สารบัญ กลับด้านบน

มงคล

มงคล สิ่งที่ทำให้มีโชคดี, ตามหลักพระพุทธศาสนา หมายถึง ธรรม ที่นำมาซึ่งความสุขความเจริญ, มงคล
๓๘ ประการ หรือเรียกเต็มว่า อุดมมงคล (มงคลอันสูงสุง) ๓๘ ประการมีดังนี้
คาถาที่ ๑ = ๑. อเสวนา จ พาลานํ ไม่คนคบพาล ๒. ปณฺฑิตานญฺจ เสวนา คบบัณฑิต ๓. ปูชา จ ปูชนียานํ บูชาคนที่
ควรบูชา คาถาที่ ๒ = ๔. ปฏิรูปเทสวาโส จ อยู่ในปฏิรูปเทศ, อยู่ในถิ่นมีสิ่งแวดล้อมดี ๕. ปุพฺเพ จ กต ปุญญตา ได้ทำ
ความดีให้พร้อมไว้ก่อน, ทำความดีเตรียมพร้อมไว้แต่ต้น ๖. อตฺตสมฺมาปณิธิ จ ตั้งตนไว้ชอบ คาถา ที่ ๓ = ๗. พาหุสจฺจญฺจ
เล่าเรียนศึกษามาก, ทรงความรู้กว้างขวาง, ใส่ใจสดับตรับฟังค้นคว้าหาความรู้อยู่เสมอ ๘. สิปฺปญฺจ มีศิลปวิทยา, ชำนาญ
ในวิชาชีพของตน ๙. วินโย จ สุสิกฺขิโต มีระเบียบวินัย, ได้ฝึกอบรมตนไว้ดี ๑๐. สุภาสิตา จ ยา วาจา วาจาสุภาษิต, รู้จัก
ใช้วาจาพูดให้เป็นผลดี คาถาที่ ๔ = ๑๑. มาตาปิตุอุปฏฺฐานํ บำรุงมารดาบิดา ๑๒/๑๓. ปุตฺตทารสฺส สงฺคโห = ปุตฺตสงฺคห
สงเคราะห์บุตรและ ทารสงฺคห สงเคราะห์ภรรยา ๑๔. อนากุลา จ กมฺมนฺตา การงานไม่อากูล คาถาที่ ๕ = ๑๕. ทาน
ญฺจ รู้จักให้, เผื่อแผ่แบ่งปัน, บริจาคสงเคราะห์และบำเพ็ญประโยชน์ ๑๖. ธมฺมจริยา จ ประพฤติธรรม, ดำรงอยู่ในศีล
ธรรม ๑๗. ญาตกานญฺจ สงฺคโห สงเคราะห์ ญาติ ๑๘. อนวชฺชานิ กมฺมานิ การงานที่ไม่มีโทษ, กิจกรรมที่ดีงาม เป็น
ประโยชน์ ไม่เป็นทางเสียหาย คาถาที่ ๖ = ๑๙. อารติ วิรติ ปาปา เว้นจากความชั่ว ๒๐. มชฺชปานา จ สญฺญโม เว้นจาก
การดื่มน้ำเมา ๒๑. อปฺปมาโท จ ธมฺเมสุ ไม่ประมาทในธรรมทั้งหลาย คาถาที่ ๗ = ๒๒. คารโว จ ความเคารพ,
การแสดงออกที่แสดงถึงความเป็นผู้รู้จักคุณค่าของบุคคล สิ่งของหรือกิจการนั้นๆ และรู้จักให้ความสำคัญและความ
ใส่ใจเอื้อเฟื้อโดยเหมาะสม ๒๓. นิวาโต จ ความสุภาพอ่อนน้อม, ถ่อมตน ๒๔. สนฺตุฏฺฐี จ ความสันโดษ, ความเอิบอิ่ม
พึงพอใจในผลสำเร็จที่ได้สร้างขึ้นหรือในปัจจัยลาภที่แสวงหามาได้ ด้วยเรี่ยวแรงความเพียร พยายามของตนเองโดยทาง
ชอบธรรม ๒๕. กตญฺญุตา มีความกตัญญู ๒๖. กาเลน ธมฺมสฺสวนํ ฟังธรรมตามกาล, หาโอกาสแสวงหาความรู้ ในเรื่องที่
แสดงหลักความจริง คาถาที่ ๘ = ๒๗. ขนฺตี จ มีความอดทน ๒๘. โสวจสฺสตา เป็นผู้ว่าง่ายสอนง่าย ๒๙. สมณานญฺจ ทสฺส-
นํ พบเห็นสมณะ, เยี่ยมเยือนเข้าหาท่านผู้สงบกิเลส ๓๐. กาเลน ธมฺมสากจฺฉา สนทนาธรรมตามกาล, หาโอกาสสนทนาถก
เถียงเกี่ยวกับหลักความจริงและหลักความถูกต้องดีงาม คาถาที่ ๙ = ๓๑. ตโป จ มีความเพียรเผากิเลส, รู้จักบังคับควบคุมตน
ไม่ปรนเปรอตามใจอยาก ๓๒. พฺรหฺมจริยญฺจ ประพฤติพรหมจรรย์, ดำเนินตามอริยมรรค, การรู้จักควบคุมตนในทางเพศ
หรือถือเมถุนวิรัติตามควร ๓๓. อริยสจฺจาน ทสฺสนํ เห็นอริยสัจจ์, เข้าใจความจริงของชีวิต ๓๔. นิพฺพานสจฺฉิกิริยา จ ทำ
พระนิพพานให้แจ้ง, บรรลุนิพพาน คาถาที่ ๑๐ = ๓๕. ผุฏฺฐสฺส โลกธมฺเมหิ จิตฺตํ ยสฺส น กมฺปติ ถูกโลกธรรม จิตไม่หวั่นไหว
๓๖. อโสกํ จิตไร้เศร้า ๓๗. วิรชํ จิตปราศจากธุลี ๓๘. เขมํ จิตเกษม