 Chomsky'nin
"Hayatı ve İlgili Linkler" |
Chomsky: "Terörizm" terimini ABD'nin resmi dökümanında tanımlandığı şu anlamı ile kavrıyorum: "siyasi, dini veya ideolojik nitelikteki amaçlarına ulaşmak için planlanmış şiddet kullanımı veya şiddet tehdidi. Bu tehdit, baskı veya korku salarak yapılır". Bu tanıma göre --ki tamamen yerinde bir tanımdır--, ABD'ye karşı yapılan bu son saldırı tamamiyle terörist bir eylemdir, aslında dehşetli bir terörist suçtur. Bu konuda tüm dünyada hemen hemen hiç bir anlaşmazlık yok, ve olmaması da gerekir.
Ama ABD resmi dökümanlarından alıntılandığımız üzere, terimin bu kelime kelime anlamının yanısıra, ne yazıkki oldukça standart olan bir de propaganda amaçlı kullanımı var: "terör" terimi düşmanlarımızca bize ya da müttefiklerimize karşı yapılan terörist eylemler için kullanılıyor. Siyaset bilimci Michael Stohl şunları yazarken oldukça haklıdır; "büyük güçlerin güç kullanmasının ve güç kullanma tehdidinin, adet olduğu üzere [ing. by convention] --ve sadece adet olduğu üzere olduğu vurgulanmalı-- bir terörizm biçimi olarak değil, zorlama diplomasisi olarak tanımlandığının farkında olmamız gerekiyor" --her ne kadar "aynı taktikleri kullananlar eğer büyük güçler olmasaydı, şiddet tehdidi veya kullanımı terörist amaçlarla yapılıyor olarak tanımlanacak olsa da".
Bu propaganda maksatlı kullanım gerçekte evrenseldir. Terimin bu anlamı ile herkes "terörizmi kınamaktadır". Naziler şiddetli bir şekilde terörizmi kınadılar, ve terörist partizanlara --örneğin Yunanistan'da-- karşı-terör uygulladılar. ABD de temelde buna mutabıktı. Savaş sonrası yıllarda Yunanistan'da ve başka yerlerde benzeri "karşı-terörizm" [eylemlerini] organize etti ve yürüttü. Üstelik ABD'nin ayaklanma karşıtı programları açıkça Nazi modelinden uyarlanmıştır, şöyleki: dünya savaşı sonrası dünyaya yaygınlaşan karşı-haberalma --ki bunlar tipik olarak "terörizm-karşıtı" olarak adlandırılırlar-- programlarının tasarlanmasında Wehrmacht subaylarına danışılmış ve onların el kılavuzları kullanılmıştır.
Bu adetler biliniyorken, tamamen aynı şahıslar ve eylemler çabucak "terörist"likten "özgürlük savaşçılığı"na kayabilir ve tekrar [bunun] aksi de gerçekleşebilir. Son zamanlarda az daha Yunanistan'da da olacaktı. KLA-UCK, kendilerinin de açıkça ifade ettikleri üzere, oransız ve vahşi Sırp tepkisini ortaya çıkarmak için Sırp polisi ve sivillere karşı yaptıkları saldırılar nedeniyle, 1998 yılında ABD tarafından resmen "teröristler" olarak değerlendirilmişti. Ocak 1999'da Britanya --bu konuda NATO içindeki en şahin unsur-- KLA-UCK'nın Sırplardan daha çok ölüme neden olduğuna inanıyordu; inanması güç ama [bu] en azından bize NATO'daki öncelikli algılamalara dair birşeyler söylüyor. Eğer Dışişleri Bakanlığı, NATO, OSCE ve diğer Batılı kaynaklar tarafından hazırlanan ciltlerce dökümana güvenecek olursak, Mart 1999'da KVM gözlemcilerinin geri çekilmesine ve bombalamalara kadar maddi olarak ortada hiç bir değişiklik yoktu. Ama politikalar değişmişti: ABD ve Birleşik Krallık (UK) Sırbistan'a saldırmaya karar verdiler, ve "teröristler" anında "özgürlük savaşçıları" oluverdiler. Savaşın ardındansa, ABD müttefiki olan Makedonya'da benzer eylemler yaptıklarında, tekrar "terörist", "eşkiyalar" ve "caniler" olmuşlardı.
