Ĉapitroj
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16
Ĉapitro 1
1 Okazis ke, ekreginte super Grekujo, Aleksandro la Macedona, filo
de Filipo, elirinte el la lando de la Kitidoj,
venkis ankaŭ Darion, la reĝon de Persoj kaj Medoj, kaj
fariĝis reĝo anstataŭ li.
2 Li entreprenis multe da bataloj, konkeris multajn
fortikaĵojn kaj mortigis multe da reĝoj. 3 Li penetris ĝis
la
ekstremaj limoj de la tero kaj kaptis predon de multaj nacioj.
La tero antaŭ li silentiĝis, kaj lia koro pleniĝis de
orgojlo. 4 Li kunigis tre potencan armeon kaj regis super
landoj, nacioj kaj reĝoj, kaj ĉiuj devis al li pagi
tributon. 5 Post tio ĉi li grave malsaniĝis kaj konsciiĝis,
ke alproksimiĝas la morto. 6 Tiam li alvokis siajn plej
honoratajn servantojn, kun kiuj li de la infanaĝo estis
edukita, kaj li dividis inter ili la regnon, dum li ankoraŭ
vivis. 7 Dek du jarojn Aleksandro estis reĝo, kaj tiam li
mortis.
8 La regadon transprenis liaj servintoj, ĉiu en sia loko.
9 Post lia morto, ili ĉiuj surmetis diademon, kaj same iliaj
filoj post ili, dum multaj jaroj, kaj ili faris multe da
malbono sur la tero.
10 Devenis de ili markoto pekema, Antioĥo Epifanes, filo
de reĝo Antioĥo, kiu estis ostaĝo en Romo. Li fariĝis
reĝo en la jaro cent tridek sep de la regado de la Grekoj.
11 En tiuj tagoj ekstaris en Izrael senleĝuloj, kiuj
konvinkis multajn homojn, dirante: Ni faru interligon kun la
popoloj ĉirkaŭ ni, ĉar ekde la momento de nia apartiĝo
de
ili, trafis nin multe da malbono. 12 Tiuj ĉi vortoj estis
favore akceptitaj, 13 kaj kelkaj el la popolo fariĝis tre
entuziasmaj kaj iris al la reĝo, kiu permesis al ili
enkonduki la morojn de la nacianoj. 14 Ili konstruis en
Jerusalem sportejon laŭ la kutimoj de la nacianoj, 15 kaj
farigis al si prepuciojn, kaj forlasis la sanktan interligon,
por pli kaj pli interfratiĝi kun la nacianoj, kaj ili vendis
sin mem por fari malbonon.
16 Kiam Antioĥo plifirmigis sian regadon, li planis fariĝi reĝo
de Egiptujo, por regi super du regnoj. 17 Li eniris Egiptujon kun granda
armeo, kun batalĉaroj, elefantoj, rajdistoj kaj potenca floto. 18
Li komencis militon kontraŭ Ptolemeo, reĝo de Egiptujo; tiu
retiriĝis antaŭ li kaj fuĝis. Falis multe da mortvunditoj.
19 Antioĥo konkeris la fortikigitajn Egiptajn urbojn kaj kaptis multan
predon. 20 Post la venko super Egiptujo en la jaro cent kvardek tri Antioĥo
retroiris. Li iris al Izrael kaj atingis Jerusalemon kun granda armeo.
21 En sia aŭdaco li eniris en la sanktejon kaj rabis la oran altaron
kaj la kandelabron kun ĉiuj ĝiaj apartenaĵoj, 22 la tablon
de la panoj de propono, la pelvojn, la kalikojn, la orajn incensilojn,
la kurtenon, la kronojn kaj la orajn ornamaĵojn de la fasado de la
sanktejo, kaj ĉion li senigis je la ora kovraĵo. 23 Li rabis
la arĝenton, la oron kaj la valorajn objektojn kaj li prirabis ankaŭ
la kaŝitajn trezorejojn, kiujn li trovis. 24 Li forprenis ĉion
al sia propra lando. Sed antaŭe li okazigis masakron kaj parolis
tre insulte. 25 Profunda malĝojo kaptis la tutan landon de Izrael.
26 Veis la gvidantoj kaj la pliaĝuloj,
knabinoj kaj knaboj estis en mizero,
velkis la beleco de la virinoj.
27 Ĉiu fianĉo komencis funebri
kaj sidante en sia edziĝa ĉambro, la fianĉino malĝojis.
28 La tero tremis pro la sorto de siaj loĝantoj
kaj la tuta domo de Jakob kovriĝis per honto.
29 Post du jaroj la reĝo sendis al la urboj de Judujo ĉefan
oficiston pri impostkolektado. Kun granda armeo li venis al Jerusalem.
30 Li tre ruze parolis pacame, kaj oni fidis lin. Neatendite li atakis
la urbon, trafis ĝin forte kaj mortigis multajn Izraelidojn. 31
Li komplete prirabis la urbon, bruligis ĝin kaj detruis ĝiajn
domojn kaj remparojn. 32 Virinojn kaj infanojn ili sklavigis kaj la
brutaron ili rabis. 33 La urbon de David ili ŝirmis per granda
forta murego kaj fortaj turoj, kaj ili faris el ĝi sian fortikaĵon.
34 Ili loĝigis en ĝi pekeman popolon, homojn kiuj ne observis
la leĝon. Tiuj tie fariĝis fortaj. 35 Ili amasigis armilojn
kaj manĝoprovizon kaj kunigis tie ĉion, kion ili rabis el
Jerusalem.
Ili do fariĝis granda danĝero,
36 insido por la sanktejo,
kaj terura, daŭra malamiko por Izrael.
37 Ĉirkaŭ la sanktejo ili verŝis senkulpan sangon
kaj ili profanis la templon.
38 Pro ili fuĝis la loĝantoj de Jerusalem,
kiu fariĝis sidejo por fremduloj,
urbo fremda por siaj propraj infanoj:
la propraj idoj forlasis ĝin.
39 Ĝia sanktejo senhomiĝis kvazaŭ dezerto,
la festoj ŝanĝiĝis en funebron,
la sabatoj en objekton de mokoj,
kaj ĝia gloro en malestimon.
40 Ĝia senhonoro egalis ĝian iaman gloron,
kaj ĝia alteco ŝanĝiĝis en mizeron.
41 Sed la reĝo skribe ordonis al sia tuta regno, ke ĉiuj homoj formu
unu popolon
42 kaj forlasu siajn proprajn morojn. Ĉiuj popoloj agis laŭ
la deziro de la reĝo. 43 Ankaŭ multaj Izraelidoj konsentis
akcepti la religion de la reĝo kaj ili alportis oferojn al la idoloj
kaj malobservis la sabaton. 44 La reĝo sendis al Jerusalem kaj
al la urboj de Judujo mesaĝistojn kun skriba ordono, ke ili transprenu
la fremdajn morojn 45 kaj ĉesigu pri la bruloferoj kaj buĉoferoj
en la sanktejo; ili ne plu observu sabatojn kaj festojn 46 kaj profanu
la sanktejon kaj la sanktajn personojn; 47 ili starigu altarojn, templojn
kaj sanktejojn por la idoloj, kaj oferu porkojn kaj aliajn malpurajn
bestojn. 48 Siajn filojn ili ne plu cirkumcidu kaj siajn animojn ili
malpurigu per ĉio, kio estas malpura kaj abomeninda, 49 por ke
ili forgesu pri la leĝo kaj forĵetu ĉiujn sanktajn regulojn.
50 Kiu ne submetiĝus al la ordono de la reĝo, tiu mortu. 51
Tian dekreton li eldonis por sia tuta regno. Li nomumis oficistojn por
kontroli la tutan popolon kaj ordonis al la urboj de Judujo, ke ili
plenumu la oferojn, ĉiuj laŭvice. 52 Multaj el inter la popolo
aliĝis al ili; ili forlasis la leĝon kaj faris tiom multe
da malbono en la lando, 53 ke la bonajn Izraelidojn ili devigis kaŝi
sin en ĉiaj rifuĝejoj. 54 En la dekkvina tago de la monato
kislev de la jaro cent kvardek kvin, la reĝo konstruis sur la granda
altaro abomenindaĵon de dezerteco. Ankaŭ en la ĉirkaŭaj
urboj de Judujo oni konstruis altarojn. 55 Oni bruligis incenson antaŭ
la pordoj de la domoj kaj sur la placoj. 56 Trovitajn librojn de la
leĝo oni disŝiris kaj ĵetis en fajron. 57 Ĉiu, ĉe
kiu oni trovis libron de la interligo aŭ kiu ankoraŭ observis
la leĝon, laŭ reĝa verdikto estis mortigita. 58 Ili sentigis
sian potencon al Izrael kaj agis perforte kontraŭ ĉiuj, kiujn
ili trovis, monaton post monato, en la urboj. 59 La dudekkvinan tagon
de la monato kislev oni faris oferon sur la altaro, kiu staris sur la
granda altaro. 60 Virinojn, kiuj cirkumcidigis siajn filojn, oni mortigis
laŭ la dekreto 61 kaj la suĉinfanojn oni pendigis al ili je
la kolo; ankaŭ la parencojn kaj tiujn, kiuj plenumis la cirkumcidon,
ili mortigis. 62 Tamen multaj Izraelidoj restis firme kaj necedeme ĉe
sia konvinko, manĝi nenion malpuran. 63 Ili prefere mortis ol senhonoriĝi
per la manĝaĵoj kaj malobservi la sanktan interligon; do ili
mortis. 64 Terura kolero de Dio pezis super Izrael.
Ĉapitro 2
1 En tiu tempo ekstaris Matatias, filo de Johano, filo de Simon, pastro
el la idaro de Joarib, kaj el Jerusalem li foriris kaj ekloĝis en
Modin. 2 Liaj kvin filoj estis Johano, kiun oni kromnomis Gadi, 3 Simon
nomata Tasi, 4 Judas nomata Makabeo, 5 Eleazar nomata Avaran, kaj Jonatan
nomata Apfus. 6 Ĉar li vidis la blasfemaĵojn en Judujo kaj en
Jerusalem,
7 li diris:
Ve al mi! Por kio mi naskiĝis?
Ĉu por rigardi la pereon de mia popolo,
la pereon de la sankta urbo?
Ĉu por senfare rigardi,
kiel oni transdonas ĝin en la manojn de malamikoj,
la sanktejon en la manojn de fremduloj?
8 Ĝia sanktejo fariĝis simila al senhonorulo,
9 la vazoj de ĝia gloro fariĝis predo,
la malgrandajn infanojn oni mortigis sur la placoj,
la junuloj pereis per malamika glavo.
10 Kiu popolo ne konkeris parton de ĝia regno;
kiu ankoraŭ ne rabis ĝian predon?
11 Oni rabis ĝian tutan pompon,
el libera ĝi fariĝis sklavo.
12 Jen nia sanktejo,
nia belo kaj nia gloro, kuŝas dezertigita:
malhonoris ĝin la nacianoj.
13 Por kio ankoraŭ taŭgas nia vivo?
14 Kaj Matatias kaj liaj filoj disŝiris siajn vestojn kaj
vestis sin en sakoj kaj ili estis en granda funebro.
15 La viroj de la reĝo, kiuj devis devigi al apostateco,
venis al la urbo Modin, por ke oni faru oferojn. 16 Ĉirkaŭ
ili amasiĝis multaj Izraelidoj. Alvenis ankaŭ Matatias kaj
liaj filoj.
17 La viroj de la reĝo sin turnis al Matatias, dirante: Vi
havas en tiu ĉi urbo potencon, honoron kaj influon; kaj
apogas vin filoj kaj parencoj. 18 Do vi unua aliru kaj plenumu
la ordonon de la reĝo, kiel faris ĉiuj popoloj, la viroj el
Judujo kaj tiuj, kiuj postrestis en Jerusalem. Tiam vi kaj
viaj filoj apartenos al la amikoj de la reĝo; li malavare
pridonacos vin per arĝento, oro kaj multe da aliaj donacoj.
19 Respondante al ili, Matatias diris per laŭta voĉo: Se
eĉ ĉiuj popoloj, super kiuj etendiĝas la potenco de la
reĝo, obeis al li kaj, forlasante la religion de la patroj,
submetiĝis al liaj ordonoj, 20 jen mi, miaj filoj kaj miaj
fratoj, ni restos fidelaj al la interligo de niaj patroj. 21
Gardu nin Dio de malobservado de la leĝo kaj de la ordonoj.
22 Ni ne obeos la ordonojn de la reĝo, kaj ni ne deflankiĝos
de nia religio, nek dekstren nek maldekstren.
23 Apenaŭ li finis paroli, elpaŝis Judo por sub ĉies
okuloj oferi sur la altaro en Modin laŭ la ordono de la
reĝo. 24 Tion vidis Matatias kaj li fariĝis tiom kolera, ke
li ektremis, kaj tre indignita de justa kolero li alkuris kaj
buĉis lin sur la altaro. 25 Post tio ankaŭ la viron de la
reĝo li mortigis, kiu devigis al oferado, kaj la altaron li
neniigis. 26 Li montris grandan fervoron por la leĝo, kiel
faris Pineĥas kontraŭ Zimri, filo de Salu. 27 Kaj Matatias
laŭte kriis tra la urbo: Ĉiu kiu amas la leĝon kaj
observas la interligon, tiu sekvu min! 28 Tuj li fuĝis en la
montaron, li mem kaj liaj filoj, kaj en la urbo ili postlasis
sian tutan havaĵon.
29 En tiu tempo multaj, kiuj deziris justecon kaj leĝon,
fuĝis al la dezerto kaj ekloĝis tie 30 kune kun filoj,
edzinoj kaj brutaro, ĉar ilia malfeliĉo fariĝis tro peza.
31 Sed oni raportis al la viroj de la reĝo kaj al armeo,
troviĝanta en Jerusalem, urbo de David: La homoj, kiuj ne
plenumis la ordonon de la reĝo, fuĝis al kaŝejoj en la
dezerto. 32 Multaj do postĉasis ilin; kiam ili kuratingis
ilin, ili stariĝis kontraŭ ili kaj preparis sin por batalo
en la sabato. 33 Kaj ili diris al ili: Nun sufiĉas! Venu
eksteren kaj plenumu la ordonon de la reĝo, kaj vi vivos.
34 Ili respondis: Ni ne eliros, kaj ne plenumos la ordonon de
la reĝo; ni ne malhonorigos la sabaton. 35 Tiam ili atakis
ilin. 36 Tamen ili nenion faris reage, nek ĵetadis ŝtonojn
nek eĉ baris la kaŝejojn. 37 Ili nur diris: Ni ĉiuj pereu
puraj. Atestu ĉielo kaj tero pri ni, ke vi maljuste mortigas
nin. 38 Ili atakis ilin en la sabato, kaj pereis ili mem,
iliaj edzinoj, infanoj kaj brutaro - kune ĉirkaŭ mil homoj.
39 Tion eksciis Matatias kaj liaj amikoj, kaj ili forte
funebris pro ili. 40 Kaj ili diris inter si: Se ni ĉiuj agos
tiel, kiel agis niaj fratoj, kaj ne batalos kontraŭ la
nacianoj por nia vivo kaj niaj ordonoj, tiam ili baldaŭ
malaperigos nin de la surfaco de la tero. 41 Tial tiutage ili
faris jenan decidon: Se iu ajn atakos nin en la sabato, ni
batalos kontraŭ li, por ke ni ne ĉiuj pereu, kiel pereis
niaj fratoj en la kaŝejoj.
42 Aliĝis al ili grupo da Ĥasidoj, bravaj Izraelidoj, ĉiuj
sincere sindonemaj por la leĝo. 43 Ankaŭ ĉiuj, kiuj fuĝis
pro la malbono, aliĝis al ili kaj plifortigis iliajn vicojn. 44 Ili
formis armeon kaj en sia kolero ili frapis la pekulojn kaj en sia furiozo
la malpiulojn. La ceteraj sin savis, forkurante al la nacianoj. 45 Matatias
kaj liaj amikoj ĉirkaŭiris la tutan landon, detruis la altarojn
46 kaj cirkumcidis la necirkumciditajn knabojn, kiujn ili trovis en Izrael,
se necese eĉ perforte. 47 Ili persekutis la aŭdaculojn, kaj
feliĉo favoris iliajn agojn. 48 Ili defendis la leĝon kontraŭ
la nacianoj kaj la reĝo, kaj ne lasis potencon al la pekuloj.
49 Kiam alproksimiĝis la mortotago de Matatias, li jene diris
al siaj filoj:
Venis nun tempo de orgojlo sed ankaŭ de puno,
de pereo kaj de terura kolero.
50 Nun, miaj filoj, vi montru vian fervoron por la leĝo;
donu vian vivon por defendi la interligon de niaj patroj.
51 Memoru pri la agoj de niaj patroj,
kiujn ili plenumis en sia tempo,
kaj vi atingos grandan gloron kaj senmortan nomon.
52 Ĉu Abraham ne montriĝis fidela en la momento de tentado?
Tio estis kalkulita al li kiel justeco.
53 Jozef en sia plej granda mizero observis la leĝon
kaj li fariĝis sinjoro super Egiptujo.
54 Nia patro Pineĥas flame fervoris
kaj ricevis certigon de porĉiama pastreco.
55 Josuo plenumis la ordonojn
kaj fariĝis juĝisto de Izrael.
56 Kaleb atestis pri la vero antaŭ la kunveno de la popolo
kaj ricevis heredaĵon en la lando.
57 David pro sia pieco
heredis la reĝan tronon por eterne.
58 Elija flame fervoris por la leĝo
kaj estis ĉielen prenita.
59 Ŝandraĥ, Meŝaĥ kaj Abed-Nego havis fidon;
tial ili estis savitaj el la ardantaj flamoj.
60 Ĉar Daniel estis senkulpa,
li estis elŝirita el la buŝo de la leonoj.
61 Vi povas enmense pripensi generacion post generacio
ĉar ne seniluziiĝis tiuj, kiuj fidis je Li.
62 Tial vi ne timu la minacojn de pekulo,
ĉar lia gloro ŝanĝiĝas en sterkon kaj vermojn.
63 Hodiaŭ li tro memfidas
kaj morgaŭ neniu lin plu vidos:
ĉar li ŝanĝiĝis en polvon,
kaj lia rezonado pereis.
64 Infanoj miaj, estu bravaj kaj staru firme je la leĝo.
Ĉar ĝi alportos al vi gloron.
65 Jen via frato Simon: mi scias, ke li estas viro
prudenta. Obeu al li ĉiujn viajn tagojn; li estos via patro.
66 Kaj Judas Makabeo, kiu de junaĝo estas forta batalanto,
estos via komandanto en la milito kontraŭ la nacianoj. 67 Sed
ĉirkaŭ vi vi amasigu ĉiujn, kiuj plenumas la leĝon
kaj vi
venĝu vian popolon. 68 Repagu por ĉio al la nacianoj kaj
bone observu la ordonojn de la leĝo.
69 Poste li benis ilin kaj forpasis al siaj patroj. 70 Li
mortis en la jaro cent kvardek ses kaj oni entombigis lin en
la tombo de liaj patroj en Modin. Tuta Izrael priploris lin.
Ĉapitro 3
1 Ekstaris lia filo Judas, kiun oni kromnomis Makabeo, en
lia loko. 2 Lin apogis ĉiuj liaj fratoj kaj ĉiuj, kiuj
batalis je la flanko de lia patro. Kaj ĝoje ili batalis por
Izrael.
3 Li diskonigis la famon de sia popolo,
kvazaŭ giganto sin vestis kirase,
armis sin per bataliloj,
perglave ŝirmante la armeon.
