Clubhistorie vanaf 1927 - tot heden.
Een kroniek over de oprichting van Dussense Boys en de verdere verwikkelingen vanaf 1927 tot heden, gebaseerd op aanwezige bronnen bij club, KNVB en NKS, alsmede algemeen archief- en literatuuronderzoek in Streekarchief Lan van Heusden en Altena, mondelinge overlevering van "de eerste leden" en interviews met (oud-) bestuursleden en leden.
Oorsprong van de vereniging
Wat voorafging
Dussen omstreeks 1927
Omstreeks 1927, het oprichtingsjaar van Dussense Boys, bestaat Dussen uit een viertal aaneengeschakelde buurtschappen, gelegen aan de boorden van het riviertje De Dusse en aan de Rommegatse -/Kornse Dijk. Meest oostelijk aan de Dusse, ligt het buurtschap dDe Baan met tevens de Hillsche Kade en ter hoogte van het kasteel bevindt zich het Binneneind, Sloteind en Hoek. In vroeger tijden vormden zij gezamelijk - met hun Voor- en Achterstraat langs het water - de kern van het ambacht Muilkerk.
Aan de Rommegatse-/Kornse Dijk zijn de buurtschappen Dussen Sluis en Dussen Korn gelegen, welke van oost naar west door de Diebracht, Molenstraat (thans Molenkade) en de Voorste - en Achterste Hoek (thans Muilkerk doch in de zestiende eeuw Lange Straet genoemd) verbonden zijn met de Baan en Dussen Binnen/Kasteel. Dussen Korn vindt tevens aansluiting met Dussen Binnen/Kasteel via het Kornsepad, welke dwars door het Noordeveld voert (thans Noordeveldseweg).
De Kornse Dijk - van Dussen naar Werkendam - werd in 1461 opgeworpen om een gedeelte van het bij de St. Elisabethsvloed van 1421 grotendeels verzwolgen ambacht Munsterkerk te beschermen tegen het buitenwater. De Kornse Dijk sluit aan op de noordelijke (Oude) Maasdijk of Zuiderbroeksedijk van Eethen-Meeuwen naar Dussen, in Dussen Rommegatsedijk genoemd, welke in 1927 nog niet afgegraven is. De oorsprong van de naam Rommegat is niet feitelijk bekend, maar de suggestie dat het wellicht een verbastering van "Het Roomse Gat" zou kunnen zijn vanwege de concentratie van katholieke instituten aldaar gevestigd is niet waarschijnlijk omdat de vermelding reeds dateert van ver v��r de bouw van de Rooms-katholieke pastorie, - klooster, - internaat en - meisjesschool aldaar.
Zuidelijk van de Rommegatsedijk, tegenover de Diebracht, liggen de Meijerswerf en meer naar de kern van Dussen toe Jufrouwweide. Ter hoogte van de Sluis, aan zuidkant van de dijk, liggen het Groot - en Klein Eiland. Deze gebieden zijn pas na het graven van de Bergsche Maas tot de gemeente Dussen gaan behoren, tot 1908 maakten ze deel uit van de gemeentes Capelle en Waspik.
In de zeventiende eeuw (1679) is een gebied buitendijks de Kornse Dijk ingedijkt: De Zuidhollandsche Polder. De Hoge Dijk (thans Oude Zeedijk) is nog een restant van deze ringdijk. Langs de Kornsche Gantel werd de Kornsche Buitenkade opgeworpen en op de andere oever, op de grens met de gemeente Emmickhoven, de Schenkeldijk. Voor de ontsluiting van de polder werden de Nieuwe Steeg en Kalversteeg aangelegd en met elkaar verbonden door de Cortveldsesteeg. Deze wegen vonden in 1811 en 1812 aansluiting op de, als onderdeel van de Grote Weg nr. 2, nieuw aangelegde weg "der eerste klasse", de oude Napoleonweg van Breda naar Gorinchem, welke in noord-zuid richting de polder doorsneed. Voor het aanleggen van het laatste stuk van deze noord-zuid doorgangsroute werd zelfs nog een bataljon Spaanse krijgsgevangen ingezet.
De Oude Straat, eertijds Het Oude Straetken genoemd, lag al ver v��r de bedijking in deze polder en vormde oorspronkelijk het verlengstuk van de binnendijks gelegen Lange Straet. De Oude Straat verschafte toegang tot de gorzen met prachtige namen zoals: De Hoecxkens, De Goey Poort, Het Staecxken, De Landen Zuyt Sijde van Straetgen, Den Kleijnen Peerenboom, Voochts ofte Fockxwerf, Den Grooten Peerenboom, De Verckensjacht, Grooten en Kleynen Brasser, Raimdonckweer, Den Langenwerf met Den Aenwas die zich later zal ontwikkelen tot Capel- of Molenwerf en Wyfvliet, Den Rijetwerf ende Roode Camer, Staekenborgh, allen zuidelijk van de Oude Straat en De Laer (met het Laarhuisje), De Waerdekens, Den H.Geest tot Dordrecht, Slobben Burgh, Den Langen Camp, Baeijen Poel, Witers Koijen, Bregten, De Cornse Weeren, Neel van Dycx werf, Conyncx Corn ofte Boerenverdriet, Jan Reijeren-velt, Den Gysbert, Den Bleeck Waart, allen noordelijk van de Oude Straat.
Tussen de Oude Straat en de Nieuwe Steeg liep een verbindingsweg, de Kerksteegh. In de nabijheid hiervan lagen percelen met namen zoals Kerckhof en Kerckeland. Deze vermeldingen op oude kaarten hebben met elkaar gemeen dat ze verwijzen naar de vroegere aanwezigheid van een kerk daar ter plaatse.
Tot aan de ruilverkaveling in de zestiger jaren van de vorige eeuw, lag tussen de Oude Straat en Kalversteeg, ongeveer vijfhonderd meter buitendijks aan het watertje Middeltje, een keurig afgebakend perceeltje met daarop het Laarhuisje, gebouwd in 1874 bij de aanleg van een algemene begraafplaats aldaar. Dit kerkhof in de polder werd echter nimmer als zodanig gebruikt, zodat het perceel na verloop van tijd de oorspronkelijke landbouwbestemming terugkreeg. Het Laarhuisje bleef echter staan. De aanleg van een kerkhof op die bewuste plek in de polder is vermoedelijk uit pi�teitsoverwegingen omdat hier v��r de St.Elisabethsvloed waarschijnlijk het kerkhof met de parochiekerk van Munsterkerk gelegen was.>
Beschermd achter de Kornse - en Rommegatse Dijk liggen de polders Klein Zuideveld, westelijk van de Molenstraat (thans Molenkade) waar nu het centrum van Dussen zich bevindt, en Groot Zuideveld en Zuiderbroek, oostelijk van de Molenstraat. Deze polders zijn dan nog volledig onbebouwd. Het Klein Zuideveld is waarschijnlijk zelfs een ietwat "ruig" gebied omdat het in de volksmond wordt aangeduid als de Rimboe. De polders worden van oost naar west doorsneden door het stroompje het Middeltje. Hieraan staat ook de watermolen Het Zuideveld, welke de waterstand in de polders regelt. Ten noorden van De Dussen en het kasteel ligt de polder Het Noordeveld met de Kornsche - of Vierbansche Boezem met z'n wipwatermolens welke zorgen voor de afwatering.
