Midas
Ovid, metamorphosen XI, 85-193

Dieser Text kann alternativ auch als skandierte Originalversion aufgerufen werden!

Orpheus, der die Verehrung des Gottes Bacchus in Thrakien eingeführt hatte, wird von rasenden Mänaden getötet. Zur Strafe verwandelt Bacchus diese in Bäume. Er verläßt aber auch die ihm nun verhaßte Gegend.

Nec satis hoc Baccho est, ipsos quoque deserit agros
cumque choro meliore sui vineta Timoli
Pactolonque petit, quamvis non aureus illo
tempore nec caris erat invidiosus harenis.
hunc adsueta cohors, satyri bacchaeque, frequentant,
at Silenus abest: titubantem annisque meroque
ruricolae cepere Phryges vinctumque coronis
ad regem duxere Midan, cui Thracius Orpheus
orgia tradiderat cum Cecropio Eumolpo.
qui simul agnovit socium comitemque sacrorum,
hospitis adventu festum genialiter egit
per bis quinque dies et iunctas ordine noctes,
et iam stellarum sublime coegerat agmen
Lucifer undecimus, Lydos cum laetus in agros
rex venit et iuveni Silenum reddit alumno.
Huic deus optandi gratum, sed inutile, fecit
muneris arbitrium gaudens altore recepto.
ille male usurus donis ait 'effice, quicquid
corpore contigero, fulvum vertatur in aurum.'
adnuit optatis nocituraque munera solvit
Liber et indoluit, quod non meliora petisset.
laetus abit gaudetque malo Berecyntius heros
pollicitique fidem tangendo singula temptat
vixque sibi credens, non alta fronde virentem
ilice detraxit virgam: virga aurea facta est;
tollit humo saxum: saxum quoque palluit auro;
contigit et glaebam: contactu glaeba potenti
massa fit; arentis Cereris decerpsit aristas:
aurea messis erat; demptum tenet arbore pomum:
Hesperidas donasse putes; si postibus altis
admovit digitos, postes radiare videntur;
ille etiam liquidis palmas ubi laverat undis,
unda fluens palmis Danaen eludere posset;
vix spes ipse suas animo capit aurea fingens
omnia. gaudenti mensas posuere ministri
exstructas dapibus nec tostae frugis egentes:
tum vero, sive ille sua Cerealia dextra
munera contigerat, Cerealia dona rigebant,
sive dapes avido convellere dente parabat,
lammina fulva dapes admoto dente premebat;
miscuerat puris auctorem muneris undis:
fusile per rictus aurum fluitare videres.
Attonitus novitate mali divesque miserque
effugere optat opes et quae modo voverat, odit.
copia nulla famem relevat; sitis arida guttur
urit, et inviso meritus torquetur ab auro
ad caelumque manus et splendida bracchia tollens
'da veniam, Lenaee pater! peccavimus' inquit,
'sed miserere, precor, speciosoque eripe damno!'
mite deum numen: Bacchus peccasse fatentem
restituit pactique fide data munera solvit
'ne' ve 'male optato maneas circumlitus auro,
vade' ait 'ad magnis vicinum Sardibus amnem
perque iugum nitens labentibus obvius undis
carpe viam, donec venias ad fluminis ortus,
spumigeroque tuum fonti, qua plurimus exit,
subde caput corpusque simul, simul elue crimen.'
rex iussae succedit aquae: vis aurea tinxit
flumen et humano de corpore cessit in amnem;
nunc quoque iam veteris percepto semine venae
arva rigent auro madidis pallentia glaebis.
Ille perosus opes silvas et rura colebat
Panaque montanis habitantem semper in antris,
pingue sed ingenium mansit, nocituraque, ut ante,
rursus erant domino stultae praecordia mentis.
nam freta prospiciens late riget arduus alto
Tmolus in ascensu clivoque extensus utroque
Sardibus hinc, illinc parvis finitur Hypaepis.
Pan ibi dum teneris iactat sua carmina nymphis
et leve cerata modulatur harundine carmen
ausus Apollineos prae se contemnere cantus,
iudice sub Tmolo certamen venit ad inpar.
Monte suo senior iudex consedit et aures
liberat arboribus: quercu coma caerula tantum
cingitur, et pendent circum cava tempora glandes.
isque deum pecoris spectans 'in iudice' dixit
'nulla mora est.' calamis agrestibus insonat ille
barbaricoque Midan aderat nam forte canenti
carmine delenit; post hunc sacer ora retorsit
Tmolus ad os Phoebi: vultum sua silva secuta est.
ille caput flavum lauro Parnaside vinctus
verrit humum Tyrio saturata murice palla
instructamque fidem gemmis et dentibus Indis
sustinet a laeva, tenuit manus altera plectrum;
artificis status ipse fuit. tum stamina docto
pollice sollicitat, quorum dulcedine captus
Pana iubet Tmolus citharae submittere cannas.
Iudicium sanctique placet sententia montis
omnibus, arguitur tamen atque iniusta vocatur
unius sermone Midae; nec Delius aures
humanam stolidas patitur retinere figuram,
sed trahit in spatium villisque albentibus inplet
instabilesque imas facit et dat posse moveri:
cetera sunt hominis, partem damnatur in unam