4 En siaj faroj li similis al leono,
al leonido, kiu muĝante sin ĵetas sur predon.
5 Li sekvis la senleĝulojn kaj elspuris ilin
kaj neniigis ĉiujn, kiuj konfuzis la popolon.
6 Timtremis la senleĝuloj antaŭ li,
kaj konfuziĝis ĉiuj, kiuj agis kontraŭ la ordonoj,
kaj per lia mano estis farita la vojo al savo.
7 Li vekis koleron de multaj reĝoj,
sed gajigis Jakobon per siaj faroj.
Lia nomo estu benata por ĉiam.
8 Li trairis la urbojn de Judujo,
neniigis la malpiulojn
kaj deturnis la koleron de sur Izrael.
9 Lin oni mencias ĝis la fino de la tero:
li kunigis tiujn, kiuj estis perditaj.
10 Intertempe Apolonio amasigis la nacianojn kaj ankaŭ
grandan armeon el Samario por ataki Izraelon. 11 Tion Judas
eksciis; li ekmarŝis kontraŭ li, venkis kaj mortigis lin.
Falis multaj mortvunditoj, la ceteraj fuĝis. 12 Ili kaptis la
predon, sed la glavon de Apolonio prenis Judas. Kaj de tiam li
ĉiam batalis per ĝi. 13 Seron, la generalo de la Siria
armeo, eksciis, ke Judas amasigis homojn kaj arigis ĉirkaŭ
si fidelulojn, kiuj kun li militiris. 14 Li diris: Mi akiros
famon kaj mi estos glora en la tuta regno: mi batalos kontraŭ
Judas kaj liaj kunbatalantoj, kiuj malobeis la ordonon de la
reĝo. 15 Tiel do li ekmarŝis kaj kun li estis potenca armeo
de malpiuloj, por helpi lin puni la Izraelidojn.
16 Kiam li alproksimiĝis al la krutaĵo de la urbo Bet-Ĥoron,
renkonte al li eliris Judas kun areto da homoj. 17 Kiam la armeon ili
vidis veni pli proksimen, ili diris al Judas: Kiel malmultaj ni estas!
Kion ni povos fari en batalo kontraŭ tiel granda amaso? Krom tio
ni estas malfortaj, ĉar hodiaŭ ni ankoraŭ nenion manĝis.
18 Judas respondis: Facile povas okazi, ke malgranda areto venkas plimulton.
Por la ĉielo estas tute egale, ĉu Li savas pere de multaj aŭ
per nur malmultaj homoj. 19 Ĉar en batalo la venko ne dependas de
la multnombreco de la armeo, sed de la potenco de la ĉielo. 20 Ili
venas al ni plenaj je orgojlo kaj malvirto, por neniigi nin, niajn edzinojn
kaj niajn infanojn, kaj por prirabi nin. 21 Sed ni, ni batalas por nia
vivo kaj por niaj leĝoj. 22 Do Li mem forviŝos ilin de antaŭ
niaj okuloj. Vi ne timu ilin.
23 Kiam li ĉesigis siajn vortojn, neatendite li atakis
ilin. Seron kaj lia armeo estis frakasitaj. 24 Ili postkuris
lin sur la deklivoj de Bet-Ĥoron ĝis la ebenaĵo. Falis
el
ili ĉirkaŭ okcent homoj; la ceteraj fuĝis al la lando de
la
Filiŝtoj. 25 Depost tiam oni timis Judason kaj liajn fratojn.
La ĉirkaŭajn popolojn tre skuis la timo. 26 La nomo de Judas
penetris ĝis la reĝo, kaj la nacianoj rakontis pri liaj
bataloj.
27 Kiam reĝo Antioĥo eksciis pri tiuj ĉi okazaĵoj,
li
tre koleris. Pere de senditoj li kunigis la tutan armeon de
sia regno, ege fortan armeon. 28 Li malfermis sian trezorejon
kaj anticipe pagis al la soldatoj por tuta jaro; kaj li
ordonis, ke ili estu pretaj por ĉiu eventualaĵo.
29 Kiam li rimarkis, ke komencas malpleniĝi la trezorejo kaj ke la
enspezoj el impostoj malkreskas pro la tumultoj kaj la mizero, kiun kaŭzis
lia provo neniigi la morojn, observatajn de jarcentoj, 30 li timis, ke
- kiel tio jam plurfoje okazis - mankos al li la mono por la elspezoj
kaj la donacoj, kiujn li kutimis disdoni per pli malavara mano, ol liaj
reĝaj antaŭuloj. 31 Preskaŭ senespera, li fine decidis
iri al Persujo por enkasigi la imposton de tiuj regionoj kaj tiel kolekti
multe da mono. 32 La aferojn de la regno inter la rivero Eŭfrato
kaj la limoj de Egiptujo li komisiis al Lisias, honorata viro, kiu devenis
el la reĝa familio. 33 Ĝis sia reveno li ankaŭ taskigis
al li la edukadon de sia filo Antioĥo. 34 Samtempe li transdonis
al li la duonon de la armeo kaj la elefantojn, kaj donis ordonojn pri
ĉiaj aferoj, kiel tiujn li deziris: kontraŭ la loĝantojn
de Judujo kaj Jerusalem 35 li devis sendi armeon por ekstermi la fortojn
de Izrael kaj por neniigi la restaĵojn de Jerusalem, tiel ke eĉ
malaperos la memoro pri ili de sur tiu loko; 36 kaj li loĝigu fremdulojn
en ilia regiono kaj dividu la landon inter tiuj. 37 En la jaro cent kvardek
sep la reĝo foriris kun la alia duono de la armeo el sia ĉefurbo
Antioĥio, transiris Eŭfraton kaj vojaĝis tra la pli alte
situanta tereno.
38 El inter la amikoj de la reĝo, Lisias elektis kelkajn
bravulojn: Ptolemeon, filon de Dorimenes, Nikanoron kaj
Gorgiason, 39 kaj sendis ilin kun kvardek mil piedirantoj kaj
sep mil rajdantoj al Judujo por dezertigi ĝin laŭ la ordono
de la reĝo. 40 Kun tuta tiu potenco ili ekmarŝis kaj
alveninte en la apudeco de Emaus, sur la ebenaĵo ili starigis
sian tendaron. 41 Kiam la tieaj komercistoj aŭdis pri tio,
ili prenis tre multe da arĝento kaj oro kaj ankaŭ katenojn,
kaj tuj iris al la tendaro por aĉeti la Izraelidojn kiel
sklavojn. Al tiu armeo aliĝis krome trupoj el Sirio kaj el
aliaj najbaraj landoj.
42 Judas kaj liaj fratoj komprenis, ke alvenas ankoraŭ pli da malfacilaĵoj,
ĉar tiu armeo tendumas en ilia lando. Ili eksciis pri la ordono de
la reĝo, ke oni komplete ekstermu la popolon. 43 Ili do diris inter
si: Ni rezistu kontraŭ la pereo de nia popolo, kaj ni batalu por
nia popolo kaj nia sanktejo.
44 Ili kunvenis por pretigi sin al la batalo kaj por preĝi
pri graco kaj kompato.
45 Jerusalem senhomiĝis kvazaŭ dezerto;
neniu el ĝiaj infanoj plu eniris nek eliris el ĝi;
la sanktejo estis piedpremita
kaj en la citadelo loĝis fremduloj,
ĝi estis kvazaŭ gastejo por nacianoj.
Rabita estis al Jakob la ĝojo,
kaj silentiĝis flutoj kaj citroj.
46 Ili kolektiĝis kaj iris al Micpa, kontraŭ Jerusalem, ĉar
iam Micpa estis por Izrael loko de preĝado. 47 Tiun tagon ili fastis,
vestis sin en sakoj, ŝutis cindron sur la kapojn kaj disŝiris
siajn vestaĵojn. 48 Post tio ili malvolvis la libron de la leĝo
por serĉi konsilon, same kiel la nacianoj pridemandas la statuojn
de siaj idoloj. 49 Ili ankaŭ kunportis la pastrajn vestaĵojn,
la unuaaĵojn kaj la dekonaĵojn, kaj krom tio ili alvenigis
la konsekritojn, kies tempo de konsekriteco ĵus finiĝis. 50
Kaj laŭte ili vokis al la ĉielo: Kion do ni faru kun ili?
Kien ni konduku ilin? 51 Via sanktejo estas piedpremita kaj profanita,
Viaj pastroj estas en malĝojo kaj humiligitaj. 52 Jen la nacianoj
kuniĝis kontraŭ ni por neniigi nin ĉiujn. Nur Vi sola
scias, kion ili komplotas kontraŭ ni. 53 Kiel ni povos rezisti
kontraŭ ili, se ne Vi helpos al ni? 54 Post tio ili blovis la trumpetojn
kaj faris grandan bruon.
55 Poste Judas nomumis super la popolo milestrojn,
centestrojn, kvindekestrojn kaj dekestrojn. 56 Kaj ĉiujn,
kiuj estis okupitaj pri konstruado de domo aŭ pri edziĝo al
virino aŭ pri plantado de vinberĝardeno, aŭ kiuj estis
malkuraĝaj, konforme al la leĝo li resendis hejmen. 57 Post
tio la armeo ekmarŝis kaj starigis sian tendaron sude de
Emaus. 58 Kaj Judas diris: Zonu vin kaj estu bravaj! Morgaŭ
matene vi estu pretaj por batali kontraŭ la nacianoj, kiuj
kolektiĝis kontraŭ ni por ekstermi nin kaj nian sanktejon.
59 Ĉar estas pli bone morti en batalo ol rigardi la mizeron
de nia popolo kaj de nia sanktejo. 60 Kion volos la ĉielo,
tiel estu!
Ĉapitro 4
1 Gorgias kunprenis kvin mil piedirantojn kaj mil
elektitajn rajdistojn, kaj kun tiu armeo ekmarŝis nokte 2 por
ataki la armeon de la Judoj kaj neatendite bati ilin. La homoj
de la fortikaĵo montris al li la vojon. 3 Judas aŭdis pri
tio kaj ekiris kun siaj soldatoj por bati la trupojn de la
reĝo en Emaus, 4 antaŭ ol ili estos pretaj en batalvicoj
ekster la tendaro. 5 Kiam Gorgias alvenis nokte al la tendaro
de Judas, li trovis tie neniun. Li serĉis ilin en la montoj,
ĉar li diris: Ili fuĝis antaŭ ni.
6 Je tagiĝo Judas aperis en la ebenaĵo kun tri mil homoj.
Al ili mankis la ŝirmiloj kaj la glavoj, kiujn ili dezirus. 7
Kiam ili vidis la tendaron de la nacianoj, ege fortikigitan
kaj ĉirkaŭitan de rajdistaro - nur soldatoj spertaj en la
batalo -, 8 Judas diris al siaj homoj: Ne timu ilian nombron
nek malesperu, kiam ili atakos. 9 Memoru, kiel saviĝis niaj
patroj ĉe la Ruĝa Maro, kiam postkuris ilin Faraono kun sia
armeo. 10 Nun ni alvoku la ĉielon: eble Li estos al ni
favora, kaj memoros la interligon de niaj patroj kaj neniigos
ankoraŭ hodiaŭ tiun armeon, kiu staras antaŭ ni. 11 Tiam
scios ĉiuj popoloj, ke ekzistas Tiu, kiu liberigas kaj savas
Izraelon.
12 La nacianoj levis la okulojn kaj vidis ilin
alproksimiĝi. 13 Tiam ili forlasis la tendaron, al la batalo.
La viroj de Judas blovis la trumpetojn 14 kaj atakis. La
nacianoj estis venkitaj kaj fuĝis al la ebenaĵo. 15 Sed tiuj,
kiuj retiriĝis kiel lastaj, pereis per la glavo. Ili postkuris
ilin ĝis Gezer kaj la ebenaĵoj de Edom, Aŝdod kaj Jamnia.
Falis el inter ili preskaŭ tri mil homoj.
16 Kiam Judas kun sia armeo revenis de la persekutado, 17
li diris al la popolo: Ne estu avidaj pri predo, ĉar atendas
nin ankoraŭ batalo. 18 Gorgias troviĝas kun sia armeo
proksime en la montaro. Kuraĝe rezistu al la malamikoj kaj
venku ilin, kaj poste vi povos trankvile kolekti la predon. 19
Apenaŭ Judas finis tiujn parolojn kaj jen aperis sur la
montoflanko grupeto da soldatoj. 20 Ili vidis, ke la armeo
estis fuĝinta kaj ke la tendaron oni ekbruligis; ĉar la
fumo, kiun ili vidis, atestis pri tio, kio okazis. 21 Kiam
tion ili komprenis, ili ektimis terure; kaj kiam ili krome
vidis, ke la armeo de Judas sur la ebenaĵo staras preta por
batalo, 22 ili ĉiuj fuĝis al la lando de la Filiŝtoj.
23 Tiam Judas revenis por prirabi la tendaron. Kaj li
prenis multe da oro, arĝento, ŝtofoj el hela kaj malhela
purpuro kaj multe da aliaj valoraĵoj. 24 Reirante ili kantis
kaj laŭdis la ĉielon: Ĉar Li estas bona, kaj eterna estas
Lia kompatemo. 25 Tiutage Izrael grandioze estis liberigita.
26 La nacianoj, kiuj saviĝis, iris al Lisias kaj raportis
al li pri ĉio okazinta. 27 Tiu sciigo konsternis lin kaj li
perdis la kuraĝon, ĉar la aferoj pri Izrael ne disvolviĝis
tiel, kiel li intencis, kaj li ne sukcesis plenumi la ordonojn
de la reĝo. 28 Tial la sekvantan jaron li amasigis armeon de
sesdek mil elektitaj piedirantoj kaj kvin mil rajdistoj por
definitive bati ilin. 29 Ili iris al Edom kaj starigis sian
tendaron en Bet-Cur. Ekiris kontraŭ ili Judas kun dek mil
homoj.
30 Kiam li vidis tiun fortegan armeon, li preĝis: Benata
Vi estas, Savinto de Izrael, Vi, kiu per la mano de Via
servanto David rompis la atakon de grandegulo kaj transdonis
la tendaron de fremduloj en la manojn de Jonatan, filo de
Saul, kaj de lia armilportisto. 31 Transdonu ankaŭ tiun ĉi
tendaron en la manojn de Izrael, Via popolo. Kaj hontigu ilin
kun tuta ilia armeo kaj iliaj rajdistoj. 32 Sendu panikon
inter ilin, forprenu la konfidon pri ilia kuraĝo; forte skuu
ilin ilia malvenko. 33 Faligu ilin per la glavo de tiuj, kiuj
Vin amas, kaj ĉiuj, kiuj konas Vian nomon, laŭdos Vin per
himnoj.
34 Ili kunfrapiĝis en batalo, kaj falis el la armeo de
Lisias preskaŭ kvin mil homoj. 35 Kiam Lisias vidis, ke liaj
trupoj komencas malvenki, dum la armeo de Judas estas plena je
kuraĝo, tute pretaj aŭ vivi aŭ morti brave, li retiriĝis
al Antioĥio. Li varbis dungitajn soldatojn por denove aperi
en Judujo kun ankoraŭ pli granda armeo.
36 Tiam diris Judas kaj liaj fratoj: Jen, venkitaj estas
niaj malamikoj; nun ni do iru purigi la sanktejon por denove
konsekri ĝin. 37 Kaj kolektiĝis la tuta armeo, kaj ili
supreniris al la monto Cion. 38 Ili vidis la dezertigitan
sanktejon, la profanitan altaron, la bruligitajn pordegojn kaj
la kortojn kovritajn de arbustoj, kvazaŭ en arbaro aŭ sur iu
monto, kaj ankaŭ la detruitajn kromkonstruaĵojn. 39 Kaj ili
disŝiris siajn vestaĵojn, kaj forte funebris kaj priverŝis
al si la kapojn per cindro. 40 Ili falis vizaĝaltere. Ili
trumpetis la signaltrumpetojn kaj levis la voĉojn al la
ĉielo.
41 Tiam Judas ordonis al la viroj batali kontraŭ la viroj
en la citadelo, ĝis estos purigita la sanktejo. 42 Li elektis
senriproĉajn pastrojn fidelajn al la leĝo. 43 Ili purigis la
sanktejon kaj forigis la ŝtonojn de la malpuraĵo en malpuran
lokon. 44 Ili ankaŭ interkonsiliĝis, kion fari pri la
profanita altaro de la bruloferoj. 45 Venis al ili la feliĉa
ideo detrui ĝin; tiam neniam iĝos hontokaŭzo, ke profanis
ĝin la nacianoj. Ili malkonstruis la altaron, 46 sed la
ŝtonojn ili metis en difinita loko sur la templa monteto,
ĝis aperos profeto, kiu decidos pri ili. 47 Poste, laŭ la
leĝo, ili prenis krudajn ŝtonojn kaj konstruis novan altaron
laŭ la modelo de la malnova. 48 Ili ankaŭ rekonstruis la
sanktejon kaj ĝian internon kaj ili purigis la kortojn. 49
Ili faris novajn sanktajn vazojn kaj enportis al la sanktejo
la kandelabron, la incens-altaron kaj la tablon. 50 Poste ili
oferis incenson sur la altaro, ekbruligis la lampojn de la
kandelabro, por lumigi la templon. 51 Ili metis sur la tablon
la panojn de propono, pendigis la kurtenojn kaj elfinis ĉion,
kion ili entreprenis.
52 La dudekkvinan de la naŭa monato (tio estas kislev) de
la jaro cent kvardek ok, je tagiĝo ili leviĝis, 53 kaj ili
alportis oferon laŭ la leĝo sur la nove konstruita altaro de
la bruloferoj. 54 En la sama tempo kaj la sama tago, en kiu
ĝi estis profanita de la nacianoj, oni konsekris ĝin denove
sub la sono de laŭdokantoj, citroj, harpoj kaj cimbaloj. 55
La tuta popolo falis vizaĝaltere, adorante kaj laŭdante sian
Feliĉiganton en la ĉielo. 56 Dum ok tagoj ili festis la
konsekron de la altaro kaj ĝojplene ili oferis bruloferojn,
kaj alportis dankoferojn kaj pacoferojn. 57 La fasadon de la
sanktejo ili ornamis per oraj florkronoj kaj malgrandaj
ŝildoj kaj ili renovigis la pordegojn kaj la
kromkonstruaĵojn, kaj faris novajn pordojn. 58 Kaj tre ĝojis
la popolo, ĉar oni forviŝis la honton de la nacianoj.
59 Sed Judas, liaj fratoj kaj la tuta komunumo de Izrael
decidis, ĉiujare ĝoje kaj dankeme festi la tagon de la
altarkonsekro dum ok tagoj, ekde la dudekkvina tago de la
monato kislev. 60 En sama tempo ili ĉirkaŭigis la monton
Cion per altaj muroj kaj fortaj turoj por malebligi, ke la
nacianoj iam denove profanos la lokon. 61 Judas tie restigis
trupojn por gardi ĝin. Tiucele li fortikigis Bet-Curon, por
ke la popolo havu fortikaĵon kontraŭ Edom.
Ĉapitro 5
1 Kiam la najbaraj popoloj eksciis, ke la altaro estas
rekonstruita kaj la sanktejo metita en sian antaŭan staton,
ili tre koleris pro tio 2 kaj decidis ekstermi el sia mezo la
genton de Jakob. Ili do komencis mortigi kaj neniigi la
popolon.
