|
|
ขันธ์
5 (เพิ่มเติม)
ผู้สนใจท่านหนึ่งได้เมล์มาถามปัญหาเกี่ยวกับเรื่องนี้
ทางผู้ดำเนินการเห็นว่าน่าจะเป็นประโยชน์ แก่ท่านอื่นๆ ด้วย จึงขออนุญาตนำมาลงเอาไว้
ณ ที่นี้ ดังนี้
คำถาม
Sent: Monday, August 05, 2002 4:49 PM
Subject: ขันธ์ 5
อ่านขันธ์ 5 ไม่เข้าใจค่ะ โดยเฉพาะ "วิญญาณขันธ์" สมมุติเหตุการณ์ว่าอ่านหนังสือ
ตามที่ดิฉันเข้าใจเอง ไม่แน่ใจว่าถูกต้องหรือไม่นะคะ
1.) รูป คือ หนังสือ และตัวหนังสือ
2.) เวทนา คือ กลางๆ (สมมุติว่าไม่รู้สึกทุกข์สุข)
3.) สัญญา คือ จำได้ว่านี่หนังสือ บนนั้นเป็นตัวหนังสือ ภาษา ...ฯลฯ
4.) สังขาร คือ ... เช่น เพียร ปิติ ง่วง ท้อถอย ฯลฯ
5.) วิญญาณ คือ อะไรคะ ?
อันนี้เป็นตัวคำถาม หาที่อยู่ให้เขาไม่ได้ค่ะ ถ้าจำได้ ก็เหมือนสัญญาขันธ์
ขอบคุณล่วงหน้าค่ะที่กรุณาให้ความกระจ่าง
ตอบ
สวัสดีครับ
ขอบคุณครับที่ให้ความสนใจเว็บไซต์ ธัมมโชติ
1. รูป คือ หนังสือ และตัวหนังสือ นอกจากนี้ยังรวมถึงแสงสีต่างๆ ที่สะท้อนจากหนังสือมาเข้าตาเราด้วยครับ
ซึ่งเป็นเหตุให้เราเห็นภาพนั้น
2. - 3. ใช่แล้วครับ
4. ถูกแล้วครับ รวมถึงการปรุงแต่งของจิต ด้านอื่นๆ ที่เกิดขึ้นด้วย (สังขารขันธ์เป็นผู้ปรุงแต่ง
จิตเป็นผู้รับรู้การปรุงแต่งนั้น)
5. วิญญาณ คือ ผู้ที่ทำหน้าที่รับรู้ทุกอย่าง ตั้งแต่ 1. ถึง 4. ครับ
คือสิ่งต่างๆ ตั้งแต่ข้อ 1. - 4. นั้น เป็นสภาวะที่เกิดขึ้นมา ถ้าไม่มีวิญญาณก็จะไม่มีสิ่งที่รับรู้สภาวะเหล่านั้นเลย
ลองสังเกตให้ดีนะครับ ไม่ว่าอะไรจะเกิดขึ้น ถ้ามีการรู้สึกถึงสิ่งเหล่านั้น ก็แสดงว่าจะต้องมีผู้ที่เข้าไปรับรู้สิ่งเหล่านั้นเสมอ
ถ้าไม่มีผู้ที่เข้าไปรับรู้แล้วก็จะไม่สามารถรู้ได้ว่าสิ่งเหล่านั้นเกิดขึ้นเลย
ต้องทำใจให้สงบแล้วลองสังเกตดูนะครับ จะเห็นว่ามีส่วนที่เป็นผู้รู้ (วิญญาณ หรือ
จิต) และส่วนที่ถูกรู้ (รูป เวทนา สัญญา สังขาร รวมทั้งตัววิญญาณเองที่ถูกรับรู้โดยวิญญาณด้วย)
เจือกันอยู่เสมอ เรื่องนี้อธิบายให้เข้าใจได้ยาก ต้องสังเกตจนรับรู้ได้เองถึงจะเข้าใจได้ชัดเจนจริงๆ
ไม่ทราบว่าเข้าใจหรือเปล่านะครับ
ถ้ายังไม่กระจ่าง หรือมีข้อสงสัยอะไรอีก ก็เชิญถามมาได้ใหม่นะครับ ไม่ต้องเกรงใจ
ธัมมโชติ
12 สิงหาคม 2545
ขอเชิญทุกๆ ท่าน ร่วมลงนามเยี่ยม
และวิจารณ์เว็บไซต์ของเราใน สมุดเยี่ยม ด้วยนะครับ