Vanaf De Sluis, parallel aan de Molenstraat (thans Molenkade), ligt het Zandpad en richting de Bergsche Maas, langs de Dussensche Gantel, loopt de Loswal. De Dussensche Gantel is zeer waarschijnlijk de oorspronkelijke Middelt van v��r de St. Elisabethsvloed, die later is samengevloeid met De Dusse waarvan de bedding zich n� de vloed meer in zuidelijke richting verlegd had. Alleen de Dijk - toen Ouden Zeedijk geheten - kent een klinkerbestrating. De Korn en de Molenstraat zijn geplaveid met het zogenaamde brik; een fietsband-onvriendelijke steenslagsoort. De overige straten zoals Kerkstraat, Binnen, Hoek en Diebracht zijn veelal grindwegen.
Sinds 1921 beschikt men over electriciteit. Water put men nog uit de pomp op 't erf, uit De Dusse of de Vloeisloot welke ten zuiden parallel aan de Dijk (thans Dorpsstraat) loopt. De auto begint na 1914 een minder ongewoon verschijnsel te worden, alhoewel in Dussen het bezit ervan nog beperkt blijft tot enkele notabelen zoals de dokter, de notaris, de pastoor e.d. Ook de stoomfiets (motorfiets) was slechts voor een enkeling weggelegd. Jan Modaal gebruikt de gewone fiets of stapt op de autobus waarvan een veelvoud van ondernemingen begin twintiger jaren het levenslicht ziet.
Het gehele dorp Dussen heeft in 1930 in totaal omstreeks 1.500 inwoners, waarvan tweederde deel katholiek en eenderde protestant-christelijk. In Dussen Binnen is de hervormde kerk en de openbare lagere school - met protestante inslag - gevestigd. Hoofd der school is Petrus Adrianus Michael die bij het opheffen van de school in 1934 eervol ontslag wordt verleend. De opheffing was het gevolg van de concurrentie van de school met de bijbel. In Den Hoek (thans Muilkerk) staat de gereformeerde kerk met daarnaast een school - geopend op 30 maart 1906 - waar het christelijke deel van de bevolking van Dussen onderwijs geniet van hoofdonderwijzer Hendrik Boender.
Het centrum van Dussen is aan De Sluis waar de Rooms-katholieke kerk zich bevindt. De meisjes van katholieke huize gaan, sinds de stichting van een aparte rooms-katholieke meisjesschool medio negentiende eeuw naast het klooster, bij de nonnen in 't Rommegat naar school. De rooms-katholieke jongens naar de openbare school - met katholieke inslag - aan De Dijk zo'n beetje tussen de buurtschappen Sluis en Korn in. Begin twintiger jaren verrijst echter een nieuwe rooms-katholieke jongensschool in de Dorpsstraat, meer in de nabijheid van De Sluis. De openbare jongensschool met katholieke inslag wordt gesloten; de meesters A.B. van Gool en H.A.S. Simonis verhuizen mee. Ook het hulppostkantoor - met telefoonkantoor - is aan de dijk gevestigd, halverwege De Krekeldraai en De Putten.
De hoofdzakelijk mannelijke beroepsbevolking is overwegend werkzaam in de agrarische- of aanverwante sector, zelfstandig of als arbeider. De vlasverwerkende industrie is dan al op zijn retour. Begin twintigste eeuw was dit nog een belangrijke industrie in Dussen. In 1907 waren er negen bedrijven met in totaal 39 arbeiders. Belangrijker voor de werkgelegenheid zijn de klompenmakerijen die aan velen uit Dussen een bestaan verschaffen. In 1909 is Dussen 'n klompenmakerscentrum in Brabant. In de zestien klompenmakerijen die Dussen rijk is, zijn maar liefst 47 arbeiders actief. In 1913 richtte men aan De Dijk, naast de plaats waar later de R.K. Jongensschool wordt gebouwd, nog een nieuwe klompenfabriek (Merxs) op. Verder waren er nog de sigarenmakers, die vooral op thuiswerk waren aangewezen sinds in 1888 de sigarenfabriek van Willem Hofmans aan de Dijk afbrandde en enige jaren later door eigenaar Anthonie Hofmans werd gesloopt.
Daarnaast is N.V. Papierfabriek Maasmond bij Keizersveer een belangrijk werkgever in de streek; in1939 zijn er ruim 400 arbeiders te werk gesteld. Door bemiddeling van Harry van Daalen, leidinggevende bij de Maasmond en woonachtig aan de Korn, levert Dussen 'n belangrijk contingent van deze werknemers, net als Hank en Raamsdonksveer.
In 1927 zijn in Nederland de gevolgen van de economische crisis nog niet echt merkbaar. In de zomer van 1929 zijn er bijvoorbeeld slechts achttienduizend werklozen. Pas in 1931 begint de werkloosheid sterk toe te nemen vooral ook omdat de Nederlandse regering fel gekant is tegen devaluatie van de gulden. De werkloosheid stijgt in de jaren daarna onrustbarend tot drie- � vierhonderdduizend. Pas in 1939 treedt enige verbetering op.
Dussen is in die tijd ook al rijk gezegend met een grote verscheidenheid aan middenstanders in de vorm van: bakkers, slagers, smederijen, schoen- en kleermakers, aannemers, kolen- en aardappelhandelaren en zelfs bierhandelaren, etc. Talrijk zijn de caf�'s in het dorp met illustre namen zoals: Boerendans van Adriaan van den Broek tevens voorzien van ��n van de vier brievenbussen in Dussen, Harten Aas van Louwke Vermeulen, De Posthoorn ook met brievenbus, Hotel van Beurden - waar de botermijn werd gehouden -, Hotel de Zwaan van Wim Heessels die daarvoor het aan de overkant van de straat gelegen De Gouden Leeuw had uitgebaat, met daar tegenover de Herberg met Raadkamer - waar de Gemeenteraad pleegde samen te komen - van Jacobus de Wit. De Koppelpaarden van Koos Leemans, Het bierhuis Den Blikken Emmer, Het Bruine Paard, De Halve Maen van Jeanne de Wit, De Koperen Kan, Het Wapen van Noord Brabant van Jan van Dijk (Jan van Sientje), Het Wapen van Dussen van Jan Boer, De Drie Pellikanen van Willemke Dekker (Willem van Neelen), Het Haasje, De Gouden Klomp van Jacobus van Wijnen, De Roskam in de Kerkstraat en de herberg van Lammert de Rooij in Dussen Binnen tegenover korenmolen De Gunst. In veel gevallen wordt het caf�bedrijf uitgeoefend in samenhang met het boerenbedrijf. In deze caf�'s speelt zich het volksvermaak af. Er wordt gebiljart en gekaart en gedronken natuurlijk, tijdens de kermis en niet te vergeten na afloop van de jaarlijkse Athoniusprocessie, waarbij het drankgebruik nog wel eens wilde ontaarden.
Vrije tijd is in het begin van de eeuw een voorrecht van de elite. De vrije zaterdagmiddag en de 48-urige werkweek is met de invoering van de Arbeidswet van 1919 dan wel een feit, maar de werkdagen zijn nog lang. Omstreeks de dertiger jaren verwerft men het recht op een aantal vakantiedagen.