3 Judas tiutempe batalis en Edom kontraŭ la idaro de Esav,
kiuj minacis la Izraelidojn en Akrabim. Li neniige venkobatis
ilin, humiligis ilin kaj kunprenis multan predon. 4 Poste li
memoris, kian malbonon faras la idoj de Bajan, kiuj per siaj
embuskoj laŭ la vojoj estis kvazaŭ kaptilo kaj falilo por la
popolo. 5 Li devigis ilin enfermiĝi en siaj turoj; poste li
eksieĝis ilin, anatemis ilin kaj forbruligis la turojn kune
kun ĉiuj, kiuj tien rifuĝis.
6 Poste li ekiris kontraŭ la Amonidoj kaj tie renkontis
fortan kaj multnombran armeon, kies generalo estis Timoteo. 7
Li multe batalis kontraŭ ili, kaj fine venkobatis kaj
humiligis ilin. 8 Li konkeris la urbon Jazer kaj ĝiajn
filinojn kaj post tio reiris al Judujo.
9 Sed la nacianoj de Gilead kolektiĝis kontraŭ la
Izraelidoj, kiuj loĝis sur ilia tereno, por ekstermi ilin.
Tiam ili fuĝis al la fortikaĵo Datema 10 kaj sendis al Judas
kaj liaj fratoj la sekvantan leteron:
11 La najbaraj popoloj kolektiĝis kontraŭ ni por ekstermi
nin. 12 Ili sin preparas por alveni kaj konkeri la
fortikaĵon, en kiu ni trovis rifuĝon. Ilian armeon gvidas
Timoteo. 12 Venu do tuj kaj savu nin el iliaj manoj, ĉar
multaj el ni jam pereis. 13 Ili mortigis ĉiujn niajn fratojn,
kiuj loĝis en Tubi, kaj forkondukis iliajn edzinojn, infanojn
kaj posedaĵojn. Ĉirkaŭ mil virojn tie oni pereigis.
14 Ankoraŭ oni ne finis la legadon de la letero, kaj jam
aperis aliaj senditoj el Galileo. Disŝirante siajn vestaĵojn
ili transdonis jenan mesaĝon: 15 Kolektiĝis kontraŭ ni
Ptolemaido, Tiro, Cidon kaj ĉiuj popoloj de Galileo por
pereigi nin.
16 Kiam Judas kaj la popolo aŭdis tiujn vortojn, oni
kunvokis grandan kunvenon por konsiliĝi, kiel helpi al tiuj
fratoj premataj, kiujn atakas malamikoj. 17 Judas diris al sia
frato Simon: Elektu al vi virojn kaj rapidegu helpi al viaj
fratoj en Galileo. Mi kaj mia frato Jonatan ekiros al Gilead.
18 Kiel estrojn de la popolo li lasis en Judujo Jozefon,
filon de Zeĥarja, kaj Azarjan kun la restaĵo de la armeo,
por gardostari. 19 Li donis al ili la ordonon: Prizorgu la
popolon kaj ne provoku batalon kun la nacianoj ĝis nia
reveno. 20 Al Simon estis konfiditaj tri mil homoj por ekiri
al Galileo; Judas ricevis ok mil homojn por Gilead.
21 Ekiris do Simon al Galileo kaj faris multe da bataloj
kontraŭ la nacianoj, kaj li neniigis ilin de antaŭ sia
vizaĝo. 22 Li persekutis ilin ĝis la pordego de Ptolemaido.
Falis el la nacianoj ĉirkaŭ tri mil homoj; kaj li prenis
multan predon. 23 Li prenis kun si la Judojn el Galileo kaj
Arbata kun iliaj edzinoj, infanoj kaj ĉiuj havaĵoj, kaj kun
granda ĝojo kondukis ilin al Judujo.
24 Judas Makabeo kaj lia frato Jonatan transiris la riveron
Jordan kaj iris tri tagojn tra la dezerto. 25 Ili renkontis
tie Nabateojn, kiuj amike akceptis ilin kaj rakontis al ili
pri ĉio, kio okazis al iliaj fratoj en Gilead: 26 Multaj el
ili estas enfermitaj en Bocra kaj Bosor, en Alema, Kasfo,
Maked kaj Karnajim, ĉiuj grandaj kaj fortikigitaj urboj. 27
Ankaŭ en aliaj urboj de Gilead estas enfermitoj. Kaj iliaj
malamikoj preparas sin por morgaŭ ataki la fortikaĵojn por
en unu tago konkeri kaj mortigi ilin ĉiujn.
28 Tiam Judas kaj lia armeo subite ŝanĝis la planojn kaj
ekiris tra la dezerto al Bocra. Li konkeris la urbon, per la
glavo mortigis ĉiujn virojn, rabis ĉiujn havaĵojn kaj
bruligis la urbon.
29 De tie li foriris nokte, kaj iris al la fortikaĵo. 30
Kiam matene ili levis la okulojn, jen estis granda nenombrebla
amaso da homoj, kiuj levis ŝtupetarojn kaj sieĝajn maŝinojn
por konkeri la fortikaĵon; la atako ĵus komenciĝis. 31
Kiam
Judas rimarkis, ke la batalo jam okazas kaj ke la batalkrio
leviĝas ĉielen, kune kun trumpetsonoj kaj multa kriado, 32
al siaj soldatoj li diris: Hodiaŭ vi batalu por viaj fratoj!
33 En tri grupoj ili ekatakis la dorson de la malamikoj, dum
trumpetado kaj laŭtaj preĝoj. 34 Kiam la armeo de Timoteo
eksciis, ke tio estas la Makabeo, ili fuĝis. Li forte
suferigis ilin, ĉar falis el ili en tiu tago ĉirkaŭ ok
mil
homoj.
35 Poste li deflankiĝis en la direkto de Alema, atakis kaj
kaptis ĝin, mortigis ĉiujn virojn en ĝi, kunprenis la
predon kaj forbruligis la urbon. 36 De tie li ekiris, konkeris
Kasfon, Makedon kaj Bosoron kaj la ceterajn urbojn de Gilead.
37 Post tiuj okazaĵoj Timoteo kolektis novan armeon kaj
starigis sian tendaron kontraŭ Rafon, trans la torento. 38
Sed Judas sendis homojn por esplorrigardi lian tendaron. Ili
raportis al li: Kuniĝis kun Timoteo ĉiuj najbaraj popoloj,
tre multnombra armeo. 39 Ili varbis ankaŭ Arabojn, kiel
helptrupojn, kaj ili starigis sian tendaron trans la torento,
pretaj batali kontraŭ vi. Kaj Judas ekiris al ili. 40 Sed,
kiam Judas kaj lia armeo alproksimiĝis al la torento, Timoteo
diris al siaj soldatestroj: Se li la unua transiros ĝin al
ni, ni ne povos rezisti kontraŭ li, ĉar li havos superecon
super ni. 41 Sed se li ektimos kaj starigos sian tendaron
trans la torento, tiam ni transiros al li kaj ni venkos lin.
42 Kiam Judas alproksimiĝis al la torento, li starigis sur la
bordo la skribistojn de la popolo kaj ordonis al ili: Al neniu
permesu halti; sed ĉiuj iru al la batalo. 43 Poste li la unua
transiris al la malamikoj, kaj sekvis lin la tuta popolo. Li
venkis ĉiujn nacianojn, kiuj forĵetis la armilojn kaj fuĝis
al la sanktejo de Karnajim. 44 Sed la Izraelidoj konkeris la
urbon kaj forbruligis la sanktejon kun ĉiuj, kiuj troviĝis
en ĝi. Karnajim estis neniigita kaj neniam plu povis rezisti
kontraŭ Judas.
45 Judas nun amasigis ĉiujn Izraelidojn en Gilead, de la plej juna
ĝis la plej aĝa, kun edzinoj, infanoj kaj havaĵo (kaj tio
estis tre granda nombro) por iri al Judujo. 46 Ili venis al Efron, urbo
granda kaj fortikigita, kiu situis tiel, ke oni ne povis preterpasi ĝin,
nek dekstre nek maldekstre, sed nur pasi tra ĝia mezo. 47 Sed la
loĝantoj de la urbo ne enlasis ilin kaj eĉ baris la pordegojn
per ŝtonoj. 48 Judas sendis al ili paceman mesaĝon: Permesu
al ni trapasi vian landon survoje al nia lando. Neniu faros malbonon al
vi. Ni nur volas pasi. Sed ili ne volis malfermi por li. 49 Tiam Judas
ordonigis tra la tendaro, ke ĉiu haltu sur sia loko. 50 La soldatoj
prenis siajn poziciojn kaj atakis la urbon tiun tutan tagon kaj nokton;
fine ĝi falis en iliajn manojn. 51 Li mortigis per la glavo ĉiujn
virojn, ruinigis la urbon kaj prenis la predon. Poste li trairis la urbon
irante sur la kadavroj.
52 Poste ili transiris la riveron Jordan al la granda
ebenaĵo de Bet-Ŝean. 53 Intertempe Judas atentis pri tio, ke
la postrestantoj denove aliĝu al la ceteraj kaj dum la tuta
vojaĝo li kuraĝigis la popolon, ĝis ili alvenis al Judujo.
54 Kun ĝojo kaj gajaj ili supreniris sur la monton Cion kaj
alportis grandan bruloferon, ĉar el inter ili neniu pereis,
sed ĉiuj revenis sanaj.
55 Tiutempe, kiam Judas kaj Jonatan estis en Gilead kaj lia
frato Simon en Galileo apud Ptolemaido, 56 armeestroj Jozef,
filo de Zeĥarja, kaj Azarja eksciis pri iliaj heroaĵoj kaj
bataloj, 57 kaj diris: Ankaŭ ni diskonigu niajn nomojn pere
de batalo kontraŭ la nacianoj ĉirkaŭ ni. 58 Kaj ili ordonis
al sia armeo ekiri kontraŭ Jamnia. 59 Sed Gorgias kun siaj
homoj eliris el la urbo, por ataki ilin. 60 Jozef kaj Azarja
estis venkitaj, kaj oni persekutis ilin ĝis la limoj de
Judujo. Falis tiun tagon de la Izraela popolo ĉirkaŭ du mil
homoj.
61 Tiu grava perdo trafis la popolon, ĉar ili ne obeis al
Judas kaj liaj fratoj, sed supozis, ke ankaŭ ili devas
konduti heroe. 62 Sed ili ne apartenis al la idaro de tiuj
viroj, per kies mano plenumiĝos la savo de Izrael.
63 La granda Judas kaj liaj fratoj akiris grandan famon ĉe
tuta Izrael kaj ĉe ĉiuj nacianoj, kie ajn oni aŭdis ilian
nomon. 64 De ĉiuj flankoj oni kolektiĝis por gratuli al ili.
65 Poste Judas kaj liaj fratoj ekiris kontraŭ la idoj de Esav en
la sudo. Ili konkeris la urbon Hebron kaj ĝiajn filinojn, detruis
la defendajn muregojn kaj forbruligis la turojn ĉirkaŭ ĝi.
66 Sekve li pluiris al la lando de la Filiŝtoj, kaj trairis Mareŝan.
67 Tiun tagon falis en la batalo pastroj, kiuj senkonsile ekbatalis, dezirante
agi heroe. 68 Tiam Judas direktiĝis al Aŝdod en la lando de
la Filiŝtoj, neniigis iliajn altarojn, bruligis la statuojn de iliaj
dioj, kunprenis el la urboj multan predon kaj reiris al Judujo.
Ĉapitro 6
Intertempe reĝo Antioĥo travojaĝis la orientajn
regionojn. Li aŭdis, ke en Persujo estas iu urbo Elimes, fama
pro sia riĉo je arĝento kaj oro; 2 kaj ankaŭ ĝia sanktejo
estis tre riĉa, kun oraj ŝildoj, kirasoj kaj armaĵoj, kiujn
tie postlasis la Macedona reĝo Aleksandro, filo de Filipo,
kiu la unua estis reĝo super la Grekoj. 3 Li iris tien kaj
provis konkeri kaj prirabi la urbon, sed tio ne sukcesis, ĉar
la loĝantoj eksciis liajn intencojn. 4 Ili akre batalis
kontraŭ li. Li fuĝis kaj tre seniluziita foriris de tie al
Babel.
5 Ankoraŭ li troviĝis en Persujo, kiam oni informis lin, ke
la armeoj, kiujn li sendis al Judujo, estas venkitaj. 6 Antaŭ la
Judoj fuĝis eĉ Lisias, kiu tien estis irinta je la fronto de
potenca armeo: ili ja fariĝis pli fortaj dank' al siaj armiloj, siaj
trupoj kaj la granda predo, kiun ili rabis el la tendaro de la venkitaj
armeoj. 7 La abomenindaĵon, kiun li konstruigis sur la altaro en
Jerusalem, ili detruis, kaj la sanktejon, kiel pli frue, ili denove ĉirkaŭigis
per altaj muregoj, same kiel lian urbon Bet-Cur.
8 Je tiuj sciigoj la reĝo tiel konfuziĝis, ke li sin
ĵetis sur la liton kaj malsaniĝis pro ĉagreno, ĉar
ne ĉio
okazis laŭ lia deziro. 9 Tie li kuŝadis plurajn tagojn, ĉar
ekkaptis lin granda deprimo. Kiam li pensis, ke baldaŭ li
mortos, 10 li alvokis ĉiujn siajn amikojn kaj diris al ili:
La dormo cedis de miaj okuloj kaj mian koron vundas la zorgoj.
11 Mi diris al mi mem: Kiel grandaj estas miaj afliktoj kaj
mia necerteco! Dum mia regado mi ja estis ĉiam milda kaj
amata. 12 Sed nun mi memoras la malbonon, kiun mi faris en
Jerusalem, kiam de tie mi forprenis ĉiujn ĝiajn arĝentajn
kaj orajn vazojn, kaj kiam mi sendis mian armeon por senkaŭze
ekstermi la loĝantaron de Judujo. 13 Mi komprenas, ke pro tio
min trafis tiuj ĉi malfeliĉoj, kaj pro tio jen mi mortas
fremdlande.
14 Li venigis Filipon, unu el siaj amikoj, kaj starigis lin
super la tuta regno. 15 Li donis al li diademon, mantelon kaj
sigelringon kaj komisiis al li eduki sian filon Antioĥo, por
prepari lin por la reĝeco. 16 Reĝo Antioĥo mortis tie en
Persujo en la jaro cent kvardek naŭ. 17 Kiam Lisias eksciis,
ke mortis la reĝo, li proklamis ties filon Antioĥo, kies
edukadon li prizorgis, kiel reĝon, kaj donis al li la
kromnomon Eŭpator.
18 La soldatoj en la citadelo daŭre minacis la Izraelidojn
en la ĉirkaŭaĵo de la sanktejo. Ili serĉadis metodojn
por
damaĝi ilin, kaj ĉiam helpis la nacianojn. 19 Tial Judas
decidis neniigi ilin; li kunvokis la tutan popolon por sieĝi
ilin. 20 Ili kolektiĝis, kaj en la jaro cent kvindek oni
komencis la sieĝon. Oni konstruis platformojn por ĵetiloj
kaj sieĝomaŝinojn.
21 Kelkaj sieĝatoj sukcesis eskapi. Aliĝis al ili areto
da malpiaj Izraelidoj. 22 Kune ili iris al la reĝo kaj diris:
Kiam finfine vi kondamnos ilin kaj venĝos niajn fratojn? 23
Ni volonte servis al via patro, plenumis liajn ordonojn kaj
agis laŭ liaj indikoj. 24 Sed pro tio la filoj de nia popolo
fremdiĝis kontraŭ ni; ja ili eĉ mortigis tiujn el inter
ni,
kiujn ili trovis, kaj nian havaĵon ili rabis. 25 Kaj ne nur
kontraŭ ni ili levis la manon, sed ankaŭ kontraŭ ĉiuj
najbaraj landoj. 26 Kaj jen ili nun sieĝas la citadelon de
Jerusalem por ekregi ĝin; la sanktejon, same kiel ankaŭ Bet-
Curon, ili jam fortikigis. 27 Se vi ne baldaŭ antaŭos ilin,
ili faros ankoraŭ pli, kaj tiam vi ne plu povos haltigi ilin.
28 Ekkoleris la reĝo, kiam li aŭdis tion, kaj li kunvokis ĉiujn
siajn amikojn, la estrojn de la trupoj kaj de la rajdistaro. 29 Ankaŭ
dungitaj soldatoj el aliaj regnoj kaj de la insuloj de la maro venis al
li. 30 La nombro de lia armeo estis cent mil piedirantoj, dudek mil rajdistoj
kaj tridek du batalsciaj elefantoj.
31 Ili iris tra Edom kaj ili eksieĝis Bet-Curon, kaj dum
multaj tagoj ili batalis. Ili ankaŭ faris sieĝomaŝinojn,
sed la sieĝatoj plurfoje surprizatakis kaj bruligis ilin,
montrante bravan reziston.
32 Fine Judas haltigis la sieĝon de la citadelo kaj
starigis sian tendaron antaŭ Bet-Zaĥarja, kontraŭ la armeo
de la reĝo. 33 La reĝo ekiris frumatene kaj rapidege
kondukis sian armeon al Bet-Zaĥarja. La trupoj stariĝis en
batalvicoj kaj oni sonigis la trumpetojn. 34 Al la elefantoj
oni trinkigis sangon de vinberoj kaj morusoj por fari ilin
batalemaj. 35 La bestojn oni tiel dividis laŭ la trupoj, ke
ĉe ĉiu elefanto oni starigis po mil homoj kun maŝkirasoj
kaj bronzaj kaskoj. Krom tio al ĉiu besto oni donis po
kvincent elektitaj rajdistoj. 36 Ili sekvis ĉiujn movojn de
la besto kaj akompanis ĝin ĉie, neniam foriĝante de ĝi.
37
Ĉiu elefanto portis forte ŝirmatan lignan tureton, artplene
ligitan al ĝia dorso, en kiu troviĝis po kvar arkpafistoj,
kaj Hinda best-gvidanto. 38 La ceterajn rajdistojn la reĝo
starigis je ambaŭ flankoj de la armeo, por ataki la malamikon
kaj ŝirmi la batalvicojn.
39 Kiam la suno reflektiĝis sur la oraj kaj bronzaj
ŝildoj, rebrilis la montoj sur ili, brilante kvazaŭ flamaj
torĉoj. 40 Unu parto de la reĝa armeo ekstaris alte en la
montaro; alia parto sur la ebenaĵo. Poste tre memfide ili
antaŭeniris, en plena ordo. 41 Ĉiuj teruriĝis, aŭdante
la
sonon de tiu amaso, vidante kiel alproksimiĝas la armeo kaj
kiel tintadas la armiloj, ĉar estis tre granda kaj forta
armeo.
42 Judas kaj lia armeo komencis la batalon, kaj falis el la
armeo de la reĝo sescent homoj. 43 Eleazar, nomata Avaran,
vidis, ke unu el la bestoj, kiu estis pli alta ol la ceteraj,
surhavas reĝan kirasaĵon. Li do pensis, ke sur ĝi estas
la
reĝo. 44 Li sin oferis por savi sian popolon kaj akiri
senmortan gloron. 45 Kuraĝe li ekkuris al ĝi meze tra la
batalvicoj, dekstre kaj maldekstre disdonante mortigajn
batojn. Oni ambaŭflanke cedis antaŭ li. 46 Li subiĝis sub
la elefanton kaj trapikis ĝin de sube per sia glavo, kaj
mortigis ĝin. Ĝi teren falis sur lin; kaj tiel do li mortis.
47 Kiam la Izraelidoj ekkonsciis pri la potenco de la reĝa
armeo kaj ĝia batalforto, ili retiriĝis antaŭ ili.
