DÜNYA EKONOMİK FORUMU
 
 

İsviçre merkezli Dünya Ekonomi Forumu, ABD'nde ilk defa düzenlenecek olan yıllık toplantısını New York'un Waldorf-Astoria otelinde 31 Ocak tarihinde başlamak üzere yapmaktadır. Yaklaşık 3.200 işadamı, politikacı, gazeteci ve akademisyen dünya ekonomisinin gündemini belirlemek üzere kapalı kapılar ardında biraraya gelecekler. Binlerce protestocunun New York'da biraraya gelmesi bekleniyor. Bunu anlamlı kılmak üzere, New York Indymedia Merkezi, Dünya Ekonomi Forumu hakkındaki bu metini hazırlamıştır. Gelişmeler için www.nyindymedia.org 'u ziyaret ediniz.

Dünya Ekonomi Forumu Nedir?

Dünya Ekonomi Forumu Microsoft, Monsanto, Nike, General Motors ve yakın zamana kadar Enron gibi [şirketleri de içeren] dünyanın en büyük şirketlerinden gelen 1.000'e yakın temsilciden oluşan özel üyelere sahip bir örgüttür. Esas olarak 1971'de Avrupa Yönetim Forumu [ing. European Management Forum] olarak kurulan İsviçre merkezli grup, giderek küresel gündemi belirleyen ana [örgüt] ve şirketler küreselleşmesinin önde gelen taraftarı oldu. Bu yıla gelinceye kadar, örgüt yıllık toplantılarını İsviçre'nin dağlık dinlenme merkezi Davos'ta düzenliyordu.

Bu özel toplantı --30.000 $'a varan yıllık aidat ödemelerini yapan-- üyelere açık olduğu gibi, seçilmiş politikacılara, gazetecilere ve akademisyenlere de açıktır. Başkan George W. Bush'un ve Britanya Başbakanı Tony Blair'in 3.200 katılımcı arasında olmaları bekleniyor. WEF tüm dünyayı etkileyen küresel ekonomik ve ticari gündemin belirlenmesine yardım ederken, hakim olarak grupta Avrupalı ve Amerikan iş çevrelerini bulunmaktadır. Üye dağılımı şöyledir: % 43'ü Avrupa'dan, % 26'sı Kuzey Amerika'dan, % 13'ü Asya'dan, % 7.5'u Orta/Güney Amerika'dan, % 4.5'u Ortadoğu'dan, % 4.3'ü Afrika'dan ve % 2.2'si Avustralya'dan.
 

Neden Forum New York'da Toplanıyor?

WEF'in kurucusu Klaus Schwab 7 Kasım'da : "Konuları tartışmak üzere, dünya finans kapitalinin merkezi ve en son terörist saldırıların sahnesi olan New York'dan daha iyi bir yer olamaz" diyordu; şehir ve devlet görevlileri, toplantının duraklayan New York ekonomisinin canlanmasına yardım edeceği umudu ile bu kararı olumlu karşılıyorlardı.

Protestocular, protestoların ve muhalefetin sesini boğmak üzere toplantının New York'a alındığını iddia ediyorlar. Anti-Kapitalist Birleşim bildirgesinde "Böylesi bir kriz döneminde, dünyanın en zengin ve en güçlülerinin yeni entrikalar çevirmek üzere New York'un yıkıntıları üzerine üşüşmesi bizi gücendiriyor" diyorlardı. 9/11 tarihinin öncesinde dahi, Davos'da olması muhtemel protestolar yüzünden, WEF'un yıllık toplantısına ev sahipliği yapacak [ve] protestoya daha az açık başka bir sahne arayacağını gösteriyordu.

Washington Post, "Şehir ve Dünya Ekonomi Forumu görevlileri, özellikle 11 Eylül'ün ardından Amerikan küreselleşme karşıtı [hareket başta olmak üzere], azalan taşkınlığın kendileri içim olumlu bir faktör olduğunu belirtiyorlar" diye bildiriyordu. Aksine aktivistler ise New York eyleminin, onbinlerin Washington D.C. caddelerini ele geçirdiği Dünya Bankası protestolarının [yaşandığı] Nisan 2000'den sonraki en büyük şirketler [-kapitalizmi] karşıtı Amerikan protestosu olacağını tahmin ediyorlar.
 

Toplantının NYC'ye etkisi ne olacaktır?