De "vrije" zondag wordt vooral beheerst door kerkgang. Het katholieke deel gaat om zes uur 's morgens ter communie en om acht uur naar de Vroegmis of om tien uur naar de Hoogmis. 's Middags is er om twee uur Het Lof en om vijf uur afwisselend Heilige Familie (voor mannen en jongens) of Mariacongregatie (voor dames en meisjes). Voor het christelijk deel van de bevolking gelden vergelijkbare frequenties voor kerkgang.
Het dagelijks bestuur van Dussen wordt in die tijd uitgeoefend door burgemeester J.J.H. Snijders - welke tevens als gemeentesecretaris fungeert - bijgestaan door twee wethouders: T.A. van der Pluijm en J. van Steen en gemeenteontvanger J.H. Kamp. Dhr. J.R. Rietstra oefent het notariaat uit in Dussen en E.J.M. Janssens de Horion is sinds 1912 pastoor van de Rooms-katholieke parochie Onze Lieve Vrouwe Geboorte, geassisteert door kapelaan G.J.M. van Groeningen, terwijl J.J. Kuipers als predikant van de hervormde kerk en J.M. Spier als herder van de gereformeerde kerk fungeert. De geneeskundige zorg is in handen van dokter De Boer, in de raadsvergadering van 19 april 1927 benoemd als opvolger van Dr. de Groot, en veldwachter Spiegels, later Keller, waakt over de veiligheid in Dussen.
Het verenigingsleven beperkt zich vooralsnog tot sociaal-religieuze instellingen zoals de St. Vincentiusvereniging, opgericht 1 januari 1863, welke zich bemoeit met de armenzorg, De rooms-katholieke mannenvereniging Ons Belang, opgericht op 9 januari 1906, een organisatie die de zedelijkheid, drankbestrijding, godsdienstige ontwikkeling en sociale aktie ter harte ging. Ook belangenverenigingen zoals de Dussensche Geitenfokvereniging en de rooms-katholieke werkliedenvereniging St. Wernerus waren actief. Op ontspanningsgebied kon men kiezen uit de kegelclub Utile Dulei, die reeds in 1906 een kegelbaan bezat achter in de tuin van caf� Kamp (thans Koppelpaarden), Fanfare Wilhelmina, opgericht in 1897, de biljartvereniging. Dansverenigingen en de rooms-katholieke toneelvereniging Ons Vermaak kwamen pas wat later van de grond, net als de beleggersverniging De Gelukzoekers in Hotel Heessels.
Meer over de geschiedenis van Dussen in te vinden op de website van het geslacht Lensvelt onder Streekhistorie
Oorsprong van de voetbalsport
Voetbal, of een vroege vorm ervan, werd al gespeeld toen de geschiedenis voor het eerst werd opgetekend, maar archeologisch onderzoek heeft aangetoond dat de beoefening van het spel nog veel verder terug gaat. Op oud-Egyptische voorwerpen zijn personen afgebeeld die tegen een bal schieten. Eenzelfde soort afbeelding was op een Griekse vaas geschilderd en in de Bijbel wordt enkele malen gerefereerd aan voetbal. De Mongolen keken de kunst van het spel af bij de Chinezen waar het voetbal Zu-Gu genoemd werd. De Chinezen introduceerde het bovendien in Japan die vooral het onderdeel "balletje hooghouden" cultiveerden. Ook de indianen in Noord-Amerika waren fanatieke beoefenaars en zelfs in een aantal Europese landen werd voetbal al heel vroeg gespeeld.
De oorsprong van de moderne voetbalsport ligt al voor 1850 in Engeland. In 1848 worden op initiatief van de studenten van de Universiteit van Cambridge de eerste spelregels vastgelegd van het voetbal zoals wij dat nu kennen. Op 26 oktober 1863 gevolgd door de start van het georganiseerde voetbal middels de oprichting van de Football Assocation (F.A.). In 1865 wordt het voetbal in Nederland ge�ntroduceerd door Engelse immigranten. Op 21 mei 1905 wordt de F.I.F.A. (Federation Internationale de Football Association) in het leven geroepen. Grondleggers zijn de Nederlander C.A.W. Hirschmann en de Fransman Robert Gu�rin. De Engelsen zien op dat moment nog niets in zo'n bond maar in 1906 treden ook zij alsnog toe tot de F.I.F.A.
Na 1880 verbreidt het voetbalspel zich over het vasteland van Europa. Haarlem is de eerste stad in Nederland, waar het voetbal wortel schiet. In 1879 wordt daar de Haarlemse Football Club (H.F.C.) opgericht. Vanuit Haarlem slaat het enthousiasme voor de voetbalsport over naar de Nederlandse steden en later het platteland. Sommige van de de oudste voetbalclubs van Nederland vinden hun oorsprong in cricketclubs.
De ontwikkeling van het voetbal in Brabant loopt ruim tien jaar achter bij het westen van het land. In Brabant wordt waarschijnlijk voor het eerst gevoetbald in 1890 in Den Bosch, waar het dan nog clandestien moet gebeuren omdat de jeugdige voetballers de toorn van hun ouders vrezen. Kadetten van de K.M.A. in Breda stichten in 1895 Velocitas K.M.A. Van de nu nog bekende Brabantse verenigingen zijn verder alleen Willem II (opgericht in 1896 als Tilburgia), Wilhelmina (1897) en Helmond (1899) gesticht v��r 1900.
Het voetbalspel wordt aanvankelijk alleen gespeeld door de jeugd uit de betere milieu's: HBS-ers, gymnasiasten, studenten en niet-studerende jongeren uit beter gesitueerde kringen. Voor hen is het voetbalspel meer een gezelligheidsspel dan een wedstrijdsport. Dat karakter varandert pas na 1890.
Afbeelding 1.00 Pim Mulier (1865-1954), die een belangrijke rol bij de verbreiding en vormgeving van de voetbalsport speelt. Op 14-jarige leeftijd staat hij aan de wieg van H.F.C. in Haarlem. Mulier, zoon van een grootgrondbezitter, is een sportman in hart en nieren, die de brenger en stuwer van verscheidene sporten van Engelse origine is geweest. Hij introduceert in Nederland, naast voetbal: hockey, bandy (ijshockey) en tennis.
In 1889 geeft Mulier de aanzet tot de oprichting van de Nederlandschen Voetbal- en Athletischen Bond (NVAB) met zeven clubs en � 250 leden. Daarmee is de NVAB - n� Denemarken - meteen de op ��n na oudste bond op het Europese continent. Op de tweede vergadering, op 8 december 1889 in caf� Central aan de Lange Poten in Den Haag, waarbij het Reglement wordt vastgesteld, zijn al negen clubs vertegenwoordigd: HFC, DFC, Concordia - Rotterdam, v.v. Rotterdam, Excelsior - Haarlem, HVV, Olympia - Rotterdam, RAP - Amsterdam, v.v. Amsterdam. Bovendien had Go Ahead Wageningen een adhesiebetuiging gestuurd. Het Rotterdamse Sparta dat ��n jaar daarvoor, in 1888, als cricketclub was opgericht was daar dus nog niet bij. Op 8 mei 1893 wordt koninklijke goedkeuring op de statuten verworven. Het blad Nederlandsche Sport, opgericht in 1882, fungeert in die beginjaren als officieel orgaan van o.m. de NVAB.