48 La armeo de la reĝo ekiris al Jerusalem, por ataki
ĝin. La reĝo starigis la tendaron en Judujo, apud la monto
Cion.
49 Ĉar mankis al ili nutraĵoj por pli longe elteni la
sieĝon, ĉar tiu jaro estis sabato de ripozo por la tero, kun
la loĝantoj de Bet-Cur li faris pacon, kaj ili eliris el la
urbo. 50 La reĝo okupis Bet-Curon kaj starigis tie trupojn
por gardi ĝin.
51 Li komencis longedaŭran sieĝon de la sanktejo; li
starigis kontraŭ ĝi platformojn por ĵetiloj, atakmaŝinojn,
fajro- kaj ŝton-ĵetilojn, skorpietojn por pafi sagojn kaj
katapultojn. 52 Sed ankaŭ la sieĝatoj starigis maŝinojn
kontraŭ tiuj de la sieĝantoj; kaj tiel ili sin defendis
multajn tagojn. 53 Tamen en la provizejoj estis manko je
nutraĵoj, ĉar estis la sabata jaro, kaj tiuj, kiuj el inter
la nacianoj rifuĝis al Judujo, formanĝis la reston de la
provizoj. 54 En la sanktejo do restis nur malmultaj
defendantoj, ĉar ĉiuj suferis pro la malsato, unu post la
alia reiris al sia hejmo.
55 Tiumomente Lisias aŭdis, ke Filipo, kiun reĝo Antioĥo
ankoraŭ dum sia vivo elektis por eduki sian filon Antioĥo
kaj por prepari lin al la reĝeco, 56 revenis el Persujo kaj
Medujo je la fronto de la armeo, kiu siatempe sekvis la
reĝon, kaj ke li provas transpreni la potencon. 57 Lisias
tial decidis, kiel eble plej rapide foriri. Li diris al la
reĝo, la generaloj kaj la soldatoj: Ĉiutage ni suferas
perdojn, kaj restas al ni ne multe da nutraĵo, kaj la loko,
kiun ni sieĝas, estas tre forta. Krom tio ni devas urĝe
ordigi la aferojn de la regno. 58 Tial ni prezentu la dekstran
manon al tiuj ĉi homoj, kaj faru pacon kun ili kaj kun ilia
popolo. 59 Ni permesu al ili vivi laŭ siaj kutimoj, kiel
antaŭe; ĉar pro iliaj kutimoj, kiujn ni malpermesis, ili
ekkoleris kaj faris ĉion tion.
60 Tiuj vortoj plaĉis al la reĝo kaj la estroj. Li do
sendis homojn por fari la pacon; tion ili akceptis. 61 Kaj
faris ĵurojn la reĝo kaj la generaloj; post tio la sieĝatoj
eliris el la fortikaĵo. 62 Tiam la reĝo supreniris sur la
monton Cion, sed kiam li vidis, kiel fortika estas tiu loko,
li rompis sian ĵuron kaj ordonis neniigi la muregojn ĉirkaŭ
ĝi. 63 Post tio li rapide retiriĝis kaj reiris al Antioĥio,
kie li trovis Filipon kiel reganton super la urbo. Li batalis
kontraŭ li kaj perforte okupis la urbon.
Ĉapitro 7
1 En la jaro cent kvindek unu, Demetrio, filo de Seleŭko,
kun grupo da homoj eskapis el Romo al apudmara urbo, kie li
deklaris sin reĝo. 2 Kiam li atingis Antioĥion, la ĉefurbon
de siaj patroj, lia armeo kaptis Antioĥon kaj Lisiason, kaj
kondukis ilin al li. 3 Je tiu sciigo li diris: Ne montru al mi
iliajn vizaĝojn! 4 Tiam la soldatoj mortigis ilin, kaj
Demetrio eksidis sur la reĝa trono.
5 Venis al li ĉiuj senleĝaj kaj malpiaj viroj el Izrael,
kun Alkimo kiel gvidanto; tiu volis fariĝi ĉefpastro. 6 Ili
akuzis la popolon antaŭ la reĝo, dirante: Judas kaj liaj
fratoj pereigis ĉiujn viajn amikojn, kaj forpelis nin el nia
lando. 7 Nun vi do sendu viron, kiun vi fidas, por ke li iru
persone rigardi la grandan damaĝon, kiun li faris al ni kaj
al la teritorio de la reĝo. Punu ilin, kaj ankaŭ ĉiujn,
kiuj helpis ilin.
8 La reĝo elektis el siaj amikoj Bakĥidon, kiu regis
trans la rivero Eŭfrato, kaj kiu estis unu el la gravuloj en
la regno kaj fidela al la reĝo. 9 Li sendis lin kun la malpia
Alkimo, kiun li nomumis ĉefpastro, kaj ordonis al Bakĥido
puni la Izraelidojn. 10 Ili foriris kun granda armeo al
Judujo. Tie ili sendis senditojn al Judas kaj liaj fratoj, kun
ruze pacema mesaĝo. 11 Sed tiuj ne fidis iliajn parolojn; ili
ja vidis, ke kun granda armeo ili alvenis.
12 Sed grupo da skribistoj iris al Alkimo kaj Bakĥido por
serĉi justecon. 13 La Ĥasidoj estis la unuaj inter la
Izraelidoj, kiuj petis ilin pri paco. 14 Ili ja diris: Jen
venis pastro el la idaro de Aaron kun granda armeo; li ne
faros al ni malbonon. 15 Li parolis kun ili paceme kaj ĵuris
al ili: Ni ne faros malbonon al vi, nek al viaj amikoj. 16 Kaj
ili kredis lin. Sed li igis kapti el inter ili sesdek virojn,
kaj mortigis tiujn la saman tagon, laŭ la skribo:
17 La kadavrojn de Viaj sanktuloj kaj ilian sangon ili
disĵetis ĉirkaŭ Jerusalem. Kaj estis neniu, kiu ilin
enterigus.
18 Timo kaj teruro pro ili kaptis la tutan popolon. Oni
diris: Nek vero nek justeco ekzistas ĉe tiuj homoj, ĉar ili
rompis la interligon malgraŭ la ĵuro, kiun ili ĵuris.
19 Bakĥido foriris de Jerusalem kaj starigis sian tendaron
apud Bet-Zajit. De tie multajn batalintojn, kiuj transiris al
lia flanko, sed ankaŭ kelkajn el la lokaj homoj li igis
kapti; li ordonis mortigi ilin kaj ĵeti en la grandan
cisternon.
20 Poste li konfidis la regionon al Alkimo, lasante al li
armeon kiel subtenon; Bakĥido mem reiris al la reĝo. 21
Alkimo persiste batalis por sia ĉefpastreco. 22 Ĉirkaŭ
li
ariĝis ĉiuj malpacemuloj de la popolo; ili fariĝis la
mastroj en Judujo kaj faris multe da malbono al Izrael.
23 Sed kiam Judas vidis, ke la malbono de Alkimo kaj de
liaj kunuloj superas tiun de la nacianoj, 24 li trairis tutan
Judujon por puni la transirintojn, kaj malebligis al ili
ankoraŭ vojaĝi en la lando. 25 Sed kiam Alkimo rimarkis, ke
Judas kaj liaj kunuloj fariĝis tiel fortaj, ke li ne plu
povos rezisti kontraŭ ili, li denove sin turnis al la reĝo,
kaj akuzis ilin pri gravaj krimoj.
26 Tiam sendis la reĝo Nikanoron, unu el liaj plej gravaj
generaloj, ĝismortan malamikon de Izrael, kun la tasko
ekstermi la popolon. 27 Nikanor atingis Jerusalemon kun granda
armeo, kaj sin turnis al Judas kaj liaj fratoj kun ŝajne
pacemaj, sed fakte ruzaj vortoj: 28 Ne estu batalo inter mi
kaj vi; mi venos kun malgranda eskorto, por ke pace mi vidu
viajn vizaĝojn. 29 Li venis al Judas, kaj ili sin kisis en
paco; sed la malamikoj estis pretaj por kapti Judason. 30 Kiam
Judas rimarkis, ke la renkontiĝo estis kaptilo, li fariĝis
timema kaj ne volis plu vidi lin. 31 Nikanor komprenis, ke
malkaŝiĝis lia plano; li ekiris kontraŭ Judas por batali
apud Ĥafarsalama. 32 Falis el la armeo de Nikanor ĉirkaŭ
kvincent homoj; la ceteraj fuĝis al la urbo de David.
33 Post tiuj okazaĵoj Nikanor supreniris sur la monton
Cion. El la sanktejo kelkaj pastroj kaj pliaĝuloj de la
popolo eliris renkonte al li, por lin kisi en paco kaj por
montri al li la bruloferon, kiun oni intencis oferi pro la
reĝo. 34 Sed li primokis kaj priridis ilin, malpurigis ilin
kaj paroladis malhumile.
35 Kolerege li ĵuris jene: Se Judas ne tuj estos liverita
en miajn manojn kune kun sia armeo, tiam, kiam mi revenos kiel
venkinto, mi forbruligos tiun ĉi sanktejon. Kaj li eliris
kolerega. 36 La pastroj reiris internen kaj starante antaŭ la
altaro ili diris plorante: 37 Jen, Vi mem elektis tiun ĉi
sanktejon, por ke ĝi estu nomata laŭ Via nomo kaj por ke ĝi
estu domo de adoro kaj preĝado por Via popolo. 38 Punu Vi do
tiun homon kaj lian armeon, ke ili pereu per la glavo. Memoru
iliajn blasfemaĵojn kaj ne lasu ilin plu vivi.
39 Nikanor forlasis Jerusalemon kaj starigis sian tendaron
en Bet-Ĥoron, kie armeo el Sirio kuniĝis kun li. 40 Judas
starigis kun tri mil homoj sian tendaron en Adasa. Tie li
preĝis jene: 41 Kiam siatempe la senditoj de la reĝo
blasfemis, Via anĝelo venis malsupren kaj ekstermis inter ili
cent okdek kvin mil homojn. 42 Tute same nun antaŭ niaj
okuloj Vi ekstermu tiun armeon, por ke sciu la postvivantoj,
ke terure li blasfemis kontraŭ Via sanktejo. Punu lin laŭ
lia malbono.
43 La armeoj batale kunfrapiĝis la dektrian tagon de la
monato adar. La batita estis la armeo de Nikanor, kaj falis li
mem kiel unua sur la batalkampo. 44 Kiam lia armeo vidis, ke
falis Nikanor, ili forĵetis la armilojn kaj fuĝis. 45 La
aliaj postkuris ilin la tutan tagon de Adasa ĝis Gezer,
laŭte trumpetante post ili. 46 Je tiu signalo la homoj
eliradis el la najbaraj vilaĝoj de Judujo kaj haltigis la
fuĝintojn, kiuj turniĝis kaj ekbatalis kontraŭ la propraj
homoj. Ili ĉiuj pereis per la glavo; neniu el ili saviĝis.
47 La venkintoj prenis la predon, detranĉis al Nikanor la
kapon kaj la dekstran manon, kiun tiel malhumile li skuadis,
kaj pendigis ilin apud Jerusalem. 48 La popolo pleniĝis je
granda ĝojo kaj festis tiun tagon tre abunde. 49 Kaj ili
decidis, ke oni festu ĝin ĉiujare, en la dektria tago de la
monato adar. 50 Kaj dum iom da tempo Judujo ĝuis pacon.
Ĉapitro 8
1 Judas aŭdis multe pri la Romanoj kaj ilia potenco;
ankaŭ, ke ili estas bonvolemaj al tiuj, kiuj ligas sin kun
ili, kaj ke ili starigas amikecon kun ĉiuj, kiuj sin turnas
al ili. Vere, ilia potenco estis tre granda. 2 Oni rakontis al
li pri iliaj militoj kaj iliaj heroaĵoj, kiujn ili faris
kontraŭ la Gaŭloj; ke tiujn ili submetis kaj devigis pagi
tributon; 3 ankaŭ pri tio, kion ili faris en Hispanujo por
ekposedi la tieajn minejojn de arĝento kaj oro. 4 Dank' al
sia prudento kaj sia persistemo ili ekposedis tiun tutan
landon, malgraŭ la granda distanco. Kaj la reĝojn, kiuj
ekiris kontraŭ ili de la finoj de la tero, ili neniige
venkis, kaj la postvivantojn ili devigis al ĉiujara pagado de
tributo. 5 Ili venkis kaj submetis Filipon, Perseon, la reĝon
de la Kitidoj, kaj ĉiujn, kiuj kontraŭstaris al ili. 6 Ili
ankaŭ venkis Antioĥon, la grandan reĝon de Azio, kiu
batalis kontraŭ ili per cent dudek elefantoj, rajdistaro,
batalĉaroj kaj potenca armeo. 7 Ili kaptis lin vivantan kaj
ordonis al li kaj al liaj posteuloj pagi grandan tributon kaj
liveri garantiulojn kaj cedi al ili 8 kelkajn el la plej belaj
regionoj: Hindujon, Medujon kaj Lidion. Kiam tiujn ili
ricevis, ili donacis ilin al reĝo Eŭmenes. 9 Kiam la Grekoj
decidis ekstermi ilin, 10 la Romanoj eksciis pri tio. Ili
sendis nur unu generalon kaj batalis kontraŭ ili; multaj
Grekoj falis en la batalo. Iliajn edzinojn kaj infanojn ili
forkondukis en sklavecon, la havaĵojn ili prirabis, ilian
landon ili konkeris, detruis la fortikaĵojn kaj sklavigis
ilin mem ĝis la hodiaŭa tago. 11 Ĉiujn ceterajn regnojn
kaj
insulojn, kiuj rezistis kontraŭ ili, ili neniigis kaj
submetis. Sed kun siaj amikoj kaj kun tiuj, kiuj fidas je ili,
ili rilatas amike. 12 Ili regas super proksimaj kaj
malproksimaj reĝoj, kaj kiuj aŭdas ilian nomon, timas ilin.
13 Tiuj, kiujn ili volas helpi por fariĝi reĝoj, fariĝas
reĝoj; kaj ili ankaŭ laŭvole forpelas reĝojn; tiel
granda
estas ilia potenco. 14 Malgraŭ ĉio ĉi neniu el ili portas
diademon, nek vestas sin en purpuro por paradi per tio. 15 Ili
starigis senaton, en kiu ĉiutage kunvenas tricent dudek viroj
por debati pri tio, kiel zorgi pri la bono de la popolo. 16
Ĉiujare ili konfidas la potencon kaj la regadon super la
lando al unu sola homo, kiun ĉiuj obeas, kaj nek envio nek
ĵaluzo regas inter ili.
17 Judas elektis Eŭpolemon, filon de Johano, filo de Akos,
kaj Jasonon, filon de Eleazar, kaj sendis ilin al Romo por
starigi amikecon kaj interligon, 18 por ke la Romanoj liberigu
ilin el sub la jugo, kiam ili konstatos, ke la regno de la
Grekoj sklavigis Izraelon. 19 Ili vojaĝis al Romo, kaj la
vojo estis tre longa, kaj enirinte en la senaton ili tiel
parolis: 20 Judas, kiun oni kromnomas Makabeo, liaj fratoj kaj
la tuta Juda popolo sendis nin al vi por starigi kun vi
interligon kaj pacon, kaj por enskribi nin inter viaj
aliancanoj kaj amikoj. 21 Tiuj paroloj plaĉis al ili.
22 Jen kopio de la letero, kiun oni gravuris sur bronzaj
tabuloj kaj sendis al Jerusalem, por ke ĝi restu tie kiel
atestaĵo pri paco kaj interligo:
23 Prosperon al la Romanoj kaj al la Juda popolo, surmare
kaj surtere, por ĉiam! Glavo kaj malamiko restu malproksimaj
de ili! 24 Sed se Romo aŭ unu el ĝiaj aliancanoj, kie ajn en
la regiono de ĝia potenco, kiel unua trafos en militon, 25
tiam la Juda popolo tutkore kunbatalos ĉe ilia flanko, kiel
tion postulos de ili la cirkonstancoj. 26 Laŭ decido de Romo,
ili nek donos nek liveros al la malamikoj grenon, armilojn,
monon aŭ ŝipojn; ili plenumos tiujn ĉi sindevigojn sen
rekompenco. 27 Sammaniere, se la Juda popolo kiel unua estos
atakita, la Romanoj kunbatalos kun ili, kiel tion postulos de
ili la cirkonstancoj. 28 Laŭ decido de Romo, la Romanoj nek
donos nek liveros al la kontraŭuloj grenon, armilojn, monon
aŭ ŝipojn; ili senmanke plenumos tiujn ĉi sindevigojn.
29
Laŭ tio ĉi starigis la Romanoj interligon kun la Juda
popolo. 30 Se tamen poste unuj aŭ la aliaj volus aldoni aŭ
depreni ion, ili faru tion laŭ komuna interkonsento, kaj la
ŝanĝoj tiam estos validaj.
31 Koncerne la maljustaĵojn, kiujn reĝo Demetrio faras al
vi, ni skribis al li: Kial vi surmetas al la Judoj, niaj
amikoj kaj aliancanoj, tiel pezan jugon? 32 Se denove ili
plendos kontraŭ vi, ni defendos iliajn rajtojn kaj batalos
kontraŭ vi surtere kaj surmare.
Ĉapitro 9
1 Demetrio aŭdis, ke falis Nikanor kaj ke malvenkis lia
armeo, kaj li decidis denove sendi Bakĥidon kaj Alkimon al
Judujo, kun la dekstra alo de la armeo. 2 Ili prenis la vojon
al Galileo kaj sieĝis Mesaloton en la regiono de Arbela; la
urbon ili konkeris kaj mortigis multe da loĝantoj. 3 La unuan
monaton de la jaro cent kvindek du ili starigis sian tendaron
apud Jerusalem. 4 De tie ili retiriĝis kaj iris al Berea kun
dudek mil piedirantoj kaj du mil rajdistoj. 5 Kun tri mil
elektitaj soldatoj Judas havis sian tendaron en Elasa.
6 Kiam ili vidis, kiel granda estas la alia armeo, ili tre ektimis, kaj
multaj el ili kaŝe foriris el la tendaro, tiel ke restis ne pli ol
okcent soldatoj. 7 Judas vidis, ke lia armeo forfuĝas tuj antaŭ
la neevitebla batalo, kaj li tre ektimis, ĉar mankis la tempo denove
kunigi ilin. 8 Plena je malespero li diris al la restantoj: Ek, ni ekiru
kontraŭ la malamikoj; eble ni povos rezisti ilin. 9 Sed ili provis
malhelpi tion, dirante: Ni ne povos, sed prefere ni nun savu la vivon.
Poste ni revenos kun niaj fratoj por batali kontraŭ ili. Nun ni estas
tro malmultaj. 10 Sed Judas respondis: Neniam tion ni faru, ke ni fuĝus
antaŭ ili. Se venis nia horo, ni brave mortu por niaj fratoj, sed
ni ne ĵetu makulon sur nian gloron!
11 La armeo eliris el la tendaro kaj stariĝis kontraŭ
ili. La rajdistaro estis dividita en du partojn; la
ŝtonĵetistoj kaj arkpafistoj antaŭiris antaŭ la armeo;
ĉiuj
same fortikaj soldatoj. Bakĥido troviĝis je la dekstra flanko.
12 Dum trumpetado ambaŭflanke aperis la trupoj. Ankaŭ la
soldatoj de Judas blovis la trumpetojn. 13 La tero tremis pro
la terura bruego de ambaŭ armeoj, kaj la batalo komenciĝis;
ĝi daŭris de mateno ĝis vespero.