Toplantının şehir üstündeki ekonomik etkileri henüz beklenmekte. İşadamları ve yabancı temsilciler dünyanın en zengin bireyleri arasında yer alırlarken, şehrin güvenlik harcamaları için milyonlar harcaması gerekecek. 13.000 yerleşik nüfusu olan Davos'da polisin geçen yıl 5,4 milyon $ güvenlik harcaması yapması gerekmişti. 40.000 kişilik polis gücüne sahip New York'da güvenlik bütçesi henüz açıklanmadı, ama New York Post gazetindeki röportajda eski Philadelphia Polis Şefi John Timey "güvenlik şehre bir servete mal olacaktır" diye tahminde bulunuyordu. New York Times ordu-benzeri güçlerin hazır bulundurulacağını bildiriyordu. 11 Ocak Times'ı "yasa uygulayıcı resmi görevlilerin Polis Biriminin yanıtının askeri tipteki taktikleri içereğini belirttiklerini" bildiriyordu. Bir görevli "11 Eylül'ün ardından öğrenilen tüm güvenlik dersleri ve birim araçları kullanılacaktır" diyordu. Polis biriminin, görevlilerine "protestocuların" polise saldıracağı ve araçları tahrip edeceği yerlerde tatbikat yaptıracakları bildirildi.

Waldorf Astoria çevresindeki toplantı merkezinin yakınındaki bölgenin "dondurulmuş bir bölge"ye dönüşeceği beklenirken, Cenova ve Quebec şehrindeki son protestolarda yaşandığı üzere otelin çevresine çit veya giriş kapısı gibi şeyler kurmayacağı bildiriliyor.

Üyeler keza şehrin diğer yerlerinde düzenlenecek etkinliklere katılacaklar. Örneğin, 2 Şubat'ta Forum önceden planlanmış evlilik töreni için lüks Waldorf balo salonunu terk etmek zorunda kalacak. Washington Post'a göre, New York Borsası Cumartesi gecesi 3.000 katılımcıya ev sahipliği yapacağı parti için kapılarını açmayı kabul etmiş.
 

WEF'u Kimler Protesto Ediyor?

Çok sayıdaki örgüt 30 Ocak ile 4 Şubat arasında gerçekleşecek protestolar, yürüyüşler ve alternatif zirveler düzenlemeyi planlıyor. Bunların arasında Küresel Adalet İçin Öğrenciler, AFL-CIO, Başka Bir Dünya Mümkün, Anti-Kapitalist Birleşim, Kamu Vatandaşı, Davos'un Kamusal Gözü ve Uluslararası ANSWER bulunuyor.

WEF, pekçok kimse tarafından son ekonomik küreselleşme dalgasının şirketler [tarafındaki] mimarı olarak değerlendiriliyor. WEF'ndan gelen temsilciler, 1999 Seattle protestolarının merkezinde yer alan ihtilaflı küresel ekonomik organın, yani Dünya Ticaret Örgütünün (WTO) oluşturulmasını sağlamışlardır.

Buna ek olarak, WEF üzerinde yoğunlaşan bulutlar BM'in birçok eleştiriye maruz kalmasına yol açıyor, çünkü Forum sadece üyelerine karşı sorumlu olan özel bir kurum. Avustrulyalı uzman Peter Goodman "WEF: Sermaye'nin İlk Enternasyonali" başlıklı makalesinde "Şirketlerin çıkarları ile ilgili olan Forum'un geleceğin küresel yönetişiminin yapısını şekillendirmekte rol üstlenmesi desteklenmeli mi?" diye soruyor. Protestocu grupların bu soruya yanıtı tabii ki hayır.

Pekçok aktivist WEF'a itirazlarında anlaşmaya varsalar da; tahripkar saldırıların ardından kendini yeni yeni toplamaya başlayan New York şehrinde hangi taktiklerin kullanılıp, hangilerinin kullanılmaması gerektiği konusunda tartışmalar yükseliyor.
 

Dünya Ekonomik Forumu ile Dünya Bankası, Uluslararası Para Fonu ve Dünya Ticaret Örgütü arasındaki bağlantı nedir?

IMF ve Dünya Bankası II. Dünya Savaşının hemen ardından, görünürde uluslararası ekonomiye istikrar kazandırmak ve zorluk içindeki devletlere kredi sağlamak üzere kurulmuşlardır. Üye ülkeler tarafından yönetilen bu kuruluşlar, hem ülkelerin kendi içlerinde hem de birinci ve üçüncü dünya ulusları arasında eşitsizlik yaratmakla eleştirilen neo-liberal ekonomik modelin taraftarlığını yapmışlardır.

