ค้นว่าอยู่เล่มใด แล้วกด [ctrl]+f หรือใช้คำสั่งของเครื่องหาตำแหน่งในเล่มอีกทีนะครับ



จัดรูปหน้าใหม่
เพื่อความสะดวก และสวยงาม
(เฉพาะหน้าจอใหญ่ เช่น คอมพิวเตอร์)
กรุณาคลิก จัดรูปหน้าใหม่
เพื่อให้กรอบ
ค้นข้อความ ปรากฎที่ด้านซ้ายของหน้า

พระไตรปิฎกภาษาไทย
ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ๔๕ เล่ม (ปกสีฟ้า)
ทั้งออนไลน์และออฟไลน์
ที่มาของข้อมูล : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับ มจร.
MCUTRAI Version 1.0

พระไตรปิฎกเล่มที่ ๔๔-๔ อภิธรรมปิฎกที่ ๑๑ ปัฏฐาน ภาค ๕

พระอภิธรรมปิฎก
ธัมมานุโลม ติกทุกปัฏฐาน
_____________
ขอนอบน้อมพระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๕. สังกิลิฏฐติกะ ๑. เหตุทุกะ

นเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๕ วาระ
นอธิปติปัจจัย มี ๖ วาระ
นปุเรชาตปัจจัย มี ๗ วาระ ฯลฯ
นกัมมปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
นวิปปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
โนวิคตปัจจัย มี ๕ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายสหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารให้พิสดาร)

๗. ปัญหาวาร - ปัจจยจตุกกนัย
อารัมมณปัจจัยและอธิปติปัจจัย
[๗๕] สภาวธรรมที่กิเลสทำให้เศร้าหมองและเป็นอารมณ์ของกิเลสซึ่งไม่เป็น
เหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่กิเลสทำให้เศร้าหมองและเป็นอารมณ์ของกิเลสซึ่งไม่
เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย มี ๒ วาระ
สภาวธรรมที่กิเลสไม่ทำให้เศร้าหมองแต่เป็นอารมณ์ของกิเลสซึ่งไม่เป็นเหตุ
เป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่กิเลสไม่ทำให้เศร้าหมองแต่เป็นอารมณ์ของกิเลสซึ่งไม่
เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย มี ๒ วาระ
สภาวธรรมที่กิเลสไม่ทำให้เศร้าหมองและไม่เป็นอารมณ์ของกิเลสซึ่งไม่เป็น
เหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่กิเลสไม่ทำให้เศร้าหมองและไม่เป็นอารมณ์ของกิเลส
ซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย มี ๒ วาระ
[๗๖] สภาวธรรมที่กิเลสทำให้เศร้าหมองและเป็นอารมณ์ของกิเลสซึ่งไม่เป็น
เหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่กิเลสทำให้เศร้าหมองและเป็นอารมณ์ของกิเลสซึ่งไม่
เป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๐๕ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๕. สังกิลิฏฐติกะ ๑. เหตุทุกะ
สภาวธรรมที่กิเลสไม่ทำให้เศร้าหมองแต่เป็นอารมณ์ของกิเลสซึ่งไม่เป็นเหตุ
เป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่กิเลสไม่ทำให้เศร้าหมองแต่เป็นอารมณ์ของกิเลสซึ่งไม่
เป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย มี ๒ วาระ
สภาวธรรมที่กิเลสไม่ทำให้เศร้าหมองและไม่เป็นอารมณ์ของกิเลสซึ่งไม่เป็น
เหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่กิเลสไม่ทำให้เศร้าหมองและไม่เป็นอารมณ์ของกิเลส
ซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)

[๗๗] อารัมมณปัจจัย มี ๖ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๘ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๗ วาระ
สมนันตรปัจจัย มี ๗ วาระ
สหชาตปัจจัย มี ๙ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๓ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๑๓ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๘ วาระ
อาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ
กัมมปัจจัย มี ๗ วาระ
วิปากปัจจัย มี ๔ วาระ
อาหารปัจจัย มี ๗ วาระ
อินทรียปัจจัย มี ๗ วาระ
ฌานปัจจัย มี ๗ วาระ
มัคคปัจจัย มี ๗ วาระ
สัมปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ
วิปปยุตตปัจจัย มี ๕ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑๓ วาระ (ย่อ)


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๐๖ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๖. วิตักกติกะ ๑. เหตุทุกะ

นเหตุปัจจัย มี ๑๔ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๑๔ วาระ (ย่อ)


นเหตุปัจจัย กับอารัมมณปัจจัย มี ๖ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๖ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

๖. วิตักกติกะ ๑. เหตุทุกะ
๑. ปฏิจจวาร
ปัจจยจตุกกนัย
[๗๘] สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มีทั้งวิตก
และวิจารซึ่งเป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่มีวิตกมี
เพียงวิจารซึ่งเป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่ไม่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่มีทั้งวิตก
และวิจารซึ่งเป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ)

[๗๙] เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
นอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ
นปุเรชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
นปัจฉาชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
นอาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ
นวิปากปัจจัย มี ๓ วาระ
นวิปปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนสหชาตวารและสัมปยุตตวาร)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๐๗ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๖. วิตักกติกะ ๑. เหตุทุกะ
๗. ปัญหาวาร
ปัจจยจตุกกนัย
[๘๐] สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มี
ทั้งวิตกและวิจารซึ่งเป็นเหตุโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่ไม่มี
วิตกมีเพียงวิจารซึ่งเป็นเหตุโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่ไม่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่ไม่มีทั้งวิตก
และวิจารซึ่งเป็นเหตุโดยเหตุปัจจัย (๑)
[๘๑] สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มี
ทั้งวิตกและวิจารซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่ไม่มีทั้งวิตก
และวิจารซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๒)
สภาวธรรมที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีทั้งวิตก
และวิจารซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่ไม่มีทั้งวิตก
และวิจารซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๒)
สภาวธรรมที่ไม่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่ไม่มีทั้งวิตก
และวิจารซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่ไม่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีทั้งวิตก
และวิจารซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๒)
[๘๒] สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งเป็นเเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งเป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่ไม่มีวิตก
มีเพียงวิจารซึ่งเป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๐๘ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๖. วิตักกติกะ ๑. เหตุทุกะ
สภาวธรรมที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีทั้ง
วิตกและวิจารซึ่งเป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย (๒)
สภาวธรรมที่ไม่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่ไม่มีทั้ง
วิตกและวิจารซึ่งเป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย
สภาวธรรมที่ไม่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีทั้ง
วิตกและวิจารซึ่งเป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย (๒)
[๘๓] สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มี
ทั้งวิตกและวิจารซึ่งเป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่ไม่มี
วิตกมีเพียงวิจารซึ่งเป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่ไม่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่ไม่มีทั้ง
วิตกและวิจารซึ่งเป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีทั้งวิตก
และวิจารซึ่งเป็นเหตุโดยอุปนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)

[๘๔] เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๖ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๕ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๙ วาระ
สมนันตรปัจจัย มี ๙ วาระ
สหชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๓ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๓ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ
อาเสวนปัจจัย มี ๕ วาระ
วิปากปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๐๙ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๖. วิตักกติกะ ๑. เหตุทุกะ

นเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)


นอารัมมณปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๖ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

นเหตุบท ๑. ปฏิจจวาร
ปัจจยจตุกกนัย - เหตุปัจจัย
[๘๕] สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มีทั้ง
วิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มีทั้งวิตก
และวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๒)
สภาวธรรมที่ไม่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มีทั้งวิตก
และวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๓)
สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกวิจารและที่ไม่มีทั้งวิตกวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรม
ที่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๔)
สภาวธรรมที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารและที่ไม่มีทั้งวิตกวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัย
สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๕)
สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกวิจารและที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัย
สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๖)
สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกวิจารที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารและที่ไม่มีทั้งวิตกวิจารซึ่งไม่เป็น
เหตุอาศัยสภาวธรรมที่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๗)
[๘๖] สภาวธรรมที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่มี
วิตกมีเพียงวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๑๐ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๖. วิตักกติกะ ๑. เหตุทุกะ
สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่มีวิตกมี
เพียงวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๒)
สภาวธรรมที่ไม่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่มีวิตกมี
เพียงวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๓)
สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกวิจารและที่ไม่มีทั้งวิตกวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรม
ที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๔)
สภาวธรรมที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารและที่ไม่มีทั้งวิตกวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัย
สภาวธรรมที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๕)
[๘๗] สภาวธรรมที่ไม่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่
มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่มีทั้งวิตก
และวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๒)
สภาวธรรมที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่มีทั้งวิตก
และวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๓)
สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกวิจารและที่ไม่มีทั้งวิตกวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรม
ที่ไม่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๔)
สภาวธรรมที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารและที่ไม่มีทั้งวิตกวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัย
สภาวธรรมที่ไม่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๕)
สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกวิจารและที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัย
สภาวธรรมที่ไม่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๖)
สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกวิจารที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารและที่ไม่มีทั้งวิตกวิจารซึ่งไม่
เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๗)
[๘๘] สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มีทั้ง
วิตกวิจารและที่ไม่มีทั้งวิตกวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๑๑ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๖. วิตักกติกะ ๑. เหตุทุกะ
สภาวธรรมที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มีทั้งวิตก
วิจารและที่ไม่มีทั้งวิตกวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๒)
สภาวธรรมที่ไม่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มีทั้งวิตก
วิจารและที่ไม่มีทั้งวิตกวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๓)
สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกวิจารและที่ไม่มีทั้งวิตกวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรม
ที่มีทั้งวิตกวิจารและที่ไม่มีทั้งวิตกวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๔)
สภาวธรรมที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารและที่ไม่มีทั้งวิตกวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัย
สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกวิจารและที่ไม่มีทั้งวิตกวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะ
เหตุปัจจัย (๕)
สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกวิจารและที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัย
สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกวิจารและที่ไม่มีทั้งวิตกวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
(มี ๖ วาระ)
สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกวิจารที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารและที่ไม่มีทั้งวิตกวิจารซึ่งไม่
เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มีทั้งวิตกวิจารและที่ไม่มีทั้งวิตกวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย (๗)
[๘๙] สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่มี
วิตกมีเพียงวิจารและที่ไม่มีทั้งวิตกวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่มีวิตกมี
เพียงวิจารและที่ไม่มีทั้งวิตกวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๒)
สภาวธรรมที่ไม่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่มีวิตกมี
เพียงวิจารและที่ไม่มีทั้งวิตกวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๓)
สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกวิจารและที่ไม่มีทั้งวิตกวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่
ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารและที่ไม่มีทั้งวิตกวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๔)
สภาวธรรมที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารและที่ไม่มีทั้งวิตกวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัย
สภาวธรรมที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารและที่ไม่มีทั้งวิตกวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะ
เหตุปัจจัย (๕)


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๑๒ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๖. วิตักกติกะ ๑. เหตุทุกะ
[๙๐] สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มีทั้ง
วิตกวิจารและที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่ไม่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มีทั้งวิตก
วิจารและที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๒)
สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกวิจารและที่ไม่มีทั้งวิตกวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรม
ที่มีทั้งวิตกวิจารและที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๓)
[๙๑] สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มีทั้ง
วิตกวิจารที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารและที่ไม่มีทั้งวิตกวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะ
เหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่ไม่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มีทั้งวิตกวิจาร
ที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารและที่ไม่มีทั้งวิตกวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๒)
สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกวิจารและที่ไม่มีทั้งวิตกวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรม
ที่มีทั้งวิตกวิจารที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารและที่ไม่มีทั้งวิตกวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย (๓)

อารัมมณปัจจัย
[๙๒] สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มีทั้ง
วิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มีทั้งวิตก
และวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกวิจารและที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัย
สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่มีวิตกมี
เพียงวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะอารัมมณปัจจัย มี ๔ วาระ


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๑๓ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๖. วิตักกติกะ ๑. เหตุทุกะ
สภาวธรรมที่ไม่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่มีทั้งวิตก
และวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะอารัมมณปัจจัย มี ๕ วาระ
สภาวธรรมที่ไม่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มีทั้งวิตกวิจาร
และที่ไม่มีทั้งวิตกวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่มีวิตกมีเพียง
วิจารและที่ไม่มีทั้งวิตกวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะอารัมมณปัจจัย มี ๔ วาระ
สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มีทั้งวิตกวิจาร
และที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะอารัมมณปัจจัย มี ๑ วาระ
สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มีทั้งวิตกวิจาร
ที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารและที่ไม่มีทั้งวิตกวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะอารัมมณปัจจัย
มี ๑ วาระ (ย่อ)

[๙๓] เหตุปัจจัย มี ๓๗ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๒๑ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๒๓ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๒๑ วาระ
สหชาตปัจจัย มี ๓๗ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๒๘ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๓๗ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๒๑ วาระ
ปุเรชาตปัจจัย มี ๑๑ วาระ
อาเสวนปัจจัย มี ๑๑ วาระ
กัมมปัจจัย มี ๓๗ วาระ
วิปากปัจจัย มี ๓๗ วาระ
อาหารปัจจัย มี ๓๗ วาระ
อินทรียปัจจัย มี ๓๗ วาระ
ฌานปัจจัย มี ๓๗ วาระ
มัคคปัจจัย มี ๓๗ วาระ


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๑๔ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๖. วิตักกติกะ ๑. เหตุทุกะ

สัมปยุตตปัจจัย มี ๒๑ วาระ
วิปปยุตตปัจจัย มี ๓๗ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓๗ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๓๓ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๗ วาระ
นอธิปติปัจจัย มี ๓๗ วาระ ฯลฯ
นปุเรชาตปัจจัย มี ๓๗ วาระ
นปัจฉาชาตปัจจัย มี ๓๗ วาระ
นอาเสวนปัจจัย มี ๓๗ วาระ
นกัมมปัจจัย มี ๗ วาระ
นวิปากปัจจัย มี ๒๐ วาระ
นอาหารปัจจัย มี ๑ วาระ
นอินทรียปัจจัย มี ๑ วาระ
นฌานปัจจัย มี ๑ วาระ
นมัคคปัจจัย มี ๓๓ วาระ ฯลฯ
นวิปปยุตตปัจจัย มี ๑๑ วาระ ฯลฯ
โนวิคตปัจจัย มี ๗ วาระ (ย่อ)


นอารัมมณปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี ๗ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๑๔ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายสหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารให้พิสดาร)

นเหตุบท ๗. ปัญหาวาร
ปัจจยจตุกกนัย - อารัมมณปัจจัย
[๙๔] สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๑๕ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๖. วิตักกติกะ ๑. เหตุทุกะ
สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่ไม่มี
วิตกมีเพียงวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่ไม่มีทั้ง
วิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีทั้ง
วิตกวิจารและที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย มี ๔ วาระ
[๙๕] สภาวธรรมที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีทั้ง
วิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่ไม่มี
ทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีทั้ง
วิตกวิจารและที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย มี ๔ วาระ
[๙๖] สภาวธรรมที่ไม่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่ไม่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่ไม่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีทั้ง
วิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่ไม่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่ไม่มี
วิตกมีเพียงวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่ไม่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่ไม่มี
วิตกมีเพียงวิจารและที่ไม่มีทั้งวิตกวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่ไม่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีทั้ง
วิตกวิจารและที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย มี ๕ วาระ


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๑๖ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๖. วิตักกติกะ ๑. เหตุทุกะ
[๙๗] สภาวธรรมที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารและที่ไม่มีทั้งวิตกวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุ
เป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารและที่ไม่มีทั้งวิตกวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเป็น
ปัจจัยแก่สภาวธรรมที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารและที่ไม่มีทั้งวิตกวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเป็น
ปัจจัยแก่สภาวธรรมที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารและที่ไม่มีทั้งวิตกวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเป็น
ปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกวิจารและที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุโดย
อารัมมณปัจจัย มี ๔ วาระ
[๙๘] สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกวิจารและที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเป็น
ปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกวิจารและที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัย
แก่สภาวธรรมที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกวิจารและที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัย
แก่สภาวธรรมที่ไม่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกวิจารและที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเป็น
ปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกวิจารและที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุโดย
อารัมมณปัจจัย มี ๔ วาระ

อธิปติปัจจัย
[๙๙] สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย มี ๗ วาระ
สภาวธรรมที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่ไม่มี
วิตกมีเพียงวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย มี ๕ วาระ
สภาวธรรมที่ไม่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่ไม่มี
ทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย มี ๕ วาระ


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๑๗ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๖. วิตักกติกะ ๑. เหตุทุกะ
สภาวธรรมที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารและที่ไม่มีทั้งวิตกวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเป็น
ปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกวิจารและที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัย
แก่สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ

อนันตรปัจจัยเป็นต้น
[๑๐๐] สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย ฯลฯ เป็นปัจจัยโดย
สมนันตรปัจจัย
สภาวธรรมที่มีทั้งวิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีทั้ง
วิตกและวิจารซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอุปนิสสยปัจจัย (ย่อ)

[๑๐๑] อารัมมณปัจจัย มี ๒๑ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๒๓ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๒๕ วาระ
สมนันตรปัจจัย มี ๒๕ วาระ
สหชาตปัจจัย มี ๓๐ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๒๘ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๓๐ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๒๕ วาระ
ปุเรชาตปัจจัย มี ๕ วาระ
ปัจฉาชาตปัจจัย มี ๕ วาระ
อาเสวนปัจจัย มี ๒๑ วาระ
กัมมปัจจัย มี ๑๑ วาระ
วิปากปัจจัย มี ๒๑ วาระ
อาหารปัจจัย มี ๑๑ วาระ
อินทรียปัจจัย มี ๑๑ วาระ


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๑๘ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๗. ปีติติกะ ๑. เหตุทุกะ

ฌานปัจจัย มี ๒๑ วาระ
มัคคปัจจัย มี ๑๖ วาระ
สัมปยุตตปัจจัย มี ๑๑ วาระ
วิปปยุตตปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓๐ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๓๕ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๓๕ วาระ
นอธิปติปัจจัย มี ๓๕ วาระ (ย่อ)


นเหตุปัจจัย กับอารัมมณปัจจัย มี ๒๑ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๒๑ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

๗. ปีติติกะ ๑. เหตุทุกะ
๑. ปฏิจจวาร
ปัจจยจตุกกนัย
[๑๐๒] สภาวธรรมที่สหรคตด้วยปีติซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่สหรคต
ด้วยปีติซึ่งเป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยสุขซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่สหรคตด้วยสุขซึ่ง
เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยอุเบกขาซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่สหรคตด้วย
อุเบกขาซึ่งเป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยปีติซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่สหรคตด้วยปีติและ
ที่สหรคตด้วยสุขซึ่งเป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๑๙ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๗. ปีติติกะ ๑. เหตุทุกะ

[๑๐๓] เหตุปัจจัย มี ๑๐ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๑๐ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑๐ วาระ (ย่อ)
นอธิปติปัจจัย มี ๑๐ วาระ
นปุเรชาตปัจจัย มี ๑๐ วาระ
นปัจฉาชาตปัจจัย มี ๑๐ วาระ
นอาเสวนปัจจัย มี ๑๐ วาระ
นวิปากปัจจัย มี ๑๐ วาระ
นวิปปยุตตปัจจัย มี ๑๐ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายสหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารให้พิสดาร)

๗. ปัญหาวาร - ปัจจยจตุกกนัย
เหตุปัจจัยและอารัมมณปัจจัยเป็นต้น
[๑๐๔] สภาวธรรมที่สหรคตด้วยปีติซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
สหรคตด้วยปีติซึ่งเป็นเหตุโดยเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยสุขซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่สหรคตด้วย
สุขซึ่งเป็นเหตุโดยเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยอุเบกขาซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่สหรคต
ด้วยอุเบกขาซึ่งเป็นเหตุโดยเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยปีติและที่สหรคตด้วยสุขซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยปีติซึ่งเป็นเหตุโดยเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
[๑๐๕] สภาวธรรมที่สหรคตด้วยปีติซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
สหรคตด้วยปีติซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยปีติซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่สหรคตด้วย
สุขซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๒๐ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๗. ปีติติกะ ๑. เหตุทุกะ
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยปีติซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่สหรคตด้วย
อุเบกขาซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยปีติซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่สหรคตด้วย
ปีติและที่สหรคตด้วยสุขซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย มี ๔ วาระ
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยสุขซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่สหรคตด้วย
สุขซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยสุขซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่สหรคตด้วย
ปีติซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยสุขซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่สหรคตด้วย
อุเบกขาซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยสุขซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่สหรคต
ด้วยปีติและที่สหรคตด้วยสุขซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย มี ๔ วาระ
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยอุเบกขาซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่สหรคต
ด้วยอุเบกขาซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยอุเบกขาซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่สหรคต
ด้วยปีติซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยอุเบกขาซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่สหรคต
ด้วยสุขซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยอุเบกขาซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่สหรคต
ด้วยปีติและที่สหรคตด้วยสุขซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย มี ๔ วาระ
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยปีติและที่สหรคตด้วยสุขซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยปีติซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย มี ๔ วาระ
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยปีติซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่สหรคตด้วย
ปีติซึ่งเป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๒๑ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๗. ปีติติกะ ๑. เหตุทุกะ

[๑๐๖] เหตุปัจจัย มี ๑๐ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๑๖ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๑๖ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๑๖ วาระ
สมนันตรปัจจัย มี ๑๖ วาระ
สหชาตปัจจัย มี ๑๐ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๑๐ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๑๐ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๑๖ วาระ ฯลฯ
วิปากปัจจัย มี ๑๐ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑๐ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๑๖ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๑๖ วาระ (ย่อ)


นอารัมมณปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี ๑๐ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๑๖ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

นเหตุบท ๑. ปฏิจจวาร
ปัจจยจตุกกนัย
เหตุปัจจัยและอารัมมณปัจจัย
[๑๐๗] สภาวธรรมที่สหรคตด้วยปีติซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่สหรคต
ด้วยปีติซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยสุขซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่สหรคตด้วยปีติ
ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๒๒ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๗. ปีติติกะ ๑. เหตุทุกะ
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยปีติและที่สหรคตด้วยสุขซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรม
ที่สหรคตด้วยปีติซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๓)
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยสุขซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่สหรคตด้วยสุขซึ่ง
ไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยปีติซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่สหรคตด้วยสุข
ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยปีติและที่สหรคตด้วยสุขซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรม
ที่สหรคตด้วยสุขซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๓)
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยอุเบกขาซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่สหรคตด้วย
อุเบกขาซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยปีติซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่สหรคตด้วยปีติ
และที่สหรคตด้วยสุขซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยสุขซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่สหรคตด้วยปีติ
และที่สหรคตด้วยสุขซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยปีติและที่สหรคตด้วยสุขซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรม
ที่สหรคตด้วยปีติและที่สหรคตด้วยสุขซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๓)
[๑๐๘] สภาวธรรมที่สหรคตด้วยปีติซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่สหรคต
ด้วยปีติซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยสุขซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่สหรคตด้วยสุขซึ่ง
ไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยอุเบกขาซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่สหรคตด้วย
อุเบกขาซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะอารัมมณปัจจัย มี ๑ วาระ
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยปีติซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่สหรคตด้วยปีติ
และที่สหรคตด้วยสุขซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๒๓ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๗. ปีติติกะ ๑. เหตุทุกะ