Lang is de atletiek niet bij de bond opgenomen geweest. Door een besluit van de algemene vergadering van 1895 maakte de atletiek niet langer deel uit van de bond, die men voortaan de Nederlandsche Voetbalbond (NVB) noemde.
De competitieindeling hield de gemoederen jarenlang bezig. Aanvankelijk was er alleen in het westen 'n eerste klasse. In 1897 werd in het oosten een eerste klasse ingesteld, in 1913 in het zuiden en in 1923 in het noorden. In 1923 kwam er in het westen een tweede eerste klasse bij en sindsdien heeft de kampioenscompetitie tot 1945 elk jaar uit vijf clubs bestaan. Dit waren allen zondagcompetities.
Pas zestien jaren n� de oprichting van de bond, op 30 april 1905, wordt door 'n Nederlands Elftal de allereerste interland gespeeld; in Antwerpen tegen de Belgen (1 - 4 winst). Alle vier de doelpunten worden gemaakt door Eddy de Neve van KMA Velocitas Breda. Hij zou in zijn interlandcarri�re (drie interlands) in totaal zesmaal scoren.
Door de voorsprong vanwege de vroege oprichting van een nationale bond is het Nederlands elftal in de beginfase tamelijk succesvol. Zowel bij de Olympische Spelen van 1908 te Londen als bij die van 1912 te Stockholm is de eindstand van het voetbaltoernooi: 1. Engeland (amateurs), 2. Denemarken, 3. Nederland.
Na 1900 ontwikkelt het voetbal zich tot een echte sport. Voetbalwedstrijden trekken publiek, kranten gaan er over schrijven. Niet alleen de elite-jeugd voetbalt, ook andere jongeren, veelal gestimuleerd door liberale notabelen, leerkrachten of anderen, die in het voetbal een mogelijkheid zien om ongewenste toestanden onder de jeugd uit de weg te ruimen. Maar er zijn ook opvoeders, die het voetbalspel verfoeien en verbieden, omdat het te ruw zou zijn.
De democratisering van de sport had verschillende oorzaken. Ten eerste was er de invoering van de Arbeidswet in 1919, waardoor arbeiders meer tijd kregen voor ontspanning. Een tweede, misschien wel belangrijker oorzaak, was de ontsluiting van de traditionele samenleving door verbeterde communicatiemiddelen, toenemende mobiliteit en toename van de welvaart. Verspreiding van een burgelijke leefstijl werd hierdoor bevorderd, en daarmee ook de sportbeoefening. Tenslotte speelde de toegenomen deelname aan het voortgezet onderwijs een niet te onderschatten rol. Juist onder leerlingen van middelbare scholen bevonden zich immers de meeste sportbeoefenaren.
Langzamerhand werden steeds meer verenigingen en bonden opgericht. Tussen 1900 en 1910 nam het aantal leden van sportorganisaties in Nederland dan ook toe van circa 27.000 tot 57.000. De verenigingen die het grootst aantal leden hadden in 1910 waren de schaats- kaats- en voetbalverenigingen met respectievelijk 17.000, 10.000 en 7.500 leden.
Tijdens de Eerste Wereldoorlog (1914-1918), maar meer nog daarna, trekt de elite-jeugd zich terug, waarna voetbal een populaire volkssport wordt. In die oorlog krijgt de voetbalsport een geweldige stimulans omdat de legerleiding in het spel een goede oplossing ziet de verveling onder de soldaten te verdrijven. Uit dienst teruggekeerde soldaten maken het voetbal na 1918 bekend op het platteland.
De NVB stimuleerde het voetballen onder de militairen door voetballen en andere voetbalmaterialen te leveren. Veel militairen raakten zo bekend met het spel en gingen er vaak mee verder na de mobilisatietijd. In sommige garnizoensplaatsen werd er soms met en tegen de burgerbevolking gevoetbald. Deze contacten zorgden ervoor dat de voetbalsport onder bredere lagen van de bevolking werd verspreid. Men ziet dan ook na 1918 een toename van voetbalverenigingen die opgericht zijn door oud-militairen en de lagere klassen. De mobilisatie zorgde dus indirect voor een grotere verspreiding van de voetbalsport in Nederland.
Een nieuwe stimulans krijgt de sport in 1919, als de achtenhalfurige werkdag wordt ingevoerd. In 1914 telt de N.V.B. 10.000 leden. In 1924 zijn er dat 28.000. Bij het veertigjarig jubileum in 1929 verleende de Koningin de NVB het eervolle predikaat "Koninklijke". De Bond heeft dan inmiddels 36.542 leden die uitkomen voor 379 clubs.
De voetbalcompetities werden in de beginfase toch vooral gedomineerd door clubs uit Noord- en Zuid-Holland en Utrecht. Echter, al v��r de periode van de grote groei, slagen de provinciale afdelingen er in deze westelijke hegemonie te doorbreken. Willem II uit Tilburg is in 1916 de eerste niet-westelijke club die Nederlands kampioen wordt, een jaar later gevolgd door Go Ahead uit Deventer.
Door het toenemend aantal voetballers na 1900 worden de kerken, de katholieke kerk voorop, zich er van bewust dat er voor hen een taak ligt. Omstreeks 1900 worden de eerste katholieke voetbalclubs opgericht, die overigens zonder problemen worden opgenomen in de neutrale N.V.B. Pas n� 1915 worden in de bisdommen in snel tempo diocesane - en katholieke voetbalbonden opgericht welke zich verenigen in de R.K.F. (Rooms Katholieke Federatie). In het seizoen 1924-25 bestaat de Federatie uit: R.K. Limburgse Voetbalbond, R.K.V.B. Aartsbisdom Utrecht, Diocesane Haarlemsche Voetbalbond en R.K.V.B. Bisdom Den Bosch. Later zal ook de R.K.V.B. Breda opgericht worden.
Maar ook nadat de katholieke voetballers zich georganiseerd hadden, bleef er van sommige kanten nog principieel verzet tegen leven. Dat richtte zich m.n. tegen het competitiesysteem. Aanvankelijk bestaat er een goede samenwerking tussen de N.V.B, en de Bonden, aangesloten bij de R.K.F., tot er in 1925 een breuk ontstaat.
De oprichting van de rooms-katholieke bonden leidt er toe dat in Brabant de voetbalsport zich snel verbreidt. De geestelijkheid ziet uiteindelijk in de voetbalsport een gezonde vorm van ontspanning, die de jeugd van het verkeerde pad afhoudt. Het lijkt wel of er in iedere Brabantse parochie een katholieke voetbalclub bestaat. Het zijn overigens niet alleen de katholieken, die hun eigen bond en clubs hebben. De protestants-christelijken verenigen zich in 1929 in de C.N.V.B., de Christelijke Nederlandse Voetbal Bond, en de socialisten vanaf 1926 in de N.A.S.B., de Nederlandsche Arbeiders Sport Bond, waarmee de verzuiling compleet is. Pas in 1940 komt daaraan een einde. Vanaf die tijd bestaat alleen nog de N.V.B., na de oorlog weer K.N.V.B.
