori
miscuit et gelidis in vultibus oscula figens
"Pyrame", clamavit, "quis te mihi casus ademit?
Pyrame, responde! tua te carissima Thisbe
nominat; exaudi vultusque attolle iacentes!"

ad nomen Thisbes oculos a morte gravatos
Pyramus erexit visaque recondidit illa.
Quae postquam vestemque suam cognovit et ense
vidit ebur vacuum, "tua te manus" inquit "amorque
perdidit, infelix! est et mihi fortis in unum
hoc manus, est et amor: dabit hic in vulnera vires.
persequar extinctum letique miserrima dicar
causa comesque tui: quique a me morte revelli
heu sola poteras, poteris nec morte revelli.
hoc tamen amborum verbis estote rogati,
o multum miseri meus illiusque parentes,
ut, quos certus amor, quos hora novissima iunxit,
componi tumulo non invideatis eodem;
at tu quae ramis arbor miserabile corpus
nunc tegis unius, mox es tectura duorum,
signa tene caedis pullosque et luctibus aptos
semper habe fetus, gemini monumenta cruoris."

dixit et aptato pectus mucrone sub imum
incubuit ferro, quod adhuc a caede tepebat.
vota tamen tetigere deos, tetigere parentes;
nam color in pomo est, ubi permaturuit, ater,
quodque rogis superest, una requiescit in urna.
praelatus 3 + Dat.: ausgezeichnet vor
continguus 3: angrenzend, benachbart
teneo 2: hier bewohnen
murus coctilis: Backsteinmauer
taedae iure coire: sich in rechtmäßiger Ehe verbinden
ex aequo: in gleicher Weise
captis mentibus: in liebeerfüllten Herzen
nutus, us: Wink
quoque = et quo (magis)
findo 3, fidi, fissus: spalten
tenuis, e: dünn
rimam ducere: einen Riß bekommen
murmur, uris: Murmeln, Raunen
blanditia, ae: Schmeichelworte
consisto 3: sich hinstellen
in vices: in wiederholtem Wechsel
capto 1: greifen, hier einatmen
quantum erat?: was wäre es denn Großes gewesen?
osculum, i: Kuß
diversus 3: voneinander getrennt
nequiquam: vergeblich
contra: auf die andere Seite
pruinosus 3: voll Reif, bereift
radius, i: Strahl
sicco 1: trocknen
fores, ium: Tür
neve: und damit nicht
spatior 1: spazieren gehen
bustum, i: Leichenbrandstätte, Grab
niveus 3: schneeweiß
uber, is: fruchtbar, reich
morus, i f.: Maulbeerbaum
gelidus 3: kühl, kalt
conterminus 3: benachbart
tardus 3: langsam
praecipito 1 pass. + Dat.: sich stürzen in
callidus 3: klug
cardo, inis: Riegel
adopeta vultum: mit verschleiertem Antlitz
sido 3, sedi, sessum: sich setzen
recens, tis: jüngst, unlängst, frisch
leaena, ae = lae, ae: Löwin
spumans, tis: schäumend
oblino 3, -levi, -litum: beschmieren
rictus, us: Rachen, Maul
sitim deponere: den Durst löschen
obscurus 3: finster
velamen, inis: Schleier, Umhang
sitim compescere: den Durst stillen
cruentatus 3: blutig
lanio 1: zerfetzen
amictus, us: Schleier, Umhang
serius: später
pulvus, eris: Staub
expallesco 2: völlig erbleichen
tingo 3, tinxi, tinctum: benetzen
nocens, tis: schuldig
perimo 3: vernichten, töten
divello 3: zerreißen
viscera, orum: Eingeweide
morsus, us: Biß
rupes, is: Felsen
timidi est (gen. poss.): es ist Sache ...
haustus sanguinis accipere: Blut trinken
quoque...ferrum = et ferrum, quo
accingo 3: umgürten
ilia, um: Unterleib, Eingeweide
ferveo 2: sieden, hier rauchen
resupinus 3: zurückgebogen
humo: auf dem Boden
cruor, oris: Blut
emico 1: hier emporspritzen
vitiatus 3: beschädigt
fistula, ae: Wasserrohr
strideo 2: zischen, rauschen, sausen
foramen, inis: Loch, Öffnung
longas aquas: einen Srahl Wasser
fetus, us f.: Frucht
adspergo 3: besprengen
madefacio M: naß machen
morum, i: Maulbeere
vito 1: vermeiden
gestio 4 + Inf.: begehren, verlangen
ut ... sic: zwar ... aber
haereo 2: stehen bleiben
tremebundus 3: zitternd
buxus, i f.: Buchsbaum
pallidus 3: bleich
instar + Gen.: gleich wie
aequor, oris n.: Meer(esoberfläche)
exiguus 3: schwach, dünn
stringo 3: vorbeistreifen
percutio M: erschüttern, hier schlagen
plangor, oris: Klagen
lacertus, i: Oberarm
laniata comas: mit zerrauften Haaren
suppleo 2: wieder anfüllen
adimo 3: wegnehmen
vultus iacentes: gesenktes Antlitz
a morte gravatus: todesmüde
recondo 3: wieder bergen, wieder schließen
ebur, oris: Elfenbein
in vulnera: zum Todesstreich
letum, i: Tod
revello 3: heraus-, entreißen
multum miseri = miserrimi
novissimus 3: der letzte
compono 3: hier beisetzen
tumulus, i: Grab(hügel)
ramus, i: Zweig
tego 3: bedecken, beschatten
pullus 3: dunkelfarbig
geminus 3: beide
apto 1: passend machen, hier ansetzen
pectus sub imum: unten an der Brust
mucro, onis: Dolch(-spitze)
incumbo 3: hier sich stürzen (+ Dat.: in)
tepeo 2: warm sein
permaturesco 1: völlig reif werden
rogum, i: Scheiterhaufen

Fußnoten:
(1)
Semiramis, idis: sagenhafte Königin, Erbauerin von Babylon
(2)
Aurora, ae: (Göttin des) Morgenrots
(3) Ninus, i: Gatte der Semiramis, König von Babylon

Hosted by www.Geocities.ws

1