Herkes tarörizmi lanetliyor, ama ne demek istediklerini sorgulamamız gerekiyor. Bu sorunuzun cevabını, son 10-20 yıl içinde terörizm üzerine yazdığım kitaplarda ve makalelerde belirtmiş olduğum görüşlerden çıkarabilirsiniz; gerçi ben bu terimi kelime kelime anlamında kullanıyorum, yani sadece propaganda maksatlı nedenlerle "terörist" olarak adlandırılanları değil, tüm terörist eylemleri kınıyorum.
Stohl'un gözlemlediği üzere, şiddetli bir terörün güçlü devletlerin standard bir aygıtı olduğuna dikkat çekmeye gerek dahi yok. Bazı durumlar, üzerinde tartışılabilir bile değil. Ardında onbinlerce ölü ve yıkılmış bir ülke bırakan, ABD'nin yürüttüğü Nikaragua'ya karşı savaşı ele alınız. Nikaragua dünya mahkemesine başvurdu; ve onlar da ABD'yi uluslararası terörizm ("kanunsuz bir şekilde şiddet kullanımı") nedeniyle kınadılar, ve ABD'nin [bu eylemlerini] sona erdirmesi ve önemli bir tazminat ödemesi kararını verdi. ABD ise mahkeme kararına savaşı kızıştırarak yanıt verdi; ve tüm devletleri uluslararası yasaları uymaya çağıran güvenlik konseyi kararını veto etti. Bu kızıştırma "yumuşak hedefler"e --tarım kolektifleri ve sağlık ocakları gibi savunmasız sivil hedeflere-- resmen saldırı emirlerinin verilmesini ve Nikaragua ordusunun devreden çıkarılmasını da içeriyordu. Nikaragua havasahasının tamamen ABD tarafından kontrol edilmesi ve murakıplarının [hamilerinin, ing. supervisor] onlara sağladığı ileri teknoloji iletişim teçhizatı sayesinde, teröristler bu talimatları harfi harfine yerine getirebildiler.
Bu terörist eylemlerin geniş bir şekilde onandığına da dikkat edilmeli. Gündemin liberal aşırı ucunda yer alan, önde gelen bir yorumcu olan Michael Kinsley, dışişleri bakanlığının "yumuşak hedefler"e karşı yürütülen terörist saldırıları gerekçelendirmesini basitçe reddetmemiz gerektiğini belirterek [şunu vurguluyor]: "makul bir politika maliyet-fayda analizini sağlamalıdır", yani "bir yanda ortalıkta akacak kan ve oluşacak sefalet, öte yanda ise en sonunda ortaya çıkacak demokrasi --tabii ki ABD'nin anladığı anlamda bir demokrasi terimi-- olasılığının analizini" --bu yorum bölgede oldukça açık bir şekilde örneklenmiştir. ABD'li seçkinlerin analizler yapması, ve eğer testleri geçerse projelerini uygulama haklarının olduğu baştan kabul edilmektedir. Terörist projeler başarılı olup da Nikaragua teslim olduğunda ise; New York Times'da açıklandığı üzere amaca nasıl ulaşıldığını tam anlamı ile bilerek, Amerikalılar zevkten dört köşe olmuşlardı. Time dergisinin neşeyle ortaya koyduğu gibi, yöntem "bıkkın yerel halkın kendisi istenmeyen hükümeti devirene kadar ekonomiyi tahrip etmek, uzun ve ölümcül bir vekilen savaş sürdürmek"; böylece bize "asgari" bir maliyet yükleyerek, kurbanı ise "tahrip olmuş köprüler, sabote edilmiş güç santralleri ve yıkılmış çiftlikler"le başbaşa bırakarak, ABD'i "kazandıran konu"nun adayı konumuna getirir: [yani] "Nikaragua halkınının yoksulluğunu" sona erdirme [konusunun]. Seçkinler arasında başarı konusunda öfori [kendini aşırı derecede zinde hissetme hali] sınırsızdır.
Ama ABD'nin terörist savaşı "terörizm" değildi, doktrinel konumu açısından "karşı-terör"dü. Ve ABD'nin gücü ve ona karşı çıkmanın maliyeti nedeniyle, dünyanın büyük bir kısmında ABD standartları hakimdir.