14 Kiam Judas rimarkis, ke Bakĥido kaj la plej forta parto
de la armeo troviĝas je la dekstra flanko, li prenis kun si
la plej bravajn soldatojn, 15 kaj disbatis tiun flankon. Li
persekutis ilin ĝis la montoj de Aŝdod. 16 Sed kiam la
soldatoj de la maldekstra flanko vidis, ke la dekstra flanko
estas venkita, ili turniĝis kaj de malantaŭe atakis Judason
kaj ties kunbatalantojn. 17 La batalo fariĝis furioza;
ambaŭflanke falis multege da homoj. 18 Falis ankaŭ Judas,
kaj la ceteraj fuĝis.
19 Jonatan kaj Simon kunprenis la korpon de sia frato Judas
kaj entombigis lin en la tombo de liaj patroj, en Modin. 20 La
tuta popolo de Izrael priploris lin, funebris kaj lamentis
plurajn tagojn; oni diris: 21 Kial falis la heroo, la savinto
de Izrael!
22 La tuta cetera historio de Judas, kaj la heroaĵoj,
kiujn li faris en bataloj, kaj lia gloro kaj grandeco, ne
estas priskribitaj ĉi tie, ĉar estis tro multe.
23 Post la morto de Judas denove aperis ĉie en Izrael la
senleĝuloj, kaj la malbonuloj denove ekaktivis. 24 Regis en
tiu tempo granda malsato; ankaŭ la tero estis perfida. 25
Bakĥido intence elektis la malpiulojn por regi la landon. 26
Tiuj elserĉadis la amikojn de Judas kaj kondukis ilin al
Bakĥido, kiu punis kaj primokis ilin. 27 La premateco de
Izrael tiutempe estis pli granda ol iam antaŭe depost la
agado de la lasta profeto. 28 Tial kolektiĝis ĉiuj amikoj de
Judas kaj diris al Jonatan: 29 De kiam mortis via frato Judas,
ne plu estas viro simila al li, kiu povus batali kontraŭ niaj
malamikoj kaj Bakĥido, kaj kontraŭ ĉiuj, kiuj malamas nian
popolon. 30 Tial ni elektis vin hodiaŭ en lia loko: vi
fariĝu nia militestro kaj gvidu nin en niaj bataloj. 31 Tiel
do Jonatan postsekvis sian fraton Judas, kaj transprenis la
gvidadon.
32 Bakĥido sciiĝis pri tio kaj planis mortigi lin. 33 Sed
tion eksciis Jonatan kaj lia frato Simon kaj ties kunuloj, kaj
ili ĉiuj fuĝis en la dezerton de Tekoa, kaj ili starigis
sian tendaron apud la cisternoj de Asfar. 34 [Bakĥido estis
informita pri tio en sabata tago, kaj kun sia tuta armeo li
transiris la riveron Jordan.] 35 Jonatan sendis sian fraton
Johano kun la armeo al siaj amikoj la Nabateoj, por peti, ke
ĉe ili li povu deponi siajn multnombrajn pakaĵojn. 36 Sed la
filoj de Jambri el Medba faris atakon, forkaptis Johanon kaj
lian tutan havaĵon kaj foriris.
37 Iom pli poste oni sciigis al Jonatan kaj al lia frato
Simon: La filoj de Jambri aranĝas grandan edziĝan feston kaj
la fianĉinon, la filinon de unu el la gravuloj de Kanaan, ili
tien kondukas en granda pompo el Nadabat. 38 Ili memoris pri
la verŝita sango de ilia frato Johano, ekiris kaj trovis
kaŝejon en la montaro. 39 Je certa momento ili rimarkis
konfuze bruegan grupon kun multaj pakaĵoj: jen iras renkonte
al ili la fianĉo, ĉirkaŭita de amikoj kaj fratoj, kun
tamburoj, kantoj kaj riĉaj vestaĵoj. 40 El sia embusko ili
sin ĵetis sur ilin kaj mortigis ilin. Falis multaj, kaj la
postvivantoj fuĝis en la montaron; oni rabis multe da predo.
41 Tiel la edziĝofesto ŝanĝiĝis en funebron kaj la
sono de
ĝia muziko en veadon. 42 Venĝinte la sangon de sia frato,
ili reiris al la marĉaj bordoj de Jordan.
43 Bakĥido aŭdis tion; en sabata tago li iris al la
bordoj de Jordan kun granda armeo. 44 Tiam Jonatan diris al
siaj kunuloj: Ek! Ni batalu por nia vivo, ĉar neniam ankoraŭ
estis tiel malbone kiel nun: 45 jen antaŭ ni kaj malantaŭ ni
estas la malamiko, dekstre kaj maldekstre estas la akvo de
Jordan, marĉoj kaj arbustaro, kaj ne ekzistas vojo de eskapo.
46 Nun do alvoku la ĉielon, ke Li savu vin el la manoj de
niaj malamikoj. 47 Komenciĝis furioza batalo. Jonatan jam
etendis la manon por mortigi Bakĥidon, sed tiu, malantaŭen
kliniĝante, evitis la baton. 48 Tiam Jonatan kaj liaj kunuloj
ensaltis en la riveron Jordan kaj naĝis al la transa bordo,
sed la malamikoj ne tranaĝis la riveron por persekuti ilin.
49 Falis tiun tagon flanke de Bakĥido ĉirkaŭ mil homoj.
50 Reveninte en Jerusalem, Bakĥido fortikigis plurajn urbojn de Judujo:
la fortikaĵon apud Jeriĥo, Emaus, Bet-Ĥoron, Bet-El, Timnat-Faraton
kaj Tefon li ĉirkaŭigis per altaj muregoj, kun pordegoj kun
rigliloj. 51 Li lokis tie trupojn por bridi Izraelon. 52 Ankaŭ la
urbojn Bet-Cur kaj Gezer li fortikigis, kaj la citadelon; kaj li starigis
tie soldatojn kun nutraĵprovizoj. 53 La filojn de gravuloj en la
lando li prenis kiel garantiulojn kaj metis ilin sub gardatecon en la
citadelo de Jerusalem.
54 En la dua monato de la jaro cent kvindek tri, Alkimo
ordonis malkonstrui la muron de la interna korto de la
sanktejo; tiel li volis detrui la laboron de profetoj. Li jam
komencis malkonstrui, 55 kiam ekkaptis lin malsano; la
komencita laboro estis prokrastita. Lia buŝo estis
paralizita, li ne plu povis paroli, nek plu regi la aferojn de
sia domo. 56 Alkimo mortis sub grandaj suferoj. 57 Bakĥido
vidis, ke mortis Alkimo, kaj reiris al la reĝo. Kaj en Judujo
regis paco dum du jaroj.
58 Kolektiĝis ĉiuj malpiuloj kaj diris: Jen Jonatan kaj
liaj kunuloj vivas trankvile kaj sekure; ni nun venigu
Bakĥidon, por ke li kaptu ilin ĉiujn en unu nokto. 59 Ili
iris al li kaj interkonsiliĝis. 60 Bakĥido ekiris kun granda
armeo kaj kaŝe skribis al ĉiuj siaj kunbatalantoj en Judujo,
por ke ili kaptu Jonatanon kaj ties kunulojn. Sed ili tion ne
povis fari, ĉar iliaj planoj malkaŝiĝis. 61 Sed Jonatan
kaptis ĉirkaŭ kvindek el la estroj de la lando, kiuj planis
tiun ĉi malbonon, kaj mortigis ilin. 62 Jonatan, Simon kaj
iliaj kunuloj fuĝis al Bet-Basi en la dezerto. Ili
rekonstruis ĝiajn ruinojn kaj fortikigis ĝin.
63 Kiam tion eksciis Bakĥido, li kunvokis sian tutan
armeon kaj avertis siajn sekvantojn en Judujo. 64 Li alvenis
kaj starigis sian tendaron apud Bet-Basi, kaj sieĝis ĝin
multajn tagojn kaj konstruigis milit-maŝinojn. 65 Jonatan
postlasis en la urbo sian fraton Simon kaj kun areto da
soldatoj li mem trairis la landon. 66 Li venkis Odomeron kaj
liajn fratojn kaj ankaŭ la tendumejon de la Fasironidoj. Pro
tiuj sukcesoj kreskis lia armeo. 67 Simon kaj liaj kunuloj
intertempe faris atakon el la urbo eksteren, kaj forbruligis
la sieĝo-maŝinojn. 68 Ili atakis Bakĥidon, kiu estis
venkita. Tre lin deprimis la fakto, ke liaj planoj montriĝis
esti vanaj. 69 Lin kaptis furiozo kontraŭ la malpiuloj, kiuj
konsilis al li iri en ilian landon, kaj multajn el ili li
mortigis; poste li decidis reiri al sia propra lando.
70 Kiam tion aŭdis Jonatan, li sendis al li homojn por
fari pacon kun li kaj interŝanĝi militkaptitojn. 71 Bakĥido
akceptis tion, kaj tenis sin je sia parolo. Li ĵure promesis
al la alia, ke neniam li provos fari malbonon al li, ĉiujn
tagojn de sia vivo. 72 Kaj li redonis al li la militkaptitojn,
kiujn antaŭe li forkondukis el Judujo. Post tio Bakĥido
foriris al sia propra lando kaj neniam plu revenis al ilia
lando. 73 La glavo ripozis por Izrael. Jonatan ekloĝis en
Miĥmaŝ, kie li komencis juĝi super la popolo kaj forigi
la
malpiulojn el Izrael.
Ĉapitro 10
1 En la jaro cent sesdek Aleksandro Epifanes, filo de
Antioĥo, ekiris al Ptolemaido kaj konkeris ĝin. Oni akceptis
lin bone kaj li sin faris reĝo. 2 Kiam tion aŭdis reĝo
Demetrio, li kolektis tre grandan armeon kaj ekiris kontraŭ
li por venki lin. 3 Demetrio sendis leteron al Jonatan kun
pacemaj vortoj, en kiu li promesis kreskigi lian rangon. 4 Li
diris: Ni faru pacon kun ili, antaŭ ol ili sin ligos kun
Aleksandro kontraŭ ni. 5 Ĉar li certe memoros ĉiujn
malbonaĵojn, kiujn ni faris al li, al liaj fratoj kaj al lia
tuta popolo. 6 Demetrio rajtigis Jonatanon, ke li povos kunigi
armeon kaj prepari armilojn, kaj li deklaris lin sia
kunbatalanto. Kaj li ankaŭ ordonis, ke oni redonu al li la
garantiulojn el la citadelo.
7 Alvenis Jonatan kun tiu ĉi letero en Jerusalemon kaj
legis la mesaĝon en la ĉeesto de la tuta popolo kaj de la
homoj de la citadelo. 8 Vera konsterniĝo ekkaptis ilin, kiam
ili aŭdis, ke la reĝo donis al li la permeson kunigi armeon.
9 La homoj de la citadelo transdonis al Jonatan la
garantiulojn, kaj li resendis ilin al iliaj gepatroj. 10
Jonatan ekloĝis en Jerusalem kaj komencis rekonstrui kaj
novigi la urbon. 11 Al la laboristoj li ordonis precipe
rekonstrui la remparojn kaj ĉirkaŭigi la monton Cion per
forta murego el hakitaj ŝtonblokoj. Tiel ili faris. 12 La
fremduloj, kiuj loĝadis en la fortikaĵoj, konstruitaj de
Bakĥido, nun ekfuĝis. 13 Ĉiu forlasis sian loĝejon
por
reiri al sia lando. 14 Nur en Bet-Cur postrestis kelkaj el
tiuj, kiuj forlasis la leĝon kaj la ordonojn; ĝi ja estis
urbo de rifuĝo.
15 Kiam reĝo Aleksandro eksciis pri la promesoj, kiujn al
Jonatan donis Demetrio, kaj kiam oni rakontis al li pri la
heroaĵoj, kiujn kun siaj fratoj li faris en bataloj, kaj
ankaŭ pri tio, kiel multe ili devis suferi, 16 li diris: Ĉu
ni do trovos alian viron, kiu estas simila al li? Li nun estu
nia amiko kaj kunbatalanto. 17 Kaj tuj li skribis kaj sendis
al li leteron kun jena enhavo:
18 Reĝo Aleksandro al frato Jonatan: saluton. 19 Ni
aŭdis, ke vi estas eksterordinare brava viro kaj inda je nia
amikeco. 20 Tial hodiaŭ ni nomumas vin ĉefpastro de via
popolo kaj ni donas al vi la titolon amiko de la reĝo (kaj li
sendis al li samtempe purpuran vestaĵon kaj oran kronon), por
ke vi zorgu pri niaj aferoj kaj gardu al ni vian amikecon.
21 En la sepa monato de la jaro cent sesdek por la festo de
la laŭboj Jonatan surmetis la sanktan vestaĵon, kaj li
kunigis armeon kaj farigis multajn armilojn.
22 Kiam Demetrio eksciis pri tio ĉi, li tre afliktiĝis
kaj diris: 23 Kial tion ni permesis, ke Aleksandro estu pli
frua kaj gajnu la amikecon de la Judoj, tiel ke li firmigis
sian pozicion! 24 Ankaŭ mi skribos al ili leteron, kun
konvinkaj vortoj kaj proponoj pri profito kaj donacoj, por ke
ili helpu min. 25 Kaj li sendis al ili leteron kun jena
enhavo:
Reĝo Demetrio al la popolo de la Judoj: saluton. 26 Kun
granda ĝojo ni eksciis, ke vi gardas la interligon kun ni kaj
ke vi persistas en nia amikeco, ne flankiĝante al niaj
malamikoj. 27 Daŭre vi konservas vian fidelon al ni; tial do
ni rekompencos vin pro la bonaĵoj, faritaj al ni. 28 Ni
liberigos vin de multaj devoj kaj ni donos al vi donacojn. 29
Tial jam nun mi malŝarĝas vin, kaj liberigas ĉiujn Judojn
de la impostoj, la sal-tributo kaj la kronopagoj. 30 Koncerne
la landon Judujo kaj la tri regionojn de Samario kaj Galileo,
kiuj de nun por ĉiam ligiĝos al ĝi, de hodiaŭ mi rezignas
pri akceptado de la pago por la triono de la grenrikolto kaj
por la duono de la arbofruktoj, kiuj jure apartenas al mi. 31
Jerusalem estu sankta urbo, kaj libera de impostoj, kune kun
sia tereno, dekonaĵoj kaj pagoj. 32 Mi ankaŭ rezignas pri la
citadelo, kiu estas en Jerusalem, kaj donas ĝin al la
ĉefpastro, kiu mem elektu virojn por gardi ĝin. 33 Kaj sen
elaĉetpago mi liberigos ĉiujn Judojn, kiuj de Judujo estis
forkondukitaj en ekzilon al kiu ajn parto de mia regno. Ili
devas esti liberaj de impostoj, ankaŭ por ilia brutaro.
34 Kaj ĉiuj solenaĵoj, sabatoj, monatkomencoj kaj la
tagoj fiksitaj de la leĝo, kaj ankaŭ tri tagoj antaŭ la
festo kaj tri tagoj post la festo, ĉiuj ĉi tiuj tagoj por
ĉiuj Judoj en mia regno estu liberaj de impostoj kaj de
deviga laboro. 35 Kaj neniu havos la rajton juĝe alvoki iun
el ili antaŭ tribunalon aŭ ĝeni ilin en kiu ajn afero.
36
Kaj oni rekrutigos por la reĝa armeo ĝis tridek mil homojn
el inter la Judoj, kaj ili ricevos la saman pagon kiel ĉiuj
soldatoj de la reĝo. 37 Kelkajn el ili oni starigos en la
grandaj fortikaĵoj de la reĝo, aliaj laboros en konfidulaj
postenoj de la regno. El inter ili mem estos elektitaj iliaj
estroj, kaj ili povos vivi laŭ la propraj leĝoj, same kiel
tion ordonis la reĝo por Judujo.
38 La tri regionoj de Samario, kiuj estos alligitaj al
Judujo, devas esti tiel ligitaj al Judujo, ke ili ne estos
submetitaj al alia aŭtoritato, sed estos dependaj nur de tiu
de la ĉefpastro. 39 Ptolemaidon kun ĝiaj regionoj mi donacas
al la sanktejo en Jerusalem por kovri ĝiajn elspezojn. 40 Mi
mem ĉiujare donos dekkvin mil arĝentajn siklojn el la reĝaj
enspezoj el konvenaj lokoj. 41 Kaj la ankoraŭ ŝuldatan
monon, kiun oni ĝis nun ne enpagis, kiel en pasintaj jaroj,
tuj nun oni pagu por la laboroj pri la sanktejo. 42 Krom tio
la kvin mil arĝentaj sikloj, kiujn ĉiujare oni deprenis kiel
imposton pri la temploservado, estos nuligitaj, ĉar la mono
apartenas al la pastroj, kiuj plenumas la templajn funkciojn.
43 Ĉiuj, kiuj serĉas rifuĝon en la sanktejo de Jerusalem
kaj sur ĝia tereno, ĉar ili estas ŝuldantoj al la reĝo
aŭ
en io alia, estu liberaj kun la tuta havaĵo, kiun ili
posedas en mia regno.
44 La mono por la konstruado kaj rekonstruado en la
sanktejo estos pagata el la reĝaj enspezoj. 45 La mono por la
konstruado de la fortikigitaj muregoj ĉirkaŭ Jerusalem estos
pagata el la reĝaj enspezoj, ankaŭ por la konstruado de la
muregoj en aliaj urboj de Judujo.
46 Kiam Jonatan kaj la popolo tion aŭdis, ili ne fidis
tion kaj malakceptis. Ĉar ili memoris la grandan malbonon,
kiun li faris al Izrael, kaj kiom li suferigis ilin. 47 Tial
prefere ili subtenis Aleksandron, ĉar li la unua sin turnis
al ili kun pacemaj proponoj. Do ili fariĝis liaj
kunbatalantoj por ĉiam.
48 Reĝo Aleksandro kunigis grandegan armeon kaj starigis
sian tendaron kontraŭ Demetrio. 49 Kiam ambaŭ reĝoj
komencis batali, fuĝis la armeo de Demetrio; Aleksandro
persekutis lin kaj venkis ilin. 50 Li batalis furioze ĝis
sunsubiro; tiun tagon falis Demetrio.
51 Aleksandro sendis homojn al Ptolemeo, reĝo de Egiptujo,
kun tiu ĉi mesaĝo:
52 Mi revenis al mia regno kaj eksidis sur la trono de miaj
patroj, mi ekprenis la potencon, neniigis Demetrion kaj
ekposedis nian landon. 53 Mi batalis kontraŭ li kaj venkis
lin kaj lian armeon; post tio ni eksidis sur la trono de nia
regno. 54 Nun ni starigu reciprokan amikecon. Donu vi do al mi
vian filinon kiel edzinon, por ke mi fariĝu via bofilo, kaj
mi donos al vi kaj al ŝi donacojn, kiuj estas indaj je vi.
55 Reĝo Ptolemeo respondis per tiuj ĉi vortoj:
56 Feliĉa estas la tago, en kiu vi revenis al la lando de
viaj patroj kaj eksidis sur la trono de ilia regno. 56 Nun mi
faros por vi tion, pri kio vi skribis; sed vi venu al
Ptolemaido, por ke ni persone interkonatiĝu, kaj mi akceptos
vin kiel bofilon, laŭ viaj vortoj.
57 Ptolemeo kaj lia filino Kleopatra forlasis Egiptujon,
kaj en la jaro cent sesdek du ili atingis Ptolemaidon. 58
Reĝo Aleksandro venis renkonte al ili. La alia donis al li
sian filinon Kleopatra kaj aranĝis por ŝi en Ptolemaido tian
edziĝofeston, kiel kutime tion faras la reĝoj.