[๑๐๙] เหตุปัจจัย มี ๑๐ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๑๐ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๑๐ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๑๐ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑๐ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๑๐ วาระ
นอธิปติปัจจัย มี ๑๐ วาระ ฯลฯ
นฌานปัจจัย มี ๒ วาระ ฯลฯ
นวิปปยุตตปัจจัย มี ๑๐ วาระ

(ย่อ พึงขยายสหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารให้พิสดาร)

นเหตุบท ๗. ปัญหาวาร
ปัจจยจตุกกนัย - อารัมมณปัจจัยเป็นต้น
[๑๑๐] สภาวธรรมที่สหรคตด้วยปีติซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
สหรคตด้วยปีติซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยปีติซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่สหรคต
ด้วยสุขซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยปีติซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่สหรคต
ด้วยอุเบกขาซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยปีติซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่สหรคต
ด้วยปีติและที่สหรคตด้วยสุขซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๔)
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยสุขซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่สหรคต
ด้วยสุขซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยสุขซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่สหรคต
ด้วยปีติซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๒๔ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๗. ปีติติกะ ๑. เหตุทุกะ
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยสุขซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่สหรคต
ด้วยอุเบกขาซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยสุขซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่สหรคต
ด้วยปีติและที่สหรคตด้วยสุขซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๔)
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยอุเบกขาซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
สหรคตด้วยอุเบกขาซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยอุเบกขาซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
สหรคตด้วยปีติซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยอุเบกขาซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
สหรคตด้วยสุขซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยอุเบกขาซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
สหรคตด้วยปีติและที่สหรคตด้วยสุขซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๔)
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยปีติและที่สหรคตด้วยสุขซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยปีติซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย มี ๔ วาระ
[๑๑๑] สภาวธรรมที่สหรคตด้วยปีติซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
สหรคตด้วยปีติซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย มี ๔ วาระ
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยสุขซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่สหรคต
ด้วยสุขซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย มี ๔ วาระ
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยอุเบกขาซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
สหรคตด้วยอุเบกขาซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย มี ๔ วาระ
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยปีติและที่สหรคตด้วยสุขซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยปีติซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย มี ๔ วาระ
[๑๑๒] สภาวธรรมที่สหรคตด้วยปีติซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
สหรคตด้วยปีติซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย ฯลฯ เป็นปัจจัยโดยอุปนิสสยปัจจัย
มี ๔ วาระ


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๒๕ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๗. ปีติติกะ ๑. เหตุทุกะ
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยสุขซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่สหรคต
ด้วยสุขซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอุปนิสสยปัจจัย มี ๔ วาระ
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยอุเบกขาซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
สหรคตด้วยอุเบกขาซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอุปนิสสยปัจจัย มี ๔ วาระ
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยปีติและที่สหรคตด้วยสุขซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยปีติซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอุปนิสสยปัจจัย มี ๔ วาระ (ย่อ)

[๑๑๓] อารัมมณปัจจัย มี ๑๖ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๑๖ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๑๖ วาระ
สมนันตรปัจจัย มี ๑๖ วาระ
สหชาตปัจจัย มี ๑๐ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๑๐ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๑๐ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๑๖ วาระ
อาเสวนปัจจัย มี ๑๐ วาระ
กัมมปัจจัย มี ๑๖ วาระ
อาหารปัจจัย มี ๑๐ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑๐ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๑๖ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๑๖ วาระ
นอธิปติปัจจัย มี ๑๖ วาระ (ย่อ)


นเหตุปัจจัย กับอารัมมณปัจจัย มี ๑๖ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๑๖ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๒๖ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๘. ทัสสเนนปหาตัพพติกะ ๑. เหตุทุกะ
๘. ทัสสเนนปหาตัพพติกะ ๑. เหตุทุกะ
๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย
[๑๑๔] สภาวธรรมที่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคซึ่งเป็นเหตุอาศัย
สภาวธรรมที่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคซึ่งเป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน ๓ ซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรม
ที่ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน ๓ ซึ่งเป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่ไม่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคและมรรคเบื้องบน ๓ ซึ่ง
เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคและมรรคเบื้องบน ๓
ซึ่งเป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (ย่อ)

[๑๑๕] เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ

(ทุกปัจจัยมีปัจจัยละ ๓ วาระ)

วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ
นอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ
นปุเรชาตปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
นวิปปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ

(ย่อ พึงขยายสหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารให้พิสดาร)
[๑๑๖] สภาวธรรมที่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคซึ่งเป็นเหตุโดยเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (ย่อ)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๒๗ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๘. ทัสสเนนปหาตัพพติกะ ๑. เหตุทุกะ

[๑๑๗] เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๘ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๖ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๕ วาระ
สมนันตรปัจจัย มี ๕ วาระ
สหชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๓ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๓ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๘ วาระ
อาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ
อินทรียปัจจัย มี ๑ วาระ
มัคคปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๘ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๘ วาระ (ย่อ)


นอารัมมณปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๘ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

นเหตุบท ๑. ปฏิจจวาร
ปัจจยจตุกกนัย
เหตุปัจจัยและอารัมมณปัจจัย
[๑๑๘] สภาวธรรมที่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัย
สภาวธรรมที่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๒๘ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๘. ทัสสเนนปหาตัพพติกะ ๑. เหตุทุกะ
สภาวธรรมที่ไม่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคและมรรคเบื้องบน ๓ ซึ่งไม่
เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคและที่ไม่ต้องประหาณด้วย
โสดาปัตติมรรคและมรรคเบื้องบน ๓ ซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ต้องประหาณ
ด้วยโสดาปัตติมรรคซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน ๓ ซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัย
สภาวธรรมที่ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน ๓ ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะ
เหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่ไม่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคและมรรคเบื้องบน ๓ ซึ่งไม่
เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน ๓ ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน ๓ และที่ไม่ต้องประหาณด้วย
โสดาปัตติมรรคและมรรคเบื้องบน ๓ ซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ต้องประหาณ
ด้วยมรรคเบื้องบน ๓ ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่ไม่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคและมรรคเบื้องบน ๓ ซึ่งไม่
เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคและมรรคเบื้องบน ๓
ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่ไม่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคและมรรคเบื้องบน ๓ ซึ่งไม่
เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคและที่ไม่ต้องประหาณ
ด้วยโสดาปัตติมรรคและมรรคเบื้องบน ๓ ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่ไม่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคและมรรคเบื้องบน ๓ ซึ่งไม่
เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน ๓ และที่ไม่ต้อง
ประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคและมรรคเบื้องบน ๓ ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะ
เหตุปัจจัย (๑)


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๒๙ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๘. ทัสสเนนปหาตัพพติกะ ๑. เหตุทุกะ
สภาวธรรมที่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรม
ที่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะอารัมมณปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน ๓ ซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัย
สภาวธรรมที่ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน ๓ ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะ
อารัมมณปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่ไม่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคและมรรคเบื้องบน ๓ ซึ่งไม่
เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคและมรรคเบื้องบน ๓
ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะอารัมมณปัจจัย (ย่อ)

[๑๑๙] เหตุปัจจัย มี ๙ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)

นเหตุปัจจัยและนอารัมมณปัจจัย
[๑๒๐] สภาวธรรมที่ไม่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคและมรรคเบื้องบน ๓
ซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคและมรรค
เบื้องบน ๓ ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะนเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่ไม่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคและมรรคเบื้องบน ๓ ซึ่งไม่
เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้น
เพราะนอารัมมณปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่ไม่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคและมรรคเบื้องบน ๓ ซึ่งไม่
เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน ๓ ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้น
เพราะนอารัมมณปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่ไม่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคและมรรคเบื้องบน ๓ ซึ่งไม่
เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคและมรรคเบื้องบน ๓
ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะนอารัมมณปัจจัย (๑)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๓๐ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๘. ทัสสเนนปหาตัพพติกะ ๑. เหตุทุกะ
สภาวธรรมที่ไม่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคและมรรคเบื้องบน ๓ ซึ่ง
ไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคและที่ไม่ต้อง
ประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคและมรรคเบื้องบน ๓ ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะ
นอารัมมณปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่ไม่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคและมรรคเบื้องบน ๓ ซึ่งไม่
เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน ๓ และที่ไม่ต้อง
ประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคและมรรคเบื้องบน ๓ ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะ
นอารัมมณปัจจัย (๑) (ย่อ)

[๑๒๑] นเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๕ วาระ
นอธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ
นปุเรชาตปัจจัย มี ๗ วาระ
นปัจฉาชาตปัจจัย มี ๙ วาระ
นอาเสวนปัจจัย มี ๙ วาระ
นกัมมปัจจัย มี ๓ วาระ
นวิปากปัจจัย มี ๙ วาระ
นอาหารปัจจัย มี ๑ วาระ
นอินทรียปัจจัย มี ๑ วาระ
นฌานปัจจัย มี ๑ วาระ
นมัคคปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
นวิปปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
โนวิคตปัจจัย มี ๕ วาระ (ย่อ)


นอารัมมณปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี ๕ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายสหชาตวาร ปัจจยวาร นิสสยวาร สังสัฏฐวาร และสัมปยุตตวาร
ให้พิสดารเหมือนกับปฏิจจวาร)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๓๑ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๘. ทัสสเนนปหาตัพพติกะ ๑. เหตุทุกะ
๗. ปัญหาวาร
ปัจจยจตุกกนัย
[๑๒๒] สภาวธรรมที่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัย
แก่สภาวธรรมที่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่ไม่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคและมรรคเบื้องบน ๓ ซึ่งไม่เป็น
เหตุโดยอารัมมณปัจจัย มี ๒ วาระ
สภาวธรรมที่ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน ๓ ซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน ๓ ซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่ไม่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคและมรรคเบื้องบน ๓ ซึ่งไม่
เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่ไม่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคและมรรค
เบื้องบน ๓ ซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)

[๑๒๓] อารัมมณปัจจัย มี ๘ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๑๐ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๗ วาระ
สมนันตรปัจจัย มี ๗ วาระ
สหชาตปัจจัย มี ๙ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๓ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๑๓ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๘ วาระ
ปุเรชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
ปัจฉาชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
อาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ
กัมมปัจจัย มี ๗ วาระ


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๓๒ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๙. ทัสสเนนปหาตัพพเหตุกติกะ ๑. เหตุทุกะ

วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ
อาหารปัจจัย มี ๗ วาระ
อินทรียปัจจัย มี ๗ วาระ
ฌานปัจจัย มี ๗ วาระ
มัคคปัจจัย มี ๗ วาระ
สัมปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ
วิปปยุตตปัจจัย มี ๕ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑๓ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๑๔ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๑๔ วาระ (ย่อ)


นเหตุปัจจัย กับอารัมมณปัจจัย มี ๘ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๘ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

๙. ทัสสเนนปหาตัพพเหตุกติกะ
๑. เหตุทุกะ
๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย - เหตุปัจจัย
[๑๒๔] สภาวธรรมที่มีเหตุอันต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคซึ่งเป็นเหตุ
อาศัยสภาวธรรมที่มีเหตุอันต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคซึ่งเป็นเหตุเกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่มีเหตุอันต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน ๓ ซึ่งเป็นเหตุอาศัย
สภาวธรรมที่มีเหตุอันต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน ๓ ซึ่งเป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะ
เหตุปัจจัย (๑)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๓๓ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๙. ทัสสเนนปหาตัพพเหตุกติกะ ๑. เหตุทุกะ
สภาวธรรมที่มีเหตุอันไม่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคและมรรคเบื้องบน ๓
ซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มีเหตุอันไม่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคและ
มรรคเบื้องบน ๓ ซึ่งเป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ)


[๑๒๕] เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
นอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ
นปุเรชาตปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
นวิปปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ

(ย่อ พึงขยายสหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารให้พิสดารเหมือนกับปฏิจจวาร)
[๑๒๖] สภาวธรรมที่มีเหตุอันต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคซึ่งเป็นเหตุ
เป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีเหตุอันต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคซึ่งเป็นเหตุโดย
เหตุปัจจัย (ย่อ)

เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๘ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๖ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๕ วาระ
สมนันตรปัจจัย มี ๕ วาระ
สหชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๓ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๓ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๘ วาระ
อาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ
อินทรียปัจจัย มี ๑ วาระ


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๓๔ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๙. ทัสสเนนปหาตัพพเหตุกติกะ ๑. เหตุทุกะ

มัคคปัจจัย มี ๑ วาระ
สัมปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๘ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๘ วาระ (ย่อ)


นอารัมมณปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๘ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

นเหตุบท ๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย - เหตุปัจจัย
[๑๒๗] สภาวธรรมที่มีเหตุอันต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคซึ่งไม่เป็นเหตุ
อาศัยสภาวธรรมที่มีเหตุอันต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่มีเหตุอันต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน ๓ ซึ่งไม่เป็นเหตุ
อาศัยสภาวธรรมที่มีเหตุอันต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน ๓ ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่มีเหตุอันไม่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคและมรรคเบื้องบน ๓
ซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มีเหตุอันไม่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคและ
มรรคเบื้องบน ๓ ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)

เหตุปัจจัย มี ๙ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๓๕ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๙. ทัสสเนนปหาตัพพเหตุกติกะ ๑. เหตุทุกะ
ปัจจนียะ - นเหตุปัจจัย
[๑๒๘] สภาวธรรมที่มีเหตุอันไม่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคและ
มรรคเบื้องบน ๓ ซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มีเหตุอันไม่ต้องประหาณด้วย
โสดาปัตติมรรคและมรรคเบื้องบน ๓ ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะนเหตุปัจจัย (๑)
(ย่อ)

[๑๒๙] นเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๕ วาระ
นอธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ
นปุเรชาตปัจจัย มี ๗ วาระ ฯลฯ
นกัมมปัจจัย มี ๓ วาระ
นอาหารปัจจัย มี ๑ วาระ
นอินทรียปัจจัย มี ๑ วาระ
นฌานปัจจัย มี ๑ วาระ
นมัคคปัจจัย มี ๑ วาระ
นวิปปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
โนวิคตปัจจัย มี ๕ วาระ (ย่อ)


นอารัมมณปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี ๕ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายสหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารให้พิสดารเหมือนกับปฏิจจวาร)

อารัมมณปัจจัย
[๑๓๐] สภาวธรรมที่มีเหตุอันต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคซึ่งไม่เป็นเหตุ
เป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีเหตุอันต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคซึ่งไม่เป็นเหตุ
โดยอารัมมณปัจจัยมี ๒ วาระ
สภาวธรรมที่มีเหตุอันต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน ๓ ซึ่งไม่เป็นเหตุเป็น
ปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีเหตุอันต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน ๓ ซึ่งไม่เป็นเหตุ
โดยอารัมมณปัจจัยมี ๓ วาระ

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๓๖ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๐. อาจยคามิติกะ ๑. เหตุทุกะ
สภาวธรรมที่มีเหตุอันไม่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคและมรรคเบื้องบน ๓
ซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีเหตุอันไม่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรค
และมรรคเบื้องบน ๓ ซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)

[๑๓๑] อารัมมณปัจจัย มี ๘ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๑๐ วาระ ฯลฯ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๘ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑๓ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๑๔ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๑๔ วาระ (ย่อ)


นเหตุปัจจัย กับอารัมมณปัจจัย มี ๘ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๘ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

๑๐. อาจยคามิติกะ ๑. เหตุทุกะ
๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย - เหตุปัจจัย
[๑๓๒] สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิและจุติซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรม
ที่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิและจุติซึ่งเป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงนิพพานซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นเหตุให้
ถึงนิพพานซึ่งเป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และนิพพานซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรม
ที่ไม่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และนิพพานซึ่งเป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๓๗ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๐. อาจยคามิติกะ ๑. เหตุทุกะ

[๑๓๓] เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ

(ทุกปัจจัยมีปัจจัยละ ๓ วาระ)

นอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ
นอาเสวนปัจจัย มี ๒ วาระ
นวิปากปัจจัย มี ๓ วาระ
นวิปปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)


นอธิปติปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
เหตุปัจจัย กับนอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายสหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารให้พิสดารเหมือนกับปฏิจจวาร)

เหตุปัจจัยและอารัมมณปัจจัยเป็นต้น
[๑๓๔] สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิและจุติซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิและจุติซึ่งเป็นเหตุโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงนิพพานซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
เหตุให้ถึงนิพพานซึ่งเป็นเหตุโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และนิพพานซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และนิพพานซึ่งเป็นเหตุโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิและจุติซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิและจุติซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิและจุติซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่ไม่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และนิพพานซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๒)
สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงนิพพานซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
เหตุให้ถึงปฏิสนธิและจุติซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๓๘ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๐. อาจยคามิติกะ ๑. เหตุทุกะ
สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงนิพพานซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่ไม่
เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และนิพพานซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๒)
สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และนิพพานซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และนิพพานซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และนิพพานซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิและจุติซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๒)
[๑๓๕] สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิและจุติซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิและจุติซึ่งเป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย มี ๒ อย่าง
คือ อารัมมณาธิปติและสหชาตาธิปติ (๑)
สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงนิพพานซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
เหตุให้ถึงนิพพานซึ่งเป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย มีอย่างเดียว คือ สหชาตาธิปติ
สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงนิพพานซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
เหตุให้ถึงปฏิสนธิและจุติซึ่งเป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงนิพพานซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่ไม่
เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และนิพพานซึ่งเป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย มีอย่างเดียว คือ
อารัมมณาธิปติ (๓)
สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และนิพพานซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัย
แก่สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และนิพพานซึ่งเป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย
สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และนิพพานซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัย
แก่สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิและจุติซึ่งเป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย
[๑๓๖] สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิและจุติซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิและจุติซึ่งเป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิและจุติซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่เป็นเหตุให้ถึงนิพพานซึ่งเป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๓๙ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๐. อาจยคามิติกะ ๑. เหตุทุกะ
สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิและจุติซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่ไม่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และนิพพานซึ่งเป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย (๓)
สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงนิพพานซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่ไม่
เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และนิพพานซึ่งเป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และนิพพานซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัย
แก่สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และนิพพานซึ่งเป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย
(๑) (ย่อ)

[๑๓๗] เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๖ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๖ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๕ วาระ
สมนันตรปัจจัย มี ๕ วาระ
สหชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๓ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๓ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๘ วาระ
อาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ
อินทรียปัจจัย มี ๓ วาระ
มัคคปัจจัย มี ๓ วาระ
สัมปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๘ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๘ วาระ (ย่อ)


นอารัมมณปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๖ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๔๐ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๐. อาจยคามิติกะ ๑. เหตุทุกะ
นเหตุบท ๑. ปฏิจจวาร
ปัจจยจตุกกนัย
เหตุปัจจัยและอารัมมณปัจจัย
[๑๓๘] สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิและจุติซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรม
ที่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิและจุติซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และนิพพานซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัย
สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิและจุติซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และที่ไม่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ
นิพพานซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิและจุติซึ่งไม่เป็นเหตุ
เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๓)
สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงนิพพานซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นเหตุให้
ถึงนิพพานซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และนิพพานซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัย
สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงนิพพานซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงนิพพานและที่ไม่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และ
นิพพานซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงนิพพานซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย (๓)
สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และนิพพานซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัย
สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และนิพพานซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะ
เหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และนิพพานซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัย
สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และที่ไม่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ นิพพาน
ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๔๑ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๐. อาจยคามิติกะ ๑. เหตุทุกะ
สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และนิพพานซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัย
สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงนิพพานและที่ไม่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และนิพพานซึ่ง
ไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
[๑๓๙] สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิและจุติซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัย
สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิและจุติซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะอารัมมณปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงนิพพานซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นเหตุให้
ถึงนิพพานซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะอารัมมณปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และนิพพานซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัย
สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และนิพพานซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะ
อารัมมณปัจจัย (๑) (ย่อ)

เหตุปัจจัย มี ๙ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)

นเหตุปัจจัยและอารัมมณปัจจัย
[๑๔๐] สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และนิพพานซึ่งไม่เป็นเหตุ
อาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และนิพพานซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้น
เพราะนเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และนิพพานซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัย
สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิและจุติซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะนอารัมมณปัจจัย
(ย่อ)

[๑๔๑] นเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๕ วาระ
นอธิปติปัจจัย มี ๖ วาระ


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๔๒ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๐. อาจยคามิติกะ ๑. เหตุทุกะ

นปุเรชาตปัจจัย มี ๗ วาระ
นปัจฉาชาตปัจจัย มี ๙ วาระ
นอาเสวนปัจจัย มี ๗ วาระ
นกัมมปัจจัย มี ๓ วาระ
นวิปากปัจจัย มี ๙ วาระ
นอาหารปัจจัย มี ๑ วาระ
นอินทรียปัจจัย มี ๑ วาระ
นฌานปัจจัย มี ๑ วาระ
นมัคคปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
นวิปปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
โนวิคตปัจจัย มี ๕ วาระ (ย่อ)


นอารัมมณปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี ๕ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายสหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารให้พิสดารเหมือนกับปฏิจจวาร)

๗. ปัญหาวาร
ปัจจยจตุกกนัย
[๑๔๒] สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิและจุติซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิและจุติซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิและจุติซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่ไม่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และนิพพานซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๒)
สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงนิพพานซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิและจุติซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงนิพพานซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่ไม่
เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และนิพพานซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๒)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๔๓ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๐. อาจยคามิติกะ ๑. เหตุทุกะ
สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และนิพพานซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัย
แก่สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และนิพพานซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณ-
ปัจจัย
สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และนิพพานซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัย
แก่สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิและจุติซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และนิพพานซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัย
แก่สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงนิพพานซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๓)
[๑๔๓] สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิและจุติซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิและจุติซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงนิพพานซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
เป็นเหตุให้ถึงนิพพานซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงนิพพานซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิและจุติซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงนิพพานซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่ไม่
เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และนิพพานซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงนิพพานซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
เป็นเหตุให้ถึงนิพพานและที่ไม่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และนิพพานซึ่งไม่เป็นเหตุ
โดยอธิปติปัจจัย (๔)
[๑๔๔] สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และนิพพานซึ่งไม่เป็นเหตุ
เป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และนิพพานซึ่งไม่เป็นเหตุ
โดยอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิและจุติซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิและจุติซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิและจุติซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่เป็นเหตุให้ถึงนิพพานซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๔๔ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๐. อาจยคามิติกะ ๑. เหตุทุกะ
สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิและจุติซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่ไม่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และนิพพานซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย (๓)
สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงนิพพานซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่ไม่
เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และนิพพานซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และนิพพานซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัย
แก่สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และนิพพานซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย
สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิ จุติ และนิพพานซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัย
แก่สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิและจุติซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย (๒) ฯลฯ
สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิและจุติซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่เป็นเหตุให้ถึงปฏิสนธิและจุติซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอุปนิสสยปัจจัย (ย่อ)