Bu en aşırı örnek değil aslında; bundan bahsetmemin nedeni dünya mahkemesi tarafından karar alınmış olması nedeni ile tartışma götürrmez olması; ve her ne kadar tek [model] olmasa da, Washington'a bombalar yerleştirmek yerine Nikaragua'nın yasal araçlara başvurmasının bugün için bir model teşkil etmesi.
S2: (Bu son terörist saldırıların
ışığı altında), burada, [yani] Yunanistan'da insanlık tarihinin bütünlüğü
içinde, etik [değerlere] sahip olan tek bir süpergüç bile olmamıştır [konusu]
üstünde bayağı bir tartışma ve anlaşmazlık var. Pekçok analizci, tarihçi,
siyasetçi ve entellektüel süpergüçlerin, devletlerin ve diğer insani kurumların
sadece daha büyük olmak, daha güçlü olmakla ilgili olduklarını iddia ediyorlar.
Buna inanıyormusunuz? Aklında insani değerler bulundurarak dünyanın geri
kalanı ve vatandaşları ile ilgilenen bir imparatorluk, bir devlet veya
bir süpergüç örneği var mı?
C: Bu konuda tartışma olmasından
bile şaşkınlığa düşmüş bulunuyorum. Devletler ahlaki ajanlar değildirler.
Gücün [erkin] içsel dağılımına tekabül eden güç sistemleridirler. Öte yandan
insanlar ahlaki ajanlardırlar; ve özellikle daha özgür olanlarda olmak
üzere, kendi devletlerinin şiddeti üzerinde önemli kısıtlamalar uygulayabilirler.
Bunu yapmakta başarısız da olabilirler; örnek olarak klasik Atinalıların
uluslararası davranışları pek nadiren hoştur, ve modern tarihten örnekler
vermeye dahi gerek yok. Ama bunu yapabilirler, ve genellikle de yaparlar.
Tabii ki gerçekte her güç sistemi kendisini oldukça insancıl ve ulvi değerleri
hedefler olarak tanımlar; ve seçkin entellektüellerin asli görevleri hep
yapageldikleri üzere kendi kendini alkışlamaya [ing. self-acclaim]
önderlik etmektir. Bu şu ana kadar devam eden bilindik bir şeydir, bu başka
bir hikayedir. "Entellektüel beyinler sürüsü"nün (Harold Rosenberg'un entellektüel
seçkinler hakkında yaptığı zeki bir tanımlama) yakın geçmişte bağımsız
fonksiyonlarını nasıl yerine getirdiğinden bahseden --belki de entellektüel
mesleği nasıl gözden düşürdüklerinin yeni kayıtlarını oluşturan-- yeni
çıkmış iki kitap okudum.
S3: Amerikan siyasetçilerinin ve
istihbarat görevlilerinin bu trajedi hakkında bizim bilmediğimiz pekçok
şeyi bildiğine şüphe yok. Çoğu durumda biz yarı-doğru gerçekleri veya düpedüz
yalan olan şeyleri işitiyoruz. Pekçok kitap ve makalenizde, siyasetçilerin
bir kez yalan söylediğinde kısa zaman içinde ona inanır hale geldiğinden
bahsettiğinizi okudum (tam olarak alıntı yapamadığım için kusuruma bakmayın
lütfen). A) Bu tavrı nasıl açıklayabiliriz? B) Bu trajedi hakkında şimdiye
kadar işittiğimiz yarı-doğru gerçekler ve düpedüz yalanlar arasında hangilerinin
en büyükleri olduğunu düşünüyorsunuz?
C: Buna katılmıyorum. ABD istihbaratının
diğerlerinin keşfedemeyeceği bazı şeyler bildiğine inanmıyorum. Oldukça
zengin açıklanmış döküman kayıtlarından ve tarihi belgelerden öğrendiğimiz
üzere, bu oldukça genel bir durum aslında. Ama kamu görevlilerinin ve onların
korolarının bildiklerini tüm doğruluğu ile açıklamaları beklenmez. Bundan
ziyade onlar azametimiz [muhteşemliğimiz] yüzünden hedef olduğumuzu iddia
ediyor gözüküyorlar: "bizden nefret ediyorlar, çünkü tüm dünyada norm
olması gereken kapitalizmin "yeni" düzeninin, bireyselliğin, sekülerliğin
ve demokrasinin şampiyonu biziz" (saygıdeğer liberal entellektüel Ronald
Steel, NY Times, 14 Eylül).
