|
|
ขันธ์
5 (เพิ่มเติม 2)
ผู้สนใจท่านหนึ่งได้เมล์มาถามปัญหาเกี่ยวกับเรื่องนี้
ทางผู้ดำเนินการเห็นว่าน่าจะเป็นประโยชน์ แก่ท่านอื่นๆ ด้วย จึงขออนุญาตนำมาลงเอาไว้
ณ ที่นี้ ดังนี้
คำถาม
Subject: พอเข้าใจ แต่ยังแยกไม่ออกค่ะ
ขอบพระคุณมากค่ะสำหรับคำอธิบาย (ดูเรื่องขันธ์ 5 (เพิ่มเติม)
ประกอบ - ธัมมโชติ)
ตอนนี้เข้าใจมากขึ้นตอนคำว่า "ส่วนส่ง" กับ "ส่วนรับ" นี่แหละค่ะ แต่ยังแยกไม่ออก
มันเหมือนกับวิญญาณขันธ์ผสมเป็นเนื้อเดียวกับสี่ส่วนข้างหน้าเลยหน่ะค่ะ
จะลองไปปฏิบัติ (สังเกตอย่างละเอียด) ทุกครั้งที่รู้ตัวค่ะ
ตอบ
สวัสดีครับ
ขอบคุณครับที่ให้ความสนใจเว็บไซต์ ธัมมโชติ
การแยกขันธ์ต่างๆ ออกจากกันได้ด้วยปัญญาของตนเองอย่างแท้จริงนั้น (คือด้วยความรู้สึกของเราเอง)
จัดเป็นวิปัสสนาญาณขั้นต้นๆ ด้วยนะครับ เพราะฉะนั้นก็ต้องอาศัยการสังเกตที่ละเอียดซักหน่อย
โดยความเป็นจริงแล้วนามขันธ์ทั้ง 4 คือ เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณนั้น จะเจือกันอยู่
แต่แยกกันทำหน้าที่ครับ โดยวิญญาณขันธ์จะทำหน้าที่เป็นตัวรู้ ถ้าจับความรู้สึกไปที่ตัวผู้รู้ได้
ก็จะแยกส่วนที่เป็นตัวถูกรู้ออกได้ครับ
หมายถึงแยกให้เห็นการทำหน้าที่ที่แตกต่างกันนะครับ ไม่ใช่แยกส่วนเอาไว้คนละกองจริงๆ
เพราะทั้ง 4 ขันธ์จะเจือกันอยู่เสมอครับ เกิดพร้อมกัน ดับพร้อมกัน อยู่ในที่เดียวกันตลอดครับ
เพียงแต่ว่าในเวลานั้นตัวไหนจะแสดงบทบาทเด่นกว่ากันเท่านั้น
ขั้นแรกลองแยกระหว่างรูปกับนามดูก่อนนะครับ เช่น เวลาได้ยินเสียง ลองเพ่งความรู้สึกไปที่แก้วหู
สังเกตดูจะรู้สึกได้ว่ามีเสียงมากระทบแก้วหู (ทั้งเสียงและแก้วหู รวมทั้งเส้นประสาทรับเสียงเป็นรูป)
และมีผู้รับรู้เสียงนั้น (โสตวิญญาณ คือวิญญาณในขณะทำหน้าที่รับรู้เสียง) เกิดขึ้นที่ระบบประสาทรับเสียงที่แก้วหูนั้น
พร้อมกับนามขันธ์อื่นๆ คือ เวทนา สัญญา และสังขารขันธ์
เมื่อแยกรูปออกจากนามได้แล้ว ก็ลองแยกเวทนา สัญญา และสังขารขันธ์ ออกจากวิญญาณขันธ์
(ผู้รู้) ต่อไป โดยพยายามหาความรู้สึกที่เป็นผู้รู้ให้เจอ แล้วสังเกตผู้รู้นั้นให้ดี
ก็จะแยกนามขันธ์อื่นที่เป็นผู้ถูกรู้ออกมาได้
คำว่า "ส่วนส่ง" กับ "ส่วนรับ"
นี่ไม่ทราบว่าหมายถึงผู้ถูกรู้ กับผู้รู้หรือเปล่าครับ
ถ้ายังไม่กระจ่าง หรือมีข้อสงสัยอะไรอีก ก็เชิญถามมาได้ใหม่นะครับ ไม่ต้องเกรงใจ
ธัมมโชติ
17 สิงหาคม 2545
เรียนคุณธัมมโชติ
ขออภัยเรื่องใช้ศัพท์ตามอำเภอใจไปนิดนึงนะคะ แต่ก็หมายความเช่นนั้นค่ะ คือ "ตัวส่ง"
ก็ตั้งใจหมายถึง "ผู้ถูกรู้" "ตัวรับ"
ก็ตั้งใจว่าจะพูดถึง "ผู้รู้" นั่นแหละค่ะ
ขอเชิญทุกๆ ท่าน ร่วมลงนามเยี่ยม
และวิจารณ์เว็บไซต์ของเราใน สมุดเยี่ยม ด้วยนะครับ