[๑๔๕] อารัมมณปัจจัย มี ๗ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๑๐ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๖ วาระ
สมนันตรปัจจัย มี ๖ วาระ
สหชาตปัจจัย มี ๙ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๓ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๑๓ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ
ปุเรชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
ปัจฉาชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
อาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ
กัมมปัจจัย มี ๗ วาระ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ
อาหารปัจจัย มี ๗ วาระ
อินทรียปัจจัย มี ๗ วาระ
ฌานปัจจัย มี ๗ วาระ


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๔๕ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๑. เสกขติกะ ๑. เหตุทุกะ

มัคคปัจจัย มี ๗ วาระ
สัมปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ
วิปปยุตตปัจจัย มี ๕ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑๓ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๑๕ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๑๕ วาระ (ย่อ)


นเหตุปัจจัย กับอารัมมณปัจจัย มี ๗ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๗ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

๑๑. เสกขติกะ ๑. เหตุทุกะ
๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย - เหตุปัจจัย
[๑๔๖] สภาวธรรมที่เป็นของเสขบุคคลซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นของ
เสขบุคคลซึ่งเป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นของอเสขบุคคลซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นของ
อเสขบุคคลซึ่งเป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่ไม่เป็นของเสขบุคคลและอเสขบุคคลซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรม
ที่ไม่เป็นของเสขบุคคลและอเสขบุคคลซึ่งเป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ)

[๑๔๗] เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
อาเสวนปัจจัย มี ๒ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๔๖ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๑. เสกขติกะ ๑. เหตุทุกะ

นอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ
นปุเรชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
นปัจฉาชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
นอาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ
นวิปากปัจจัย มี ๒ วาระ
นวิปปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)


นอธิปติปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
เหตุปัจจัย กับนอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายสหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารให้พิสดาร)

เหตุปัจจัยและอารัมมณปัจจัยเป็นต้น
[๑๔๘] สภาวธรรมที่เป็นของเสขบุคคลซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
เป็นของเสขบุคคลซึ่งเป็นเหตุโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นของอเสขบุคคลซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นของ
อเสขบุคคลซึ่งเป็นเหตุโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่ไม่เป็นของเสขบุคคลและอเสขบุคคลซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่ไม่เป็นของเสขบุคคลและอเสขบุคคลซึ่งเป็นเหตุโดยเหตุปัจจัย (๑)
[๑๔๙] สภาวธรรมที่เป็นของเสขบุคคลซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
ไม่เป็นของเสขบุคคลและอเสขบุคคลซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นของอเสขบุคคลซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่ไม่เป็นของ
เสขบุคคลและอเสขบุคคลซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่ไม่เป็นของเสขบุคคลและอเสขบุคคลซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่ไม่เป็นของเสขบุคคลและอเสขบุคคลซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๑)
[๑๕๐] สภาวธรรมที่เป็นของเสขบุคคลซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
เป็นของเสขบุคคลซึ่งเป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๔๗ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๑. เสกขติกะ ๑. เหตุทุกะ
สภาวธรรมที่เป็นของเสขบุคคลซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่ไม่เป็น
ของเสขบุคคลและอเสขบุคคลซึ่งเป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย (๒)
สภาวธรรมที่เป็นของอเสขบุคคลซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นของ
อเสขบุคคลซึ่งเป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นของอเสขบุคคลซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่ไม่เป็นของ
เสขบุคคลและอเสขบุคคลซึ่งเป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย (๒)
สภาวธรรมที่ไม่เป็นของเสขบุคคลและอเสขบุคคลซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่ไม่เป็นของเสขบุคคลและอเสขบุคคลซึ่งเป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย (๑)
[๑๕๑] สภาวธรรมที่เป็นของเสขบุคคลซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
เป็นของเสขบุคคลซึ่งเป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นของเสขบุคคลซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นของ
อเสขบุคคลซึ่งเป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นของเสขบุคคลซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่ไม่เป็น
ของเสขบุคคลและอเสขบุคคลซึ่งเป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย (๓)
สภาวธรรมที่เป็นของอเสขบุคคลซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นของ
อเสขบุคคลซึ่งเป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นของอเสขบุคคลซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่ไม่เป็น
ของเสขบุคคลและอเสขบุคคลซึ่งเป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย (๒)
สภาวธรรมที่ไม่เป็นของเสขบุคคลและอเสขบุคคลซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่ไม่เป็นของเสขบุคคลและอเสขบุคคลซึ่งเป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย
สภาวธรรมที่ไม่เป็นของเสขบุคคลและอเสขบุคคลซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่เป็นของเสขบุคคลซึ่งเป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย
สภาวธรรมที่ไม่เป็นของเสขบุคคลและอเสขบุคคลซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่เป็นของอเสขบุคคลซึ่งเป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย (๓) (ย่อ)


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๔๘ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๑. เสกขติกะ ๑. เหตุทุกะ

[๑๕๒] เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๕ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๘ วาระ
สมนันตรปัจจัย มี ๘ วาระ
สหชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๓ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๓ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๘ วาระ ฯลฯ
อาเสวนปัจจัย มี ๒ วาระ
วิปากปัจจัย มี ๓ วาระ
อินทรียปัจจัย มี ๓ วาระ
มัคคปัจจัย มี ๓ วาระ
สัมปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๘ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๘ วาระ (ย่อ)


นอารัมมณปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

นเหตุบท ๑. ปฏิจจวาร
ปัจจยจตุกกนัย
เหตุปัจจัยและอารัมมณปัจจัย
[๑๕๓] สภาวธรรมที่เป็นของเสขบุคคลซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็น
ของเสขบุคคลซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๔๙ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๑. เสกขติกะ ๑. เหตุทุกะ
สภาวธรรมที่ไม่เป็นของเสขบุคคลและอเสขบุคคลซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรม
ที่เป็นของเสขบุคคลซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นของเสขบุคคลและที่ไม่เป็นของเสขบุคคลและอเสขบุคคลซึ่ง
ไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นของเสขบุคคลซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๓)
สภาวธรรมที่เป็นของอเสขบุคคลซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นของ
อเสขบุคคลซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่ไม่เป็นของเสขบุคคลและอเสขบุคคลซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรม
ที่ไม่เป็นของเสขบุคคลและอเสขบุคคลซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่ไม่เป็นของเสขบุคคลและอเสขบุคคลซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรม
ที่เป็นของเสขบุคคลและที่ไม่เป็นของเสขบุคคลและอเสขบุคคลซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่ไม่เป็นของเสขบุคคลและอเสขบุคคลซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรม
ที่เป็นของอเสขบุคคลและที่ไม่เป็นของเสขบุคคลและอเสขบุคคลซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย (๑)
[๑๕๔] สภาวธรรมที่เป็นของเสขบุคคลซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็น
ของเสขบุคคลซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะอารัมมณปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นของอเสขบุคคลซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นของ
อเสขบุคคลซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะอารัมมณปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่ไม่เป็นของเสขบุคคลและอเสขบุคคลซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรม
ที่ไม่เป็นของเสขบุคคลและอเสขบุคคลซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะอารัมมณปัจจัย (๑)
(ย่อ)

เหตุปัจจัย มี ๙ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ
อาเสวนปัจจัย มี ๒ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๕๐ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๑. เสกขติกะ ๑. เหตุทุกะ
ปัจจนียะ - นเหตุปัจจัย
[๑๕๕] สภาวธรรมที่ไม่เป็นของเสขบุคคลและอเสขบุคคลซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัย
สภาวธรรมที่ไม่เป็นของเสขบุคคลและอเสขบุคคลซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะนเหตุปัจจัย
(ย่อ)

นเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๕ วาระ
นอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
นปุเรชาตปัจจัย มี ๗ วาระ
นปัจฉาชาตปัจจัย มี ๙ วาระ
นอาเสวนปัจจัย มี ๙ วาระ
นกัมมปัจจัย มี ๒ วาระ
นวิปากปัจจัย มี ๕ วาระ ฯลฯ
โนวิคตปัจจัย มี ๕ วาระ (ย่อ)


นอารัมมณปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี ๕ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายสหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารให้พิสดารเหมือนกับปฏิจจวาร)

๗. ปัญหาวาร
ปัจจยจตุกกนัย
[๑๕๖] สภาวธรรมที่เป็นของเสขบุคคลซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่ไม่เป็นของเสขบุคคลและอเสขบุคคลซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นของอเสขบุคคลซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่ไม่
เป็นของเสขบุคคลและอเสขบุคคลซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๑)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๕๑ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๑. เสกขติกะ ๑. เหตุทุกะ
สภาวธรรมที่ไม่เป็นของเสขบุคคลและอเสขบุคคลซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่ไม่เป็นของเสขบุคคลและอเสขบุคคลซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่ไม่เป็นของเสขบุคคลและอเสขบุคคลซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่เป็นของเสขบุคคลซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่ไม่เป็นของเสขบุคคลและอเสขบุคคลซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่เป็นของอเสขบุคคลซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๓)
สภาวธรรมที่เป็นของเสขบุคคลซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
ของเสขบุคคลซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นของอเสขบุคคลซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
ของอเสขบุคคลซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่ไม่เป็นของเสขบุคคลและอเสขบุคคลซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่ไม่เป็นของเสขบุคคลและอเสขบุคคลซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย
มี ๓ วาระ (ย่อ)

[๑๕๗] อารัมมณปัจจัย มี ๕ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๘ วาระ
สมนันตรปัจจัย มี ๘ วาระ
สหชาตปัจจัย มี ๙ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๓ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๑๓ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๘ วาระ
ปุเรชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
ปัจฉาชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
อาเสวนปัจจัย มี ๒ วาระ
กัมมปัจจัย มี ๘ วาระ


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๕๒ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๒. ปริตตติกะ ๑. เหตุทุกะ

วิปากปัจจัย มี ๗ วาระ
อาหารปัจจัย มี ๗ วาระ
อินทรียปัจจัย มี ๗ วาระ
ฌานปัจจัย มี ๗ วาระ
มัคคปัจจัย มี ๗ วาระ
สัมปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ
วิปปยุตตปัจจัย มี ๕ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑๓ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๑๔ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๑๔ วาระ (ย่อ)


นเหตุปัจจัย กับอารัมมณปัจจัย มี ๕ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๕ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

๑๒. ปริตตติกะ ๑. เหตุทุกะ
๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย
[๑๕๘] สภาวธรรมที่เป็นปริตตะซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นปริตตะซึ่ง
เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นมหัคคตะซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นมหัคคตะซึ่งเป็น
เหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัปปมาณะซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอัปปมาณะซึ่ง
เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๕๓ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๒. ปริตตติกะ ๑. เหตุทุกะ

เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
นอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
นวิปปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายสหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารให้พิสดารเหมือนกับปฏิจจวาร)

เหตุปัจจัยและอารัมมณปัจจัยเป็นต้น
[๑๕๙] สภาวธรรมที่เป็นปริตตะซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นปริตตะ
ซึ่งเป็นเหตุโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นมหัคคตะซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นมหัคคตะ
ซึ่งเป็นเหตุโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัปปมาณะซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอัปปมาณะ
ซึ่งเป็นเหตุโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นปริตตะซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นปริตตะซึ่ง
เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นปริตตะซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นมหัคคตะซึ่ง
เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๒)
สภาวธรรมที่เป็นมหัคคตะซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นมหัคคตะ
ซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นมหัคคตะซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นปริตตะซึ่ง
เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๒)
สภาวธรรมที่เป็นอัปปมาณะซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นปริตตะ
ซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๕๔ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๒. ปริตตติกะ ๑. เหตุทุกะ
สภาวธรรมที่เป็นอัปปมาณะซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นมหัคคตะ
ซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๒)
[๑๖๐] สภาวธรรมที่เป็นปริตตะซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นปริตตะ
ซึ่งเป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นมหัคคตะซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นมหัคคตะ
ซึ่งเป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นมหัคคตะซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นปริตตะซึ่ง
เป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย (๒)
สภาวธรรมที่เป็นอัปปมาณะซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอัปปมาณะ
ซึ่งเป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย มี ๒ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นปริตตะซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นปริตตะซึ่ง
เป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นปริตตะซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นมหัคคตะซึ่ง
เป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นปริตตะซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นโลกุตตระซึ่ง
เป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย (๓)
สภาวธรรมที่เป็นมหัคคตะซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นมหัคคตะ
ซึ่งเป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นมหัคคตะซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นปริตตะซึ่ง
เป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นมหัคคตะซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอัปปมาณะ
ซึ่งเป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย (๓)
สภาวธรรมที่เป็นอัปปมาณะซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอัปปมาณะ
ซึ่งเป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๕๕ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๒. ปริตตติกะ ๑. เหตุทุกะ
สภาวธรรมที่เป็นอัปปมาณะซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นปริตตะ
ซึ่งเป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นอัปปมาณะซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นมหัคคตะ
ซึ่งเป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย (๓) ฯลฯ
สภาวธรรมที่เป็นปริตตะซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นปริตตะซึ่ง
เป็นเหตุโดยอุปนิสสยปัจจัย (ย่อ)

[๑๖๑] เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๖ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๕ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๙ วาระ
สมนันตรปัจจัย มี ๙ วาระ
สหชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๓ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๓ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ
อาเสวนปัจจัย มี ๔ วาระ
วิปากปัจจัย มี ๓ วาระ
อินทรียปัจจัย มี ๓ วาระ
มัคคปัจจัย มี ๓ วาระ
สัมปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)


นอารัมมณปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๖ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๕๖ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๒. ปริตตติกะ ๑. เหตุทุกะ
นเหตุบท ๑. ปฏิจจวาร
ปัจจยจตุกกนัย - เหตุปัจจัย
[๑๖๒] สภาวธรรมที่เป็นปริตตะซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นปริตตะ
ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นมหัคคตะซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นมหัคคตะซึ่งไม่
เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นปริตตะซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นมหัคคตะซึ่งไม่
เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นปริตตะและที่เป็นมหัคคตะซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่
เป็นมหัคคตะซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๓)
สภาวธรรมที่เป็นอัปปมาณะซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอัปปมาณะ
ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นปริตตะซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอัปปมาณะซึ่งไม่
เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นปริตตะและที่เป็นอัปปมาณะซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่
เป็นอัปปมาณะซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๓)
สภาวธรรมที่เป็นปริตตะซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นปริตตะและที่เป็น
มหัคคตะซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นปริตตะซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นปริตตะและที่เป็น
อัปปมาณะซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ)

[๑๖๓] เหตุปัจจัย มี ๑๓ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๕ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ
สหชาตปัจจัย มี ๑๓ วาระ


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๕๗ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๒. ปริตตติกะ ๑. เหตุทุกะ

อัญญมัญญปัจจัย มี ๗ วาระ ฯลฯ
ปุเรชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
อาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
วิคตปัจจัย มี ๕ วาระ
อวิคตปัจจัย มี ๑๓ วาระ (ย่อ)

ปัจจนียะ - นเหตุปัจจัย
[๑๖๔] สภาวธรรมที่เป็นปริตตะซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นปริตตะ
ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะนเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ)

นเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๕ วาระ
นอธิปติปัจจัย มี ๑๐ วาระ
นปุเรชาตปัจจัย มี ๑๒ วาระ
นปัจฉาชาตปัจจัย มี ๑๓ วาระ
นอาเสวนปัจจัย มี ๑๓ วาระ
นกัมมปัจจัย มี ๓ วาระ
นวิปากปัจจัย มี ๙ วาระ
นอาหารปัจจัย มี ๑ วาระ
นอินทรียปัจจัย มี ๑ วาระ
นฌานปัจจัย มี ๑ วาระ
นมัคคปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
นวิปปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
โนวิคตปัจจัย มี ๕ วาระ (ย่อ)


นอารัมมณปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี ๕ วาระ
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายสหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารให้พิสดารเหมือนกับปฏิจจวาร)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๕๘ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๒. ปริตตติกะ ๑. เหตุทุกะ
๗. ปัญหาวาร
ปัจจยจตุกกนัย
[๑๖๕] สภาวธรรมที่เป็นปริตตะซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
ปริตตะซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นปริตตะซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นมหัคคตะ
ซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๒)
สภาวธรรมที่เป็นมหัคคตะซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นมหัคคตะ
ซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นมหัคคตะซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นปริตตะ
ซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๒)
สภาวธรรมที่เป็นอัปปมาณะซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
อัปปมาณะซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นอัปปมาณะซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นปริตตะ
ซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นอัปปมาณะซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นมหัคคตะ
ซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๓)
สภาวธรรมที่เป็นปริตตะซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นปริตตะซึ่ง
ไม่เป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย (ย่อ)

[๑๖๖] อารัมมณปัจจัย มี ๗ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๗ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๙ วาระ
สมนันตรปัจจัย มี ๙ วาระ
สหชาตปัจจัย มี ๑๑ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๗ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๑๓ วาระ


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๕๙ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๓. ปริตตารัมมณติกะ ๑. เหตุทุกะ

อุปนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ
ปุเรชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
ปัจฉาชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
อาเสวนปัจจัย มี ๔ วาระ ฯลฯ
สัมปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ
วิปปยุตตปัจจัย มี ๕ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑๓ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๑๕ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๑๕ วาระ (ย่อ)


นเหตุปัจจัย กับอารัมมณปัจจัย มี ๗ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๗ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

๑๓. ปริตตารัมมณติกะ ๑. เหตุทุกะ
๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย - เหตุปัจจัย
[๑๖๗] สภาวธรรมที่มีปริตตะเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มี
ปริตตะเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่มีมหัคคตะเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มีมหัคคตะ
เป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่มีอัปมาณะเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มีอัปปมาณะ
เป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ)

เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๖๐ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๓. ปริตตารัมมณติกะ ๑. เหตุทุกะ

วิคตปัจจัย มี ๓ วาระ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
นอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ
นปุเรชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
นปัจฉาชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
นอาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ
นวิปากปัจจัย มี ๓ วาระ
นวิปปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายสหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารให้พิสดารเหมือนกับปฏิจจวาร)

เหตุปัจจัยและอารัมมณปัจจัย
[๑๖๘] สภาวธรรมที่มีปริตตะเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่มีปริตตะเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่มีมหัคคตะเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มี
มหัคคตะเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่มีอัปปมาณะเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มี
อัปปมาณะเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่มีปริตตะเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีปริตตะ
เป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่มีปริตตะเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มี
มหัคคตะเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๒)
สภาวธรรมที่มีมหัคคตะเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มี
มหัคคตะเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่มีมหัคคตะเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีปริตตะ
เป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๒)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๖๑ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๓. ปริตตารัมมณติกะ ๑. เหตุทุกะ
สภาวธรรมที่มีอัปปมาณะเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มี
อัปปมาณะเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่มีอัปปมาณะเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มี
ปริตตะเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่มีอัปปมาณะเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มี
มหัคคตะเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๓) (ย่อ)

[๑๖๙] เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๗ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๗ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๙ วาระ
สมนันตรปัจจัย มี ๙ วาระ
สหชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๓ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๓ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ
อาเสวนปัจจัย มี ๕ วาระ
วิปากปัจจัย มี ๓ วาระ
อินทรียปัจจัย มี ๓ วาระ
มัคคปัจจัย มี ๓ วาระ
สัมปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)


นอารัมมณปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๗ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๖๒ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๓. ปริตตารัมมณติกะ ๑. เหตุทุกะ
นเหตุบท ๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย - เหตุปัจจัย
[๑๗๐] สภาวธรรมที่มีปริตตะเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มี
ปริตตะเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (ย่อ)

เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)

[๑๗๑] สภาวธรรมที่มีปริตตะเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มี
ปริตตะเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะนเหตุปัจจัย (ย่อ)

นเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
นอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
นฌานปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
นวิปปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)


นอธิปติปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายสหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารให้พิสดารเหมือนกับปฏิจจวาร)

อารัมมณปัจจัยและอธิปติปัจจัย
[๑๗๒] สภาวธรรมที่มีปริตตะเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่มีปริตตะเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่มีปริตตะเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มี
มหัคคตะเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๒)
สภาวธรรมที่มีมหัคคตะเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มี
มหัคคตะเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๖๓ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๓. ปริตตารัมมณติกะ ๑. เหตุทุกะ
สภาวธรรมที่มีมหัคคตะเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มี
ปริตตะเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๒)
สภาวธรรมที่มีอัปปมาณะเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
มีอัปปมาณะเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่มีอัปปมาณะเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
มีปริตตะเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่มีอัปปมาณะเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
มีมหัคคตะเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๓)
สภาวธรรมที่มีปริตตะเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีปริตตะ
เป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย (ย่อ)

[๑๗๓] อารัมมณปัจจัย มี ๗ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๗ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๙ วาระ
สมนันตรปัจจัย มี ๙ วาระ
สหชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๓ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๓ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ
อาเสวนปัจจัย มี ๕ วาระ
กัมมปัจจัย มี ๕ วาระ ฯลฯ
วิปากปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
สัมปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๖๔ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๔. หีนติกะ ๑. เหตุทุกะ

นเหตุปัจจัย กับอารัมมณปัจจัย มี ๗ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๗ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

๑๔. หีนติกะ ๑. เหตุทุกะ
๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย - เหตุปัจจัย
[๑๗๔] สภาวธรรมชั้นต่ำซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมชั้นต่ำซึ่งเป็นเหตุเกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมชั้นกลางซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมชั้นกลางซึ่งเป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะ
เหตุปัจจัย
สภาวธรรมชั้นประณีตซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมชั้นประณีตซึ่งเป็นเหตุเกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย (๓) (ย่อ)

[๑๗๕] เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
นอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ
นปุเรชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
นปัจฉาชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
นอาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ
นวิปากปัจจัย มี ๓ วาระ
นวิปปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายสหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารให้พิสดารเหมือนกับปฏิจจวาร)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๖๕ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๔. หีนติกะ ๑. เหตุทุกะ
เหตุปัจจัยและอารัมมณปัจจัยเป็นต้น
[๑๗๖] สภาวธรรมชั้นต่ำซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมชั้นต่ำซึ่งเป็น
เหตุโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมชั้นกลางซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมชั้นกลางซึ่งเป็นเหตุ
โดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมชั้นประณีตซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมชั้นประณีตซึ่งเป็น
เหตุโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมชั้นต่ำซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมชั้นต่ำซึ่งเป็นเหตุโดย
อารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมชั้นต่ำซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมชั้นกลางซึ่งเป็นเหตุโดย
อารัมมณปัจจัย (๒)
สภาวธรรมชั้นกลางซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมชั้นกลางซึ่งเป็นเหตุ
โดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมชั้นกลางซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมชั้นต่ำซึ่งเป็นเหตุโดย
อารัมมณปัจจัย (๒)
สภาวธรรมชั้นประณีตซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมชั้นประณีตซึ่งเป็นเหตุ
โดยอารัมมณปัจจัย (๑)
[๑๗๗] สภาวธรรมชั้นต่ำซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมชั้นต่ำซึ่งเป็นเหตุ
โดยอธิปติปัจจัย (๑)
สภาวธรรมชั้นกลางซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมชั้นกลางซึ่งเป็นเหตุ
โดยอธิปติปัจจัย
สภาวธรรมชั้นกลางซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมชั้นต่ำซึ่งเป็นเหตุโดย
อธิปติปัจจัย (๒)
สภาวธรรมชั้นประณีตซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมชั้นประณีตซึ่งเป็น
เหตุโดยอธิปติปัจจัย