59 Reĝo Aleksandro skribis al Jonatan, ke li venu por
renkonti lin. 60 Kun granda pompo Jonatan ekiris al Ptolemaido
kaj tie renkontiĝis kun ambaŭ reĝoj. Li donis al ili oron
kaj arĝenton. Ankaŭ al iliaj amikoj li enmanigis multe da
donacoj, kaj trovis favoron ĉe ili. 61 Kelkaj sentaŭguloj el
Izrael, senleĝuloj, unuiĝis kontraŭ li por akuzi lin, sed
la reĝo ne aŭskultis ilin. 62 Li eĉ ordonis demeti al
Jonatan la vestaĵojn kaj vesti lin en purpuro, kion oni
faris. 63 Poste la reĝo sidigis lin apud si, kaj ordonis al
siaj gravuloj: Iru eksteren kun li al la mezo de la urbo, kaj
anoncu, ke neniu kuraĝu akuzi aŭ ĝeni lin, en kiu ajn
afero! 64 Kiam liaj akuzantoj vidis lian gloron, kiel tion
diskonigis la heroldoj, kaj ke oni vestis lin en purpuro, ili
ĉiuj fuĝis. 65 La reĝo honoris lin kaj alkalkulis lin al
siaj plej proksimaj amikoj. Li ankaŭ faris lin generalo kaj
regionestro. 66 Post tio Jonatan reiris al Jerusalem en paco,
kaj plena je ĝojo.
67 En la jaro cent sesdek kvin, Demetrio, filo de Demetrio,
venis de Kreto al la lando de siaj patroj. 68 Reĝo Aleksandro
aŭdis tion, tre maltrankviliĝis kaj reiris al Antioĥio.
69
Demetrio faris Apolonion reganto de Celesirio, kaj tiu kunigis
grandan armeon kaj starigis sian tendaron apud Jamnia. Li
sendis homojn al ĉefpastro Jonatan por diri:
70 Nur vi sola kontraŭas al mi, kaj pro vi mi fariĝis
objekto de mokoj kaj insultoj. Kial vi eluzas vian povon
kontraŭ ni sur la montaro? 71 Se vi fidas je via armeo,
malsuprenvenu al ni al la ebenaĵo: tie ni elprovos niajn
fortojn. Ĉar kun mi estas la trupoj el la urboj. 72 Demandu,
kaj vi ekscios, kiu mi estas, kaj kiuj estas tiuj, kiuj helpas
al ni. Ili diros: Vi ne povos rezisti kontraŭ ni, ĉar jam
dufoje viaj patroj estis venkitaj en la propra lando. 73 Tiel
ankaŭ vi nun ne povos rezisti kontraŭ nia rajdistaro kaj nia
armeo en tiu ĉi ebenaĵo, kie ne estas ŝtonoj nek silikoj
nek loko, kien fuĝi.
74 Kiam Jonatan aŭdis tiujn vortojn de Apolonio, li
indigniĝis kaj elektis dek mil homojn, kaj foriris el
Jerusalem. Lia frato Simon venis renkonte al li por helpi lin.
75 Li starigis sian tendaron apud Jafo, sed la loĝantoj
fermis antaŭ ili la pordegojn, ĉar en la urbo troviĝis
trupoj de Apolonio. Ili do atakis la urbon. 76 La teruritaj
loĝantoj malfermis la pordegojn, kaj Jonatan okupis Jafon.
77 Apolonio aŭdis pri tio kaj ekiris kun tri mil rajdistoj
kaj multnombra piediranta armeo direkte al Aŝdod, kvazaŭ por
trapasi la landon; fakte li suriris la ebenaĵon, ĉar li
havis amason da rajdistoj kaj fidis je tio. 78 Jonatan sekvis
lin ĝis Aŝdod, kaj tie la armeoj komencis la batalon. 79
Malantaŭ sia armeo Apolonio tenis mil rajdistojn kaŝitaj. 80
Jonatan rimarkis, ke estas embusko malantaŭ li. La rajdistoj
ĉirkaŭis lian armeon, kaj de mateno ĝis vespero ili pafis
al ili siajn sagojn, 81 sed laŭ ordono de Jonatan la popolo
ĝin eltenis, kaj fine iliaj ĉevaloj laciĝis. 82 Tiam Simon
atakigis sian armeon kontraŭ la batalvicoj, ĉar la rajdistoj
diskuris; kaj li batis ilin kaj ili fuĝis. 83 La rajdistaro
tute disiĝis sur la ebenaĵo. Ili fuĝis al Aŝdod kaj
eniris
en la sanktejon de sia idolo Dagon, por saviĝi. 84 Sed
Jonatan bruligis Aŝdodon kaj la ĉirkaŭajn urbojn kaj
kunprenis el ili multan predon. La sanktejon de Dagon kaj
ĉiujn, kiuj rifuĝis tien, li forbruligis. 85 Kiuj pereis per
la glavo aŭ per la fajro nombris ĉirkaŭ ok mil homojn.
86
Jonatan foriris de tie kaj starigis sian tendaron apud
Aŝkelon. La loĝantoj de tiu urbo eliris renkonte al li kun
granda pompo. 87 Kun riĉa predo Jonatan kaj liaj soldatoj
poste reiris al Jerusalem.
88 Kiam reĝo Aleksandro aŭdis pri tio, li montris al
Jonatan des pli grandan honoron: 89 li sendis al li oran
bukon, per kiu kutime oni pridonacas nur parencojn de la
reĝoj, kaj li ankaŭ donacis al li kiel heredaĵon Ekronon
kun tuta ĝia tereno.
Ĉapitro 11
1 La reĝo de Egiptujo kunigis armeon tiel multenombran
kiel estas la sablo sur la bordo de la maro, kaj ankaŭ multe
da ŝipoj. Li volis ruze ekposedi la regnon de Aleksandro por
aldoni ĝin al sia propra regno. 2 Li eniris en Sirion,
ŝajnigante pacemajn intencojn. La loĝantaro de la urboj
malfermis por li la pordegojn kaj iris renkonte al li, ĉar
laŭ ordono de reĝo Aleksandro oni devis akcepti lin, ĉar
li
estis lia bopatro. 3 Ĉiufoje kiam Ptolemeo alvenis al iu
urbo, li tie lasis soldatojn kiel garnizonon. 4 Kiam li
alvenis al Aŝdod, oni montris al li la bruligitan sanktejon
de Dagon, la ruinojn de Aŝdod kaj ĉirkaŭaĵo, kaj la
korpojn, kiuj ĉie kuŝis, kaj la duonbruligitajn restaĵojn
de tiuj, kiujn Jonatan bruligis dum la milito. Oni formis el
ili grandan amason apud la vojo, kiun trairos la reĝo. 5 Oni
ankaŭ rakontis al la reĝo pri ĉio, kion faris Jonatan,
por
ke la reĝo ekmalamu lin, sed la reĝo silentis.
6 Kun pompo Jonatan iris al Jafo, renkonte al Ptolemeo. Ili
kisis unu la alian kaj tie pasigis la nokton. 7 Jonatan
akompanis la reĝon ĝis la rivero, kiun oni nomas la Libera,
kaj poste li iris al Jerusalem.
8 Sed reĝo Ptolemeo havis malbonajn intencojn kontraŭ Aleksandro
kaj okupis la ĉebordajn urbojn ĝis Seleŭkia apud la maro.
9 Samtempe li sendis homojn al reĝo Demetrio por diri: Venu do! Ni
faru interligon. Mi donos al vi mian filinon, kiun havas Aleksandro, kaj
vi estos reĝo en la regno de via patro. 10 Mi ja bedaŭras, ke
al li mi donis mian filinon, ĉar li provis mortigi min. 11 Tiel li
kalumniis lin, ĉar li deziris lian regnon.
12 Li reprenis sian filinon, kaj donis ŝin al Demetrio.
Tiel li rompis kun Aleksandro, kaj ilia malamo fariĝis
publika. 13 Ptolemeo eniris en Antioĥion kaj surmetis al si
la kronon de Azio. Tiel li do havis sur la kapo du kronojn:
tiun de Egiptujo kaj tiun de Azio.
14 Reĝo Aleksandro en tiu tempo estis en Kilikio, ĉar la
loĝantoj de tiu regiono ribelis. 15 Kiam li aŭdis pri tiuj
ĉi okazaĵoj, li ekiris kontraŭ li. Ankaŭ Ptolemeo
ekiris,
atakis lin kun grandaj fortoj, kaj fuĝigis lin. 16 Aleksandro
fuĝis al Arabujo por tie serĉi rifuĝejon, kaj reĝo
Ptolemeo triumfis. 17 La Arabo Zabdiel detranĉis al
Aleksandro la kapon kaj sendis ĝin al Ptolemeo. 18 Sed tri
tagojn pli poste reĝo Ptolemeo mortis. La trupoj, kiujn li
postlasis en la fortikaĵoj, estis ĉiuj mortigitaj de la
loĝantaro. 19 Tiel do en la jaro cent sesdek sep Demetrio
fariĝis reĝo.
20 En tiu tempo Jonatan kunigis la loĝantojn de Judujo por
konkeri la citadelon de Jerusalem, kaj tiucele li faris
multajn sieĝajn maŝinojn. 21 Kelkaj senleĝuloj, kiuj
malamis la propran popolon, iris al la reĝo por informi lin,
ke Jonatan sieĝas la citadelon. 22 Kiam tion li aŭdis, li
koleriĝis, kaj tuj li decidis iri al Ptolemaido. De tie li
skribis al Jonatan, ke li ĉesigu la sieĝon kaj kiel eble
plej baldaŭ venu al li en Ptolemaidon por interparoli.
23 Kiam tion aŭdis Jonatan, li ordonis daŭrigi la
sieĝon, elektis pliaĝulojn de Izrael kaj pastrojn, kaj sin
mem almetis al la danĝero: 24 li kunprenis oron, arĝenton,
vestaĵojn kaj multe da aliaj donacoj, kaj ekiris al la reĝo
en Ptolemaido. Kaj li trovis favoron ĉe la reĝo. 25 Kelkaj
senleĝuloj el lia popolo unuiĝis kontraŭ li por akuzi lin,
26 sed la reĝo eĉ traktis lin simile kiel tion faris liaj
antaŭuloj: li honoris lin en ĉeesto de ĉiuj siaj amikoj.
27
Kaj li konfirmis lian ĉefpastrecon kaj ĉiujn ceterajn
postenojn, kiujn li antaŭe ricevis, kaj alkalkulis lin al
siaj plej proksimaj amikoj. 28 Jonatan petis la reĝon
liberigi de impostoj Judujon kaj la tri regionojn de Samario,
kaj li promesis al li anstataŭe tricent talantojn. 29 La
reĝo konsentis al tio, kaj skribis al Jonatan leteron kun
jena enhavo:
30 Reĝo Demetrio al sia frato Jonatan kaj al la popolo de
la Judoj: saluton. 31 Por informi vin, ni sendas al vi kopion
de la letero, kiun ni skribis pri vi al nia kuzo Lastenes:
32 Reĝo Demetrio al sia patro Lastenes: saluton. 33 Pri la
Judoj, kiuj estas niaj amikoj kaj kiuj fidele plenumas siajn
devojn al ni, ni opinias bona malavare rekompenci ilin pro
ilia bonvolemo al ni. 34 Ni do konfirmas, ke tuta Judujo kaj
la tri regionoj Aferema, Lida kaj Ratamin, kiuj estis
disigitaj de Samario kaj aligitaj al Judujo, kun ĉio, kio
apartenas al ili, estas ilia propraĵo. Ĉiu profito apartenas
al tiuj, kiuj oferadas en Jerusalem, rekompence por la
tributo, kiun antaŭe la reĝo ĉiujare ricevis de ili, el
la
rikolto kaj la arbofruktoj. 35 Ekde hodiaŭ ni ankaŭ rezignas
pri niaj ceteraj rajtoj: la dekonaĵoj, la impostoj, la sal-
tributo kaj la kronopagoj. Ĉion ĉi ni lasas al ili. 36 De
nun ĉion ĉi ni atribuas al ili por ĉiam. 37 Nun vi do
zorgeme faru kopion de tio ĉi, kaj transdonu ĝin al Jonatan,
por ke sur la sankta monto ĝi troviĝu sur bone videbla loko.
38 Kiam reĝo Demetrio vidis, ke en la landoj, kiujn li
regas, ekestis trankvilo kaj ke neniu kontraŭas lin, li
forsendis ĉiujn siajn armeojn, ĉiun soldaton al lia
naskiĝloko, escepte de la fremdulaj trupoj, kiujn li varbis
sur la insuloj de la nacianoj. Tial sentis malamon kontraŭ li
ĉiuj trupoj, kiuj ankoraŭ servis dum la regado de liaj
patroj. 39 Trifon, siatempe sekvanto de Aleksandro, rimarkis,
ke la tuta armeo murmuras kontraŭ reĝo Demetrio. Li iris al
la Arabo Imalkue, kiu estis la edukanto de Antioĥo, la filo
de Aleksandro. 40 Kaj li firme postulis, ke li donu al li la
knabon, por ke li fariĝu reĝo anstataŭ lia patro. Samtempe
li rakontis al li pri ĉio, kion faris Demetrio kaj pri la
malamo, kiun lia propra armeo sentas kontraŭ li. Li restis
tie multajn tagojn.
41 Jonatan intertempe petis reĝon Demetrio, ke li forigu
siajn soldatojn el la citadelo de Jerusalem kaj ankaŭ el la
ceteraj fortikaĵoj; ĉar ili ofte batalis kontraŭ Izrael.
42
Demetrio sendis al Jonatan la respondon: Ne nur tion mi faros
por vi kaj por via popolo, sed mi ankaŭ honoros vin kaj vian
popolon, kiam favoran okazon mi trovos. 43 Sed nun plej bone
vi faros, se vi sendos al mi homojn por kunbatali kun mi, ĉar
mia tuta armeo forlasis min.
44 Tiam Jonatan sendis al Antioĥio tri mil bravajn
soldatojn. La reĝo tre ĝojis, kiam ili atingis lin. 45 En la
urbo estiĝis ribelo: kolektiĝis ĉirkaŭ cent dudek
mil
loĝantoj, kiuj volis mortigi la reĝon. 46 Demetrio fuĝis
en
la palacon, kaj la loĝantaro de la urbo okupis la stratojn de
la urbo, kaj ili ekbatalis. 47 La reĝo alvokis la Judojn por
helpi lin: ili ĉiuj kolektiĝis ĉirkaŭ li, poste disiris
tra la urbo, kaj mortigis tiun tagon ĉirkaŭ cent mil
loĝantojn. 48 Tiutage ili ekbruligis la urbon kaj kaptis
multan predon. Tiel ili savis la reĝon.
49 Kiam la loĝantoj de la urbo vidis, ke la Judoj mastras
la urbon kaj faras, kion ili volas, ili perdis la kuraĝon kaj
petegis la reĝon per jenaj vortoj: 50 Donu al ni la dekstran
manon, por ke la Judoj ĉesu batali kontraŭ ni kaj kontraŭ
la urbo. 51 Ili forĵetis la armilojn kaj faris pacon. La
Judoj estis honorataj de la reĝo kaj de ĉiuj subuloj de lia
regno. Ili reiris al Jerusalem kun grandega predo.
52 Reĝo Demetrio eksidis sur sia trono kaj en lia regno
estiĝis paco. 53 Sed li ne plenumis siajn promesojn kaj
ŝanĝis sian sintenon al Jonatan. Anstataŭ rekompenci lin
pro liaj servoj, li komencis ĝeni lin.
54 Baldaŭ post tiuj ĉi okazaĵoj Trifon revenis kun
Antioĥo, kiu en tiu tempo estis ankoraŭ juna knabo. Li
fariĝis reĝo kaj surmetis al si la kronon. 55 Ĉiuj trupoj,
kiujn forigis Demetrio, kolektiĝis ĉirkaŭ li, kaj ili
batalis kontraŭ Demetrio kaj fuĝigis lin. 56 Trifon kaptis
la elefantojn kaj okupis Antioĥion.
57 La juna Antioĥo skribis al Jonatan: Mi konfirmas vian
ĉefpastrecon kaj mi faras vin reganto super la kvar regionoj,
kaj mi volas, ke vi estu inter la amikoj de la reĝo. 58
Samtempe li sendis al li oran tablo-servicon kaj rajtigis lin
trinki el oraj pokaloj, vesti sin en purpuro kaj porti oran
bukon. 59 Kaj lian fraton Simon li faris generalo de la trupoj
inter la Ŝtuparo de Tiro kaj la limoj de Egiptujo.
60 Kaj ekiris Jonatan tra la regionoj transe de la rivero
kaj vizitis la urbojn, kaj ĉirkaŭ li kolektiĝis la tuta
forto de Sirio por kunbatali. Li atingis Aŝkelonon, kie la
homoj de la urbo lin kore bonvenigis. 61 De tie li iris al
Gaza, sed ties loĝantoj fermis antaŭ li la pordegojn. Li do
sieĝis ĝin, bruldetruis la ĉirkaŭaĵon kaj kaptis
multan
predon. 62 Tiam la loĝantaro de Gaza petis lin pri paco.
Jonatan konsentis, sed prenis la filojn de iliaj gravuloj kiel
garantiulojn; li sendis ilin al Jerusalem. Poste li trairis la
tutan landon ĝis Damasko.
63 Tie Jonatan aŭdis, ke la generaloj de Demetrio estas en
Kedeŝ en Galileo kun granda armeo, por vanigi liajn planojn.
64 Li ekiris kontraŭ ili, kaj sian fraton Simon li postlasis
en Judujo. 65 Simon sieĝis Bet-Curon dum multaj tagoj kaj
enfermis la urbon. 66 Ili petis lin pri paco. Li prezentis al
ili la dekstran manon, sed devigis ilin forlasi la urbon. Li
ekposedis la urbon kaj donis al ĝi garnizonon.
67 Jonatan kaj lia armeo starigis sian tendaron ĉe la lago
Genesaret, kaj frumatene ili iris al la ebenaĵo de Ĥacor. 68
Tie jen ekiras renkonte al li la armeo de la fremduloj; en la
montaro ili preparis por li embuskon. Dum la armeo rekte
ekiris al ili, 69 eliris el sia kaŝejo tiuj, kiuj estis en
embusko, kaj la batalo komenciĝis. 70 Ĉiuj soldatoj de
Jonatan fuĝis. Restis neniu krom la militestroj de lia armeo,
Matatias, filo de Abŝalom, kaj Judas, filo de Ĥalfi. 71 Tiam
Jonatan disŝiris siajn vestaĵojn, priŝutis sian kapon per
polvo kaj preĝis. 72 Poste li denove atakis, kaj tiel grave
trafis la malamikojn, ke ili fuĝis. 73 Kiam liaj fuĝintaj
soldatoj vidis tion, ili revenis al li, kaj kun li persekutis
ilin ĝis Kedeŝ, kie estis ilia tendaro. Tie sian propran
tendaron ili starigis. 74 Kaj falis el la fremduloj en tiu
tago preskaŭ tri mil homoj. Jonatan reiris al Jerusalem.
Ĉapitro 12
1 Kiam Jonatan vidis, ke la cirkonstancoj estas favoraj, li
elektis kelkajn virojn kaj sendis ilin al Romo por firmigi kaj
renovigi la amikecon kun ili. 2 Ankaŭ al la Spartanoj kaj al
aliaj lokoj li sendis leterojn kun simila enhavo.