Dünya Ekonomi Forumu['nun tarihi] 1970'lere kadar gider ve Dünya Ticaret Örgütü'nün oluşturulmasından doğrudan sorumludur. WEF şirketlerin ticarete dair gündemlerini belirleyebilen özel bir grupken, IMF, Dünya Bankası ve WTO ise politika uygulama ve ekonomik düzenlemeleri etkileme gücüne sahip [kurumlardırlar].
 

WEF Ne Kadar Etkin Oldu?

İsviçreli profesör Klaus Schwab'in 1971'de Avrupalı şirket yöneticileri ile küçük [çaplı] bir toplantı düzenlemesinden sonra, yıllık toplantılar büyüklük ve kapsam olarak hızla arttı. Önceleri Avrupa Yönetim Forumu olarak biliniyordu. 1982'de, ilk Dünya Ekonomisi Liderlerinin Gayrı Resmi Toplantısı Davos'da gerçekleştirildi. Bir yıl sonra ilk Davos Yöneticiler Toplantısı düzenlendi. 1986'da, örgütün adı Dünya Ekonomi Forumu oldu ve o zamandan beri dünya düzenlenen yıllık şirket toplantılarının önde geleni haline geldi. Küresel ekonomi politikası üzerindeki etkileri de yine oldukça kuvvetli hale geldi.

Sidney Teknoloji Üniversitesi profesörü Avustrulyalı Peter Goodman, "Forum dikkate değer bir şekilde başarılı oldu --1971'den beri katılımcı pekçok şirket açısından "dünyanın hali" gayet olumlu oldu. 1980'lerde neo-liberal gündemin idare edilmesini planlayan WEF, yeni endüstrileşen dünyanın hak iddia eden devletlerinden ve keza OECD ülkelerinden politikacıları, gündemi oluşturmak üzere uluslararası iş alemi yöneticileri ile biraraya getiriyor" [diye] yazıyor.
 

Daha önceki WEF toplantılarında neler oldu?

1990'ların sonlarına kadar Dünya Ekonomi Forumu bir grup finansal elitin dışında pek azının dikkatini çekmişti. Ama bu durum aktivistlerin bu önde gelen gündem belirleyici örgütün daha fazla hesap verir olması talebiyle Davos'da protestolar düzenlemesiyle değişti. İki yıl önceki protestolar 1.000 kadar insanı kapsayacak kadar büyüdü, [ve] İsviçre yetkilileri 2000 yılındaki protestoları yasakladı.

Ama bu "haktivistlerin" WEF'in bilgisayar sunucusunun şifresini çözerek, aralarında Yaser Arafat, Madeline Albright ve Bill Gates'in de olduğu 1.000'den fazla katılımcının kredi kartı numaralarını, seyahat bilgilerini ve cep telefonu numaralarını ele geçirmelerine engel olamadı. WEF, bölgesel toplantısını Eylül 2000'de Avustralya'nın Melbourne kentinde düzenledi. Toplanan 10.000 protestocu, delegelerin üçte birinin toplantı merkezine girmesini engelleyerek toplantılarda gecikmelere neden oldu.
 

WEF ile Dünya Sosyal Forumu arasındaki ilişki nedir?

Dünya Sosyal Forumu [ing. World Social Forum], WEF yıllık toplantısına alternatif olarak geçen yıl Brezilya'nın Porto Alegre şehrinde kuruldu. Dünya çapından gelen yaklaşık 10.000 aktivist, eğitimci, sendikacı ve işçi, neo-liberal ekonomik modele karşı alternatifleri tartışmak üzere biraraya geldiler. Naomi Klein geçen yılki toplantının resmi sloganının "Başka Bir Dünya Mümkün" sloganı olduğunu bildiriyordu. "Dünya Ticaret Örgütü, Dünya Bankası ve Uluslararası Para Fonu'na karşı birbuçuk yıldır süren protestoların ardından, Dünya Sosyal Forumu karşı çıkılan hakkında bağırıp çağırmanın ötesine geçerek talep edilenin şekillendirilmesi için bir fırsat olarak değerlendirildi". 31 Ocak'tan 5 Şubat'a kadar devam edecek olan toplantıya 60.000'den çok kişinin katılması bekleniyor. Detaylı bilgi için www.brasil.indymedia.org adresini ziyaret ediniz.

---

Anarşist Bakış Ana Sayfa --->