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๖๖ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๔. หีนติกะ ๑. เหตุทุกะ
สภาวธรรมชั้นประณีตซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมชั้นกลางซึ่งเป็นเหตุ
โดยอธิปติปัจจัย (๒)
สภาวธรรมชั้นต่ำซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมชั้นต่ำซึ่งเป็นเหตุโดย
อนันตรปัจจัย มี ๒ วาระ
สภาวธรรมชั้นกลางซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมชั้นกลางซึ่งเป็นเหตุ
โดยอนันตรปัจจัย มี ๒ วาระ
สภาวธรรมชั้นประณีตซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมชั้นประณีตซึ่งเป็นเหตุ
โดยอนันตรปัจจัย มี ๒ วาระ (ย่อ)

[๑๗๘] เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๕ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๕ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๖ วาระ
สมนันตรปัจจัย มี ๖ วาระ
สหชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๓ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๓ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๘ วาระ
อาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ
วิปากปัจจัย มี ๒ วาระ
อินทรียปัจจัย มี ๒ วาระ
มัคคปัจจัย มี ๒ วาระ
สัมปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๘ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๘ วาระ (ย่อ)


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๖๗ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๕. มิจฉัตตนิยตติกะ ๑. เหตุทุกะ

นอารัมมณปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๕ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

นเหตุบท - เหตุปัจจัย
[๑๗๙] สภาวธรรมชั้นต่ำซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมชั้นต่ำซึ่งไม่เป็นเหตุ
เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
(พึงขยายให้พิสดารเหมือนสังกิลิฏฐติกะและเหตุทุกะ)

๑๕. มิจฉัตตนิยตติกะ ๑. เหตุทุกะ
๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย - เหตุปัจจัย
[๑๘๐] สภาวธรรมที่มีสภาวะผิดและให้ผลแน่นอนซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรม
ที่มีสภาวะผิดและให้ผลแน่นอนซึ่งเป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่มีสภาวะชอบและให้ผลแน่นอนซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มี
สภาวะชอบและให้ผลแน่นอนซึ่งเป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่
แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งเป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ)

[๑๘๑] เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๖๘ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๕. มิจฉัตตนิยตติกะ ๑. เหตุทุกะ

นอธิปติปัจจัย มี ๒ วาระ
นปุเรชาตปัจจัย มี ๒ วาระ
นปัจฉาชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
นอาเสวนปัจจัย มี ๑ วาระ
นวิปากปัจจัย มี ๓ วาระ
นวิปปยุตตปัจจัย มี ๒ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายสหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารให้พิสดารเหมือนกับปฏิจจวาร)

เหตุปัจจัยและอารัมมณปัจจัยเป็นต้น
[๑๘๒] สภาวธรรมที่มีสภาวะผิดและให้ผลแน่นอนซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่มีสภาวะผิดและให้ผลแน่นอนซึ่งเป็นเหตุโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่มีสภาวะชอบและให้ผลแน่นอนซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่มีสภาวะชอบและให้ผลแน่นอนซึ่งเป็นเหตุโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งเป็นเหตุโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่มีสภาวะผิดและให้ผลแน่นอนซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่มีสภาวะชอบและให้ผลแน่นอนซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่มีสภาวะผิดและให้ผลแน่นอนซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่มีสภาวะชอบและให้ผลแน่นอนซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่มีสภาวะชอบและให้ผลแน่นอนซึ่งเป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๖๙ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๕. มิจฉัตตนิยตติกะ ๑. เหตุทุกะ
สภาวธรรมที่มีสภาวะชอบและให้ผลแน่นอนซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งเป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย (๒)
สภาวธรรมที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งเป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย (๑)

อนันตรปัจจัยเป็นต้น
[๑๘๓] สภาวธรรมที่มีสภาวะผิดและให้ผลแน่นอนซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งเป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่มีสภาวะชอบและให้ผลแน่นอนซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งเป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งเป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย
สภาวธรรมที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่มีสภาวะผิดและให้ผลแน่นอนซึ่งเป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย
สภาวธรรมที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่มีสภาวะชอบและให้ผลแน่นอนซึ่งเป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย (๓) (ย่อ)
[๑๘๔] สภาวธรรมที่มีสภาวะผิดและให้ผลแน่นอนซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่มีสภาวะผิดและให้ผลแน่นอนซึ่งเป็นเหตุโดยอุปนิสสยปัจจัย
สภาวธรรมที่มีสภาวะผิดและให้ผลแน่นอนซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งเป็นเหตุโดยอุปนิสสยปัจจัย (๒)
สภาวธรรมที่มีสภาวะชอบและให้ผลแน่นอนซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่มีสภาวะชอบและให้ผลแน่นอนซึ่งเป็นเหตุโดยอุปนิสสยปัจจัย
สภาวธรรมที่มีสภาวะชอบและให้ผลแน่นอนซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งเป็นเหตุโดยอุปนิสสยปัจจัย (๒)


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๗๐ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๕. มิจฉัตตนิยตติกะ ๑. เหตุทุกะ
สภาวธรรมที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งเป็นเหตุโดยอุปนิสสยปัจจัย
สภาวธรรมที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่มีสภาวะผิดและให้ผลแน่นอนซึ่งเป็นเหตุโดยอุปนิสสยปัจจัย
สภาวธรรมที่ให้ผลไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่มีสภาวะชอบและให้ผลแน่นอนซึ่งเป็นเหตุโดยอุปนิสสยปัจจัย (๓) (ย่อ)

[๑๘๕] เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๔ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๕ วาระ
สมนันตรปัจจัย มี ๕ วาระ
สหชาตปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๗ วาระ
อาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ
อินทรียปัจจัย มี ๒ วาระ
มัคคปัจจัย มี ๒ วาระ
สัมปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๗ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๗ วาระ (ย่อ)


นอารัมมณปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๔ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๗๑ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๕. มิจฉัตตนิยตติกะ ๑. เหตุทุกะ
นเหตุบท ๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย - เหตุปัจจัย
[๑๘๖] สภาวธรรมที่มีสภาวะผิดและให้ผลแน่นอนซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัย
สภาวธรรมที่มีสภาวะผิดและให้ผลแน่นอนซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่มีสภาวะชอบและให้ผลแน่นอนซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มี
สภาวะชอบและให้ผลแน่นอนซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่
มีสภาวะชอบและให้ผลแน่นอนซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่มีสภาวะชอบและให้ผลแน่นอนและที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้น
ซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มีสภาวะชอบและให้ผลแน่นอนซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย (๓)
สภาวธรรมที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่
ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่
มีสภาวะผิดให้ผลและแน่นอนและที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่
มีสภาวะชอบและให้ผลแน่นอนและที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งไม่เป็นเหตุ
เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ)

[๑๘๗] เหตุปัจจัย มี ๙ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๗๒ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๕. มิจฉัตตนิยตติกะ ๑. เหตุทุกะ
ปัจจนียะ - นเหตุปัจจัย
[๑๘๘] สภาวธรรมที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัย
สภาวธรรมที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะนเหตุปัจจัย (ย่อ)

นเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๕ วาระ
นอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
นปุเรชาตปัจจัย มี ๖ วาระ
นปัจฉาชาตปัจจัย มี ๙ วาระ
นอาเสวนปัจจัย มี ๕ วาระ
นกัมมปัจจัย มี ๓ วาระ
นวิปากปัจจัย มี ๙ วาระ
นอาหารปัจจัย มี ๑ วาระ
นอินทรียปัจจัย มี ๑ วาระ
นฌานปัจจัย มี ๑ วาระ
นมัคคปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
นวิปปยุตตปัจจัย มี ๒ วาระ ฯลฯ
โนวิคตปัจจัย มี ๕ วาระ (ย่อ)


นอารัมมณปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี ๕ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายสหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารให้พิสดารเหมือนกับปฏิจจวาร)

อารัมมณปัจจัย อธิปติปัจจัย และอนันตรปัจจัย
[๑๘๙] สภาวธรรมที่มีสภาวะผิดและให้ผลแน่นอนซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่มีสภาวะชอบและให้ผลแน่นอนซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๑)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๗๓ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๕. มิจฉัตตนิยตติกะ ๑. เหตุทุกะ
สภาวธรรมที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาว-
ธรรมที่มีสภาวะผิดและให้ผลแน่นอนซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาว-
ธรรมที่มีสภาวะชอบและให้ผลแน่นอนซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๓)
[๑๙๐] สภาวธรรมที่มีสภาวะผิดและให้ผลแน่นอนซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่มีสภาวะผิดและให้ผลแน่นอนซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่มีสภาวะชอบและให้ผลแน่นอนซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่มีสภาวะชอบและให้ผลแน่นอนซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย
สภาวธรรมที่มีสภาวะชอบและให้ผลแน่นอนซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย
สภาวธรรมที่มีสภาวะชอบและให้ผลแน่นอนซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่มีสภาวะชอบและให้ผลแน่นอนและที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งไม่เป็นเหตุ
โดยอธิปติปัจจัย (๓)
สภาวธรรมที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาว-
ธรรมที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย
สภาวธรรมที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาว-
ธรรมที่มีสภาวะชอบและให้ผลแน่นอนซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย (๒)
สภาวธรรมที่มีสภาวะผิดและให้ผลแน่นอนซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่มีสภาวะชอบและให้ผลแน่นอนซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๗๔ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๕. มิจฉัตตนิยตติกะ ๑. เหตุทุกะ
สภาวธรรมที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาว-
ธรรมที่มีสภาวะผิดและให้ผลแน่นอนซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย
สภาวธรรมที่ไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้นซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่มีสภาวะชอบและให้ผลแน่นอนซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย (๓) (ย่อ)

[๑๙๑] อารัมมณปัจจัย มี ๕ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๘ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๕ วาระ
สมนันตรปัจจัย มี ๕ วาระ
สหชาตปัจจัย มี ๙ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๓ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๑๓ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๗ วาระ
ปุเรชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
ปัจฉาชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
อาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ
กัมมปัจจัย มี ๗ วาระ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ
อาหารปัจจัย มี ๗ วาระ
อินทรียปัจจัย มี ๗ วาระ
ฌานปัจจัย มี ๗ วาระ
มัคคปัจจัย มี ๗ วาระ
สัมปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ
วิปปยุตตปัจจัย มี ๕ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑๓ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๑๓ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๑๓ วาระ
นอธิปติปัจจัย มี ๑๓ วาระ (ย่อ)


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๗๕ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๖. มัคคารัมมณติกะ ๑. เหตุทุกะ

นเหตุปัจจัย กับอารัมมณปัจจัย มี ๕ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๕ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

๑๖. มัคคารัมมณติกะ ๑. เหตุทุกะ
๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย - เหตุปัจจัย
[๑๙๒] สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มี
มรรคเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นเหตุซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มีมรรคเป็นเหตุซึ่ง
เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอธิบดี
ซึ่งเป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๕ วาระ
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มีมรรคเป็น
อารมณ์และที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งเป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นเหตุซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มีมรรคเป็นเหตุและ
ที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งเป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)

[๑๙๓] เหตุปัจจัย มี ๑๗ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑๗ วาระ (ย่อ)
นอธิปติปัจจัย มี ๑๗ วาระ
นปุเรชาตปัจจัย มี ๑๗ วาระ ฯลฯ
นอาเสวนปัจจัย มี ๙ วาระ
นวิปากปัจจัย มี ๑๗ วาระ
นวิปปยุตตปัจจัย มี ๑๗ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายสหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารให้พิสดารเหมือนกับปฏิจจวาร)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๗๖ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๖. มัคคารัมมณติกะ ๑. เหตุทุกะ
เหตุปัจจัยและอารัมมณปัจจัยเป็นต้น
[๑๙๔] สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่มีมรรคเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุโดยเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นเหตุซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีมรรคเป็น
เหตุซึ่งเป็นเหตุโดยเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีมรรค
เป็นอธิบดีซึ่งเป็นเหตุโดยเหตุปัจจัย มี ๕ วาระ
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอารมณ์และที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัย
แก่สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุโดยเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นเหตุและที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นเหตุซึ่งเป็นเหตุโดยเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นเหตุซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีมรรคเป็น
อารมณ์ซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นเหตุซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีมรรคเป็น
อธิบดีซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นเหตุซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีมรรคเป็น
อารมณ์และที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๓)
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีมรรค
เป็นอธิบดีซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นเหตุและที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
[๑๙๕] สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่มีมรรคเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๗๗ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๖. มัคคารัมมณติกะ ๑. เหตุทุกะ
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นเหตุซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีมรรคเป็น
เหตุซึ่งเป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย มี ๕ วาระ
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีมรรค
เป็นอธิบดีซึ่งเป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย มี ๕ วาระ
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอารมณ์และที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัย
แก่สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นเหตุและที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย มี ๕ วาระ
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีมรรค
เป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีมรรค
เป็นอธิบดีซึ่งเป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอารมณ์และที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัย
แก่สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)

[๑๙๖] เหตุปัจจัย มี ๑๗ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๒๑ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๙ วาระ
สมนันตรปัจจัย มี ๙ วาระ
สหชาตปัจจัย มี ๑๗ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๑๗ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๑๗ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๒๑ วาระ
อาเสวนปัจจัย มี ๙ วาระ
อินทรียปัจจัย มี ๑๗ วาระ


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๗๘ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๖. มัคคารัมมณติกะ ๑. เหตุทุกะ

มัคคปัจจัย มี ๑๗ วาระ
สัมปยุตตปัจจัย มี ๑๗ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑๗ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๒๑ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๑๗ วาระ (ย่อ)


นอารัมมณปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี ๑๗ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

นเหตุบท ๑. ปฏิจจวาร
ปัจจยจตุกกนัย - เหตุปัจจัย
[๑๙๗] สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มีมรรค
เป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มีมรรคเป็น
อารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอารมณ์และที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัย
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๓)
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นเหตุซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มีมรรคเป็นเหตุ
ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มีมรรคเป็น
เหตุซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นเหตุและที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัย
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นเหตุซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๓)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๗๙ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๖. มัคคารัมมณติกะ ๑. เหตุทุกะ
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มีมรรคเป็น
อธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มีมรรคเป็น
อธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นเหตุซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มีมรรคเป็น
อธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอารมณ์และที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัย
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นเหตุและที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัย
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๕)
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มีมรรคเป็น
อารมณ์และที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มีมรรคเป็น
อารมณ์และที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอารมณ์และที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัย
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอารมณ์และที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะ
เหตุปัจจัย (๓)
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นเหตุซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มีมรรคเป็นเหตุ
และที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มีมรรคเป็น
เหตุและที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นเหตุและที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัย
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นเหตุและที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะ
เหตุปัจจัย (๓) (ย่อ)


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๘๐ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๖. มัคคารัมมณติกะ ๑. เหตุทุกะ

[๑๙๘] เหตุปัจจัย มี ๑๗ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๑๗ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑๗ วาระ (ย่อ)

ปัจจนียะ - นเหตุปัจจัย
[๑๙๙] สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มี
มรรคเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะนเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ)

นเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ
นอธิปติปัจจัย มี ๑๗ วาระ
นปุเรชาตปัจจัย มี ๑๗ วาระ
นปัจฉาชาตปัจจัย มี ๑๗ วาระ
นอาเสวนปัจจัย มี ๙ วาระ
นกัมมปัจจัย มี ๑๗ วาระ
นวิปากปัจจัย มี ๑๗ วาระ
นมัคคปัจจัย มี ๑ วาระ
นวิปปยุตตปัจจัย มี ๑๗ วาระ (ย่อ)


นอธิปติปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี ๑๗ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายสหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารให้พิสดารเหมือนกับปฏิจจวาร)

นเหตุบท ๗. ปัญหาวาร
ปัจจยจตุกกนัย - อารัมมณปัจจัยเป็นต้น
[๒๐๐] สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นเหตุซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
มีมรรคเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๘๑ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๖. มัคคารัมมณติกะ ๑. เหตุทุกะ
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นเหตุซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีมรรค
เป็นอธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นเหตุซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีมรรค
เป็นอารมณ์และที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๓)
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีมรรคเป็น
อธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีมรรค
เป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีมรรค
เป็นอารมณ์และที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๓)
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นเหตุและที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัย
แก่สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอารมณซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
[๒๐๑] สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่มีมรรคเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นเหตุซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีมรรค
เป็นเหตุซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นเหตุซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีมรรค
เป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นเหตุซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีมรรค
เป็นอธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นเหตุซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีมรรค
เป็นอารมณ์และที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นเหตุซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีมรรค
เป็นเหตุและที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย (๕)


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๘๒ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๖. มัคคารัมมณติกะ ๑. เหตุทุกะ
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีมรรค
เป็นอธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย มี ๕ วาระ
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอารมณ์และที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุเป็น
ปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นเหตุและที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัย
แก่สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นเหตุซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย มี ๕ วาระ

อนันตรปัจจัยและอุปนิสสยปัจจัย
[๒๐๒] สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่มีมรรคเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีมรรค
เป็นอธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีมรรค
เป็นอารมณ์และที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย (๓)
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีมรรค
เป็นอธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีมรรค
เป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีมรรค
เป็นอารมณ์และที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย (๓)
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอารมณ์และที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัย
แก่สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
[๒๐๓] สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่มีมรรคเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอุปนิสสยปัจจัย มี ๓ วาระ


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๘๓ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๖. มัคคารัมมณติกะ ๑. เหตุทุกะ
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นเหตุซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีมรรค
เป็นเหตุซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอุปนิสสยปัจจัย มี ๕ วาระ
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีมรรค
เป็นอธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอุปนิสสยปัจจัย มี ๕ วาระ
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอารมณ์และที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัย
แก่สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอุปนิสสยปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นเหตุและที่มีมรรคเป็นอธิบดีซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่มีมรรคเป็นเหตุซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอุปนิสสยปัจจัย มี ๕ วาระ (ย่อ)

[๒๐๔] อารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๒๑ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๙ วาระ
สมนันตรปัจจัย มี ๙ วาระ
สหชาตปัจจัย มี ๑๗ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๑๗ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๑๗ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๒๑ วาระ
อาเสวนปัจจัย มี ๙ วาระ
กัมมปัจจัย มี ๑๗ วาระ
อาหารปัจจัย มี ๑๗ วาระ
อินทรียปัจจัย มี ๑๗ วาระ
ฌานปัจจัย มี ๑๗ วาระ
มัคคปัจจัย มี ๑๗ วาระ
สัมปยุตตปัจจัย มี ๑๗ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑๗ วาระ (ย่อ)


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๘๔ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๗. อุปปันนติกะ ๑. เหตุทุกะ

นเหตุปัจจัย มี ๒๑ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๑๗ วาระ (ย่อ)


นเหตุปัจจัย กับอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

๑๗. อุปปันนติกะ ๑. เหตุทุกะ
๗. ปัญหาวาร
ปัจจยจตุกกนัย - เหตุปัจจัยเป็นต้น
[๒๐๕] สภาวธรรมที่เกิดขึ้นซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เกิดขึ้นซึ่ง
เป็นเหตุโดยเหตุปัจจัย ได้แก่ เหตุที่เกิดขึ้นเป็นปัจจัยแก่สัมปยุตตเหตุโดยเหตุปัจจัย
ในปฏิสนธิขณะ ฯลฯ (๑)
สภาวธรรมที่ยังไม่เกิดขึ้นซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เกิดขึ้นซึ่งเป็น
เหตุโดยอารัมมณปัจจัย ได้แก่ เหตุที่ยังไม่เกิดขึ้นเป็นปัจจัยแก่เจโตปริยญาณและ
อนาคตังสญาณโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่จักเกิดขึ้นแน่นอนซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เกิดขึ้นซึ่งเป็น
เหตุโดยอารัมมณปัจจัย ได้แก่ เหตุที่จักเกิดขึ้นแน่นอนเป็นปัจจัยแก่เจโตปริยญาณ
และอนาคตังสญาณโดยอารัมมณปัจจัย (๒)
สภาวธรรมที่เกิดขึ้นซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เกิดขึ้นซึ่งเป็นเหตุ
โดยอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ
... เป็นปัจจัยโดยสหชาตปัจจัย
... เป็นปัจจัยโดยอัญญมัญญปัจจัย
... เป็นปัจจัยโดยนิสสยปัจจัย

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๘๕ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๗. อุปปันนติกะ ๑. เหตุทุกะ
... เป็นปัจจัยโดยอุปนิสสยปัจจัย
... เป็นปัจจัยโดยวิปากปัจจัย
... เป็นปัจจัยโดยอินทรียปัจจัย
... เป็นปัจจัยโดยมัคคปัจจัย
... เป็นปัจจัยโดยสัมปยุตตปัจจัย
... เป็นปัจจัยโดยอัตถิปัจจัย ฯลฯ
... เป็นปัจจัยโดยอวิคตปัจจัย

[๒๐๖] เหตุปัจจัย มี ๑ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๒ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ
สหชาตปัจจัย มี ๑ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๑ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๑ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๒ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๒ วาระ (ย่อ)


นอารัมมณปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

นเหตุบท - อารัมมณปัจจัยเป็นต้น
[๒๐๗] สภาวธรรมที่เกิดขึ้นซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เกิดขึ้นซึ่ง
ไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๑)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๘๖ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๗. อุปปันนติกะ ๑. เหตุทุกะ
สภาวธรรมที่ยังไม่เกิดขึ้นซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เกิดขึ้นซึ่งไม่
เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่จักเกิดขึ้นแน่นอนซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เกิดขึ้น
ซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๑)
[๒๐๘] สภาวธรรมที่เกิดขึ้นซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจั ยแก่สภาวธรรมที่เกิดขึ้นซึ่ง
ไม่เป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่ยังไม่เกิดขึ้นซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เกิดขึ้นซึ่งไม่
เป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่จักเกิดขึ้นแน่นอนซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เกิดขึ้น
ซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เกิดขึ้นซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เกิดขึ้นซึ่งไม่เป็น
เหตุโดยสหชาตปัจจัย เป็นปัจจัยโดยอัญญมัญญปัจจัย เป็นปัจจัยโดยนิสสยปัจจัย
เป็นปัจจัยโดยอุปนิสสยปัจจัย
สภาวธรรมที่ยังไม่เกิดขึ้นซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เกิดขึ้นซึ่งไม่
เป็นเหตุโดยอุปนิสสยปัจจัย
สภาวธรรมที่จักเกิดขึ้นแน่นอนซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เกิดขึ้น
ซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอุปนิสสยปัจจัย (ย่อ)