Gerçekte ise, gerçeklere az da olsa dikkat
edenler bile --sadece CİA'nın Rusyaya karşı yürütülen kutsal savaşın organize
edilmesine, silahlandırılmasına, eğitilmesine ve devşirilmesine yardım
ettiği terörist şebekesindekiler tarafından değil; refah içindeki, ayrıcalıklı
ve nüfusun Amerikan taraftarı kısımları arasında bile-- sebeplerin aslında
oldukça farklı olduğunu biliyor. Aynı gün, Wall Street dergisi bölgedeki
"paralı Müslümanlar"ın görüşlerini yayınladı: bankerlerin, profesyonellerin,
işadamlarının. ABD'nin gaddar otoriter devletlere sağladığı destek ve "baskıcı
rejimleri engellemek" adına izlediği politikalar sayesinde bağımsız kalkınma
ve siyasi demokrasi önüne Washington'un koyduğu engeller nedeniyle uğradıkları
hayalkırıklıklarını ve kızgınlıklarını ifade ediyorlar. Onların temel ilgisi
Washington'un İsrail'in sert ve acımasız askeri işgaline verdiği destek,
ve --Kürtlere [zehirli] gaz atmak da dahil daha kötü kırımlarını yaptığı
bir dönemde Washington ve Londra'dan güçlü bir destek aldığını bildikleri--
Saddam Hüseyin'i güçlendirirken yüzbinleri öldürerek Irak sivil toplumunun
yıkımına [neden olmaları] şeklindeki ikiz politikaları. Bu duygular yoksul
ve acı çeken halk yığınları arasında çok daha keskin, ve bölgenin zenginliğinin
batıya ve batılı güçler tarafından desteklenen küçük batı-yönelimli seçkinlere,
ve yolsuzluğa batmış, gaddar yöneticilere akıtılmasından hiç de memnun
değiller.
Bin Ladin aynı suçlamaları yaptı --birkaç
gün önce bir bağımsız Arap radyo kanalına yaptığı, sonradan da BBC'de de
yayınlanan uzun röportajında tekrar etti bunları. Ancak o ve bağlaşıklarının
başka hedefleri de var: kendi cümleleri ile, "yabancı işgalcilerin" Müslüman
topraklarından atılmaları, yolsuzluğa batmış ve baskıcı rejimlerin yerine
gerçek "İslami" olanların geçirilmesi, ve Çeçenistan, Bosna, Keşmir, Batı
Çin, Filipinler ve başka yerlerdeki müslümanların [kendi] hakları için
yürüttükleri savaşları desteklemek. Tüm bunları CİA, Suudi Arabistan ve
İslam'ın düşmanı olarak değerlendirdikleri diğerlerinin desteği ile Rusya'ya
karşı yürüttükleri kutsal savaşın bir devamı olarak görmekteler.
S4: Bugünlerde insan hayatının değerinin
gittikçe ... azaldığını görüyoruz. Bu olgunun böyle devam edeceğini düşünüyormusunuz?
ABD (genel olarak Batı dünyası) insan hayatını değerli bir "varlık" olarak
mı görüyor?
C: Bir kere daha katılmıyorum.
Tüm Avrupa emperyalizmi tarihi boyunca insan hayatının değeri neydi? Örneğin,
ABD ulusal sınırlarını genişletirken, --pişmanlık duyduğu girişime kendi
önemli katkılarını yaptıktan epey bir sonra, ama daha aşırı şerefsiz maceralarından
önce, başkan John Quincy Adams'ın sözleriyle-- "acımasızca ve haince
bir vahşilikle yok ettiği bahtsız yerli Amerikalılar"ın üstesinden
gelirken, [insan hayatının değeri neydi?]. Belçika kralı Leopold 10 milyon
Kongoluyu öldürdüğünde insan hayatının değeri neydi? Ya peki 17. yüzyılda
Almanya nüfusunun 3'te 1'i öldürüldüğünde; çok daha yeni örneklerden hiç
bahsetmeyelim. Aslında istediğimiz kadar gerilere gidebiliriz. Batı medeniyetinin
en kutsal kitaplarında bulunan soykırım yüceltmeleriyle herkes aşinadır,
veya aşina olmalıdır.