induiturque aures lente gradientis aselli.
ille quidem celare cupit turpique pudore
tempora purpureis temptat relevare tiaris;
sed solitus longos ferro resecare capillos
viderat hoc famulus, qui cum nec prodere visum
dedecus auderet, cupiens efferre sub auras,
nec posset reticere tamen, secedit humumque
effodit et, domini quales adspexerit aures,
voce refert parva terraeque inmurmurat haustae
indiciumque suae vocis tellure regesta
obruit
et scrobibus tacitus discedit opertis.
creber harundinibus tremulis ibi surgere lucus
coepit et, ut primum pleno maturuit anno,
prodidit agricolam: leni nam motus ab austro
obruta verba refert dominique coarguit aures.
chorus, i: Schar
vinetum, i: Weingarten
Timolus, i: Gebirge in Lydien
Pactolus, i: goldführender Fluß
aureus 3: hier goldhaltig
invidiosus 3: beneidenswert
adsuetus 3: gewöhnlich
cohors, tis: hier Gefolge
frequento 1: umschwärmen
titubo 1: wackeln, schwanken
merus, i: Wein
ruricola, ae: Bauer
coronis vincire: bekränzen
Cecropius 3: athenisch
Eumolpus, i: E., ein Athener
simul: sobald
genialiter: fröhlich
sublimis, e: hochwandelnd
cogo 3: hier beschließen
alumnus, i: Zögling
inutilis, e: verderblich
altor, oris: Erzieher, Ernährer
male uti: schlechten Gebrauch machen
fulvus 3: dunkelgelb, braun
vertor 3: hier verwandeln
adnuo 3: zunicken
optatum, i: Wunsch
solvo 3: hier einlösen
indolesco 3: sich betrüben
Ber. heros = Minos
policitum, i: Versprechen
frons, dis: Laub
vireo 2: grün sein
ilex, icis: Steineiche
humo: vom Boden
pallesco 3: hier goldgelb werden
glaeba, ae: Erdscholle
massa, ae: hier Goldklumpen
arens, tis: trocken, dürr
arista, ae: Ähre
messis, is: Ernte
demo 3: hier herabnehmen
pomum, i: hier Apfel
postes, ium: Türe
radio 1: Strahlen werfen
palma, ae: Hand(fläche)
eludo 3: hier täuschen
fingo 3: hier vorstellen
minister, tri: Diener
exstruo 3: aufhäufen
daps, dapis: Speise
torreo 2: rösten
frux, gis: Getreide
rigeo 2: starr/fest sein
convello 3: zerreißen, zerbeißen
parare + inf.: wollen
lammina fulva: Goldblech
premo 3: bedecken, überziehen
misceo 2: mischen
fusilis, e: flüssig
rictum, i: Rachen, offener Mund
attonitus 3: bestürzt
voveo 2: hier wünschen
relevo 1: erleichtern, stillen
aridus 3: trocken, brennend
guttur, ris: Kehle
invisus 3: verhaßt
torqueo 2: hier peinigen
splendidus 3: glänzend
bracchium, i: Arm
Lenaeus, i: Beiname des Bacchus
speciosus 3: glänzend
damnum, i: Schaden
mitis, e: mild
restituo 3: erlösen
male: zum Unheil
circumlino 3: beschmieren
Sardes, ium: Sardes (Fluß)
iugum Lydum: lyd. Bergkamm
viam carpere: den Weg nehmen
ortus, us: Ursprung
spumiger 3: schäumend
qua: wo
subdo 3: untertauchen
eluo 3: abwaschen, abspülen
tingo 3: färben
vena, ae: Metallader
rigeo 2: starr/fest sein
madidus 3: feucht
palleo 2: hier glänzen
glaeba, ae: hier Flußsand
perosus opes: voll Haß gegen den Reichtum
pinguis, e: fett; töricht
praecordia, orum: Zwerchfell, Herz
freta, orum: Meer
extensus 3: sich ausstreckend
Hypaepa, ae: eine Stadt
tener 3: jugendlich
iacto 1: hier anpreisen
ceratus 3: mit Wachs verbunden
modulor 1: nach dem Takt spielen
(h)arundo, inis: Flöte, Pfeife
contemno 3: verachten
quercus, us : hier Eichenlaub
caerul(e)us 3: dunkel
pendeo 2: herabhängen
cavus 3: hohl
tempus, oris: Schläfe
calamus, i: Rohrpfeife
agrestis, e: ländlich
insono 1: blasen, spielen
delenio 4: bezaubern, ergötzen
ora retorquere: Gesicht hinwenden
Parnasis, idis f.: vom Parnaß
humum verrere: den Boden fegen
saturo 1: sättigen; färben
murex, icis: Purpur(schnecke)
instructus 3: geschmückt
fides, is: (Zither-) Saite
gemma, ae: Edelstein
dens Indus: Elfenbein
plectrum, i: Schlägel
status, us: Stellung
stamina sollicitare: Saiten schlagen
pollex, icis: Daumen
submitto 3: hier unterordnen
canna, ae: Rohr, Schilf
mons, tis: hier Berggott
arguo 3: tadeln
Delius, i: der Delier = Apollo
stolidus 3: dumm, töricht
in spatium: in die Länge
villus, i: zottiges Haar
albens, tis: grau
induor 3: bekommen
gradior M: schreiten
celo 1: verbergen
pudor, oris: hier Schandfleck
tiara, ae: Mütze
relevo 1: hier verhüllen
reseco 1: scheren
dedecus, oris: Schandmal
sub auras efferre: ausplaudern
retico 3: verschweigen
secedo 3: sich abseits begeben
inmurmuro 1: hineinflüstern
hausta terra: aufgegrabene Erde
indicium suae vocis: seine verräterischen Worte
tellurem regerere: Erde zuschütten
obruo 3: bedecken
scrobis, is: Grube
operio 4: zudecken
creber 3: dicht
harundo, inis: Rohr
lucus, i: Hain
maturesco 3: heranreifen
auster, ri: Südwind
coarguo 3: verraten

Hosted by www.Geocities.ws

1