[๒๐๙] อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ
สหชาตปัจจัย มี ๑ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๑ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๑ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑ วาระ (ย่อ)


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๘๗ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๘. อตีตติกะ ๑. เหตุทุกะ

นเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)


นเหตุปัจจัย กับอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)

๑๘. อตีตติกะ ๑. เหตุทุกะ
๗. ปัญหาวาร
ปัจจยจตุกกนัย
[๒๑๐] สภาวธรรมที่เป็นปัจจุบันซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
ปัจจุบันซึ่งเป็นเหตุโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอดีตซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นปัจจุบันซึ่งเป็น
เหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นอนาคตซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นปัจจุบันซึ่ง
เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๒) (ย่อ)

[๒๑๑] เหตุปัจจัย มี ๑ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๒ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
สหชาตปัจจัย มี ๑ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๑ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๑ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๒ วาระ ฯลฯ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ
อินทรียปัจจัย มี ๑ วาระ


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๘๘ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๘. อตีตติกะ ๑. เหตุทุกะ

มัคคปัจจัย มี ๑ วาระ
สัมปยุตตปัจจัย มี ๑ วาระ
อัตถิปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๒ วาระ (ย่อ)


นอารัมมณปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ (ย่อ)

นเหตุบท - อารัมมณปัจจัย
[๒๑๒] สภาวธรรมที่เป็นอดีตซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
ปัจจุบันซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอนาคตซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นปัจจุบัน
ซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นปัจจุบันซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นปัจจุบัน
ซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๑) (ย่อ)

[๒๑๓] อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
สหชาตปัจจัย มี ๑ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๑ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๑ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
อาเสวนปัจจัย มี ๑ วาระ
กัมมปัจจัย มี ๒ วาระ


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๘๙ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๙. อตีตารัมมณติกะ ๑. เหตุทุกะ

วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อินทรียปัจจัย มี ๑ วาระ
มัคคปัจจัย มี ๑ วาระ
สัมปยุตตปัจจัย มี ๑ วาระ
อัตถิปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)


นอารัมมณปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)

๑๙. อตีตารัมมณติกะ ๑. เหตุทุกะ
๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย - เหตุปัจจัย
[๒๑๔] สภาวธรรมที่มีอดีตธรรมเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มี
อดีตธรรมเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่มีอนาคตธรรมเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุอาศัยแก่สภาวธรรมที่มี
อนาคตธรรมเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่มีปัจจุบันธรรมเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มี
ปัจจุบันธรรมเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ)

[๒๑๕] เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๙๐ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๙. อตีตารัมมณติกะ ๑. เหตุทุกะ

นอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ
นปุเรชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
นปัจฉาชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
นอาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ
นวิปากปัจจัย มี ๓ วาระ
นวิปปยุตตปัจจัย มี ๒ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายสหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารให้พิสดารเหมือนกับปฏิจจวาร)

เหตุปัจจัยและอารัมมณปัจจัย
[๒๑๖] สภาวธรรมที่มีอดีตธรรมเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่มีอดีตธรรมเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่มีอนาคตธรรมเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
มีอนาคตธรรมเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่มีปัจจุบันธรรมเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
มีปัจจุบันธรรมเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่มีอดีตธรรมเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มี
อดีตธรรมเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่มีอดีตธรรมเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มี
อนาคตธรรมเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่มีอดีตธรรมเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มี
ปัจจุบันธรรมเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๓)
สภาวธรรมที่มีอนาคตธรรมเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
มีอนาคตธรรมเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่มีปัจจุบันธรรมเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
มีปัจจุบันธรรมเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๙๑ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๙. อตีตารัมมณติกะ ๑. เหตุทุกะ

[๒๑๗] เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๗ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๖ วาระ
สมนันตรปัจจัย มี ๖ วาระ
สหชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๓ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๓ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ
อาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ
วิปากปัจจัย มี ๓ วาระ
อินทรียปัจจัย มี ๓ วาระ
มัคคปัจจัย มี ๓ วาระ
สัมปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)


นอารัมมณปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

นเหตุบท ๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย - เหตุปัจจัย
[๒๑๘] สภาวธรรมที่มีอดีตธรรมเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่
มีอดีตธรรมเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๙๒ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑๙. อตีตารัมมณติกะ ๑. เหตุทุกะ
สภาวธรรมที่มีอนาคตธรรมเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มี
อนาคตธรรมเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่มีปัจจุบันธรรมเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มี
ปัจจุบันธรรมเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ)

[๒๑๙] เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
นอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ
นปุเรชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
นปัจฉาชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
นอาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ
นกัมมปัจจัย มี ๓ วาระ
นวิปากปัจจัย มี ๓ วาระ
นฌานปัจจัย มี ๑ วาระ
นมัคคปัจจัย มี ๓ วาระ
นวิปปยุตตปัจจัย มี ๒ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายสหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารให้พิสดารเหมือนกับปฏิจจวาร)

อารัมมณปัจจัย
[๒๒๐] สภาวธรรมที่มีอดีตธรรมเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่มีอดีตธรรมเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่มีอนาคตธรรมเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่มีอนาคตธรรมเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่มีปัจจุบันธรรมเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่มีปัจจุบันธรรมเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัยมี ๓ วาระ (ย่อ)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๙๓ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๒๐. อัชฌัตตติกะ ๑. เหตุทุกะ

[๒๒๑] อารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๗ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๗ วาระ ฯลฯ
สหชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๓ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๓ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ
อาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ
กัมมปัจจัย มี ๙ วาระ
วิปากปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
สัมปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)


นเหตุปัจจัย กับอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

๒๐. อัชฌัตตติกะ ๑. เหตุทุกะ
๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย - เหตุปัจจัย
[๒๒๒] สภาวธรรมที่เป็นภายในตนซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นภายใน
ตนซึ่งเป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๙๔ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๒๐. อัชฌัตตติกะ ๑. เหตุทุกะ
สภาวธรรมที่เป็นภายนอกตนซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นภายนอกตน
ซึ่งเป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ)

[๒๒๓] เหตุปัจจัย มี ๒ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๒ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๒ วาระ (ย่อ)
นอธิปติปัจจัย มี ๒ วาระ
นปุเรชาตปัจจัย มี ๒ วาระ
นปัจฉาชาตปัจจัย มี ๒ วาระ
นอาเสวนปัจจัย มี ๒ วาระ
นวิปากปัจจัย มี ๒ วาระ
นวิปปยุตตปัจจัย มี ๒ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายสหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารให้พิสดารเหมือนกับปฏิจจวาร)

เหตุปัจจัยและอารัมมณปัจจัยเป็นต้น
[๒๒๔] สภาวธรรมที่เป็นภายในตนซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
ภายในตนซึ่งเป็นเหตุโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นภายนอกตนซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นภายนอก
ตนซึ่งเป็นเหตุโดยเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นภายในตนซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นภายในตน
ซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นภายในตนซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นภายนอกตน
ซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๒)
สภาวธรรมที่เป็นภายนอกตนซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นภายนอก
ตนซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นภายนอกตนซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นภายใน
ตนซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๒)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๙๕ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๒๐. อัชฌัตตติกะ ๑. เหตุทุกะ
[๒๒๕] สภาวธรรมที่เป็นภายในตนซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
ภายในตนซึ่งเป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นภายนอกตนซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นภายนอก
ตนซึ่งเป็นเหตุโดยอธิปติปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นภายในตนซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นภายใน
ตนซึ่งเป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นภายนอกตนซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นภายนอก
ตนซึ่งเป็นเหตุโดยอนันตรปัจจัย (๑) (ย่อ)

[๒๒๖] เหตุปัจจัย มี ๒ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๔ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๒ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๒ วาระ
สมนันตรปัจจัย มี ๒ วาระ
สหชาตปัจจัย มี ๒ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๒ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๒ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๔ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๒ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๔ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๔ วาระ (ย่อ)


นอารัมมณปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๔ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนกับปัญหาวารในกุสลติกะ)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๙๖ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๒๐. อัชฌัตตติกะ ๑. เหตุทุกะ
นเหตุบท ๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย - เหตุปัจจัย
[๒๒๗] สภาวธรรมที่เป็นภายในตนซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็น
ภายในตนซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นภายนอกตนซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นภายนอก
ตนซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ)

[๒๒๘] เหตุปัจจัย มี ๒ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๒ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๒ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ
นอธิปติปัจจัย มี ๒ วาระ
นวิปปยุตตปัจจัย มี ๒ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายสหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารให้พิสดาร เหมือนกับปฏิจจวาร)

อารัมมณปัจจัย
[๒๒๙] สภาวธรรมที่เป็นภายในตนซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
เป็นภายในตนซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นภายในตนซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นภายนอก
ตนซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๒)
สภาวธรรมที่เป็นภายนอกตนซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
ภายนอกตนซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นภายนอกตนซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นภายใน
ตนซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๒) (ย่อ)

[๒๓๐] อารัมมณปัจจัย มี ๔ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๔ วาระ


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๙๗ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๒๑. อัชฌัตตารัมมณติกะ ๑. เหตุทุกะ

อนันตรปัจจัย มี ๒ วาระ ฯลฯ
สหชาตปัจจัย มี ๒ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๒ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๒ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๔ วาระ
ปุเรชาตปัจจัย มี ๖ วาระ
ปัจฉาชาตปัจจัย มี ๒ วาระ
อาเสวนปัจจัย มี ๒ วาระ
กัมมปัจจัย มี ๒ วาระ
วิปากปัจจัย มี ๒ วาระ
อาหารปัจจัย มี ๖ วาระ
อินทรียปัจจัย มี ๒ วาระ ฯลฯ
วิปปยุตตปัจจัย มี ๒ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๖ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๖ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๖ วาระ (ย่อ)


นเหตุปัจจัย กับอารัมมณปัจจัย มี ๔ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๔ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนกับปัญหาวารในกุสลติกะ)

๒๑. อัชฌัตตารัมมณติกะ ๑. เหตุทุกะ
๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย - เหตุปัจจัย
[๒๓๑] สภาวธรรมที่มีธรรมภายในตนเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรม
ที่มีธรรมภายในตนเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๙๘ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๒๑. อัชฌัตตารัมมณติกะ ๑. เหตุทุกะ
สภาวธรรมที่มีธรรมภายนอกตนเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่มี
ธรรมภายนอกตนเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ)

[๒๓๒] เหตุปัจจัย มี ๒ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๒ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๒ วาระ (ย่อ)
นอธิปติปัจจัย มี ๒ วาระ
นปุเรชาตปัจจัย มี ๒ วาระ
นปัจฉาชาตปัจจัย มี ๒ วาระ
นอาเสวนปัจจัย มี ๒ วาระ
นวิปากปัจจัย มี ๒ วาระ
นวิปปยุตตปัจจัย มี ๒ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายสหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารให้พิสดารเหมือนกับปฏิจจวาร)

เหตุปัจจัยและอารัมมณปัจจัย
[๒๓๓] สภาวธรรมที่มีธรรมภายในตนเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่มีธรรมภายในตนเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่มีธรรมภายนอกตนเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่มีธรรมภายนอกตนเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่มีธรรมภายในตนเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่มีธรรมภายในตนเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่มีธรรมภายในตนเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่มีธรรมภายนอกตนเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๒)
สภาวธรรมที่มีธรรมภายนอกตนเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่มีธรรมภายนอกตนเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่มีธรรมภายนอกตนเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่มีธรรมภายในตนเป็นอารมณ์ซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๒) (ย่อ)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๕๙๙ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๒๑. อัชฌัตตารัมมณติกะ ๑. เหตุทุกะ

[๒๓๔] เหตุปัจจัย มี ๒ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๔ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๔ วาระ
สมนันตรปัจจัย มี ๔ วาระ
สหชาตปัจจัย มี ๒ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๒ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๒ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๔ วาระ
อาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ
วิปากปัจจัย มี ๒ วาระ
อินทรียปัจจัย มี ๒ วาระ
มัคคปัจจัย มี ๒ วาระ
สัมปยุตตปัจจัย มี ๒ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๒ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๔ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๔ วาระ (ย่อ)


นอารัมมณปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๔ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

นเหตุบท ๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย - เหตุปัจจัย
[๒๓๕] สภาวธรรมที่มีธรรมภายในตนเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัย
สภาวธรรมที่มีธรรมภายในตนเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๐๐ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๒๑. อัชฌัตตารัมมณติกะ ๑. เหตุทุกะ
สภาวธรรมที่มีธรรมภายนอกตนเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่
มีธรรมภายนอกตนเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ)

เหตุปัจจัย มี ๒ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๒ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๒ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายสหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารให้พิสดารเหมือนกับปฏิจจวาร)

อารัมมณปัจจัย
[๒๓๖] สภาวธรรมที่มีธรรมภายในตนเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่มีธรรมภายในตนเป็นอารมณ์ซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (ย่อ)

อารัมมณปัจจัย มี ๔ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๔ วาระ
สหชาตปัจจัย มี ๒ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๒ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๒ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๔ วาระ
อาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ
กัมมปัจจัย มี ๔ วาระ
วิปากปัจจัย มี ๒ วาระ ฯลฯ
สัมปยุตตปัจจัย มี ๒ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๒ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๔ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๔ วาระ


นเหตุปัจจัย กับอารัมมณปัจจัย มี ๔ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๔ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๐๑ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๒๒. สนิทัสสนสัปปฏิฆติกะ ๑. เหตุทุกะ
๒๒. สนิทัสสนสัปปฏิฆติกะ ๑. เหตุทุกะ
๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย
[๒๓๗] สภาวธรรมที่เห็นไม่ได้และกระทบไม่ได้ซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่
เห็นไม่ได้และกระทบไม่ได้ซึ่งเป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ)

เหตุปัจจัย มี ๑ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายสหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารให้พิสดารเหมือนกับปฏิจจวาร)
[๒๓๘] สภาวธรรมที่เห็นไม่ได้และกระทบไม่ได้ซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่เห็นไม่ได้และกระทบไม่ได้ซึ่งเป็นเหตุโดยเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ)
สภาวธรรมที่เห็นไม่ได้และกระทบไม่ได้ซึ่งเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
เห็นไม่ได้และกระทบไม่ได้ซึ่งเป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๑) (ย่อ)

เหตุปัจจัย มี ๑ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑ วาระ (ย่อ)

(ทุกปัจจัยมีปัจจัยละ ๑ วาระ)
(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

นเหตุบท ๑. ปฏิจจวาร
ปัจจยจตุกกนัย
เหตุปัจจัยและอารัมมณปัจจัย
[๒๓๙] สภาวธรรมที่เห็นไม่ได้แต่กระทบได้ซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่
เห็นไม่ได้แต่กระทบได้ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๐๒ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๒๒. สนิทัสสนสัปปฏิฆติกะ ๑. เหตุทุกะ
สภาวธรรมที่เห็นได้และกระทบได้ซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เห็นไม่ได้แต่
กระทบได้ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่เห็นไม่ได้และกระทบไม่ได้ซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เห็นไม่
ได้แต่กระทบได้ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่เห็นได้กระทบได้และที่เห็นไม่ได้กระทบไม่ได้ซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัย
สภาวธรรมที่เห็นไม่ได้แต่กระทบได้ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่เห็นไม่ได้แต่กระทบได้และที่เห็นไม่ได้กระทบไม่ได้ซึ่งไม่เป็นเหตุ
อาศัยสภาวธรรมที่เห็นไม่ได้แต่กระทบได้ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่เห็นได้กระทบได้และที่เห็นไม่ได้แต่กระทบได้ซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัย
สภาวธรรมที่เห็นไม่ได้แต่กระทบได้ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่เห็นได้กระทบได้ที่เห็นไม่ได้แต่กระทบได้และที่เห็นไม่ได้กระทบไม่
ได้ซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เห็นไม่ได้แต่กระทบได้ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะ
เหตุปัจจัย มี ๗ วาระ (๗)
[๒๔๐] สภาวธรรมที่เห็นไม่ได้และกระทบไม่ได้ซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรม
ที่เห็นไม่ได้และกระทบไม่ได้ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่เห็นได้และกระทบได้ซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เห็นไม่ได้
และกระทบไม่ได้ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่เห็นไม่ได้แต่กระทบได้ซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เห็นไม่ได้
และกระทบไม่ได้ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่เห็นได้กระทบได้และที่เห็นไม่ได้กระทบไม่ได้ซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัย
สภาวธรรมที่เห็นไม่ได้และกระทบไม่ได้ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่เห็นไม่ได้แต่กระทบได้และที่เห็นไม่ได้กระทบไม่ได้ซึ่งไม่เป็นเหตุ
อาศัยสภาวธรรมที่เห็นไม่ได้และกระทบไม่ได้ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่เห็นได้กระทบได้และที่เห็นไม่ได้แต่กระทบได้ซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัย
สภาวธรรมที่เห็นไม่ได้และกระทบไม่ได้ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๐๓ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๒๒. สนิทัสสนสัปปฏิฆติกะ ๑. เหตุทุกะ
สภาวธรรมที่เห็นได้กระทบได้ที่เห็นไม่ได้แต่กระทบได้และที่เห็นไม่ได้กระทบไม่
ได้ซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เห็นไม่ได้และกระทบไม่ได้ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย มี ๗ วาระ
[๒๔๑] สภาวธรรมที่เห็นได้และกระทบได้ซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่
เห็นไม่ได้แต่กระทบได้และที่เห็นไม่ได้กระทบไม่ได้ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่เห็นไม่ได้แต่กระทบได้ซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เห็นไม่ได้
แต่กระทบได้และที่เห็นไม่ได้กระทบไม่ได้ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่เห็นไม่ได้และกระทบไม่ได้ซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เห็นไม่
ได้แต่กระทบได้และที่เห็นไม่ได้กระทบไม่ได้ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่เห็นได้กระทบได้และที่เห็นไม่ได้กระทบไม่ได้ซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัย
สภาวธรรมที่เห็นไม่ได้แต่กระทบได้และที่เห็นไม่ได้กระทบไม่ได้ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่เห็นไม่ได้แต่กระทบได้และที่เห็นไม่ได้กระทบไม่ได้ซึ่งไม่เป็นเหตุ
อาศัยสภาวธรรมที่เห็นไม่ได้แต่กระทบได้และที่เห็นไม่ได้กระทบไม่ได้ซึ่งไม่เป็นเหตุ
เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่เห็นได้กระทบได้และที่เห็นไม่ได้แต่กระทบได้ซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัย
สภาวธรรมที่เห็นไม่ได้แต่กระทบได้และที่เห็นไม่ได้กระทบไม่ได้ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่เห็นได้กระทบได้ที่เห็นไม่ได้แต่กระทบได้และที่เห็นไม่ได้กระทบไม่
ได้ซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เห็นไม่ได้แต่กระทบได้และที่เห็นไม่ได้กระทบไม่
ได้ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๗ วาระ
สภาวธรรมที่เห็นไม่ได้และกระทบไม่ได้ซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เห็นไม่
ได้และกระทบไม่ได้ซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะอารัมมณปัจจัย (๑) (ย่อ)

[๒๔๒] เหตุปัจจัย มี ๒๑ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๑ วาระ


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๐๔ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๒๒. สนิทัสสนสัปปฏิฆติกะ ๑. เหตุทุกะ

อธิปติปัจจัย มี ๒๑ วาระ ฯลฯ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๖ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๑ วาระ
ปุเรชาตปัจจัย มี ๑ วาระ
อาเสวนปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๒๑ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๒๑ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๒๑ วาระ ฯลฯ
โนวิคตปัจจัย มี ๒๑ วาระ


นอารัมมณปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี ๒๑ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ (ย่อ)

(สหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารเหมือนกับปฏิจจวาร)

๗. ปัญหาวาร
ปัจจยจตุกกนัย - เหตุปัจจัย
[๒๔๓] สภาวธรรมที่เห็นได้และกระทบได้ซึ่งไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่เห็นไม่ได้และกระทบไม่ได้ซึ่งไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (ย่อ)

อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๑ วาระ
สมนันตรปัจจัย มี ๑ วาระ
สหชาตปัจจัย มี ๒๑ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๖ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๒๑ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๓ วาระ


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๐๕ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๒. สเหตุกทุกะ

ปุเรชาตปัจจัย มี ๖ วาระ
ปัจฉาชาตปัจจัย มี ๗ วาระ
อาเสวนปัจจัย มี ๑ วาระ
กัมมปัจจัย มี ๗ วาระ
วิปากปัจจัย มี ๗ วาระ
อาหารปัจจัย มี ๗ วาระ
อินทรียปัจจัย มี ๙ วาระ
ฌานปัจจัย มี ๗ วาระ
มัคคปัจจัย มี ๗ วาระ
สัมปยุตตปัจจัย มี ๑ วาระ
วิปปยุตตปัจจัย มี ๘ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๒๕ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๒๕ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๒๑ วาระ (ย่อ)


นเหตุปัจจัย กับอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)
สนิทัสสนสัปปฏิฆติกะและเหตุทุกะ จบ

๑. กุสลติกะ ๒. สเหตุกทุกะ
๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย - เหตุปัจจัย
[๒๔๔] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งมีเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งมีเหตุ
เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๐๖ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๒. สเหตุกทุกะ
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งมีเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งมีเหตุเกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งมีเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งมี
เหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ)


[๒๔๕] เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
นอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ
นปุเรชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
นปัจฉาชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
นอาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ
นกัมมปัจจัย มี ๓ วาระ
นวิปากปัจจัย มี ๓ วาระ
นวิปปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ


นอธิปติปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
เหตุปัจจัย กับนอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายสหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารให้พิสดารเหมือนกับปฏิจจวาร)

เหตุปัจจัยและอารัมมณปัจจัย
[๒๔๖] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งมีเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่ง
มีเหตุโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งมีเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งมีเหตุ
โดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งมีเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤต
ซึ่งมีเหตุโดยเหตุปัจจัย (๑)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๐๗ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๒. สเหตุกทุกะ
สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งมีเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งมีเหตุโดย
อารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งมีเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งมีเหตุ
โดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งมีเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งมี
เหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๓)
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งมีเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งมีเหตุ
โดยอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งมีเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤต
ซึ่งมีเหตุโดยอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งมีเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งมีเหตุโดย
อธิปติปัจจัย (ย่อ)

[๒๔๗] เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๗ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๕ วาระ
สมนันตรปัจจัย มี ๕ วาระ
สหชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๓ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๓ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ
อาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ
กัมมปัจจัย มี ๕ วาระ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ
อาหารปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
สัมปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๐๘ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๒. สเหตุกทุกะ

นเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)


นอารัมมณปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

อเหตุกบท ๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย
เหตุปัจจัยและอารัมมณปัจจัย
[๒๔๘] สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่มีเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศล
ซึ่งไม่มีเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่มีเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่
มีเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่มีเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศลและที่เป็น
อัพยากฤตซึ่งไม่มีเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่มีเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่
มีเหตุเกิดขึ้นเพราะอารัมมณปัจจัย (๑) (ย่อ)