S5: Şimdi, Manhattan ve Pentagon'a
yapılan saldırılar göz önüne alınırsa; ABD medyasının trajediyi ele almasını
nasıl değerlendiriyorsunuz? ABD medyasının çoğunluğu tarafından yapılan
"teröristler ABD'ye saldırdı, çünkü onlar Batılı değerlerden nefret ediyorlar
(sivil haklar, tolerans, refah, vb.)" şeklindeki açıklamaları nasıl değerlendiriyorsunuz.
C: İkinci soruyu bir tarafa bırakabiliriz.
Bu kendi kendine hizmet eden boş bir laf, ve güncel tarihle bir nebze aşikarlarsa
--Orta Doğu da dahil olmak üzere-- en azınddan, pazarlayanlar da bunu kesinlikle
biliyorlar. Doğaldır ki bunlar dikkatleri Orta Doğu'daki en Batı yanlısı
unsurların --"gayet iyi bilindiği üzere" (alıntı yaptığım Wall Street dergisinin
kelimeleriyle)-- dahi ifade etmekte oldukları şikayetlerden saptıracak
kolay hilekarlıklardır.
Medyaya gelince, ister küçük olsun ister
korkunç boyutlarda olsun, suç işlendiğini ortaya çıkan temel soruları nasıl
ele aldıklarını sorgulamamız gerekli: kim sorumlu? Yanıtımız ne olmalı?
Bu neden oldu? Bu soruların aslında hiç tartışması yapılmıyor. Arap Birliğinin,
Çin'in ve hatta NATO'nun, ABD'nin geçerli kanıtlar sunmasını talep etmeleri
gülünç bulunarak bir kenara fırlatıldı. ABD bir resmi hükümet raporu sunacak
[ing. white paper]; ve her ne kadar kanıtlar --muhtemelen doğrudur,
ama yargılar kanıt değildiler-- bu terörist şebekeye yüklenen daha önceki
terörist bombalamalardaki kanıtlardan daha fazla ikna edici olmasa da,
[bu resmi rapor] müttefikleri tarafından muhtamelen kabul edilecek. Aslında
yapılması gerektiği üzere, diğerlerinin yanısıra Nikaragua tarafından da
izlenen yasal yöntemlerin tartışması ise hiç yapılmamakta: liderlerimiz
şiddet çağrısı yaptıklarında, onların cesaretlerini ve bütünlüklerini alkışlamak
zorundayız. [Bu saldırıların] neden [gerçekleştiği] konusunda ise, Wall
Street dergisi gibi birkaç istisna hariç, ortalıkta pek az şey var.
S6: A) en iyi, B) en kötü ve C)
en olası senaryolar hakkında ne düşünüyorsunuz?
C: En uygun tepki yasal yollara
başvurmaktır: Nikaragua bunun tek örneği değil --Onların cefa çektiği terörist
saldırların 11 Eylül'dekinden çok daha yıkıcı olduğunu da aklınızdan çıkarmayın.