3 La senditoj vojaĝis al Romo; tie ili aperis antaŭ la
senato kaj diris: Ĉefpastro Jonatan kaj la popolo de la Judoj
sendis nin por renovigi la amikecon kaj la aliancon kun vi,
laŭ la antaŭaj kondiĉoj. 4 Kaj ili donis al ili leterojn
por la lokaj aŭtoritatuloj, por ke ili lasu ilin trapasi en
paco al Judujo.
5 Tio estas kopio de la letero, kiun skribis Jonatan al la
Spartanoj:
6 Ĉefpastro Jonatan kaj la pliaĝuloj de la popolo, la
pastroj kaj la cetera popolo de la Judoj, al siaj fratoj la
Spartanoj: saluton. 7 Jam en pasinta tempo unu el viaj reĝoj,
Areios, sendis leteron al ĉefpastro Onias, dirante, ke vi
estas niaj fratoj, kiel montras la almetita kopio. 8 Onias
bonvenigis la senditon kun granda honoro kaj akceptis la
leteron, en kiu oni klare parolas pri alianco kaj amikeco. 9
Tiaĵojn ni ne vere bezonas, ĉar nian konsolon ni ĉerpas
el
la Sanktaj Skriboj, kiuj estas en niaj manoj. 10 Sed por ne
fremdiĝi de vi, ni provas pere de senditoj renovigi nian
fratecon kaj amikecon; ĉar jam pasis multe da tempo de la
momento, kiam vi sendis al ni vian leteron. 11 Koncerne nin,
senlace ni rememorigas pri vi, dum la festoj kaj la ceteraj
solenaĵoj, kiam ni alportas oferojn kaj en niaj preĝoj, kiel
estas ĝuste kaj juste memori pri siaj fratoj. 12 Ni ĝojas
pri via gloro. 13 Niaflanke, ni havas multe da problemoj de
ĉiuj flankoj kaj multe da militoj. Atakas nin la najbaraj
reĝoj. 14 Tamen ni ne volis impliki vin aŭ aliajn
aliancanojn kaj amikojn en tiuj militoj; 15 ĉar ni ja havas
la helpon de la ĉielo, kiu subtenas nin. Ni estis savitaj el
la manoj de niaj malamikoj, kaj ili estis humiligitaj. 16
Numenion, filon de Antioĥo, kaj Antipatron, filon de Jason,
ni elektis kaj sendis ilin al la Romanoj por renovigi la
amikecon kun ili kaj la malnovan aliancon. 17 Ni komisiis al
ili ankaŭ viziti vin por transdoni niajn salutojn kaj doni
nian leteron pri la renovigo de nia frateco. 18 Nun vi faros
bone, se vi respondos al tio.
19 Kaj tio estas kopio de la letero, kiun oni skribis al
Onias:
20 Areios, reĝo de la Spartanoj, al ĉefpastro Onias: saluton.
21 En skribaĵo pri la Spartanoj kaj la Judoj oni trovis, ke ili estas
fratoj kaj devenas el la gento de Abraham. 22 Ĉar tion nun ni scias,
vi faros bone, se vi skribos al ni pri via farto. 23 Niaflanke, ni jam
skribas al vi: Via brutaro kaj via posedaĵo estas la niaj, kaj la
nia estas la via. Ni ordonis, ke oni sciigu vin pri tio.
24 Kiam Jonatan aŭdis, ke la generaloj de Demetrio revenis
kun ankoraŭ pli potenca armeo ol antaŭe por batali kontraŭ
li, 25 li foriris el Jerusalem kaj trafis ilin en la regiono
de Ĥamat. Ĉar li ne volis doni la eblecon, ke ili invados
lian landon. 26 Li sendis spionojn al ilia tendaro, kiuj ĉe
sia reveno informis lin, ke ili faras tiajn preparojn, kvazaŭ
ili intencus ataki tiun nokton. 27 Tuj post sunsubiro Jonatan
ordonis al siaj soldatoj resti sendormaj la tutan nokton, kaj
esti batalpretaj, kaj ĉirkaŭ la tendaro li ĉie starigis
gardistojn. 28 Kiam la malamikoj aŭdis, ke Jonatan kaj lia
armeo estas pretaj por la batalo, ili ektimis kaj perdis la
kuraĝon. Ili bruligis grandajn fajrojn en la tendaro kaj
foriris. 29 Jonatan kaj liaj soldatoj rimarkis ilian fuĝon
nur matene, ĉar ili daŭre vidis la flamojn de la fajroj. 30
Jonatan postkuris ilin, sed ne povis atingi ilin, ĉar ili jam
transiris la riveron Libera.
31 Jonatan sin do turnis kontraŭ la Araboj, kiujn oni
nomas Zabadeoj. Li venkis ilin kaj kaptis predon. 32 Poste li
forigis sian tendaron, kaj ekiris al Damasko; kaj li trairis
tiun tutan regionon.
33 Ankaŭ Simon ekiris. Li iris ĝis Aŝkelon kaj la
najbaraj fortikaĵoj, poste turnis sin kontraŭ Jafo kaj
okupis ĝin. 34 Li ja aŭdis, ke oni volas transdoni la
fortikaĵon al la sekvantoj de Demetrio. Tial li starigis tie
garnizonon por gardi ĝin.
35 Post sia reveno al Jerusalem, Jonatan kunvokis la
pliaĝulojn de la popolo kaj decidis kun ili konstrui en
Judujo fortikaĵojn 36 kaj plialtigi la muregojn de Jerusalem,
kaj inter la citadelo kaj la urbo ili decidis konstrui altan
muron por apartigi ĝin de la urbo. La citadelo estu tute
izolita, por ke la garnizono povu nek aĉeti nek vendi ion
ajn. 37 Ili kuniĝis por rekonstrui la urbon: ĉar teren falis
parto de la murego oriente de la torento, oni rekonstruis la
tiel nomatan Kafenata.
38 Simon rekonstruis Adidan en la Ŝefela-ebenaĵo,
fortikigis ĝin kaj provizis ĝin per pordegoj kaj rigliloj.
39 Trifon strebis al tio, ke li fariĝos reĝo de Azio,
surmetos al si la kronon kaj levos la manon kontraŭ reĝo
Antioĥo. 40 Sed li supozis, ke Jonatan eble malhelpos lin en
liaj intencoj, sed ja batalos kontraŭ li. Tial li volis kapti
kaj mortigi lin. Li ekmarŝis kaj alvenis al Bet-Ŝan.
41 Iris renkonte al li Jonatan kun batalpreta armeo de
kvardek mil elprovitaj soldatoj, ankaŭ al Bet-Ŝan. 42 Trifon
vidis, ke li venis kun tiel multnombra armeo, kaj ne kuraĝis
levi la manon kontraŭ li. 43 Li eĉ bonvenigis lin kun
honoro, prezentis lin al ĉiuj siaj amikoj, donis al li
donacojn kaj ordonis al siaj amikoj kaj al sia armeo, ke ili
obeu al li, kvazaŭ lin mem. 44 Fine li diris al Jonatan: Kial
vi lacigis tutan ĉi tiun popolon? Ja ne estas milito, kiu
minacas nin! 45 Do forsendu ilin al iliaj domoj, elektu al vi
kelkajn virojn, kiuj restu kun vi, kaj poste iru kun mi al
Ptolemaido. Mi redonos ĝin al vi kaj ankaŭ la ceterajn
fortikaĵojn, la restintajn trupojn kaj ĉiujn oficistojn;
poste mi mem retroiros, ĉar nur tial mi venis ĉi tien.
46 Jonatan kredis lin kaj plenumis lian deziron: la armeon
li forsendis, kaj ĝi reiris al Judujo. 47 Tri mil virojn li
tenis ĉe si, el kiuj li sendis du mil al Galileo; do mil
homoj akompanis lin. 48 Apenaŭ Jonatan enpaŝis Ptolemaidon,
kaj la loĝantoj fermis la pordegojn de la urbo kaj kaptis
lin, kaj ĉiujn, kiuj venis kun li, ili mortigis per la glavo.
49 Trifon intertempe sendis trupojn kaj rajdistojn al Galileo
kaj al la granda ebenaĵo por mortigi ĉiujn sekvantojn de
Jonatan.
50 Tiuj tamen sciiĝis, ke Jonatan estis kaptita kaj
mortigita kune kun liaj kunuloj. Ili kuraĝigis sin reciproke
kaj ekmarŝis en densaj batalvicoj, pretaj batali. 51 Sed
iliaj persekutantoj vidis, ke estos batalo por vivo aŭ morto;
tial ili iris returne. 52 Tiel do ĉiuj en paco revenis al
Judujo. Oni funebris pri Jonatan kaj liaj kunuloj, kaj estis
plenaj je timo. Tuta Izrael grave funebris. 53 Ĉiuj najbaraj
popoloj deziris ekstermi ilin; ili diris: Nun ili havas nek
militestron nek iun ajn helpon. Do ĝuste nun ni ataku ilin
kaj forviŝu la memoron pri ili el inter la homoj.
Ĉapitro 13
1 Simon aŭdis, ke Trifon kunigis grandegan armeon por
invadi Judujon kaj ruinigi ĝin. 2 Li rimarkis, ke la popolo
estas konsternita kaj timoplena. Do li iris al Jerusalem,
kunvokis la popolon, 3 kaj kuraĝigis ilin per tiuj vortoj: Vi
mem scias, kion ni faris, ni miaj fratoj kaj la domo de mia
patro, por defendi la leĝon kaj la sanktejon; kiom da penoj
ni devis suferi, kiom da bataloj. 4 Tial ĉiuj miaj fratoj
oferis sian vivon por Izrael, kaj restas nur mi sola. 5 Nun,
en momento de tiel granda premateco, mi ne volas indulgi mian
vivon, ĉar mi estas ne pli bona ol miaj fratoj. 6 Male, mi
venĝos mian popolon, la sanktejon, kaj niajn edzinojn kaj
infanojn, ĉar ĉiuj nacianoj kuniĝis en sia malamo kaj volas
ekstermi nin.
7 Kiam la popolo aŭdis tiujn vortojn, ĝi denove ekhavis
kuraĝon. 8 Kaj laŭte ili respondis: Estu vi nia gvidanto,
anstataŭ viaj fratoj Judas kaj Jonatan. 9 Gvidu nian batalon,
kaj ĉion, kion vi diros, tion ni faros! 10 Tiam li kunigis
ĉiujn virojn batalkapablajn kaj plirapidigis la konstruadon
de la muregoj de Jerusalem, kaj fortikigis ĝin ĉiuflanke. 11
Li sendis Jonatanon, filon de Abŝalom, kun sufiĉe granda
armeo al Jafo; tiu forpelis el la urbo la loĝantojn kaj mem
restis tie.
12 Trifon dum tio ekiris el Ptolemaido kun grandega armeo
al Judujo. Jonatanon li kondukis kun si kiel militkaptiton. 13
Simon starigis sian tendaron apud Adida sur la rando de la
ebenaĵo. 14 Kiam Trifon eksciis, ke Simon transprenis la
lokon de sia frato Jonatan, kaj ke li intencas batali kontraŭ
li, li sendis al li senditojn kun la vortoj: 15 Mi
malliberigis vian fraton Jonatan pro la mono, kiun li ŝuldas
al la reĝa trezorejo, pro la ofico, kiun li plenumas. 16 Vi
do sendu cent talantojn da arĝento kaj du liajn filojn kiel
garantiulojn, por ke post sia liberiĝo li ne rompu kun ni.
Tiam ni liberigos lin. 17 Simon sciis, ke sin kaŝas insido en
liaj diroj, sed tamen li alportigis la monon kaj la knabojn,
por ke li ne elvoku koleron de popolo kontraŭ si. 18 Ili ja
povus diri: Li nur pereis, ĉar vi ne sendis la monon nek la
knabojn. 19 Li do sendis la knabojn kaj la cent talantojn, sed
Trifon mensogis kaj ne liberigis Jonatanon.
20 Post tio Trifon ekiris por invadi kaj neniigi Judujon.
Li prenis la ĉirkaŭvojon al Adoraim, sed Simon kaj lia armeo
ĉie baris al li la vojon, kiun li volis trairi. 21 La trupoj
de la citadelo sendis mesaĝistojn al Trifon por insisti, ke
rapide li venu al ili tra la dezerto, kaj kunportu nutraĵojn
por ili. 22 Trifon preparis sian tutan rajdistaron por la
vojaĝo, sed tiunokte tiel multe neĝis, ke la neĝo
malebligis la vojaĝon. Li do forigis sian tendaron kaj iris
al Gilead.
23 En la proksimeco de Baskama li mortigis Jonatanon kaj
tie enterigis lin. 24 Poste Trifon reiris al sia lando.
25 Simon ordonis venigi la ostojn de sia frato Jonatan kaj
enterigis lin en Modin, la urbo de liaj patroj. 26 La tuta
Izrael priploris lin kaj funebris dum multaj tagoj.
27 Post tio Simon konstruigis monumenton sur la tombo de
sia patro kaj siaj fratoj, tiel altan ke ĝi estis videbla de
malproksime; por la antaŭa kaj la malantaŭa flankoj li uzis
poluritan ŝtonon. 28 Li ankaŭ starigis sep piramidojn, unu
kontraŭ la alia, memore al la patro, la patrino kaj la kvar
fratoj. 29 Por tiuj li faris konstruaĵon kun ĉirkaŭe
grandaj kolonoj; kaj sur la kolonoj li faris trofeojn, por
eterna memoro, kaj apud la trofeoj skulptaĵojn de ŝipoj,
kiujn oni povis admiri dum ilia veturado sur la maro. 30 Tia
estas la tombo, kiun li starigis en Modin, kaj kiu ankoraŭ
tie ekzistas ĝis hodiaŭ.
31 Trifon agis perfide kontraŭ la juna reĝo Antioĥo kaj
mortigis lin. 32 Li fariĝis reĝo anstataŭ li kaj surmetis
al si la kronon de Azio. Li faris multe da malbono en la
lando. 33 Intertempe Simon rekonstruis la fortikaĵojn de
Judujo kaj ĉirkaŭigis ilin per altaj turoj kaj grandaj
muregoj kun pordegoj kaj rigliloj. En la fortikaĵoj li
deponis provizojn de nutraĵoj. 34 Simon elektis kelkajn
virojn kaj sendis ilin al reĝo Demetrio kun la peto, ke li
malŝarĝu la landon de la impostoj, ĉar la tuta agado de
Trifon estis nenio alia ol daŭra prirabado. 35 Reĝo Demetrio
sendis al li jenan respondon en letero:
36 Reĝo Demetrio al Simon, ĉefpastro kaj amiko de la
reĝoj, al la pliaĝuloj kaj al la popolo de la Judoj:
saluton. 37 Ni ricevis la oran kronon kaj la palmbranĉon,
kiujn vi sendis. Ni estas pretaj fari kun vi daŭran pacon kaj
ankaŭ skribi al la oficistoj liberigi vin de ĉiuj impostoj.
38 Ĉio, kion koncerne vin ni nun decidas, estas valida. La
fortikaĵoj, kiujn vi konstruis, estu la viaj. 39 Ni pardonas
al vi ĉiujn malobservojn kaj krimojn ĝis nun, kaj senigas
vin de la kronopago, kiun vi ŝuldas. Se vi ankoraŭ havas
iujn ŝuldojn en Jerusalem, ankaŭ tiuj estas neniigitaj. 40
Se kelkaj el inter vi kapablas servi en mia gvardio, ili povas
rekrutiĝi. Ekregu inter ni paco!
41 Tiel en la jaro cent sepdek Izrael estis liberigita de
la jugo de la nacianoj. 42 Kaj la popolo komencis skribi en
kontraktoj kaj dokumentoj: En la unua jaro de Simon,
ĉefpastro, militestro kaj reganto de la Judoj.
43 Tiutempe Simon starigis sian tendaron apud Gezer kaj
ĉirkaŭigis ĝin per sia armeo. Li konstruis sieĝan
maŝinon
kaj kondukis ĝin al la urbo. Li faris breĉon en unu el la
turoj kaj konkeris ĝin. 44 Kiam la viroj de la sieĝa maŝino
eniris la urbon, estiĝis granda paniko. 45 La loĝantoj de la
urbo grimpis kun edzinoj kaj infanoj sur la muregojn kaj,
disŝirante siajn vestaĵojn, ili laŭte kriis kaj petis
Simonon pri paco. 46 Ili diris: Ne traktu nin laŭ nia
malnobleco, sed laŭ via kompatemo.
47 Simon lasis sin pacigi kaj ne plu batalis kontraŭ ili.
Tamen li forpelis ilin el la urbo, purigis la domojn, en kiuj
estis la statuoj de idoloj, kaj poste eniris la urbon kun
kantoj kaj dankhimnoj. 48 Li neniigis el ĝi ĉiun
malpuraĵon, kaj loĝigis en ĝi virojn, kiuj estis fidelaj
al
la leĝo; li fortikigis ĝin kaj konstruis por si mem
rezidejon.
49 La garnizono de la citadelo de Jerusalem estis tute
izolita de la lando, kaj povis nenion vendi nek aĉeti. Ili
vivis en ekstrema mizero, kaj multaj el inter ili mortis pro
malsato. 50 Ili vokis al Simon, ke li faru pacon kun ili, kaj
tion li faris. Tamen li forpelis ilin de tie, kaj purigis la
citadelon de ĉiuj postsignoj de la servado al idoloj.
51 La Judoj eniris en ĝin la dudek-trian tagon de la dua
monato de la jaro cent sepdek unu, kun laŭdokantoj,
palmbranĉoj kaj dum ludado de citroj, cimbaloj kaj harpoj,
kun himnoj kaj kantoj, ĉar batita estis granda malamiko de
Izrael. 52 Simon decidis, ke ĉiujare tiun tagon oni festos
kun ĝojo. Li fortikigis la monton de la sanktejo, apud la
citadelo; kaj tie li ekloĝis kun la siaj. 55 Ĉar Simon
vidis, ke Johano, lia filo, jam estas viro, li faris lin
militestro super la tuta armeo. Li ekloĝis en Gezer.
Ĉapitro 14
1 En la jaro cent sepdek du reĝo Demetrio kunigis sian armeon kaj
ekiris al Medujo por serĉi helpon por la batalo kontraŭ Trifon.
2 Kiam Arsakes, reĝo de Persujo kaj Medujo, aŭdis, ke Demetrio
eniris lian landon, li sendis unu el siaj generaloj por kapti lin viva.
3 La generalo ekiris, venkis la armeon de Demetrio, prenis lin en kaptiteco
kaj kondukis lin al Arsakes, kiu ordonis enkarcerigi lin.
4 La lando Judujo havis pacon
ĉiujn tagojn de la vivo de Simon.
Li serĉis la bonon por sia popolo,
ili ĝojis pro lia regado
kaj ĉiujn tagojn pro lia gloro.
5 Krom sia tuta gloro li eĉ konkeris Jafon,
faris ĝin sia haveno kaj malfermis aliron al la insuloj de la maro.
6 Li plilarĝigis la limojn de sia popolo
kaj regis super la lando.
7 Li rekondukis multajn militkaptitojn
kaj fariĝis mastro super Gezer, Bet-Cur kaj la citadelo.
Li neniigis ĉiun malpuraĵon en ĝi,
kaj estis neniu por rezisti kontraŭ li.
8 Ĉiu prizorgis sian grundon en paco,
kaj la tero donadis siajn produktojn
kaj la arboj sur la kampoj siajn fruktojn.