[๒๔๙] เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๑ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๐๙ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๒. สเหตุกทุกะ
ปัจจนียะ
นเหตุปัจจัยและนอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่มีเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่
มีเหตุเกิดขึ้นเพราะนเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่มีเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งไม่มี
เหตุเกิดขึ้นเพราะนอารัมมณปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่มีเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่
มีเหตุเกิดขึ้นเพราะนอารัมมณปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่มีเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศลและที่เป็น
อัพยากฤตซึ่งไม่มีเหตุเกิดขึ้นเพราะนอารัมมณปัจจัย (๑) (ย่อ)

[๒๕๐] นเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
นอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
โนวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)


นอารัมมณปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ (ย่อ)

(สหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารเหมือนกับปฏิจจวาร)

เหตุปัจจัยและอารัมมณปัจจัยเป็นต้น
[๒๕๑] สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งไม่มีเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
อัพยากฤตซึ่งไม่มีเหตุโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งไม่มีเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งไม่มี
เหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งไม่มีเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่ง
ไม่มีเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๒)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๑๐ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๒. สเหตุกทุกะ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่มีเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤต
ซึ่งไม่มีเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่มีเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่ง
ไม่มีเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๒)
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งไม่มีเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งไม่มี
เหตุโดยอนันตรปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งไม่มีเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่ง
ไม่มีเหตุโดยอนันตรปัจจัย (๒)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่มีเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤต
ซึ่งไม่มีเหตุโดยอนันตรปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่มีเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่ง
ไม่มีเหตุโดยอนันตรปัจจัย ฯลฯ (๒)
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งไม่มีเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งไม่มี
เหตุโดยอุปนิสสยปัจจัย (ย่อ)

[๒๕๒] เหตุปัจจัย มี ๑ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๔ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๔ วาระ
สมนันตรปัจจัย มี ๔ วาระ
สหชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๑ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๔ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๔ วาระ
ปุเรชาตปัจจัย มี ๒ วาระ
ปัจฉาชาตปัจจัย มี ๒ วาระ
อาเสวนปัจจัย มี ๒ วาระ


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๑๑ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๓. เหตุสัมปยุตตทุกะ

กัมมปัจจัย มี ๑ วาระ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ
อาหารปัจจัย มี ๑ วาระ
อินทรียปัจจัย มี ๑ วาระ
ฌานปัจจัย มี ๑ วาระ
สัมปยุตตปัจจัย มี ๑ วาระ
วิปปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๔ วาระ ย่อ
นเหตุปัจจัย มี ๕ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๕ วาระ
นอธิปติปัจจัย มี ๕ วาระ (ย่อ)


นอารัมมณปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๔ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

๑. กุสลติกะ ๓. เหตุสัมปยุตตทุกะ
๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย - เหตุปัจจัย
[๒๕๓] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งสัมปยุตด้วยเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศล
ซึ่งสัมปยุตด้วยเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งสัมปยุตด้วยเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่ง
สัมปยุตด้วยเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งสัมปยุตด้วยเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤต
ซึ่งสัมปยุตด้วยเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๑๒ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๓. เหตุสัมปยุตตทุกะ

[๒๕๔] เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
นอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
นวิปปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)

(สหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารเหมือนกับปฏิจจวาร)

เหตุปัจจัยและอารัมมณปัจจัย
[๒๕๕] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งสัมปยุตด้วยเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
เป็นกุศลซึ่งสัมปยุตด้วยเหตุโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งสัมปยุตด้วยเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
อกุศลซึ่งสัมปยุตด้วยเหตุโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งสัมปยุตด้วยเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
อัพยากฤตซึ่งสัมปยุตด้วยเหตุโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งสัมปยุตด้วยเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
กุศลซึ่งสัมปยุตด้วยเหตุโดยอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งสัมปยุตด้วยเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอกุศล
ซึ่งสัมปยุตด้วยเหตุโดยอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งสัมปยุตด้วยเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
อัพยากฤตซึ่งสัมปยุตด้วยเหตุโดยอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)

[๒๕๖] เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๗ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๕ วาระ


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๑๓ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๓. เหตุสัมปยุตตทุกะ

สมนันตรปัจจัย มี ๕ วาระ
สหชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๓ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๓ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ
อาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ
กัมมปัจจัย มี ๕ วาระ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ
อาหารปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
สัมปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)


นอารัมมณปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

เหตุวิปปยุตตบท ๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย
เหตุปัจจัยและอารัมมณปัจจัย
[๒๕๗] สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากเหตุอาศัยสภาวธรรมที่
เป็นอกุศลซึ่งวิปปยุตจากเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤต
ซึ่งวิปปยุตจากเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๑๔ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๓. เหตุสัมปยุตตทุกะ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศล
และที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤต
ซึ่งวิปปยุตจากเหตุเกิดขึ้นเพราะอารัมมณปัจจัย (๑) (ย่อ)

[๒๕๘] เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๑ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)

นเหตุปัจจัยและนอารัมมณปัจจัย
[๒๕๙] สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากเหตุอาศัยสภาวธรรมที่
เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากเหตุเกิดขึ้นเพราะนเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศล
ซึ่งวิปปยุตจากเหตุเกิดขึ้นเพราะนอารัมมณปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤต
ซึ่งวิปปยุตจากเหตุเกิดขึ้นเพราะนอารัมมณปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศล
และที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากเหตุเกิดขึ้นเพราะนอารัมมณปัจจัย (ย่อ)

[๒๖๐] นเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
นอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
โนวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ

(ย่อ สหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารเหมือนกับปฏิจจวาร)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๑๕ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๓. เหตุสัมปยุตตทุกะ
เหตุปัจจัย อารัมมณปัจจัย และอนันตรปัจจัย
[๒๖๑] สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งวิปปยุตจากเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากเหตุโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งวิปปยุตจากเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
อกุศลซึ่งวิปปยุตจากเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งวิปปยุตจากเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
อัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๒)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
อัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
อกุศลซึ่งวิปปยุตจากเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๒)
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งวิปปยุตจากเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
อกุศลซึ่งวิปปยุตจากเหตุโดยอนันตรปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งวิปปยุตจากเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
อัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากเหตุโดยอนันตรปัจจัย (๒)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
อัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากเหตุโดยอนันตรปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากเหตุเป็นปัจจัยสภาวธรรมที่เป็น
อกุศลซึ่งวิปปยุตจากเหตุโดยอนันตรปัจจัย (๒) (ย่อ)

[๒๖๒] เหตุปัจจัย มี ๑ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๔ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๔ วาระ
สมนันตรปัจจัย มี ๔ วาระ
สหชาตปัจจัย มี ๓ วาระ


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๑๖ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๔. เหตุสเหตุกทุกะ

อัญญมัญญปัจจัย มี ๑ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๔ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๔ วาระ
ปุเรชาตปัจจัย มี ๒ วาระ
ปัจฉาชาตปัจจัย มี ๒ วาระ
อาเสวนปัจจัย มี ๒ วาระ
กัมมปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
ฌานปัจจัย มี ๑ วาระ
สัมปยุตตปัจจัย มี ๑ วาระ
วิปปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๔ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๕ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๕ วาระ (ย่อ)


นอารัมมณปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๔ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

๑. กุสลติกะ ๔. เหตุสเหตุกทุกะ
๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย - เหตุปัจจัย
[๒๖๓] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเป็นเหตุและมีเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเป็น
เหตุและมีเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งเป็นเหตุและมีเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่ง
เป็นเหตุและมีเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๑๗ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๔. เหตุสเหตุกทุกะ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นเหตุและมีเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็น
อัพยากฤตซึ่งเป็นเหตุและมีเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ)

[๒๖๔] เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
นอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ
นปุเรชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
นปัจฉาชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
นอาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ
นวิปากปัจจัย มี ๓ วาระ
นวิปปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)

(สหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารเหมือนกับปฏิจจวาร)

เหตุปัจจัย อารัมมณปัจจัย และอธิปติปัจจัย
[๒๖๕] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเป็นเหตุและมีเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
เป็นกุศลซึ่งเป็นเหตุและมีเหตุโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งเป็นเหตุและมีเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
อกุศลซึ่งเป็นเหตุและมีเหตุโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นเหตุและมีเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
อัพยากฤตซึ่งเป็นเหตุและมีเหตุโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเป็นเหตุและมีเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นกุศล
ซึ่งเป็นเหตุและมีเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเป็นเหตุและมีเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
อกุศลซึ่งเป็นเหตุและมีเหตุโดยอารัมมณปัจจัย

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๑๘ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๔. เหตุสเหตุกทุกะ
สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเป็นเหตุและมีเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
อัพยากฤตซึ่งเป็นเหตุและมีเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (๓)
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งเป็นเหตุและมีเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
อกุศลซึ่งเป็นเหตุและมีเหตุโดยอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นเหตุและมีเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นเหตุและมีเหตุโดยอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเป็นเหตุและมีเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นกุศล
ซึ่งเป็นเหตุและมีเหตุโดยอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งเป็นเหตุและมีเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
อกุศลซึ่งเป็นเหตุและมีเหตุโดยอธิปติปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นเหตุและมีเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
อัพยากฤตซึ่งเป็นเหตุและมีเหตุโดยอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)

[๒๖๖] เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๗ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๕ วาระ
สมนันตรปัจจัย มี ๕ วาระ
สหชาตปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ
อาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ
อินทรียปัจจัย มี ๒ วาระ
มัคคปัจจัย มี ๒ วาระ
สัมปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๑๙ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๔. เหตุสเหตุกทุกะ

นอารัมมณปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนกับปัญหาวารในกุสลติกะ)

สเหตุกนเหตุบท ๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย - เหตุปัจจัย
[๒๖๗] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งมีเหตุแต่ไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็น
กุศลซึ่งมีเหตุแต่ไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งมีเหตุแต่ไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งมี
เหตุแต่ไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งมีเหตุแต่ไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็น
อัพยากฤตซึ่งมีเหตุแต่ไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (ย่อ)

[๒๖๘] เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
นอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
นวิปปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)

(สหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารเหมือนกับปฏิจจวาร)

อารัมมณปัจจัย
[๒๖๙] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งมีเหตุแต่ไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่เป็นกุศลซึ่งมีเหตุแต่ไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งมีเหตุแต่ไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
อกุศลซึ่งมีเหตุแต่ไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๒๐ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๕. เหตุเหตุสัมปยุตตทุกะ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งมีเหตุแต่ไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
เป็นอัพยากฤตซึ่งมีเหตุแต่ไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)

[๒๗๐] อารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๗ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๕ วาระ ฯลฯ
สหชาตปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ
อาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ
กัมมปัจจัย มี ๕ วาระ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ
อาหารปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
สัมปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)


นเหตุปัจจัย กับอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

๑. กุสลติกะ ๕. เหตุเหตุสัมปยุตตทุกะ
๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย - เหตุปัจจัย
[๒๗๑] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเป็นเหตุและสัมปยุตด้วยเหตุอาศัยสภาวธรรม
ที่เป็นกุศลซึ่งเป็นเหตุและสัมปยุตด้วยเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๒๑ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๕. เหตุเหตุสัมปยุตตทุกะ
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งเป็นเหตุและสัมปยุตด้วยเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็น
อกุศลซึ่งเป็นเหตุและสัมปยุตด้วยเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นเหตุและสัมปยุตด้วยเหตุอาศัยสภาวธรรม
ที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นเหตุและสัมปยุตด้วยเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (ย่อ)

[๒๗๒] เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
นอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
นวิปปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ ย่อ


นอธิปติปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
เหตุปัจจัย กับนอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)

(สหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารเหมือนกับปฏิจจวาร)

เหตุปัจจัยและอารัมมณปัจจัย
[๒๗๓] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเป็นเหตุและสัมปยุตด้วยเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเป็นเหตุและสัมปยุตด้วยเหตุโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งเป็นเหตุและสัมปยุตด้วยเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่เป็นอกุศลซึ่งเป็นเหตุและสัมปยุตด้วยเหตุโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นเหตุและสัมปยุตด้วยเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นเหตุและสัมปยุตด้วยเหตุโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเป็นเหตุและสัมปยุตด้วยเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่เป็นกุศลซึ่งเป็นเหตุและสัมปยุตด้วยเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (ย่อ)

[๒๗๔] เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๗ วาระ


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๒๒ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๕. เหตุเหตุสัมปยุตตทุกะ

อนันตรปัจจัย มี ๕ วาระ ฯลฯ
สหชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๓ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๓ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ
อาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ
อินทรียปัจจัย มี ๒ วาระ
มัคคปัจจัย มี ๒ วาระ
สัมปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)


นอารัมมณปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนกับปัญหาวารในกุสลติกะ)

เหตุสัมปยุตตนเหตุบท ๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย - เหตุปัจจัย
[๒๗๕] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งสัมปยุตด้วยเหตุแต่ไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรม
ที่เป็นกุศลซึ่งสัมปยุตด้วยเหตุแต่ไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งสัมปยุตด้วยเหตุแต่ไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่
เป็นอกุศลซึ่งสัมปยุตด้วยเหตุแต่ไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งสัมปยุตด้วยเหตุแต่ไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรม
ที่เป็นอัพยากฤตซึ่งสัมปยุตด้วยเหตุแต่ไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (ย่อ)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๒๓ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๕. เหตุเหตุสัมปยุตตทุกะ

[๒๗๖] เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ
นอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
นวิปปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ ย่อ

(สหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารเหมือนกับปฏิจจวาร)

อารัมมณปัจจัย
[๒๗๗] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งสัมปยุตด้วยเหตุแต่ไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัย
แก่สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งสัมปยุตด้วยเหตุแต่ไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งสัมปยุตด้วยเหตุแต่ไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่เป็นอกุศลซึ่งสัมปยุตด้วยเหตุแต่ไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งสัมปยุตด้วยเหตุแต่ไม่เป็นเหตุเป็นปัจจัย
แก่สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งสัมปยุตด้วยเหตุแต่ไม่เป็นเหตุโดยอารัมมณปัจจัย
มี ๓ วาระ (ย่อ)

[๒๗๘] อารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๗ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๕ วาระ ฯลฯ
สหชาตปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ
อาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ
กัมมปัจจัย มี ๕ วาระ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ
อาหารปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๒๔ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๖. นเหตุสเหตุกทุกะ

สัมปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)


นเหตุปัจจัย กับอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

๑. กุสลติกะ ๖. นเหตุสเหตุกทุกะ
๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย - เหตุปัจจัย
[๒๗๙] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งไม่เป็นเหตุแต่มีเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็น
กุศลซึ่งไม่เป็นเหตุแต่มีเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งไม่เป็นเหตุแต่มีเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่ง
ไม่เป็นเหตุแต่มีเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นเหตุแต่มีเหตุอาศัยสภาวธรรมที่เป็น
อัพยากฤตซึ่งไม่เป็นเหตุแต่มีเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ)

[๒๘๐] เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
นอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ
นวิปปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)

(สหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารเหมือนกับปฏิจจวาร)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๒๕ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๖. นเหตุสเหตุกทุกะ
อารัมมณปัจจัย
[๒๘๑] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งไม่เป็นเหตุแต่มีเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่เป็นกุศลซึ่งไม่เป็นเหตุแต่มีเหตุโดยอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งไม่เป็นเหตุแต่มีเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
อกุศลซึ่งไม่เป็นเหตุแต่มีเหตุโดยอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นเหตุแต่มีเหตุเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นเหตุแต่มีเหตุโดยอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)

[๒๘๒] อารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๗ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๕ วาระ ฯลฯ
สหชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๓ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๓ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ
อาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ
กัมมปัจจัย มี ๕ วาระ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ
อาหารปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
สัมปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)


นเหตุปัจจัย กับอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๒๖ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๗. สัปปัจจยทุกะ
นเหตุอเหตุกบท - เหตุปัจจัย
[๒๘๓] สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นเหตุและไม่มีเหตุอาศัยสภาวธรรม
ที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นเหตุและไม่มีเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (ย่อ)

เหตุปัจจัย มี ๑ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
โนวิคตปัจจัย มี ๑ วาระ (ย่อ)

(สหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารเหมือนกับปฏิจจวาร)
[๒๘๔] สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นเหตุและไม่มีเหตุเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นเหตุและไม่มีเหตุโดยอารัมมณปัจจัย (ย่อ)

อารัมมณปัจจัย มี ๑ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)
เหตุโคจฉกะ จบ

๑. กุสลติกะ ๗. สัปปัจจยทุกะ
๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย
[๑] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งมีปัจจัยปรุงแต่งอาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่ง
มีปัจจัยปรุงแต่งเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๒๗ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๗. สัปปัจจยทุกะ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งมีปัจจัยปรุงแต่งอาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่ง
มีปัจจัยปรุงแต่งเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นกุศลและที่เป็นอัพยากฤตซึ่งมีปัจจัยปรุงแต่งอาศัยสภาวธรรม
ที่เป็นกุศลซึ่งมีปัจจัยปรุงแต่งเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๓)
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งมีปัจจัยปรุงแต่งอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งมี
ปัจจัยปรุงแต่งเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งมีปัจจัยปรุงแต่งอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤต
ซึ่งมีปัจจัยปรุงแต่งเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งมีปัจจัยปรุงแต่งอาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศล
และที่เป็นอัพยากฤตซึ่งมีปัจจัยปรุงแต่งเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งมีปัจจัยปรุงแต่งอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศล
และที่เป็นอัพยากฤตซึ่งมีปัจจัยปรุงแต่งเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
[๒] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งมีปัจจัยปรุงแต่งอาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่ง
มีปัจจัยปรุงแต่งเกิดขึ้นเพราะอารัมมณปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งมีปัจจัยปรุงแต่งอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งมีปัจจัย
ปรุงแต่งเกิดขึ้นเพราะอารัมมณปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งมีปัจจัยปรุงแต่งอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤต
ซึ่งมีปัจจัยปรุงแต่งเกิดขึ้นเพราะอารัมมณปัจจัย (๑) (ย่อ)

[๓] เหตุปัจจัย มี ๙ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๒๘ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๗. สัปปัจจยทุกะ
ปัจจนียะ - นเหตุปัจจัย
[๔] สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งมีปัจจัยปรุงแต่งอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศล
ซึ่งมีปัจจัยปรุงแต่งเกิดขึ้นเพราะนเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งมีปัจจัยปรุงแต่งอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤต
ซึ่งมีปัจจัยปรุงแต่งเกิดขึ้นเพราะนเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ)

[๕] นเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๕ วาระ
นอธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ
นปุเรชาตปัจจัย มี ๗ วาระ
นปัจฉาชาตปัจจัย มี ๙ วาระ
นอาเสวนปัจจัย มี ๙ วาระ
นกัมมปัจจัย มี ๓ วาระ
นวิปากปัจจัย มี ๙ วาระ
นอาหารปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
นมัคคปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
นวิปปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
โนวิคตปัจจัย มี ๕ วาระ (ย่อ)


นอารัมมณปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี ๕ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ (ย่อ)

(สหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวาร เหมือนกับปฏิจจวาร)

เหตุปัจจัยและอารัมมณปัจจัย
[๖] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งมีปัจจัยปรุงแต่งเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นกุศล
ซึ่งมีปัจจัยปรุงแต่งโดยเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งมีปัจจัยปรุงแต่งเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอกุศล
ซึ่งมีปัจจัยปรุงแต่งโดยเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๒๙ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๗. สัปปัจจยทุกะ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งมีปัจจัยปรุงแต่งเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
อัพยากฤตซึ่งมีปัจจัยปรุงแต่งโดยเหตุปัจจัย (๑)
[๗] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งมีปัจจัยปรุงแต่งเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
กุศลซึ่งมีปัจจัยปรุงแต่งโดยอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งมีปัจจัยปรุงแต่งเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
อกุศลซึ่งมีปัจจัยปรุงแต่งโดยอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งมีปัจจัยปรุงแต่งเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
อัพยากฤตซึ่งมีปัจจัยปรุงแต่งโดยอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)

[๘] เหตุปัจจัย มี ๗ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๑๐ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๗ วาระ ฯลฯ
สหชาตปัจจัย มี ๙ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๓ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๑๓ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ
ปุเรชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
ปัจฉาชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
อาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ
กัมมปัจจัย มี ๗ วาระ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ
อาหารปัจจัย มี ๗ วาระ ฯลฯ
มัคคปัจจัย มี ๗ วาระ
สัมปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ
วิปปยุตตปัจจัย มี ๕ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑๓ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๑๕ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๑๕ วาระ (ย่อ)


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๓๐ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๙. สนิทัสสนทุกะ

นอารัมมณปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี ๗ วาระ (ย่อ)
อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

๑. กุสลติกะ ๘. สังขตทุกะ
๑. ปฏิจจวาร
ปัจจยจตุกกนัย
[๙] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งปัจจัยปรุงแต่งอาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่ง
ปัจจัยปรุงแต่งเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (เหมือนกับสัปปัจจยทุกะ)

๑. กุสลติกะ ๙. สนิทัสสนทุกะ
๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย
[๑๐] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเห็นไม่ได้อาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเห็น
ไม่ได้เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งเห็นไม่ได้อาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งเห็นไม่ได้
เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเห็นไม่ได้อาศัยสภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่ง
เห็นไม่ได้เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเห็นไม่ได้อาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลและที่เป็น
อัพยากฤตซึ่งเห็นไม่ได้เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๓๑ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๙. สนิทัสสนทุกะ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเห็นไม่ได้อาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศลและที่
เป็นอัพยากฤตซึ่งเห็นไม่ได้เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
[๑๑] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเห็นไม่ได้อาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเห็น
ไม่ได้เกิดขึ้นเพราะอารัมมณปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งเห็นไม่ได้อาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งเห็นไม่ได้
เกิดขึ้นเพราะอารัมมณปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเห็นไม่ได้อาศัยสภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่ง
เห็นไม่ได้เกิดขึ้นเพราะอารัมมณปัจจัย (๑) (ย่อ)

[๑๒] เหตุปัจจัย มี ๙ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)

ปัจจนียะ - นเหตุปัจจัย
[๑๓] สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งเห็นไม่ได้อาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่ง
เห็นไม่ได้เกิดขึ้นเพราะนเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเห็นไม่ได้อาศัยสภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่ง
เห็นไม่ได้เกิดขึ้นเพราะนเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ)

นเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๕ วาระ
นอธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ
โนวิคตปัจจัย มี ๕ วาระ

(ย่อ สหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวาร เหมือนกับปฏิจจวาร)

เหตุปัจจัยและอารัมมณปัจจัย
[๑๔] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเห็นไม่ได้เป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นกุศล
ซึ่งเห็นไม่ได้โดยเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๓๒ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๑๐. สัปปฏฆทุกะ
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งเห็นไม่ได้เป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่ง
เห็นไม่ได้โดยเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเห็นไม่ได้เป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤต
ซึ่งเห็นไม่ได้โดยเหตุปัจจัย (๑)
[๑๕] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเห็นไม่ได้เป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นกุศล
ซึ่งเห็นไม่ได้โดยอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งเห็นไม่ได้เป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่ง
เห็นไม่ได้โดยอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเห็นไม่ได้เป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤต
ซึ่งเห็นไม่ได้โดยอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)