Başka bir örneği ele alırsak, Britanya'nın Londra'da gerçekleşen bir IRA
bombalı saldırısında izleyeceği doğru yol nedir? Bir seçenek RAF'ları gönderek,
benim yaşadığım Boston gibi yerlerdeki finansal kaynaklarını havaya uçurmak
olabilir. Bunun olurluğunu bir tarafa bırakın, bu tamamen cezai bir delilik
olacaktır. Diğer bir olasılık ise, gerçekçi bir şekilde arka plandaki endişeleri
ve kederi ele almak; ve onları iyileştirmeye çalışmak olacaktır; aynı zamanda
suçluları cezalandırmak için yasal kurallar işletilir. Keza Oklahoma'daki
federal binanın bombalanmasını ele alın. O zaman hemen Orta Doğu'nun bombalanması
yönünde çağrılar yapılmıştı, ve uzaktan olsa bile bir bağlantı şüphesi
elde edilebilseydi bu muhtemelen gerçekleşecekti. Bunu yapanların ultra-sağ
milisler olduğu anlaşılanca ise, bu milislerin Texas, Montana, Idaho ve
diğer bazı yerlerdeki merkezlerini yok etmeye yönelik herhangi bir çağrıda
bulunulmadı. Bunun yerine faili bulundu, mahkemeye çıkarıldı ve cezaya
çarptırıldı; ve tepkiler belli ölçülerde makuldu, sorunu anlamaya ve bu
tip suçların ardında yatan şeyleri anlamaya yönelik çaba gösterildi. Her
suçun --ister sokakta yapılan bir hırsızlık, isterse dehşetengiz kıyımlar
olsun-- bir mantığı vardır, genelde de bunların bazılarının ciddi olduğunu
ve ilgilenmemiz gerektiğini düşünürüz. En azından hak ve adalet için ufak
da olsa bir kaygımız varsa, ve bu tip kıyımlarının tekrar olma olasılığını
artırmak yerine azaltmayı umuyorsak, izlemimiz gereken yol budur. Aynı
ilke genelde hayli geçerli olan bir ilkedir. Bu durumda özellikle geçerliler.
En kötü durum senaryosu ise bir çok masum
insanı --Afganistan'da, Taliban'ı değil ama onun kurbanlarını-- öldürecek
olan kitlesel bir saldırı yürütmek olacaktır. Bunun başlıbaşına bir suç
olması bir yana; yabancı liderlerin, bölge hakkındaki uzmanların ve muhtemelen
de ABD istihbarat ajanlarının Washington'a tavsiye ettiği üzere bu bin
Ladin'in dualarına cevap teşkil edecektir: bir çok kızgın ve çaresiz insanın
bu korkunç amaç için hareketlenmesine yol açacak, olası feci sonuçlarıyla
şiddet döngüsünü harekete geçirecektir. Bin Ladin öldürülse bile, bu tip
bir saldırının olası etkileri devam edecektir: şehit mertebesine yükselecek,
ve halen ortalıkta dolaşmakta olan binlerce kaset sayesinde sesi tüm Arap
dünyasında yankılanacaktır.
S7: [Bunun] tarihteki en korkunç
terörist eylem olduğuna inanıyormusunuz?
C: Bunu cevaplandırmak imkansız.
Bu hangi suçları "terörizm" olarak adlandırdığımıza ve hangi zaman birimini
seçtiğimize bağlı bir şey.
S8: Teröristleri böylesi bir eyleme
sevk eden şeylerin ne olduğunu düşünüyorsunuz? Manhattan'daki ikiz kulelerde,
Pentagon'da ve diğer yerlerde "düşman" mı vardı? Gerçek düşman neredeydi?
C: Söylediğim gibi, onların sözlerine
inanmak için her şeyimiz var. Ve 20 yıldır sözleri de eylemleri gibi oldukça
açık --yani, CİA, Mısır, Suudi Arabistan, Pakistan ve diğerleri tarafından
radikal islamcı güçlerin organize edilmelerinden, kendi yaratıcılarına
karşı ilk saldırıyı gerçekleştirmelerinden, yani bunlar arasındaki en çoşkulularından
birisi olan Mısırlı [Enver] Sedat'ı suikastle öldürmelerinden beri.
S9: Bunu kimin yaptığına inanıyorsunuz?
Yapan Usame bin Ladin'miydi?
C: Kaynağın bin Ladin ile gevşek
ilişkileri olan bir terörist şebeke olduğunu tahmin ediyorum, ama bin Ladin'in
doğrudan ilgili olduğuna dair hiç bir geçerli kanıtımız yok; buna bu örgütleri
yakından takip eden ve Afganistan'daki ABD kaynaklı operasyonlar nedeniyle
gayet iyi anlayan ABD istihbaratının da dahil olduğunu tahmin ediyorum.
Bunlar merkezi olmayan, açıkçası hiyerarşik bir yapılanması olmayan, içine
girilmesi zor olan [organizasyonlar]; bu nedenle dünyadaki istihbarat birimlerinin
ruhu bile duymadan bu kadar şok edici bir kıyımı gerçekleştirebildiler.
S10: Bu olayın ABD hükümetinin (hem
iç, hem de dış) politikalarını değiştireceğine inanıyormusunuz?
