Daedalus und Ikarus
Ovid, metamorphosen III, 183-235

Dieser Text kann alternativ auch als skandierte Originalversion aufgerufen werden!

Daedalus interea Creten longumque perosus
exilium(1) tactusque loci natalis amore
clausus erat pelago. 'terras licet' inquit 'et undas
obstruat: et caelum certe patet; ibimus illac:
omnia possideat, non possidet aera Minos(2).'
dixit et ignotas animum dimittit in artes
naturamque novat. nam ponit in ordine pennas
a minima coeptas, longam breviore sequenti,
ut clivo crevisse putes: sic rustica quondam
fistula disparibus paulatim surgit avenis;
tum lino medias et ceris alligat imas
atque ita conpositas parvo curvamine flectit,
ut veras imitetur aves. puer Icarus una
stabat et, ignarus sua se tractare pericla,
ore renidenti modo, quas vaga moverat aura,
captabat plumas, flavam modo pollice ceram
mollibat lusuque suo mirabile patris
impediebat opus. postquam manus ultima coepto
inposita est, geminas opifex libravit in alas
ipse suum corpus motaque pependit in aura;
instruit et natum 'medio' que 'ut limite curras,
Icare,' ait 'moneo, ne, si demissior ibis,
unda gravet pennas, si celsior, ignis adurat:
inter utrumque vola. nec te spectare Booten
aut Helicen(3) iubeo strictumque Orionis(4) ensem:
me duce carpe viam!' pariter praecepta volandi
tradit et ignotas umeris accommodat alas.inter opus monitusque genae maduere seniles,
et patriae tremuere manus; dedit oscula nato
non iterum repetenda suo pennisque levatus
ante volat comitique timet, velut ales, ab alto
quae teneram prolem produxit in aera nido,
hortaturque sequi damnosasque erudit artes
et movet ipse suas et nati respicit alas.
hos aliquis tremula dum captat harundine pisces,
aut pastor baculo stivave innixus arator
vidit et obstipuit, quique aethera carpere possent,
credidit esse deos. et iam Iunonia laeva
parte Samos(5) (fuerant Delosque Parosque relictae)
dextra Lebinthos erat fecundaque melle Calymne,
cum puer audaci coepit gaudere volatu
deseruitque ducem caelique cupidine tractus
altius egit iter. rapidi vicinia solis
mollit odoratas, pennarum vincula, ceras;
tabuerant cerae: nudos quatit ille lacertos,
remigioque carens non ullas percipit auras,
oraque caerulea patrium clamantia nomen
excipiuntur aqua, quae nomen traxit ab illo.
at pater infelix, nec iam pater, 'Icare,' dixit,
'Icare,' dixit 'ubi es? qua te regione requiram?'
'Icare' dicebat: pennas aspexit in undis
devovitque suas artes corpusque sepulcro
condidit, et tellus(6) a nomine dicta sepulti.
perosus 3 + Akk.: von Haß erfüllt
pelagus, i n.: Meer
obstruo 3: versperren
illac: dort
animum dimittere in +Akk.: sich mit etwas beschäftigen
clivus, i: Abhang
fistula rustica: Hirtenflöte
dispar, is: ungleich
avena, ae: Rohr
linum, i: Faden
medias, imas: ergänze pennas
imus 3: der unterste
cera, ae: Wachs
alligo 1: verbinden
curvamen, inis: Krümmung
una: hier dabei
tracto 1 + Akk.: hier spielen mit
renidens, tis: freudestrahlend
vagus 3: unstet
capto 1: zu fassen versuchen
pluma, ae: Flaumfeder
pollex, icis m.: Daumen
opifex, cis: Handwerker
libro 1: ins Gleichgewicht bringen
instruo 3: unterweisen
limes, itis m.: hier Bahn
demissus 3: tief
gravo 1: schwer machen
celsus 3: hoch
aduro 3: versengen
praeceptum, i: Anleitung, Anweisung
(h)umerus, i: Schulter
accomodo 1: anpassen
monitus, us: Ermahnung
gena, ae: Wange
madesco 3: feucht werden
levo 1: erleichtern, hier emporheben
ales, is: Vogel
tener 3: zart
produxitt = duxit
nidus, i: Nest
damnosus 3: unheilvoll
harundo, inis: Angelrute
baculum, i: Stock, Stab
stiva, ae: Pflugsterz
arator, oris: Bauer
obstipesco 3: staunen
quique = et qui
fecundus 3: reich an
mel, mellis n.: Honig
volatus, us: Flug
rapidus 3: hier glühend heiß
odoratus 3: duftend
vinculum, i: hier Bindemittel
tabesco 3: schmelzen
quatio 3: schütteln
remigium, i: Ruderwerk der Flügel
careo 2 + Abl.: entbehren
percipio M: aufnehmen können
caeruleus 3: blau
excipio M: aufnehmen
devoveo 2: verfluchen
condo 3: hier bestatten
sepelio 4: begraben

Fußnoten:
(1) Daedalus hatte in Athen seinen Neffen Perdix, der auch sein hochbegabter Lehrling war, aus Neid über dessen Erfindungen getötet, war wegen Mordes verurteilt worden und nach Kreta zu König Minos geflohen.

(2) Minos bat, um seinen Anspruch auf die Herrschaft über Kreta zu rechtfertigen, den Meeresgott, daß er einen Stier den Fluten entsteigen lasse, den er dann Poseidon/Neptun opfern wollte. Allerdings war dieser Stier ein derartiges Prachtexemplar, daß Minos sich entschloß, ihn seiner Herde einzuverleiben und ein weniger schönes Tier zu opfern. Aus Zorn darüber ließ Poseidon/Neptun den Stier rasend werden und Pasiphae, die Gattin des Königs Minos, in Liebe zu dem Tier entbrennen. Daedalus bastelte der Pasiphae ein Kostüm, so daß sie mit dem Stier verkehren konnte und schließlich gebar sie den Minotauros, ein Ungeheuer, das halb Stier-, halb Menschengestalt besitzt. Für dieses Wesen baute Daedalus das berühmte Labyrinth.
(3) Bootes, Helike und Orion waren die zur Orientierung der Seefahrer wichtigsten Sternbilder der Antike.

(4) Im Sternbild wird Orion mit gezücktem Schwert dargestellt.
(5) Iunonia Samos: die der Iuno heilige Insel Samos; dort war nach der Überlieferung die Göttin geboren.

(6) tellus meint hier die Insel Icaria, die heute noch so heißt.

Hosted by www.Geocities.ws

1