[๑๖] เหตุปัจจัย มี ๗ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๑๐ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๗ วาระ ฯลฯ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑๓ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดาร เหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

๑. กุสลติกะ ๑๐. สัปปฏิฆทุกะ
๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย - เหตุปัจจัย
[๑๗] สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งกระทบได้อาศัยสภาวธรรมที่เป็น
อัพยากฤตซึ่งกระทบได้เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (ย่อ)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๓๓ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๑๐. สัปปฏฆทุกะ

เหตุปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑ วาระ (ย่อ)

(สหชาตวาร ฯลฯ ปัญหาวาร ทุกปัจจัยมีปัจจัยละ ๑ วาระ)
[๑๘] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งกระทบไม่ได้อาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่ง
กระทบไม่ได้เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งกระทบไม่ได้อาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งกระทบ
ไม่ได้เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งกระทบไม่ได้อาศัยสภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤต
ซึ่งกระทบไม่ได้เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งกระทบไม่ได้อาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลและที่
เป็นอัพยากฤตซึ่งกระทบไม่ได้เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งกระทบไม่ได้อาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศลและที่
เป็นอัพยากฤตซึ่งกระทบไม่ได้เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)

อารัมมณปัจจัย
[๑๙] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งกระทบไม่ได้อาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่ง
กระทบไม่ได้เกิดขึ้นเพราะอารัมมณปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งกระทบไม่ได้อาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งกระทบ
ไม่ได้เกิดขึ้นเพราะอารัมมณปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งกระทบไม่ได้อาศัยสภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤต
ซึ่งกระทบไม่ได้เกิดขึ้นเพราะอารัมมณปัจจัย (๑) (ย่อ)

[๒๐] เหตุปัจจัย มี ๙ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๓๔ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๑๐. สัปปฏฆทุกะ
ปัจจนียะ - นเหตุปัจจัย
[๒๑] สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งกระทบไม่ได้อาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศล
ซึ่งกระทบไม่ได้เกิดขึ้นเพราะนเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งกระทบไม่ได้อาศัยสภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤต
ซึ่งกระทบไม่ได้เกิดขึ้นเพราะนเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ)

[๒๒] นเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๕ วาระ
นอธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ
โนวิคตปัจจัย มี ๕ วาระ

(ย่อ สหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวาร เหมือนกับปฏิจจวาร)

เหตุปัจจัย
[๒๓] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งกระทบไม่ได้เป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
กุศลซึ่งกระทบไม่ได้โดยเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งกระทบไม่ได้เป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่ง
กระทบไม่ได้โดยเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งกระทบไม่ได้เป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
อัพยากฤตซึ่งกระทบไม่ได้โดยเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ)

[๒๔] เหตุปัจจัย มี ๗ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๑๐ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑๓ วาระ

(ย่อ พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๓๕ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๑๑. รูปีทุกะ
๑. กุสลติกะ ๑๑. รูปีทุกะ
๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย - เหตุปัจจัย
[๒๕] สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นรูปอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤต
ซึ่งเป็นรูปเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (ย่อ)

เหตุปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑ วาระ (ย่อ)

(สหชาตวาร ฯลฯ ปัญหาวาร ทุกปัจจัยมีปัจจัยละ ๑ วาระ)
[๒๖] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเป็นรูปอาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเป็นรูป
เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งเป็นรูปอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งเป็นรูปเกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นรูปอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่ง
เป็นรูปเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ)

[๒๗] เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ
นอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
นวิปากปัจจัย มี ๓ วาระ
นฌานปัจจัย มี ๑ วาระ
นกัมมปัจจัย มี ๑ วาระ
นวิปปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)

(สหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวาร เหมือนกับปฏิจจวาร)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๓๖ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๑๑. รูปีทุกะ
เหตุปัจจัยและอารัมมณปัจจัย
[๒๘] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งไม่เป็นรูปเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นกุศล
ซึ่งไม่เป็นรูปโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งไม่เป็นรูปเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งไม่
เป็นรูปโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นรูปเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
อัพยากฤตซึ่งไม่เป็นรูปโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งไม่เป็นรูปเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งไม่
เป็นรูปโดยอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งไม่เป็นรูปเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งไม่
เป็นรูปโดยอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นรูปเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
อัพยากฤตซึ่งไม่เป็นรูปโดยอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)

[๒๙] เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๗ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๗ วาระ ฯลฯ
สหชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๓ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๓ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ
อาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ
กัมมปัจจัย มี ๕ วาระ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๓๗ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๑๒. โลกิยทุกะ

อาหารปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
สัมปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

๑. กุสลติกะ ๑๒. โลกิยทุกะ
๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย - เหตุปัจจัย
[๓๐] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเป็นโลกิยะอาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเป็น
โลกิยะเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นโลกิยะอาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเป็น
โลกิยะเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นกุศลและที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นโลกิยะอาศัยสภาวธรรมที่
เป็นกุศลซึ่งเป็นโลกิยะเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๓)
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งเป็นโลกิยะอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งเป็นโลกิยะ
เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นโลกิยะอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่ง
เป็นโลกิยะเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นโลกิยะอาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลและที่
เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นโลกิยะเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นโลกิยะอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศลและที่
เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นโลกิยะเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๓๘ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๑๒. โลกิยทุกะ

[๓๑] เหตุปัจจัย มี ๙ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)

ปัจจนียะ - นเหตุปัจจัย
[๓๒] สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งเป็นโลกิยะอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่ง
เป็นโลกิยะเกิดขึ้นเพราะนเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นโลกิยะอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่ง
เป็นโลกิยะเกิดขึ้นเพราะนเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ)

[๓๓] นเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๕ วาระ
นอธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ
โนวิคตปัจจัย มี ๕ วาระ

(ย่อ สหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวาร เหมือนกับปฏิจจวาร)

เหตุปัจจัยและอารัมมณปัจจัย
[๓๔] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเป็นโลกิยะเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
กุศลซึ่งเป็นโลกิยะโดยเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งเป็นโลกิยะเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่ง
เป็นโลกิยะโดยเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นโลกิยะเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
อัพยากฤตซึ่งเป็นโลกิยะโดยเหตุปัจจัย (๑)
[๓๕] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเป็นโลกิยะเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
กุศลซึ่งเป็นโลกิยะโดยอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๓๙ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๑๒. โลกิยทุกะ
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งเป็นโลกิยะเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่ง
เป็นโลกิยะโดยอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นโลกิยะเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
อัพยากฤตซึ่งเป็นโลกิยะโดยอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)

[๓๖] เหตุปัจจัย มี ๗ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑๓ วาระ

(ย่อ พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

โลกุตตรบท ๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย - เหตุปัจจัย
[๓๗] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเป็นโลกุตตระอาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเป็น
โลกุตตระเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นโลกุตตระอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤต
ซึ่งเป็นโลกุตตระเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (ย่อ)

[๓๘] เหตุปัจจัย มี ๒ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๒ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๒ วาระ ฯลฯ
อาเสวนปัจจัย มี ๑ วาระ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๒ วาระ (ย่อ)
นอธิปติปัจจัย มี ๒ วาระ ฯลฯ
นอาเสวนปัจจัย มี ๑ วาระ


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๔๐ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๑๒. โลกิยทุกะ

นกัมมปัจจัย มี ๑ วาระ
นวิปากปัจจัย มี ๑ วาระ
นวิปปยุตตปัจจัย มี ๒ วาระ

(ย่อ สหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวาร เหมือนกับปฏิจจวาร)

เหตุปัจจัยและอารัมมณปัจจัยเป็นต้น
[๓๙] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเป็นโลกุตตระเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
กุศลซึ่งเป็นโลกุตตระโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นโลกุตตระเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
อัพยากฤตซึ่งเป็นโลกุตตระโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นโลกุตตระเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
อัพยากฤตซึ่งเป็นโลกุตตระโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นโลกุตตระเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
กุศลซึ่งเป็นโลกุตตระโดยอารัมมณปัจจัย (๒)
สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเป็นโลกุตตระเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่ง
เป็นโลกุตตระโดยอธิปติปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นโลกุตตระเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
อัพยากฤตซึ่งเป็นโลกุตตระโดยอธิปติปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นโลกุตตระเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
กุศลซึ่งเป็นโลกุตตระโดยอธิปติปัจจัย (๒)
สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเป็นโลกุตตระเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤต
ซึ่งเป็นโลกุตตระโดยอนันตรปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นโลกุตตระเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
อัพยากฤตซึ่งเป็นโลกุตตระโดยอนันตรปัจจัย (๑) (ย่อ)

[๔๐] เหตุปัจจัย มี ๒ วาระ
อวิคตปัจจัย มี ๒ วาระ


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๔๑ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๑๓. เกนจิวิญเญยยทุกะ

อธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๒ วาระ
สมนันตรปัจจัย มี ๒ วาระ
สหชาตปัจจัย มี ๒ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๒ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๒ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๔ วาระ ฯลฯ
กัมมปัจจัย มี ๓ วาระ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๒ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

๑. กุสลติกะ ๑๓. เกนจิวิญเญยยทุกะ
๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย
[๔๑] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งจิตบางดวงรู้ได้อาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่ง
จิตบางดวงรู้ได้เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งจิตบางดวงรู้ได้อาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่ง
จิตบางดวงรู้ได้เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นกุศลและที่เป็นอัพยากฤตซึ่งจิตบางดวงรู้ได้อาศัยสภาวธรรม
ที่เป็นกุศลซึ่งจิตบางดวงรู้ได้เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๓)
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งจิตบางดวงรู้ได้อาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งจิต
บางดวงรู้ได้เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งจิตบางดวงรู้ได้อาศัยสภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤต
ซึ่งจิตบางดวงรู้ได้เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๔๒ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๑๓. เกนจิวิญเญยยทุกะ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งจิตบางดวงรู้ได้อาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลและ
ที่เป็นอัพยากฤตซึ่งจิตบางดวงรู้ได้เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งจิตบางดวงรู้ได้อาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศลและ
ที่เป็นอัพยากฤตซึ่งจิตบางดวงรู้ได้เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
[๔๒] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งจิตบางดวงรู้ได้อาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่ง
จิตบางดวงรู้ได้เกิดขึ้นเพราะอารัมมณปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งจิตบางดวงรู้ได้อาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งจิตบาง
ดวงรู้ได้เกิดขึ้นเพราะอารัมมณปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งจิตบางดวงรู้ได้อาศัยสภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤต
ซึ่งจิตบางดวงรู้ได้เกิดขึ้นเพราะอารัมมณปัจจัย (๑) (ย่อ)

[๔๓] เหตุปัจจัย มี ๙ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)

ปัจจนียะ - นเหตุปัจจัย
[๔๔] สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งจิตบางดวงรู้ได้อาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศล
ซึ่งจิตบางดวงรู้ได้เกิดขึ้นเพราะนเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งจิตบางดวงรู้ได้อาศัยสภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤต
ซึ่งจิตบางดวงรู้ได้เกิดขึ้นเพราะนเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ)

[๔๕] นเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๕ วาระ
นอธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ
โนวิคตปัจจัย มี ๕ วาระ

(ย่อ สหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวาร เหมือนกับปฏิจจวาร)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๔๓ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๑๔. อาสวทุกะ
เหตุปัจจัย
[๔๖] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งจิตบางดวงรู้ได้เป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
กุศลซึ่งจิตบางดวงรู้ได้โดยเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งจิตบางดวงรู้ได้เป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอกุศล
ซึ่งจิตบางดวงรู้ได้โดยเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งจิตบางดวงรู้ได้เป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
อัพยากฤตซึ่งจิตบางดวงรู้ได้โดยเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ)
(สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งจิตบางดวงรู้ได้เป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่ง
จิตบางดวงรู้ได้โดยอารัมมณปัจจัย) (ย่อ)

[๔๗] เหตุปัจจัย มี ๗ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๑๐ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑๓ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนกับปัญหาวารในกุสลติกะ)
[๔๘] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งจิตบางดวงรู้ไม่ได้อาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศล
ซึ่งจิตบางดวงรู้ไม่ได้เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (เหมือนกับเกนจิวิญเญยยะ)
กุสลติกะและจูฬันตรทุกะ จบ

๑. กุสลติกะ ๑๔. อาสวทุกะ
๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย - เหตุปัจจัย
[๑] สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งเป็นอาสวะอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่ง
เป็นอาสวะเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (ย่อ)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๔๔ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๑๔. อาสวทุกะ

เหตุปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑ วาระ (ย่อ)

(สหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารและปัญหาวาร ทุกปัจจัยมีปัจจัยละ ๑ วาระ)
[๒] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งไม่เป็นอาสวะอาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งไม่
เป็นอาสวะเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นอาสวะอาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งไม่เป็น
อาสวะเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นกุศลและที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นอาสวะอาศัยสภาวธรรมที่
เป็นกุศลซึ่งไม่เป็นอาสวะเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๓)
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งไม่เป็นอาสวะอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งไม่เป็น
อาสวะเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นอาสวะอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤต
ซึ่งไม่เป็นอาสวะเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นอาสวะอาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลและที่เป็น
อัพยากฤตซึ่งไม่เป็นอาสวะเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นอาสวะอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศลและ
ที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นอาสวะเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)

อารัมมณปัจจัย
[๓] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งไม่เป็นอาสวะอาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งไม่
เป็นอาสวะเกิดขึ้นเพราะอารัมมณปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งไม่เป็นอาสวะอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งไม่เป็น
อาสวะเกิดขึ้นเพราะอารัมมณปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นอาสวะอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤต
ซึ่งไม่เป็นอาสวะเกิดขึ้นเพราะอารัมมณปัจจัย (๑) (ย่อ)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๔๕ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๑๔. อาสวทุกะ

[๔] เหตุปัจจัย มี ๙ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๕ วาระ
นอธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ
โนวิคตปัจจัย มี ๕ วาระ

(ย่อ สหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวาร เหมือนกับปฏิจจวาร)

เหตุปัจจัยและอารัมมณปัจจัย
[๕] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งไม่เป็นอาสวะเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นกุศล
ซึ่งไม่เป็นอาสวะโดยเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งไม่เป็นอาสวะเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอกุศล
ซึ่งไม่เป็นอาสวะโดยเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นอาสวะเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
อัพยากฤตซึ่งไม่เป็นอาสวะโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งไม่เป็นอาสวะเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งไม่เป็น
อาสวะโดยอารัมมณปัจจัย (ย่อ)

[๖] เหตุปัจจัย มี ๗ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๑๐ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑๓ วาระ (ย่อ)

(ย่อ พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๔๖ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๑๕. สาสวทุกะ
๑. กุสลติกะ ๑๕. สาสวทุกะ
๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย - เหตุปัจจัย
[๗] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเป็นอารมณ์ของอาสวะอาศัยสภาวธรรมที่เป็น
กุศลซึ่งเป็นอารมณ์ของอาสวะเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งเป็นอารมณ์ของอาสวะอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศล
ซึ่งเป็นอารมณ์ของอาสวะเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นอารมณ์ของอาสวะอาศัยสภาวธรรมที่เป็น
อัพยากฤตซึ่งเป็นอารมณ์ของอาสวะเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นอารมณ์ของอาสวะอาศัยสภาวธรรมที่เป็น
กุศลและที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นอารมณ์ของอาสวะเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นอารมณ์ของอาสวะอาศัยสภาวธรรมที่เป็น
อกุศลและที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นอารมณ์ของอาสวะเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ)

[๘] เหตุปัจจัย มี ๙ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๕ วาระ
นอธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ
โนวิคตปัจจัย มี ๕ วาระ

(ย่อ สหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวาร เหมือนกับปฏิจจวาร)
[๙] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเป็นอารมณ์ของอาสวะเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่เป็นกุศลซึ่งเป็นอารมณ์ของอาสวะโดยเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๔๗ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๑๕. สาสวทุกะ
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งเป็นอารมณ์ของอาสวะเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
เป็นอกุศลซึ่งเป็นอารมณ์ของอาสวะโดยเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นอารมณ์ของอาสวะเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นอารมณ์ของอาสวะโดยเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ)

เหตุปัจจัย มี ๗ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑๓ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดาร เหมือนปัญหาวาร ในกุสลติกะ)

อนาสวบท ๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย - เหตุปัจจัย
[๑๐] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งไม่เป็นอารมณ์ของอาสวะอาศัยสภาวธรรมที่
เป็นกุศลซึ่งไม่เป็นอารมณ์ของอาสวะเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นอารมณ์ของอาสวะอาศัยสภาวธรรมที่
เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นอารมณ์ของอาสวะเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ)

[๑๑] เหตุปัจจัย มี ๒ วาระ ฯลฯ
อาเสวนปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๒ วาระ

(ย่อ สหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวาร เหมือนกับปฏิจจวาร)

เหตุปัจจัยและอารัมมณปัจจัยเป็นต้น
[๑๒] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งไม่เป็นอารมณ์ของอาสวะเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งไม่เป็นอารมณ์ของอาสวะโดยเหตุปัจจัย (๑)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๔๘ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๑๕. สาสวทุกะ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นอารมณ์ของอาสวะเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นอารมณ์ของอาสวะโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นอารมณ์ของอาสวะเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นอารมณ์ของอาสวะโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นอารมณ์ของอาสวะเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่เป็นกุศลซึ่งไม่เป็นอารมณ์ของอาสวะโดยอารัมมณปัจจัย (๒)
สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งไม่เป็นอารมณ์ของอาสวะเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
เป็นกุศลซึ่งไม่เป็นอารมณ์ของอาสวะโดยอธิปติปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นอารมณ์ของอาสวะเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นอารมณ์ของอาสวะโดยอธิปติปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นอารมณ์ของอาสวะเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่เป็นกุศลซึ่งไม่เป็นอารมณ์ของอาสวะโดยอธิปติปัจจัย (๒)
สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งไม่เป็นอารมณ์ของอาสวะเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
อัพยากฤตซึ่งไม่เป็นอารมณ์ของอาสวะโดยอนันตรปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นอารมณ์ของอาสวะเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นอารมณ์ของอาสวะโดยอนันตรปัจจัย (๑) (ย่อ)

[๑๓] เหตุปัจจัย มี ๒ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๒ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๒ วาระ
สมนันตรปัจจัย มี ๒ วาระ
สหชาตปัจจัย มี ๒ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๒ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๒ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๔ วาระ ฯลฯ


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๔๙ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๑๖. อาสวสัมปยุตตทุกะ

กัมมปัจจัย มี ๓ วาระ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๒ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

๑. กุสลติกะ ๑๖. อาสวสัมปยุตตทุกะ
๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย - เหตุปัจจัย
[๑๔] สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งสัมปยุตด้วยอาสวะอาศัยสภาวธรรมที่เป็น
อกุศลซึ่งสัมปยุตด้วยอาสวะเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (ย่อ)

เหตุปัจจัย มี ๑ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑ วาระ (ย่อ)

(สหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารและปัญหาวาร ทุกปัจจัยมีปัจจัยละ ๑ วาระ)
[๑๕] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งวิปปยุตจากอาสวะอาศัยสภาวธรรมที่เป็น
กุศลซึ่งวิปปยุตจากอาสวะเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากอาสวะอาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่ง
วิปปยุตจากอาสวะเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นกุศลและที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากอาสวะอาศัยสภาวธรรม
ที่เป็นกุศลซึ่งวิปปยุตจากอาสวะเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๓)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากอาสวะอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่ง
วิปปยุตจากอาสวะเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากอาสวะอาศัยสภาวธรรมที่เป็น
อัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากอาสวะเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๕๐ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๑๖. อาสวสัมปยุตตทุกะ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากอาสวะอาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศล
และที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากอาสวะเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากอาสวะอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศล
และที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากอาสวะเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (ย่อ)

[๑๖] เหตุปัจจัย มี ๗ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๒ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๗ วาระ ฯลฯ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๗ วาระ (ย่อ)

(สหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวาร เหมือนกับปฏิจจวาร)
[๑๗] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งวิปปยุตจากอาสวะเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
เป็นกุศลซึ่งวิปปยุตจากอาสวะโดยเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งวิปปยุตจากอาสวะเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
อัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากอาสวะโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากอาสวะเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากอาสวะโดยเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ)

[๑๘] เหตุปัจจัย มี ๕ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๕ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๗ วาระ ฯลฯ
สหชาตปัจจัย มี ๗ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๒ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๑๐ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ
ปุเรชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
ปัจฉาชาตปัจจัย มี ๓ วาระ


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๕๑ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๑๗. อาสวสาสวทุกะ

อาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ
กัมมปัจจัย มี ๔ วาระ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ
อาหารปัจจัย มี ๔ วาระ
อินทรียปัจจัย มี ๔ วาระ
ฌานปัจจัย มี ๔ วาระ
มัคคปัจจัย มี ๔ วาระ
สัมปยุตตปัจจัย มี ๒ วาระ
วิปปยุตตปัจจัย มี ๕ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑๐ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

๑. กุสลติกะ ๑๗. อาสวสาสวทุกะ
๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย - เหตุปัจจัย
[๑๙] สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งเป็นอาสวะและเป็นอารมณ์ของอาสวะอาศัย
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งเป็นอาสวะและเป็นอารมณ์ของอาสวะเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
(ย่อ)

เหตุปัจจัย มี ๑ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑ วาระ (ย่อ)

(สหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวาร (ปัญหาวาร) ทุกปัจจัยมีปัจจัยละ ๑ วาระ)
[๒๐] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเป็นอารมณ์ของอาสวะแต่ไม่เป็นอาสวะอาศัย
สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเป็นอารมณ์ของอาสวะแต่ไม่เป็นอาสวะเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
มี ๓ วาระ

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๕๒ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๑๗. อาสวสาสวทุกะ
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งเป็นอารมณ์ของอาสวะแต่ไม่เป็นอาสวะอาศัย
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งเป็นอารมณ์ของอาสวะแต่ไม่เป็นอาสวะเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นอารมณ์ของอาสวะแต่ไม่เป็นอาสวะอาศัย
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นอารมณ์ของอาสวะแต่ไม่เป็นอาสวะเกิดขึ้นเพราะ
เหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นอารมณ์ของอาสวะแต่ไม่เป็นอาสวะอาศัย
สภาวธรรมที่เป็นกุศลและที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นอารมณ์ของอาสวะแต่ไม่เป็น
อาสวะเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นอารมณ์ของอาสวะแต่ไม่เป็นอาสวะอาศัย
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลและที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นอารมณ์ของอาสวะแต่ไม่เป็น
อาสวะเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ)

[๒๑] เหตุปัจจัย มี ๙ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)

(สหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวาร เหมือนกับปฏิจจวาร)
[๒๒] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเป็นอารมณ์ของอาสวะแต่ไม่เป็นอาสวะเป็น
ปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเป็นอารมณ์ของอาสวะแต่ไม่เป็นอาสวะโดยเหตุปัจจัย
มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งเป็นอารมณ์ของอาสวะแต่ไม่เป็นอาสวะเป็นปัจจัย
แก่สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งเป็นอารมณ์ของอาสวะแต่ไม่เป็นอาสวะโดยเหตุปัจจัย
มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นอารมณ์ของอาสวะแต่ไม่เป็นอาสวะเป็น
ปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นอารมณ์ของอาสวะแต่ไม่เป็นอาสวะโดย
เหตุปัจจัย (๑) (ย่อ)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๕๓ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๑๘. อาสวอาสวสัมปยุตตทุกะ

[๒๓] เหตุปัจจัย มี ๗ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑๓ วาระ

(ย่อ พึงขยายให้พิสดารเหมือนกับปัญหาวารในกุสลติกะ)

๑. กุสลติกะ ๑๘. อาสวอาสวสัมปยุตตทุกะ
๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย
[๒๔] สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งเป็นอาสวะและสัมปยุตด้วยอาสวะอาศัย
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งเป็นอาสวะและสัมปยุตด้วยอาสวะเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
(ย่อ)

เหตุปัจจัย มี ๑ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑ วาระ (ย่อ)

(สหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวาร และปัญหาวาร ทุกปัจจัยมีปัจจัยละ ๑ วาระ)
[๒๕] สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งสัมปยุตด้วยอาสวะแต่ไม่เป็นอาสวะอาศัย
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งสัมปยุตด้วยอาสวะแต่ไม่เป็นอาสวะเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
(ย่อ)

เหตุปัจจัย มี ๑ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑ วาระ (ย่อ)

(สหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวาร และปัญหาวาร ทุกปัจจัยมีปัจจัยละ ๑ วาระ)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๕๔ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๑๘. อาสวอาสวสัมปยุตตทุกะ
[๒๖] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งวิปปยุตจากอาสวะแต่เป็นอารมณ์ของอาสวะ
อาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งวิปปยุตจากอาสวะแต่เป็นอารมณ์ของอาสวะเกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากอาสวะแต่เป็นอารมณ์ของอาสวะ
อาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งวิปปยุตจากอาสวะแต่เป็นอารมณ์ของอาสวะเกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากอาสวะแต่เป็นอารมณ์ของอาสวะ
อาศัยสภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากอาสวะแต่เป็นอารมณ์ของอาสวะ
เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากอาสวะแต่เป็นอารมณ์ของอาสวะ
อาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลและที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากอาสวะแต่เป็นอารมณ์
ของอาสวะเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากอาสวะแต่เป็นอารมณ์ของอาสวะ
อาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศลและที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากอาสวะแต่เป็นอารมณ์
ของอาสวะเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ)

[๒๗] เหตุปัจจัย มี ๗ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๒ วาระ ฯลฯ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๗ วาระ

(ย่อ สหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวาร เหมือนกับปฏิจจวาร)
[๒๘] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งวิปปยุตจากอาสวะแต่เป็นอารมณ์ของอาสวะ
เป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งวิปปยุตจากอาสวะแต่เป็นอารมณ์ของอาสวะ
โดยเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๕๕ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๑๘. อาสวอาสวสัมปยุตตทุกะ
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งวิปปยุตจากอาสวะแต่เป็นอารมณ์ของอาสวะเป็น
ปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากอาสวะแต่เป็นอารมณ์ของอาสวะ
โดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากอาสวะแต่เป็นอารมณ์ของอาสวะ
เป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากอาสวะแต่เป็นอารมณ์ของ
อาสวะโดยเหตุปัจจัย (ย่อ)

[๒๙] เหตุปัจจัย มี ๕ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๔ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๗ วาระ ฯลฯ
สหชาตปัจจัย มี ๗ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๒ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๑๐ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ
ปุเรชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
ปัจฉาชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
อาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ
กัมมปัจจัย มี ๔ วาระ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ
อาหารปัจจัย มี ๔ วาระ ฯลฯ
มัคคปัจจัย มี ๔ วาระ
สัมปยุตตปัจจัย มี ๒ วาระ
วิปปยุตตปัจจัย มี ๕ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑๐ วาระ

(ย่อ พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๕๖ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๑๙. อาสววิปปยุตตสาสวทุกะ
๑. กุสลติกะ ๑๙. อาสววิปปยุตตสาสวทุกะ
๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย - เหตุปัจจัย
[๓๐] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งวิปปยุตจากอาสวะและไม่เป็นอารมณ์ของอาสวะ
อาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งวิปปยุตจากอาสวะและไม่เป็นอารมณ์ของอาสวะเกิด
ขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากอาสวะและไม่เป็นอารมณ์ของอาสวะ
อาศัยสภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากอาสวะและไม่เป็นอารมณ์ของอาสวะ
เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (ย่อ)

[๓๑] เหตุปัจจัย มี ๒ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๒ วาระ ฯลฯ
อาเสวนปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๒ วาระ (ย่อ)

(สหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวาร เหมือนกับปฏิจจวาร)

เหตุปัจจัยและอารัมมณปัจจัยเป็นต้น
[๓๒] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งวิปปยุตจากอาสวะและไม่เป็นอารมณ์ของ
อาสวะเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งวิปปยุตจากอาสวะและไม่เป็นอารมณ์
ของอาสวะโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากอาสวะและไม่เป็นอารมณ์ของ
อาสวะเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากอาสวะและไม่เป็น
อารมณ์ของอาสวะโดยเหตุปัจจัย (๑)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๕๗ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๑๙. อาสววิปปยุตตสาสวทุกะ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากอาสวะและไม่เป็นอารมณ์ของอาสวะ
เป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากอาสวะและไม่เป็นอารมณ์
ของอาสวะโดยอารัมมณปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากอาสวะและไม่เป็นอารมณ์ของอาสวะ
เป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งวิปปยุตจากอาสวะและไม่เป็นอารมณ์ของอาสวะ
โดยอารัมมณปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งวิปปยุตจากอาสวะและไม่เป็นอารมณ์ของอาสวะเป็น
ปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งวิปปยุตจากอาสวะและไม่เป็นอารมณ์ของอาสวะ
โดยอธิปติปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากอาสวะและไม่เป็นอารมณ์ของอาสวะ
เป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากอาสวะและไม่เป็นอารมณ์
ของอาสวะโดยอธิปติปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากอาสวะและไม่เป็นอารมณ์ของอาสวะ
เป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งวิปปยุตจากอาสวะและไม่เป็นอารมณ์ของอาสวะ
โดยอธิปติปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งวิปปยุตจากอาสวะและไม่เป็นอารมณ์ของอาสวะเป็น
ปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากอาสวะและไม่เป็นอารมณ์ของ
อาสวะโดยอนันตรปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากอาสวะและไม่เป็นอารมณ์ของอาสวะ
เป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากอาสวะและไม่เป็นอารมณ์
ของอาสวะโดยอนันตรปัจจัย (๑) (ย่อ)

[๓๓] เหตุปัจจัย มี ๒ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๒ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๒ วาระ
สมนันตรปัจจัย มี ๒ วาระ
สหชาตปัจจัย มี ๒ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๒ วาระ


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๕๘ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๕๕. สารัมมณทุกะ

นิสสยปัจจัย มี ๒ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๔ วาระ ฯลฯ
กัมมปัจจัย มี ๓ วาระ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ
อาหารปัจจัย มี ๒ วาระ ฯลฯ
สัมปยุตตปัจจัย มี ๒ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๒ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)
กุสลติกะและอาสวโคจฉกะ จบ

๑. กุสลติกะ
๒๐ - ๕๔. สัญโญชนทุกะเป็นต้น
[๓๔] ... อาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งเป็นสังโยชน์ ... อาศัยสภาวธรรมที่
เป็นอกุศลซึ่งเป็นคันถะ ... เป็นโอฆะ ... เป็นโยคะ ... เป็นนิวรณ์ ...
สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งไม่เป็นปรามาสอาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งไม่เป็น
ปรามาสเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (เหมือนกับอาสวโคจฉกะ) ทิฏฐิอาศัยทิฏฐิเกิดขึ้น
ไม่ได้
กุสลติกะและหกโคจฉกะ จบ

๑. กุสลติกะ ๕๕. สารัมมณทุกะ
๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย
[๑] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งรับรู้อารมณ์ได้อาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งรับรู้
อารมณ์ได้เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๕๙ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๕๕. สารัมมณทุกะ
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งรับรู้อารมณ์ได้อาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งรับรู้
อารมณ์ได้เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งรับรู้อารมณ์ได้อาศัยสภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤต
ซึ่งรับรู้อารมณ์ได้เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ)

[๒] เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ

(ย่อ สหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารเหมือนกับปฏิจจวาร)

เหตุปัจจัยและอารัมมณปัจจัย
[๓] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งรับรู้อารมณ์ได้เป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
กุศลซึ่งรับรู้อารมณ์ได้โดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งรับรู้อารมณ์ได้เป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอกุศล
ซึ่งรับรู้อารมณ์ได้โดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งรับรู้อารมณ์ได้เป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
อัพยากฤตซึ่งรับรู้อารมณ์ได้โดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งรับรู้อารมณ์ได้เป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่ง
รับรู้อารมณ์ได้โดยอารัมมณปัจจัย (ย่อ)

[๔] เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๗ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๗ วาระ ฯลฯ
สหชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๓ วาระ


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๖๐ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๕๕. สารัมมณทุกะ

นิสสยปัจจัย มี ๓ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ
อาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ
กัมมปัจจัย มี ๕ วาระ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ
อาหารปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
สัมปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

เหตุปัจจัยและสหชาตปัจจัยเป็นต้น
[๕] สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งรับรู้อารมณ์ไม่ได้อาศัยสภาวธรรมที่เป็น
อัพยากฤตซึ่งรับรู้อารมณ์ไม่ได้เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (ย่อ)

เหตุปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
โนวิคตปัจจัย มี ๑ วาระ (ย่อ)

(สหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวาร เหมือนกับปฏิจจวาร)
[๖] สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งรับรู้อารมณ์ไม่ได้เป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่เป็นอัพยากฤตซึ่งรับรู้อารมณ์ไม่ได้โดยสหชาตปัจจัย เป็นปัจจัยโดยอัญญมัญญปัจจัย
เป็นปัจจัยโดยนิสสยปัจจัย เป็นปัจจัยโดยอาหารปัจจัย เป็นปัจจัยโดยอินทรียปัจจัย
เป็นปัจจัยโดยอัตถิปัจจัย เป็นปัจจัยโดยอวิคตปัจจัย (ทุกปัจจัยมีปัจจัยละ ๑ วาระ
ย่อ)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๖๑ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๕๖. จิตตทุกะ
๑. กุสลติกะ ๕๖. จิตตทุกะ
๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย
[๗] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเป็นจิตเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่ง
เป็นจิตโดยอารัมมณปัจจัย (ย่อ)

อารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๗ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๗ วาระ ฯลฯ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ
อาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ
นัตถิปัจจัย มี ๗ วาระ
วิคตปัจจัย มี ๗ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)
[๘] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งไม่เป็นจิตอาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งไม่เป็น
จิตเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งไม่เป็นจิตอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งไม่เป็นจิต
เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นจิตอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่ง
ไม่เป็นจิตเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นจิตอาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลและที่เป็น
อัพยากฤตซึ่งไม่เป็นจิตเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๖๒ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๕๗. เจตสิกทุกะ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นจิตอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศลและที่
เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นจิตเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งไม่เป็นจิตอาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งไม่เป็นจิตเกิดขึ้น
เพราะอารัมมณปัจจัย (ย่อ)

[๙] เหตุปัจจัย มี ๙ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)

(สหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารเหมือนกับปฏิจจวาร)
[๑๐] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งไม่เป็นจิตเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นกุศล
ซึ่งไม่เป็นจิตโดยเหตุปัจจัย (ย่อ)

เหตุปัจจัย มี ๗ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๑๐ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑๓ วาระ (ย่อ)

๑. กุสลติกะ ๕๗. เจตสิกทุกะ
๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย
[๑๑] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเป็นเจตสิกอาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเป็น
เจตสิกเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งเป็นเจตสิกอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งเป็นเจตสิก
เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๖๓ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๕๗. เจตสิกทุกะ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นเจตสิกอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็น
เจตสิกเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ)

[๑๒] เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ

(ย่อ สหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารเหมือนกับปฏิจจวาร)

เหตุปัจจัยและอารัมมณปัจจัย
[๑๓] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเป็นเจตสิกเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นกุศล
ซึ่งเป็นเจตสิกโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งเป็นเจตสิกเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งเป็น
เจตสิกโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นเจตสิกเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
อัพยากฤตซึ่งเป็นเจตสิกโดยเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเป็นเจตสิกเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเป็น
เจตสิกโดยอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งเป็นเจตสิกเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่ง
เป็นเจตสิกโดยอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นเจตสิกเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
อัพยากฤตซึ่งเป็นเจตสิกโดยอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)

[๑๔] เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๗ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๗ วาระ ฯลฯ


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๖๔ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๕๗. เจตสิกทุกะ

สหชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๓ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๓ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ
อาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ
กัมมปัจจัย มี ๕ วาระ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ
อาหารปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
สัมปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)
[๑๕] สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นเจตสิกอาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศล
ซึ่งเป็นเจตสิกเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นเจตสิกอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่ง
ไม่เป็นเจตสิกเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นเจตสิกอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤต
ซึ่งไม่เป็นเจตสิกเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นเจตสิกอาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลและที่เป็น
อัพยากฤตซึ่งไม่เป็นเจตสิกเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นเจตสิกอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศลและ
ที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นเจตสิกเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ)

[๑๖] เหตุปัจจัย มี ๕ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๕ วาระ


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๖๕ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๕๘ - ๖๕. จิตตสัมปยุตตทุกะเป็นต้น

นเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี ๕ วาระ
โนวิคตปัจจัย มี ๕ วาระ

(พึงขยายสหชาตวาร ฯลฯ ปัญหาวาร ให้พิสดารอย่างนี้)

๑. กุสลติกะ
๕๘ - ๖๕. จิตตสัมปยุตตทุกะเป็นต้น
๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
[๑๗] ... อาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งสัมปยุตด้วยจิต ....
... อาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งระคนกับจิต ...
... อาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งมีจิตเป็นสมุฏฐาน ฯลฯ
... อาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเกิดพร้อมกับจิต ฯลฯ
... อาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเป็นไปตามจิต ฯลฯ
... อาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งระคนกับจิตและมีจิตเป็นสมุฏฐาน ฯลฯ
... อาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งระคนกับจิต มีจิตเป็นสมุฏฐาน และ
เกิดพร้อมกับจิต ฯลฯ
สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งระคนกับจิตมีจิตเป็นสมุฏฐานและเป็นไปตามจิตอาศัย
สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งระคนกับจิตมีจิตเป็นสมุฏฐานและเป็นไปตามจิตเกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย (ย่อ)

เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ

(ย่อ พึงขยายสหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารและปัญหาวารให้พิสดารอย่างนี้)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๖๖ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๖๖. อัชฌัตติกทุกะ
๑. กุสลติกะ ๖๖. อัชฌัตติกทุกะ
๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย
[๑๘] สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นภายในตนอาศัยสภาวธรรมที่เป็น
อัพยากฤตซึ่งเป็นภายในตนเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (ย่อ)

เหตุปัจจัย มี ๑ วาระ
สหชาตปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑ วาระ (ย่อ)

(สหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวาร เหมือนกับปฏิจจวาร)
[๑๙] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเป็นภายในตนเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
กุศลซึ่งเป็นภายในตนโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเป็นภายในตนเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่ง
เป็นภายในตนโดยอารัมมณปัจจัย
สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเป็นภายในตนเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤต
ซึ่งเป็นภายในตนโดยอารัมมณปัจจัย (๓)
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งเป็นภายในตนเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอกุศล
ซึ่งเป็นภายในตนโดยอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นภายในตนเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
อัพยากฤตซึ่งเป็นภายในตนโดยอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)

[๒๐] อารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ
ปุเรชาตปัจจัย มี ๑ วาระ
อาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๖๗ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๖๖. อัชฌัตติกทุกะ

วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ
อาหารปัจจัย มี ๑ วาระ
อินทรียปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
วิปปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
ปุเรชาตปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
อธิปติปัจจัย มี ๗ วาระ ฯลฯ
สมนันตรปัจจัย มี ๗ วาระ
สหชาตปัจจัย มี ๑ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๑ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ
อวิคตปัจจัย มี ๕ วาระ

(ย่อ พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)
[๒๑] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเป็นภายนอกตนอาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศล
ซึ่งเป็นภายนอกตนเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (ย่อ)

เหตุปัจจัย มี ๙ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ

(ย่อ สหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารเหมือนกับปฏิจจวาร)
[๒๒] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเป็นภายนอกตนเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
เป็นกุศลซึ่งเป็นภายนอกตนโดยเหตุปัจจัย (ย่อ)

เหตุปัจจัย มี ๗ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑๓ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๖๘ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๖๗. อุปาทาทุกะ
๑. กุสลติกะ ๖๗. อุปาทาทุกะ
๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย
[๒๓] สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นอุปาทายรูปเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นอุปาทายรูปโดยอาหารปัจจัย เป็นปัจจัยโดยอินทรียปัจจัย
เป็นปัจจัยโดยอัตถิปัจจัย เป็นปัจจัยโดยอวิคตปัจจัย

อาหารปัจจัย มี ๑ วาระ
อินทรียปัจจัย มี ๑ วาระ
อวิคตปัจจัย มี ๑ วาระ (ย่อ)

[๒๔] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งไม่เป็นอุปาทายรูปอาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศล
ซึ่งไม่เป็นอุปาทายรูปเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งไม่เป็นอุปาทายรูปอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่ง
ไม่เป็นอุปาทายรูปเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นอุปาทายรูปอาศัยสภาวธรรมที่เป็น
อัพยากฤตซึ่งไม่เป็นอุปาทายรูปเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นอุปาทายรูปอาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลและ
ที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นอุปาทายรูปเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นอุปาทายรูปอาศัยสภาวธรรมที่เป็น
อกุศลและที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นอุปาทายรูปเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ)

[๒๕] เหตุปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ
อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ

(ย่อ สหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวาร เหมือนกับปฏิจจวาร)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๖๙ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๖๗. อุปาทาทุกะ
[๒๖] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งไม่เป็นอุปาทายรูปเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
เป็นกุศลซึ่งไม่เป็นอุปาทายรูปโดยเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งไม่เป็นอุปาทายรูปเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอกุศล
ซึ่งไม่เป็นอุปาทายรูปโดยเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นอุปาทายรูปเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นอุปาทายรูปโดยเหตุปัจจัย (๑)
[๒๗] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งไม่เป็นอุปาทายรูปเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
เป็นกุศลซึ่งไม่เป็นอุปาทายรูปโดยอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งไม่เป็นอุปาทายรูปเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
อกุศลซึ่งไม่เป็นอุปาทายรูปโดยอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นอุปาทายรูปเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็น
อัพยากฤตซึ่งไม่เป็นอุปาทายรูปโดยอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ)

[๒๘] เหตุปัจจัย มี ๗ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ
อธิปติปัจจัย มี ๑๐ วาระ
อนันตรปัจจัย มี ๗ วาระ ฯลฯ
สหชาตปัจจัย มี ๗ วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี ๓ วาระ
นิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ
วิปปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑๑ วาระ (ย่อ)

(พึงขยายให้พิสดารเหมือนปัญหาวารในกุสลติกะ)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๗๐ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๖๘. อุปาทินนทุกะ
๑. กุสลติกะ ๖๘. อุปาทินนทุกะ
๑ - ๗. ปฏิจจวารเป็นต้น
ปัจจยจตุกกนัย
[๒๙] สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งกรรมอันประกอบด้วยตัณหาและทิฏฐิ
ยึดถืออาศัยสภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งกรรมอันประกอบด้วยตัณหาและทิฏฐิยึดถือ
เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ)

เหตุปัจจัย มี ๑ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๑ วาระ (ย่อ)

(สหชาตวาร ฯลฯ ปัญหาวาร ทุกปัจจัยมีปัจจัยละ ๑ วาระ)
[๓๐] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งกรรมอันประกอบด้วยตัณหาและทิฏฐิไม่ยึด
ถืออาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งกรรมอันประกอบด้วยตัณหาและทิฏฐิไม่ยึดถือเกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งกรรมอันประกอบด้วยตัณหาและทิฏฐิไม่ยึดถืออาศัย
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งกรรมอันประกอบด้วยตัณหาและทิฏฐิไม่ยึดถือเกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งกรรมอันประกอบด้วยตัณหาและทิฏฐิไม่ยึดถือ
อาศัยสภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งกรรมอันประกอบด้วยตัณหาและทิฏฐิไม่ยึดถือ
เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งกรรมอันประกอบด้วยตัณหาและทิฏฐิไม่ยึดถือ
อาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลและที่เป็นอัพยากฤตซึ่งกรรมอันประกอบด้วยตัณหาและ
ทิฏฐิไม่ยึดถือเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งกรรมอันประกอบด้วยตัณหาและทิฏฐิไม่ยึดถือ
อาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศลและที่เป็นอัพยากฤตซึ่งกรรมอันประกอบด้วยตัณหา
และทิฏฐิไม่ยึดถือเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๗๑ }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน] ๑. กุสลติกะ ๖๘. อุปาทินนทุกะ

[๓๑] เหตุปัจจัย มี ๙ วาระ
อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ

(ย่อ สหชาตวาร ฯลฯ สัมปยุตตวารเหมือนกับปฏิจจวาร)

เหตุปัจจัยและอารัมมณปัจจัย
[๓๒] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งกรรมอันประกอบด้วยตัณหาและทิฏฐิไม่ยึดถือ
เป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งกรรมอันประกอบด้วยตัณหาและทิฏฐิไม่ยึดถือ
โดยเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งกรรมอันประกอบด้วยตัณหาและทิฏฐิไม่ยึดถือเป็น
ปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งกรรมอันประกอบด้วยตัณหาและทิฏฐิไม่ยึดถือ
โดยเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งกรรมอันประกอบด้วยตัณหาและทิฏฐิไม่ยึดถือ
เป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งกรรมอันประกอบด้วยตัณหาและทิฏฐิไม่
ยึดถือโดยเหตุปัจจัย (๑)
[๓๓] สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งกรรมอันประกอบด้วยตัณหาและทิฏฐิไม่ยึดถือ
เป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งกรรมอันประกอบด้วยตัณหาและทิฏฐิไม่ยึดถือ
โดยอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งกรรมอันประกอบด้วยตัณหาและทิฏฐิไม่ยึดถือเป็น
ปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งกรรมอันประกอบด้วยตัณหาและทิฏฐิไม่ยึดถือ
โดยอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งกรรมอันประกอบด้วยตัณหาและทิฏฐิไม่ยึดถือ
เป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งกรรมอันประกอบด้วยตัณหาและทิฏฐิไม่
ยึดถือโดยอารัมมณปัจจัย

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า :๖๗๒ }


>>>>> หน้าต่อไป >>>>>





eXTReMe Tracker