Dichter bij huis
Sinds jaar en dag wordt ook in het Land van Heusden en Altena gevoetbald. Reeds in januari 1906 wordt in Heusden een voetbalclub opgericht "waartoe reeds dadelijk twaalf leden toetraden", genaamd Heusdensche Footballclub Quick, die hun eerste wedstrijd speelden tegen het eveneens in 1906 opgerichte Waalwijk Vooruit.
Ook in Dussen is men er vroeg bij want Het Nieuwsblad nr. 2956 van Zaterdag 25 juni 1910 schrijft: "Dussen: Alhier is opgericht een voetbalclub genaamd Hercules." Ze speelden hun eerste vriendschappelijke wedstrijd in Hank tegen het even daarvoor opgerichte Prinses Juliana maar trokken met 8-2 aan het kortste eind.
In Heusden zijn in 1919 al drie voetbalverenigingen: Juliana, Excelsior en Heusdensche Voetbal Vereeniging. Ook in Andel was al vroeg 'n voetbalclub, reeds in de tijd van de minder strikte zondagsheiliging, men voetbalde toen nog op zondag: "Andel, 10 Sept. 1919. - Zondag l.l. speelde de voetbalclub "Sparta" alhier een vriendschappelijke match tegen D.O.S. uit Woudrichem. Stand acht-nul in het voordeel van Sparta."
"Oktober 1919 - Te Aalburg krijgt de sportvereniging D.V.O een sporterrein op de Ebbe".
Ondanks de zondagse wedstrijden in de beginjaren, troffen de clubs in het Land van Heusden en Altena elkaar in de jaren dertig vooral op zaterdagen in de zomer; uitzondering hierop vormden de voetbalclubs in Dussen en Hank.
Wel is bekend dat bijvoorbeeld bij de Werkendamse Voetbalvereniging diverse malen stemmen zijn opgaan om op zondag te gaan voetballen, maar de vijfde colonne bleek in die gevallen toch de wens van de meeste leden te overheersen.
Hoe het v.v. Hercules in Dussen n� 1910 vergaan is, is jammer genoeg niet bekend, noch welke voetbalpioniers uit Dussen hierbij betrokken waren. Waarschijnlijk is dat Hercules niet in competitie gespeeld heeft maar zich beperkt heeft tot vriendschappelijke partijen en mogelijk ook seriewedstrijden. Uit de berichtgeving in de Echo van het Zuiden is bekend dat clubs uit de directe omgeving zoals uit Hank en Waspik als tegenstander fungeerde. Een lang leven lijkt de club echter niet beschoren geweest te zijn.
In 1924 werd opnieuw een poging ondernomen. Het Nieuwsblad nr. 4428 van vrijdag 29 augustus van dat jaar berichtte: "Ook hier schijnt de sport zijn intrede te hebben gedaan, doch wordt door velen geen hartelijk welkom toegeroepen. Men heeft een voetbalclub opgericht, die werd gedoopt "Nergens Welkom". Diegene die lust hebben tot de vereniging toe te treden, kunnen zich aanmelden bij G. van Wijngaarden." Ook van deze club werd verder niets meer vernomen, wat gezien de clubnaam niet zo verwonderlijk lijkt.
En ook in 1925 werd er in Dussen gevoetbald. Hoewel er nog geen offici�le club bestond werd in augustus van dat jaar door een elftal uit Dussen deelgenomen aan seriewedstrijden bij RKSV Excelsior om de Leonie-beker. De Dussense-elf speelden er tegen DHL maar verloren met 1-4. Andere deelnemende ploegen waren: GDA, Excelsior, Spartaan, VGM, Adelaars en RTA.
Maar dan, in 't voorjaar van 1927, treft Gerrit van de Pluijm bij Tom van Rooij, de sigarenwinkelier aan de Putten, in 'n pakje sigaretten een bon aan, recht gevende op 'n echte leren voetbal. Dat was blijkbaar het startsein voor de oprichting van een echte voetbalclub. Er bestaat echter ook een versie dat de eerste bal verworven zou zijn op gespaarde punten van kwattarepen van meerdere jongens.
Dat zal dan waarschijnlijk gebeurd zijn door het sparen van de wikkels van de repen van Francken's Voetbalchocolade. Wanneer men duizend! wikkels van deze zeveneneenhalvecent kostende reep bijeen gespaard had, leverde dat volgend de advertentie een "prima voetbal"op.
Afbeelding 1.01 Gerrit van der Pluijm, een van de pioniers van Dussense Boys. Foto Dussense Boys.
De Putten was destijds de verzamelplaats van de werknemers die bij papierfabriek De Maasmond werkten en werd in die jaren gevormd door de panden van genoemde Van Rooij, 't caf� De Posthoorn van Jan Lensvelt (later in de volksmond caf� de Zeeman genoemd) en het huis van Jantje van Engelen. De naam De Putten is ontleend aan de nabij gelegen waterplassen (wielen), ontstaan ten gevolge van een dijkdoorbraak. Ook de (later) verbouwde boerderij van Adriaan Bullens is hierna vernoemd. Men vertrok dan vandaar, te voet of per fiets, over de Hoge Dijk (thans Oude Zeedijk genaamd), welke toentertijd doorliep tot aan Hank om aldaar aan te sluiten op de Buitendijk, naar "het werk", de papierfabriek te Keizersveer.
Afbeelding 1.02a N.V. Papierfabriek De Maasmond bij Keizersveer (later Hollandia Keizersveers). Foto Nieuwsblad.
De papierfabriek aan de Bergse Maas bij Keizersveer dateert van 1873 en verschafte in 1904 aan 104 personen werk. De Engelse onderneming werd in 1908 in een Nederlandse omgezet onder de naam van N.V. Papierfabriek De Maasmond om in 1909 fors te worden uitgebreid. Er werden enkele grote gebouwen naast de oude fabriek gezet waarin een grote "machine tot vervaardiging van papier" werd geplaatst. Tot het einde van de Eerste Wereldoorlog was ene heer Reed direkteur van het bedrijf. Ondanks de economische crisis in de dertiger jaren bleef men doorproduceren. In 1939 waren ruim 400 arbeiders in de fabriek te werk gesteld. De latere -, technische directeur Braun was volgens overlevering een autoritaire baas. De werkomstandigheden waren bovendien niet best in het bedrijf, er werd daarom nogal eens gestaakt. In mei 1914 legden werklieden op zondagmorgen het werk stil om hun eis tot meer loon voor zondagsarbeid kracht bij te zetten. Het waren de ketelschoonmakers, die zeer vuil werk verrichtten. Ook ernstige ongelukken vonden plaats. Op 28 april 1944 kwam Cornelis Schelle uit Dussen (vader van Andr� Schelle) om; hij liet een vrouw met zes kinderen achter.
Meer over de geschiedenis van de papierfabriek is te vinden op de website van het geslacht Lensvelt onder Streekhistorie
In 1927 was Jan Lensvelt, tevens klompenmaker van beroep, de uitbater van De Posthoorn. Volgens geschiedschrijver Gerritje Lensvelt dankte de Posthoorn zijn naam aan de postkar die vanuit Dordrecht hier stopte om de post te bezorgen en de paarden te verversen. De koetsier nuttigde dan zijn maal in de gelagkamer.
