รถจักรดีเซลเป็นอย่างไร
ประเทศไทยเป็นประเทศแรกในทวีปเอเชีย
ที่ได้นำเอารถจักรดีเซลมาใช้การในปี
พ.ศ. ๒๔๗๑ กรมรถไฟหลวงแห่งกรุงสยามได้สั่งซื้อรถจักรดีเซลมีกำลัง
๑๘๐ แรงม้า จำนวน ๒ คัน
มาใช้การเป็นรุ่นแรกในประเทศไทย
และเป็นราย
แรกในทวีปเอเชียด้วย
โดยนำมาใช้เป็นรถจักรสับเปลี่ยน
และลากจูงขบวนรถท้องถิ่นรอบ
ๆ บริเวณกรุงเทพฯ
รถจักรดีเซล คือ
รถจักรที่ใช้เครื่องยนต์ดีเซลเป็นเครื่องต้นกำลัง
และมีเครื่องอุปกรณ์สำหรับส่งหรือถ่ายกำลังจากเครื่องยนต์ไปหมุนล้อ
เพื่อขับเคลื่อนตัวเอง
และลากจูงรถพ่วง
รถจักรดีเซลประกอบด้วย
๑. โครงประธานและลำตัว
ทำหน้าที่รับตัวเครื่องยนต์และอุปกรณ์ต่าง
ๆ
ที่ติดตั้งอยู่บนโครงพื้นซึ่งวางลงบนล้อโดยตรง
หรือลงบนแคร่โบกี้
ภายใสแบ่งออกเป็นห้องขับตั้งอยู่ในตำแหน่งที่มองเห็นทางข้างหน้าถนัด
และห้อง
เครื่องซึ่งมีเครื่องยนต์และเครื่องอุปกรณ์ต่าง
ๆ
๒. ตัวเครื่องยนต์ดีเซล
ซึ่งเป็นเครื่องต้นกำลังจะติดตั้งอยู่บนรถที่ห้องเครื่อง
๓.
อุปกรณ์เครื่องถ่ายทอดกำลังจากเครื่องยนต์
ซึ่งถ่ายทอดกำลังมาขับล้ออีกต่อหนึ่งด้วยระบบต่าง
ๆ
ระบบถ่ายทอดกำลังที่มีใช้กันในรถจักรดีเซล
คือ
๑. ระบบไฟฟ้า
รถจักรที่ใช้วิธีการถ่ายทอดกำลังด้วยระบบไฟฟ้า
เรียกว่ารถจักรดีเซลไฟฟ้า
(diesel electric locomotive)
มีเครื่องถ่ายทอดกำลังประกอบไปด้วย
เครื่องกำเนิดไฟฟ้า (generator)
และเครื่องยนต์ไฟฟ้าฉุดลากเพื่อการหมุนล้อ
(traction motor)
วิธีนี้ตัวเครื่องยนต์ดีเซลจะขับเครื่องกำเนิดไฟฟ้า
ให้จำหน่ายกระแสไฟฟ้าป้อนเข้าไปที่เครื่องยนต์ไฟฟ้าซึ่งจะขับหมุนเพลาล้อกำลังของรถจักร
เครื่องยนต์ดีเซลและเครื่องกำเนิดไฟฟ้าตั้งอยู่บนโครง
ประธานรวมเป็นชุดเดียวกันภายในห้องเครื่อง
จากเครื่องกำเนิดไฟฟ้ามีสายนำกระแสไฟฟ้าผ่านไปที่แผงควบคุมที่ห้องขับแล้วผ่านไปยังเครื่องยนต์ไฟฟ้า
ฉุดลากติดตั้งอยู่บนแคร่ใต้โครงประธาน
ซึ่งจะไปหมุนเพลาขับด้วยฟันเฟืองให้เร็วหรือช้าสุดแต่กระแสไฟฟ้าที่ปล่อยเข้าไป
๒. ระบบไฮดรอลิก
รถจักรที่ใช้เครื่องถ่ายทอดกำลังด้วยระบบของเหลว
(ไฮดรอลิก)
เรียกว่ารถจักรดีเซลไฮดรอลิก
(diesel hydraulic locomotive)
อุปกรณ์เครื่องถ่ายทอดกำลังเรียกว่า
เครื่องแปลงแรงหมุน (torque
converter) จะประกอบด้วยใบพัด
๒ ตัวเรียกว่า
อิมเพลเลอร์ (impeller)
และเทอร์ ไบน์รันเนอร์ (turbine
runner)
และมีน้ำมันอยู่ภายในเครื่องยนต์ดีเซลต้นกำลังจะหมุนอิมเพลเลอร์ให้ปั่นน้ำมัน
เพื่อมีแรงไปหมุนเทอร์ไบน์รันเนอร์
ซึ่งจะมีกำลังงานหรือแรงเพิ่มขึ้นพอเพียงที่จะไปหมุนเพลาล้อรถจักรได้โดยผ่านฟันเฟืองและกลไกต่าง
ๆ