C: Bu eylemsel bir konu, tahmin
edilebilecek bir şey değil. Başka yerlerde olanlar, Yunanistan'da dahil
olmak üzere, önemli farklılıklar yaratabilir.
S11: Terörist saldırılar nedeniyle
en çok korktuğunuz şey nedir?
C: Bahsettiğim en kötü senaryo
en korkutucu olanı; ama bunun kaçınılmaz veya büyük olasılıklı bir şey
olduğunu sanmıyorum.
S12: "11 Eylül 2001"de dünyanın
değiştiğine katılıyormusunuz?
C: Şüphesiz. Modern Avrupa ve Kuzey
Amerika'nın tarihi diğerlerine karşı şok edici suçların işlenmesiyle --veya
Amerikan İç Savaşı ve Avrupa savaşlarındaki gibi karşılıklı kasaplıklarla--
dolu. İlk defa silahlar tersi yöne çevrildi; en azından dikkate değer bir
ölçekte. Kongo Belçika'ya saldırmadı, veya Hindistan İngiltere'ye, Cezayir
Fransa'ya, Meksika ya da Filipinler Amerika'ya saldırmadılar. 11 Eylül
saldırıları --ne yazık ki-- ölçek olarak değil de, hedefleri açısından
benzersizdi.
S13: Yunanistan gibi ülkelerde ve
genel olarak Balkanlarda neler olacağını düşünüyorsunuz? Bin Ladin'in KLA
ve Arnavut gerillalarla bağlantıların olduğunu defalarca okuduk. Yunanistan'ın
(ve de 2004'deki Olimpiyat oyunlarının) terörist saldırılar veya gerilla
savaşı tehditi altında olduğunu düşünüyormusunuz; bunun sonucunda Yunan
hükümetinin Olimpiyat oyunlarını ertelemesine yol açacağına inanıyormusunuz?
C: Bunu tahmin etmek zor, ama ABD
ve müttefiklerinin şu anda izleyeceği yöntemden etkilenileceği açık. Eğer
bin Ladin'in dualarını gerçekleştirirlerse, o zaman başka saldırıların
olasılığı artırılmış olur.
S14: İslam Batı uygarlığına veya
Batı yaşam tarzına tehdit içermesi açısından bir tehlike mi?
C: Soru çok geniş ve [konu] benim
için cevaplanamayacak kadar muğlak. Ama ABD'nin İslamı bir düşman olarak
veya bunun tam tersi bir şekilde değerlendirmediği açık olmalı. Hitler'in,
Stalin'in, Mao'nun suçları ile karşılaştırılabilecek olan bir kıyımı gerçekleştiren,
CİA desteğindeki ordunun 1965'te iktidarı ele geçirmesinden beri, dünyanın
en kalabalık müslüman devleti olan Endonezya ABD yanlısıdır; [keza] 20.
yüzyılın sonundaki en berbat insan hakları sicillerinden birisine sahip
olan bu katili Batı desteklemeye devam etti. Taliban haricindeki en İslami
köktendinci rejim, başından beri ABD'nin yanaşması olan Suudi Arabistan'dır.
Balkanlarda, burada ele alamayacağımız nedenlerle, ABD Hristiyanlara karşı
Müslümanları destekleme kararı aldı. 1980'lerde, ABD'nin Orta Amerika'da
yürüttüğü, geride yüzbinlerce ölü ve harap olmuş dört ülke bırakan terörist
savaşın ana hedefi, "yoksullardan yana olma seçeneğini" kabul etme gibi
ağır bir günah işleyen katolik kilisesiydi. "Batı yaşam tarzı", pekçoğu
takdire şayan, yine pekçoğu İslam dünyasında çoşkuyla kabul edilen; ama
pekçoğu da canice ve hatta insan yaşamı için tehdit teşkil eden bir çok
değişik unsuru içinde barındırır.
"Batı Uygarlığı"na gelince, "Batı Uygarlığı"
hakkında ne düşündüğü sorulduğunda Gandhi'nin söylediği kelimelere kulak
kabartabiliriz. Bunun iyi bir fikir olabileceğini söylemişti.
ÇEVİRİ:
Anarşist
Bakış
Kaynak: "Chomsky Interview 5".
MİLİTARİZM Ana Sayfa --->