Op de kaart van Kuyper staat aangegeven dat ter hoogte van De Posthoorn een van de tien! tolplaatsen was die de grintweg van Heusden naar Werkendam in de negentiende eeuw nog kende. Omstreeks 1832 was het - naar verluidt uit 1770 daterende pand - in bezit van een zekere Heimen Toethuijs. Het heeft in de kadastrale registers uit die tijd dan nog niet het kenmerk van herberg.
Jan Lensvelt had het etablissement overgenomen van zijn vader Adriaan die het beroep van tapper combineerde met dat van karreman. Later ging het caf� over in handen van Jan's dochter Janske, die getrouwd was met Han Wijnands, bijgenaamd de Zeeman, vanwege zijn sterke verhalen. Tot groot verdriet van de talrijke stamgasten moest Janske in 1970 noodgedwongen het pand ontruimen omdat de provincie besloten had tot sloop.
Afbeelding 1.02b Caf� de Posthoorn aan de Putten. Foto Gerrit Lensvelt.
Waarschijnlijk gestimuleerd door de successen van de Brabantse voetbalclub N.A.C. uit Breda, die met Rat Verlegh in de gelederen op 19 juni 1927 de tweede plaats behaalde in de landelijke kampioenscompetitie, n� kampioen Heracles maar v��r Ajax, Feijenoord en Velocitas, begon ook bij Dussense voetballiefhebbers het bloed te kriebelen. De gelukkige winnaar van de lederen bal besloot met zijn vriend Koos Leenhouts, wat andere vrienden en kennissen te verzamelen om wat meer regulier 'n wedstrijdje te spelen. Dit lukte, en men trok naar de Kanaaldijk, dit is de waterkerende dijk langs de Bergse- of Verlegde Maas, om boven op deze dijk hun onderlinge - en vriendschappelijke wedstrijden af te werken. Zo is bijvoorbeeld bekend dat men vriendenwedstrijden speelde tegen onder meer D.V.O. uit Werkendam.
Het is zeker dat er op dat moment (1927) in Dussen in ieder geval geen voetbal in georganiseerd verband meer bestond. Natuurlijk trapte men wel eens tegen 'n bal, aan de Sluis op 't plein tussen de rooms-katholieke kerk en Hotel De Zwaan (Heessels), maar 'n echte club was er niet.
In een van zijn fotoboekjes, Van Barbier tot Kapsalon - 1987, schrijft Jan van Dortmont dat bij het voetballen aan de Sluis, de bal regelmatig over de tuinmuur van Heessels belandde. Deze had de gewoonte om de gevonden ballen enige weken bij zich te houden, om n� enkele weken, in ��n keer, alle ballen terug over de muur te gooien. Het was dan altijd een heel gevecht om de "eigen" bal.
Afbeelding 1.03 Foto uit 1914 van het voetbalplein aan de Sluis tussen de R.K. Kerk en Hotel Heessels. Links de tuinmuur waarover Jan van Dortmont rept. Foto Jan van Dortmont.
Al spoedig kwam er meer belangstelling, maar helaas, al snel vaardigde de eigenaar van het weiland het verbod uit om nog langer op zijn weide te voetballen. Er moest nu wel iets gedaan worden en men besloot tot de oprichting van een vaste vereniging.
Dat initiatief was op zichzelf niet zo uniek, want in die jaren rezen de voetbalclubs als het ware als paddenstoelen uit grond, terwijl ze evenzo gemakkelijk weer ter ziele gingen. Vooral in de mobilisatietijd, 1914-1918, werd het voetbal populair gemaakt. Zo trapte in Werkendam gedetacheerde militairen veelvuldig tegen een balletje, maar duurde het nog tot 1924 eer in Werkendam een club werd opgericht. Maar toen waren het er wel gelijk twee: W.V.V. en D.V.O., in 1926 gevolgd door SOW en Excelsior. In 1932 komt daar SVW bij die hun terrein aan de Kozakkenstoep hadden en die in 1936 hun naam veranderde in Kozakken Boys.
In het voor Dussen naburige Meeuwen bestond al een club in 1920, MVV genaamd, maar of deze in 1927 ook nog actief was is niet bekend.
In 1926 ging de Aalburgse vereniging D.V.O. op in de nieuwe club Wilhelmina, hetzelfde jaar dat ook Vlijmense Boys werd opgericht. In 1931 heeft Sleeuwijk de voetbalclub S.F.C.
Aan de overkant van de Maas, in Waalwijk, werd al langer gevoetbald. Reeds in 1902 is v.v. Prins Hendrik actief, welke weldra navolging geniet door Wilhelmina in 190?, Waalwijk Vooruit - dat in 1921 opgaat in WSC - en Vlugheid Wint, beiden in 1906. De "neutrale" voetbalclub RWB in Besooyen ziet in 1908 het levenslicht en in Baardwijk gaat in 1909 Juliana van start dat vanaf 1919 als v.v. Baardwijk verder gaat. VIOS wordt in 1908 opgericht, Excelsior in 1909 en Leonidas in 1910. De verscheidenheid van verenigingen noopte blijkbaar tot fusie want in 1908 gaan Prins Hendrik en Wilhelmina samen tot Velocitas. Een succes was dat blijkbaar niet, omdat Wilhelmina in 1909 opnieuw wordt opgericht. In 1921 fuseren Hercules en Excelsior tot HEC.
NEO in Sprang werd in 1925 opgericht vanuit de reeds bestaande korfbalclub met die naam. en verder zijn omstreeks die tijd in Sprang en Vrijhoeven in de omgeving van de Sprangsepad en 't Bruggetje S.D.O. en Sparta actief.
Hercules uit Waspik (van de Smits'n en Kamp'n) , dat in 1946 door promotie naar de I.V.C.B. z'n naam wijzigde in Waspik, zag het levenslicht in 1929. In Waspik was ook nog een vereniging met de naam Brabantia actief. Brabantia was de voorloper van Waspikse Sport Club (WSC) dat fuseerde met Hercules, het latere Waspik. Zowel Brabantia als WSC waren clubs uit Waspik Boven en daarmee voorlopers van The White Boys.
In 1930 wordt in Heusden voor de vijfde keer een (protestante) voetbalclub opgericht v.v. LONGA, met o.m. de fameuse gebroeders Sluijmers, welke met de andere heusdense voetbalclubs Juliana, PSV en HVV op de velden links van de Maasdijk speelden, tussen het joodse kerkhof en de Heusdense brug. Herpt kent in 1932 Excelsior die later verder gaan onder de naam Brabantia.
Al deze oprichtingsjaren verbleken echter bij het oprichtingsjaar 1898 van v.v. Unitas uit Gorinchem.
Het voetbal was zo populair omdat het een van de weinige liefhebberijen was die voor de gewone man bereikbaar was. De paar stuivers voor het voetbal konden er nog net van af, andere liefhebberijen waren in het algemeen te duur. Denk niet dat iedereen over echte voetbalschoenen beschikte, dat was alleen voor welgestelden weggelegd. Men speelde op gewone schoenen, desnoods op klompen.