9 Maljunuloj sidis sur la placoj
kaj ĉiuj parolis pri prospero;
la junuloj vestis sin en gloro
kaj portis sian armaĵon.
10 Al la urboj nutraĵon li liveris
kaj fortikigis ilin per defendaj muregoj:
tiel lia gloro atingis la finojn de la tero.
11 Li restarigis pacon en la lando
kaj Izrael ĝuis ĝin en granda ĝojo.
12 Ĉiu povis ripozi sub sia propra vinberarbo
aŭ sub sia figujo, kaj neniu maltrankviligis ilin.
13 Malaperis tiuj, kiuj kaŭzis militojn,
kaj en tiuj tagoj la potenco de la reĝoj estis rompita.
14 Li altigis ĉiujn humiligitojn el sia popolo
fervore li gardis la leĝon kaj forpelis ĉiujn malpiulojn
kaj malvirtulojn.
15 La sanktejon li glorigis
kaj riĉigis ĝin per multaj sanktaj ujoj.
16 La informo pri la morto de Jonatan kaŭzis en Romo kaj
Sparto grandan ĉagrenon. 17 Sed kiam ili aŭdis, ke lia frato
Simon fariĝis ĉefpastro post li, kaj ke li regas super la
lando kaj la urboj en ĝi, 18 ili skribis al li sur bronzaj
tabuletoj por renovigi kun li la amikecon kaj la aliancon,
kiujn ili faris kun liaj fratoj Judas kaj Jonatan. 19 Oni
legis ilin antaŭ la tuta popolo en Jerusalem.
20 Tio estas kopio de la letero, kiun sendis la Spartanoj:
La regantoj kaj la urbo de la Spartanoj al ĉefpastro Simon,
al la pliaĝuloj, la pastroj kaj al siaj fratoj, la tuta
popolo de la Judoj: saluton. 21 La senditoj, kiujn vi sendis
al nia popolo, rakontis al ni pri via gloro kaj via honoro.
Ilia veno tre ĝojigis nin. 22 Tion, kion ili diris, ni jene
notis inter la decidoj de la popolo: Numenio, filo de
Antioĥo, kaj Antipator, filo de Jason, senditoj de la Judoj,
venis al ni por renovigi la amikecon kun ni. 23 La popolo
decidis, ke oni akceptu ilin kun honoro kaj ke kopion de tio,
kion ili diris, oni metu en la publikan arkivon, por ke la
popolo de Sparto gardu la memoron pri tio. Kopion de tio
ĉi oni sendis ankaŭ al ĉefpastro Simon.
24 Post tio Simon sendis Numenion kun grandega ora ŝildo
de mil minoj al Romo por plifirmigi la interligon kun la
Romanoj.
25 Kiam la popolo aŭdis pri ĉio ĉi tio, oni diris: Kiel
ni montru nian dankon al Simon kaj al liaj filoj? 26 Ĉar li
mem kaj liaj fratoj kaj la domo de lia patro ĉiam estis
firmaj kaj batalis kontraŭ la malamikoj de Izrael; ili
redonis al ĝi la liberecon. Tion ili do gravuris sur bronzaj
tabuletoj kaj tiujn ili fiksis sur kolono sur la monto Cion.
27 Tio estas kopio de tiu teksto: La dekokan tagon de la
monato elul en la jaro cent sepdek du, la trian jaron de la
ĉefpastreco de Simon, en Asaramel, 28 dum granda kunveno de
pastroj kaj popolo, de la gvidantoj de la popolo kaj la
pliaĝuloj de la lando, oni sciigis al ni la jenon: 29 Dum la
multaj militoj en nia lando, Simon, filo de Matatias, pastro
el la idaro de Jojarib, kaj liaj fratoj elmetis sin al multa
danĝero kaj rezistis kontraŭ la malamikoj de la popolo, por
savi la sanktejon kaj la leĝon. Ili multe kontribuis al la
gloro de sia popolo. 30 Jonatan unuigis la popolon kaj
fariĝis ilia ĉefpastro. Kiam li estis enterigita ĉe siaj
patroj,
31 la malamikoj decidis invadi la landon por ruinigi ĝin kaj
levi la manon kontraŭ la sanktejo, 32 Simon ekstaris kontraŭ
ili kaj batalis por sia popolo. Li elspezis multe el sia
propra mono por armi la trupojn de sia popolo kaj nutris ilin.
33 Li fortikigis la urbojn de Judujo kaj ankaŭ Bet-Curon ĉe
la limo de Judujo, kie antaŭe estis tenejo de la armiloj de
la malamikoj. Tie li starigis garnizonon de Judaj soldatoj. 34
Ankaŭ Jafon li fortikigis ĉe la maro, kaj Gezeron ĉe la
limo de Aŝdod, kie antaŭe loĝis malamikoj, kaj kie li
loĝigis Judojn; kaj ambaŭ urbojn li provizis per ĉio necesa
por vivteno. 35 Kiam la popolo vidis, kiel fidela estas Simon
kaj kian gloron li provas havigi al sia popolo, ili faris lin
estro kaj ĉefpastro pro ĉio, kion li faris, pro la justeco
kaj fidelo, kiujn li montris al sia popolo, kaj ĉar
ĉiumaniere li strebadis altigi sian popolon. 36 Dum liaj
tagoj kaj dank' al lia zorgo oni sukcesis forpeli la nacianojn
el la lando, precipe tiujn, kiuj loĝis en la urbo de David en
Jerusalem, kie ili konstruis al si citadelon, el kiu ili
daŭre faris atakojn por malpurigi la ĉirkaŭaĵon de
la
sanktejo kaj damaĝi ĝian sanktecon. 37 Li loĝigis tie
Judojn kaj fortikigis ĝin por sekurigi la landon kaj la
urbon. Samtempe li plialtigis la muregojn de Jerusalem. 38
Reĝo Demetrio konfirmis lian ĉefpastrecon. 39 Krom tio li
enkalkulis lin inter siaj amikoj kaj grave honoris lin, 40
ĉar li aŭdis, ke la Romanoj nomas la Judojn amikoj,
kunbatalantoj kaj fratoj, kaj ke la senditojn de Simon ili
bonvenigis kun honoro. 41 Li ankaŭ aŭdis, ke la Judoj kaj la
pastroj decidis, ke Simon estu ilia estro kaj ĉefpastro por
ĉiam, ĝis ekstaros fidinda profeto, 42 kaj ilia generalo. Li
prizorgu la sanktejon kaj nomumu la homojn por inspekti la
laborojn pri ĝi, kaj tiujn, kiuj regu la landon kaj gardu pri
la armiloj kaj la fortikaĵoj. 43 Li ankaŭ devis prizorgi la
sanktejon; ĉiuj devis obei lin kaj ĉiuj kontraktoj en la
lando estu farataj en lia nomo. Li sin vestu en purpuro kaj
portu la oran bukon. 44 Al neniu el la popolo aŭ el la
pastroj estas permesite ŝanĝi iun ajn el tiuj ĉi reguloj,
rezisti al liaj ordonoj, kunvoki kunvenon en la lando sen li,
vesti sin en purpuro aŭ porti la oran bukon. 45 Se iu
kontraŭas tion aŭ ŝanĝas ion el ĝi, li estos
punita.
46 La tuta popolo decidis doni al Simon la rajton agi laŭ
ĉi tio. 47 Simon akceptis tion kaj konsentis esti ĉefpastro,
generalo kaj estro de la Juda popolo kaj ĝiaj pastroj kaj
gvidi ĉiujn.
48 Tiun ĉi tekston oni gravurigis sur bronzaj tabuletoj
kaj starigis ĝin en bone videbla loko interne de la muro de
la sanktejo. 49 Kopio estis deponita en la trezorejo, por
Simon kaj liaj filoj.
Ĉapitro 15
1 Antioĥo, filo de reĝo Demetrio, sendis de la insuloj de
la maro leteron al Simon, ĉefpastro kaj reganto de la Juda
popolo, kaj ankaŭ al la tuta popolo. 2 Tio estis ĝia enhavo:
2 Reĝo Antioĥo al Simon, ĉefpastro kaj reganto de la
Juda popolo, kaj al la tuta Juda popolo: saluton. 3 Ĉar
kelkaj malbonuloj ekkaptis la regnon de niaj patroj, mi volas
ĝin repostuli por restarigi ĝin en la antaŭa stato. Mi
kunigis grandan armeon kaj pretigis militŝipojn. 4 Mi volas
albordiĝi por venĝi min je tiuj, kiuj ruinigis nian landon
kaj dezertigis multajn urbojn en mia regno. 5 Nun mi do
konfirmas ĉiujn senŝuldigojn, kiujn donis al vi ĉiuj reĝoj
antaŭ mi, kaj ĉiujn aliajn liberigojn de imposto, kiujn ili
cedis al vi. 6 Mi ankaŭ permesas al vi fari propran monon por
via lando. 7 Jerusalem kaj la sanktejo estos liberaj. Ĉiuj
armiloj, kiujn vi faris, ĉiuj fortikaĵoj, kiujn vi
konstruis, kaj kiujn vi posedas, estu la viaj. 8 Ĉion, kion
ajn vi estas aŭ estos ŝuldanta al la trezorejo de la reĝo,
de hodiaŭ por ĉiam mi nuligas por vi. 9 Tuj kiam ni reakiros
nian regnon, ni honoros vin, vian popolon kaj vian sanktejon,
por ke via gloro estu konata sur la tuta tero.
10 En la jaro cent sepdek kvar Antioĥo ekiris al la lando
de siaj patroj, kaj ĉiuj trupoj aliĝis al li, tiel ke nur
malgranda grupo restis ĉe Trifon. 11 Antioĥo persekutis lin;
li fuĝis al Dor apud la maro. 12 Li komprenis, ke nun, kiam
forlasis lin liaj trupoj, atingis lin la malfeliĉo.
13 Kun cent dudek mil soldatoj kaj ok mil rajdistoj
Antioĥo starigis sian tendaron apud Dor. 14 Li enfermis la
urbon, kaj liaj ŝipoj kunagis en tio de la maro. De la maro
kaj de la tero li sieĝis ĝin, kaj neniun li lasis en- aŭ
eliri.
15 Intertempe el Romo revenis Numenio kaj liaj kunuloj kun
leteroj al la reĝoj kaj la popoloj, kun jena enhavo:
16 Lucio, konsulo de la Romanoj, al reĝo Ptolemeo:
saluton. 17 La senditoj de la Judoj venis al ni kiel amikoj
kaj kunbatalantoj, por renovigi la iaman amikecon kaj la
interligon. Sendis ilin ĉefpastro Simon kaj la popolo de la
Judoj. 18 Ili kunportis oran ŝildon de mil minoj. 19 Ni
decidis tial skribi al la reĝoj kaj la landoj, por ke ili ne
damaĝu ilin, nek batalu kontraŭ ili, iliaj urboj aŭ ilia
lando, kaj por ke ili ne kunbatalu kun iliaj malamikoj
kontraŭ ili. 20 Ni decidis akcepti de ili la ŝildon. 21 Se
do kelkaj malbonuloj el ilia lando fuĝos al vi, vi transdonu
ilin al ĉefpastro Simon, por ke tiu punu ilin laŭ ilia
propra leĝo. 22 La samon ni skribis al la reĝoj Demetrio,
Atalo, Ariarates kaj Arsakes 23 kaj ankaŭ al la ceteraj
landoj: al Sampsame, al la Spartanoj, al Deloso, al Mindoso,
al Sikion, al Kario, al Samoso, al Pamfilio, al Likio, al
Halikarnaso, al Rodo, al Faselis, al Kos, al Side, al Arado,
al Gortino, al Knido, al Kipro, kaj al Kireno. 24 Kopion de
tiuj leteroj oni sendis al ĉefpastro Simon.
25 Reĝo Antioĥo plu sieĝis Doron. Li daŭre atakigis
siajn trupojn, faris sieĝajn maŝinojn kaj enfermis Trifonon
tiel, ke la urbon neniu povis en- aŭ eliri. 26 Simon sendis
al li du mil elektitajn soldatojn por kunbatali kun li; kaj
krom tio ankaŭ arĝenton, oron kaj utilajn objektojn. 27 Sed
la reĝo ne volis tion akcepti, sed eĉ revokis ĉiujn siajn
antaŭajn promesojn, kaj ŝanĝis sian rilaton al li. 28 Poste
li sendis al li Atenobion, unu el siaj amikoj, por diri al li:
Vi okupis Jafon, Gezeron kaj la citadelon de Jerusalem, urbojn
de mia regno. 29 Vi dezertigis iliajn teritoriojn kaj grave
damaĝis al la lando, kaj krom tio vi konkeris multe da aliaj
lokoj en mia regno. 30 Redonu do nun la urbojn, kiujn vi
okupis, kaj pagu la tributojn de la teritorioj, kiujn ekster
la limoj de Judujo vi ekposedis. 31 Se ne, tiam vi donu
rekompence kvincent talantojn da arĝento, kaj aliajn kvincent
talantojn vi donu pro la damaĝoj, kiujn vi faris, kaj por la
tributoj de la urboj. Se ne, tiam ni venos batali kontraŭ vi.
32 Atenobio, la amiko de la reĝo, venis al Jerusalem kaj
vidis la gloron de Simon, la verŝtablon kun la ora kaj
arĝenta manĝilaro kaj la multnombran servistaron, li tre
miris. Li diris al li la vortojn de la reĝo. 33 Simon
respondis al li: Ni ne okupis fremdan landon nek prenis
posedaĵojn de aliaj, sed ĝi estas la heredaĵo de niaj
patroj, kiun niaj malamikoj maljuste portempe forprenis de ni.
34 Je trafa momento ni reakiris la heredaĵon de niaj patroj.
35 Koncerne al Jafo kaj Gezer, kiujn vi postulas: ili kaŭzis
al nia popolo kaj lando grandajn damaĝojn. Ni tamen donos por
ili cent talantojn. 36 Atenobio nenion respondis, kaj kolera
reiris al la reĝo. Li transdonis al li ĉiujn vortojn, kaj
rakontis pri la gloro de Simon kaj pri ĉio, kion li vidis,
kaj la reĝo fariĝis furioza.
37 Trifon enŝipiĝis kaj fuĝis al Ortosio. 38 Tiam la
reĝo faris Kendebeon reganto super la apudmaraj regionoj kaj
transdonis al li la armeon de piedirantoj kaj rajdistoj. 39 Li
ordonis al li starigi sian tendaron ĉe la limo de Judujo kaj
ordonis al li rekonstrui Kedronon kaj fortikigi ĝiajn
pordegojn, kaj poste ataki la Judan popolon. La reĝo mem
persekutis Trifonon. 40 Kendebeo alvenis al Jamnia kaj
komencis ĝeni la popolon: li faris atakojn en Judujon kaj
prenis militkaptitojn, kiujn li mortigis. 41 Li rekonstruis
Kedronon kaj starigis tie rajdistaron kaj aliajn trupojn, por
laŭ la ordono de la reĝo de tie ataki la vojojn de Judujo.
Ĉapitro 16
1 Johano ekiris el Gezer kaj avertis sian patron Simon pri
tio, kion faras Kendebeo. 2 Simon kunvokis siajn du pli aĝajn
filojn Judas kaj Johano, kaj diris al ili: Mi, miaj fratoj kaj
la domo de mia patro batalis kontraŭ la malamikoj de Izrael
de frua junaĝo ĝis hodiaŭ, kaj ni multfoje sukcesis savi
Izraelon. 3 Nun mi estas maljuna, sed vi, dank' al la
kompatemo de Dio, vi estas en plena forto. Anstataŭu min kaj
mian fraton, batalu por nia popolo, kaj la helpo de la ĉielo
estu kun vi. 4 Li elektis en la lando dudek mil batalpretajn
homojn kaj rajdistojn, kaj ekiris kontraŭ Kendebeo; la nokton
ili pasigis en Modin. 5 Ili leviĝis frumatene kaj iris al la
ebenaĵo, kaj jen multnombran armeon ili vidis alproksimiĝi:
piedirantojn kaj rajdistojn. Disigis ilin torento. 6 Johano
kaj la popolo ekstaris kontraŭ ili. Kiam li rimarkis, ke la
popolo timas transiri la torenton, li la unua transiris. La
viroj tion vidis kaj transiris post li. 7 Li dividis la
trupojn en du partojn kaj starigis la rajdistaron en la mezon;
ĉar la rajdistaro de la malamikoj estis tre multnombra. 8
Eksonis la trumpetoj, kaj Kendebeo kaj lia armeo forkuris.
Falis el inter ili multaj; la ceteraj fuĝis al la fortikaĵo.
9 Ankaŭ Judas, la frato de Johano, estis vundita. Johano
persekutis ilin tiel longe, ĝis ili alvenis al Kedron, kiun
fortikigis Kendebeo. 10 La aliaj rifuĝis en la turojn, kiuj
troviĝis sur la kamparo de Aŝdod. Johano ekbruligis la
urbon: pereis el inter ili du mil homoj. Post tio en paco li
reiris al Judujo.
11 Ptolemeo, filo de Abub, estis la reganto en la ebenaĵo
de Jeriĥo. Li havis multe da oro kaj arĝento. 12 Li estis la
bofilo de la ĉefpastro. 13 Lia koro pleniĝis je orgojlo, kaj
li deziris ekposedi la landon. Li do decidis perfide mortigi
Simonon kaj liajn filojn. 14 Simon kutime vizitis la urbojn de
la regiono por prizorgi iliajn bezonojn. Li ankaŭ alvenis al
Jeriĥo, kun siaj filoj Matatias kaj Judas. Tio okazis en la
jaro cent sepdek sep, en la dekunua monato (tio estas la
monato ŝebat). 15 La filo de Abub ruze bonvenigis ilin en la
malgranda fortikaĵo Dok, kiun li mem konstruis. Li aranĝis
por ili grandan festenon, dum tie li kaŝis soldatojn. 16 Kiam
Simon kaj liaj filoj estis ebriaj, ekstaris Ptolemeo kaj liaj
kunuloj, prenis siajn armilojn, eniris kontraŭ Simon en la
ĉambron, kie okazis la festeno, kaj mortigis lin, liajn du
filojn kaj kelkajn el inter lia servistaro.
17 Tiel li faris grandan perfidaĵon kaj bonon li repagis
per malbono. 18 Ptolemeo skribis pri tio al la reĝo, kun la
aldonita peto, ke li sendu al li trupojn por helpi lin kaj ke
li faru lin reganto super ilia lando kaj ties urboj. 19 Li
ankaŭ sendis homojn al Gezer por mortigi Johanon. Kaj al la
milestroj li sendis leterojn, ke ili venu al li. Tiam li donos
al ili arĝenton, oron kaj donacojn.
20 Poste li sendis aliajn homojn por posedpreni Jerusalemon
kaj la monton de la sanktejo. 21 Sed iu transfuĝinto jam
avertis Johanon en Gezer, ke lia patro kaj liaj fratoj estas
murditaj. Li diris: Li sendis homojn por mortigi ankaŭ vin.
22 Kiam tion li aŭdis, li fariĝis tiel kolera, ke li
kaptis la virojn, kiuj venis por murdi lin, kaj igis mortigi
ilin; ĉar li ja sciis, ke ili volis pereigi lin.
23 La plua agado de Johano, liaj bataloj, la heroaĵoj, kiujn li faris,
la remparoj, kiujn li konstruigis, kaj liaj ceteraj faroj, 24 - jen ĉio
ĉi tio estas skribita en la Libro de la tagoj de lia ĉefpastreco,
de kiam post sia patro li fariĝis ĉefpastro.
Fino de la Libro "I Makabeoj" | | | |
|