Emniyet Genel Müdürlüğü, çıkardığı hizmetiçi eğitim kitabında işkencenin ne olduğunu, Yargıtay kararlarıyla saptanan jandarma uygulamalarıyla anlattı.

Emniyet Genel Müdürlüğü'nün, hizmetiçi eğitim kapsamında çıkardığı ‘‘Ceza Muhakemeleri Usûl Hukuku’’ kitabında, ‘‘Neler İşkence Sayılabilir?’’ başlığı altında, Yargıtay kararlarıyla saptanan örnek olaylara yer verildi. Ancak, sadece jandarma birimlerince gerçekleştirilen işkence olaylarından örnek verilmesi dikkat çekti.

Emniyet Genel Müdürlüğü Eğitim Daire Başkanlığınca yayımlanan söz konusu kitap, Prof. Dr. Ali Şafak, Yrd. Doç. Dr. Vahit Bıçak ve Mehmet Keskin tarafından kaleme alındı. Kitapta işkence tanımlanırken, ‘‘İnsanlık dışı muamele, aşağılayıcı muamele ve zor kullanma tehdidi gibi davranışlar baskı kavramı içinde yer alır. Sadece cismen eza veren davranışlar değil, vücuda ve akli sağlığa yönelen bütün tecavüzler baskı kavramına girer’’ denildi.

TUZLU BULAMAÇ DAVASI

Kitapta işkence tanımını somutlaştırmak için Yargıtay kararlarından alıntılar da yapıldı. Bu kapsamda ‘‘Tuzlu Bulamaç Davası’’ adı verilen ve 4.4.1983'te meydana gelen olaya ilişkin Yargıtay kararındaki şu ifadeler aktarıldı:

‘‘Ali, Mehmet ve Mustafa isimli kişilerin izinsiz kazı yaptıkları ve altın buldukları ihbarının bir köylü tarafından yapılmasıyla olaya adı karışan üç köylü Jandarma Karakolu'na getirilmiştir. Bu kişilerin, altın bulma iddiasını inkar etmeleri üzerine, altınların yerini söyletmek amacıyla el ve ayak parmakları ile cinsel organlarına cereyan verip dövmek, sövmek suretiyle baskıcı yöntemler uygulanmaya başlanmıştır. Merkez Jandarma Bölük Kumandanı Yüzbaşı F'nin emri ile sanıklar merkeze getirilmiştir. Yüzbaşı, sanıkları ayakları demire dayalı ve havada, başları yerde, elleri arasında olacak şekilde durdurtmuş, yere düşen sanıklara kızıp küfrederek ve vurarak yeniden baş aşağı durmalarını sağlamış, düşen sanıklardan birisini döverek, başına tekme atarak feci şekilde yaralamıştır. Olay yerine gelen Bölük Komutan Muavini Teğmen A'nın, komutanından sanıkları kendisinin konuşturması için müsaade almış ve sanıkların karnına, başına yumruklarla vurup hayalarını kıvırmış, penislerinden tutup sağa-sola çekiştirmiş ve oradaki su havuzuna başlarını sokarak havasız bırakmıştır.’’

Kitapta, Yargıtay kararına dayanılarak verilen bir diğer işkence olayı da şöyle anlatıldı:

‘‘Jandarma erlerinin amirlerinin gözetim ve denetimi altında mağduru falakaya yatırıp ayaklarına sopa ile vurmaları, bedenlerine su döküp copla dövmeleri ve bedenlerinin göbek bölgesi de dahil sigara ateşiyle yakılarak dağlanması, nezarete alıp saçlarından tutup duvara vurulması vs.’’