Voorts lag een belangrijke reden voor de popularisering in de mogelijkheid die de voetbalclubs gaven om in de moderniserende wereld een eigen, plaats- of wijkgebonden identiteit op te bouwen en zich te onderscheiden. In die identiteit vonden volwassenen en jeugd elkaar. Voetbal was dus bovendien niet duur en door de wedstrijden kwam je nog eens ergens. De verenigingen waren zowel een uitlaatklep als een middel om al te grote eigenzinnigheid in te kapselen. Ze verenigden expressie en plezier met beheersing.
Afbeelding 1.04 Koos Leenhouts (geboren 17-01-1900), medeoprichter van Dussense Boys. Foto Niek Leenhouts. Koos werd in de Tweede Wereldoorlog gedeporteerd naar Duitsland om aldaar te werk gesteld te worden. Vermoedelijk werd hij slachtoffer van de oorlogshandelingen want hij keerde niet meer terug.
In het zelfde jaar als Dussense Boys, werden ook Be Ready in Hank en Veerse Boys in Raamsdonksveer opgericht. Deze nagenoeg gelijktijdige oprichtingsdatum valt waarschijnlijk terug te voeren op het feit dat veel werknemers van papierfabriek De Maasmond (gevestigd waar later Hollandia Keizersveer kwam) uit zowel Dussen, Hank als Raamsdonksveer kwamen.
Omstreeks het oprichtingsjaar van Dussense Boys en Be Ready bestond er nog een derde voetbalclub in de gemeente Dussen. Dit was Roda Boys welke aan de Peerenboom speelde. De vereniging heeft echter nimmer offici�le wedstrijden voor een bond gespeeld, maar was actief in een wilde competitie, iets wat toen wel meer gebeurde. De club heeft slechts een paar jaar bestaan. Wat er met de spelers is gebeurd, is niet geheel duidelijk, maar zij zullen waarschijnlijk lid geworden zijn van Be Ready of Dussense Boys.
In die tijd kende Geertuidenberg twee clubs Olympia en Good Luck terwijl in Raamsdonksveer in 1925 een club was opgericht genaamd D.O.V. (Door Onderlinge Vriendschap) welke echter niet in competitieverband uitkwam. D.O.V. ging al snel ter ziele en daarvoor in de plaats kwam Veerse Boys welke bij z'n oprichting in eerste instantie de naam S.N.A. (Sport Na Arbeid) droeg en waarvan het voetbalveld gelegen was nabij Keizersveer in De Werfkampen. In december 1927 moest van bondswege de naam S.N.A. gewijzigd worden omdat er al een andere vereniging bestond met de zelfde naam. In 1930 waren in Raamsdonksveer ook De Zilvermeeuwen en De Zwaluwen actief. Beide clubs kenden vermoedelijk een protestante achtergrond want ze speelden hun wedstrijden op zaterdag.
Het zaterdagvoetbal in Raamsdonksveer zal na de Tweede Wereldoorlog opnieuw gestalte krijgen als in 1946 vanuit de christelijke lagere school te Raamsdonk, Good Luck wordt opgericht. In Raamsdonk wordt op zondag gevoetbald door het Wapen van Raamsdonk, welke club eind dertiger jaren ter ziele gaat, waarna in 1940 Victoria wordt opgericht.
Andere Brabantse clubs van hetzelfde oprichtingsjaar zijn onder andere: Baronie, Nieuwkuijk, Schijndel, Uno Animo en WVO.
De Oprichting (1927)
De offici�le oprichting vond plaats op 27 juni 1927 in caf� de Koppelpaarden, beheerd door Koos en Cato Leemans-van Balkom. Rondom de initiatiefnemers, Gerrit van de Pluijm en Koos Leenhouts, schaarden zich 'n twintigtal voetballiefhebbers en de geboorte van de voetbalclub was 'n feit.
De vereniging kreeg de naam R.K.V.V. Dussensche Boys, en de clubkleuren werden: rood-wit gestreepte trui met zwarte broek. Het eerste bestuur kwam er als volgt uit te zien: Voorzitter - Bart Verbunt, secretaris-penningmeester - Sjaan van Biesen Thzn, en bestuursleden - Leen Stupers, Bertus Schalken Pzn, Wim Leenhouts, Gerrit van de Pluijm en Cato Leemans (de eigenlijke penningmeester).
Het feit dat de naam R.V.V.V. Dussensche Boys werd aangenomen betekent dat de statuten in ieder geval goedgekeurd waren door de rooms-katholieke geestelijkheid. Bovendien mocht dat predikaat slechts dan gevoerd worden wanneer een geestelijk adviseur aan de vereniging verbonden was. Bovendien moest men in de katholieke bond spelen.
Toch bestaat de indruk dat pastoor Janssen de Horion van Dussen niet stond te juichen bij de zondagse voetbalactiviteiten van z'n parochianen. Hij behoorde waarschijnlijk tot de groep van geestelijken waarbij het verzet tegen het in competitieverband beoefenen van de sport - het zou ruw spel in de hand werken - nog lang bleef beklijven.
Zo zijn in het archief van het bisdom bijvoorbeeld geen statuten teruggevonden kunnen worden, waar dat voor Be Ready uit Hank wel het geval bleek. Wellicht dat men op wat meer steun kon rekenen van kapelaan Van Groeningen. Echter, het oprichten van een onafhankelijke - of neutrale club mocht in die tijd nog gerust als ondenkbaar worden beschouwd.
De katholieke bond waarin Dussen ging spelen was die van het Bisdom Den Bosch, aangesloten bij de R.K.F. De klasseindeling van Bisdom Den Bosch bestond uit: 1e Klas, Overgangsklas A t/m E, 2e Klas A t/m H, 3e Klas A t/m C en de afdelingen Tilburg, Den Bosch, Nijmegen, Maasbuurt en Helmond. R.K.V.V. Dussensche Boys zal gespeeld hebben in de afdeling van de R.K.V.B.B. wat staat voor Rooms-Katholieke Voetbalbond Bisdom Den Bosch. Een van de bepalingen van de R.K.F.-bonden, verbood het de aangesloten clubs op de tweede zondag van de maand te voetballen, terwijl er absoluut geen wedstrijden mochten worden gespeeld tegen clubs die niet bij de R.K.F. waren aangesloten.
De voetballende leden die toetraden tot de kersverse voetbalclub waren: Anton van de Pluijm, Kees van de Pluijm, Wim van de Pluijm (Krekeldraai), Gerrit van de Pluijm, Dorus Leenhouts, Gert van Biezen Thzn, Wim Leenhouts, Piet Schalken Bzn, Piet Hakkel, Adriaan Ribbers, Frans Leeggangers, Bertus Schalken Pzn, Janus Vingerhoets, Janus Janson (monteur Nabo), Sjaan van Biesen Thzn, Johan van Boxtel, Wim van Deursen.
Tesamen met de niet voetballende leden van het bestuur, waren dit de leden van het eerste uur van de vereniging Dussense Boys. De verbondenheid met de papierfabriek wordt nog maar eens geaccentueerd door het feit dat ruim tweederde deel van deze leden werkzaam was bij De Maasmond.
Afbeelding 1.05 Bart Verbunt de eerste voorzitter van Dussense Boys.
Het ledenbestand van Dussense Boys kenmerkt zich in de beginjaren eveneens door de sterke familiale binding. De gebroeders Van de Pluijm (4), Leenhouts (3) - wiens vader, Willem Leenhouts met het graven van de Bergsche Maas uit Hoofdplaat, Zeeland naar Dussen gekomen was - en Van Biesen (Dorus zoons, 6), alsmede de Schalken's vormen een belangrijk contingent van het totaal.
Daarbij is er ook sprake van onderlinge familiebanden. Zo was de vader van de Van Biesen's (Thzn), Dorus van Biesen< alsook de Leenhouts-stamvader Willem met een Van Moergestel getrouwd. Bovendien was Dorus van Biesen ook 'n broer van Bart van Biesen de vader van Gert van Biesen (Bzn), die op zijn beurt weer gehuwd was (18-9-1895) met Maria Schalken.
Wim Leenhouts (Wzn. de aannemer) en Harry van Avendonk waren zwagers en aangetrouwde familie van Jan Vingerhoets. Zussen van Gert van Biesen (Bart zoon) waren gehuwd met Adriaan Ribbers, Johan van Boxel en Wim van Deursen. Voorzitter Bart Verbunt was getrouwd met een zuster van Bertus Schalken Pzn, die vervolgens weer een zwager was van de Van Biesen's (Dorus zoons). Frans Leeggangers was met een Schalken (Dien) getrouwd, Kees van de Pluijm met een zuster van Frans Leeggangers, en Piet Hakkel Sr. met een zuster van Johan van Boxel.
Ongetwijfeld zullen er nog wel meer familiebanden bestaan hebben.
Afbeelding 1.06 Piet Hakkel Sr., was er vanaf de oprichting bij. Hij bleef tot op zeer hoge leeftijd een trouw supporter van de Boys. Foto Dussense Boys.
Daarnaast kenden men elkaar van andere verenigingen. Zo waren een aantal leden van Dussense Boys tevens lid van de biljartclub bij Koos Leemans. Op een foto uit de 30'r jaren komen o.m. voor Bart Verbunt, Bertus Schalken (Pzn), Gert van Biesen (Bzn) en Koos Leenhouts (Wzn).
Met de oorspronkelijk aangenomen clubkleuren heeft het in 't begin niet zo willen vlotten. Zo draagt op de "eerste" (zwart-wit) elftalfoto iedereen nog een egaal wit tricot, in plaats van een (rood-wit) gestreept shirt. Ook op latere foto's ziet men veelal nog een mix van witte - en gestreepte shirts, hoewel de gestreepte shirts meestal wel overheersen. Na de oorlog schakelde men noodgedwongen over naar wit shirt met traditionele zwarte broek, om in 1950 vervolgens de oorspronkelijke zwarte broek in te ruilen voor een rode broek.
Hoewel de gelijkenis van de clubkleuren van Dussense Boys (rood-wit) en Be Ready (geel-zwart) met het Wapen van Dussen, geel-zwart wapenschild met rood-wit St Andrieskruis, treffend is, blijkt uit offici�le documenten niet dat de beide clubs zich bij de keuze van hun clubkleuren door het wapen van Dussen hebben laten inspireren, maar helemaal uit te sluiten valt het natuurlijk niet.
Afbeelding 1.07 Wout van Boxel, een van de eerste trainers. Foto Dussense Boys.
Maar nu 'n voetbalterrein. Doch dit slaagde; in samenwerking met Koos Leemans, eigenaar van de meer genoemde Koppelpaarden, kon men een terrein huren voor honderd gulden per jaar. Dit veld was weliswaar weer gelegen op de Kanaaldijk, doch nu binnendijks en aan de overzijde van 't weiland alwaar men in aanvang 'n balletje trapte.
In samenwerking met alle leden werd dit weiland wat ge�galiseerd en rondom werd 'n grote greppel gegraven ter afscheiding, die tevens ook dienst deed voor het publiek, als zitplaats. Ook van het uitbaten van de nering rondom zo'n voetbalwedstrijd werd al snel werk gemaakt, waarbij Jantje Lensvelt (de latere voorzitter) uit 'n draagbak van Koos Leemans van de Koppelpaarden trachtte kwatta's en pinda's bij het publiek te slijten.
Het clublokaal werd natuurlijk de Koppelpaarden bij Koos Leemans. De eerste voetbalschoenen en truien werden gekocht bij Sporthuis Geerts in Oosterhout. Dit Sporthuis Geerts claimt de eer het eerste sporthuis in Nederland te zijn geweest. Wasgelegenheid was er onder de koude kraan, buiten bij Koos Leemans, en voor de thee en het toezicht werd gezorgd door de familie Van Olst, die op de Kanaaldijk woonden. Van Olst was beter bekend onder de naam Becker, die hij ontleende aan zijn vader, een oud-opzichter van graafwerkzaamheden bij de aanleg van de Bergsche Maas.
Afbeelding 1.08 "Eerste" elftalfoto uit de beginjaren van de vereniging. Foto Dussense Boys.
Let op de speciale opstellingsformatie van de spelers op de foto, welke in die tijd gebruikelijk was. Liggend op de voorgrond de doelman met de twee backs. Daarachter knielend de middenlinie en staand op de achtergrond de voorhoede, geflankeerd door bestuursleden.
Staand v.l.n.r.: Piet Hakkel, Kees van de Pluijm, Piet Schalken Pzn, Piet Schalken Bzn, Bertus Schalken Pzn, Adriaan Ribbers, Gert van Biesen Thzn (die in 1945 omkomt bij de Gemeentehuisramp). Knielend v.l.n.r.: Harry van Avendonk, Wim van Deursen, Johan van Boxtel. Zittend v.l.n.r. Janus van Dortmont, Anton van de Pluijm, Gert van Biesen Bzn.
Helaas was niet te achterhalen uit welk jaar precies de foto dateert maar hij is in ieder geval van v��r 1931 en daarmee tevens de oudste foto van de vereniging welke ons ter beschikking is gesteld.
Een van de eerste trainers was Wout van Boxel die zich omstreeks 1932 bij de club aanmeldde toen hij als klompenmakersknecht van Janus van Gennip in Dussen was komen werken en inwonen. Wout was een begenadigd voetballer die in z'n oorspronkelijke woonplaats Geertruidenberg op hoog niveau voetbalde bij Good Luck uitkomend in de 3de Klasse KNVB en spelend op het terrein aan De Kat in Geertruidenberg. Wout kende daarom het klappen van de zweep en bleek bereid zijn kennis over te dragen op z'n medespelers. Befaamd waren de conditietrainingen welke Wout zijn teamgenoten voorschotelde. Rondom het veld werden dan poortjes geplaatst waarvan de dwarslat in de hoogte versteld kon worden.
Daarmee was in feite de basis gelegd voor het echte werk en stond niets meer in de weg voor deelname aan de voetbalcompetitie.
Verantwoording
Oorsprong en Oprichting (1927)
V��r de oorlog (1927-1939)
De oorlog en daarna (1940-1959)
Met de tijd mee (1960-1977)
De moderne tijd (1978-1999)
Klaar voor nieuwe eeuw (2000-2002)
Op naar de honderd (2002-heden)
Eregalerij
Prestatielijn (1927-2003)
Dussense Boys in jaartallen
Bronnen