สิ่งที่ทำให้นิวรณ์ดับ
๑. อสุภนิมิต เป็นเหตุให้กามฉันท์ดับ
- กายนี้ตั้งแต่พื้นเท้าจดปลายผม เต็มไปด้วยของไม่สะอาด - ปฏิกูล ไม่งามทั้งสิ้น
- แท้จริงร่างกายคนเรา มีทวารถ่ายเทของไม่สะอาดประจำกาย 9 ช่อง คือมีขี้ตาไหลออกจากตาทั้ง
๒ มีขี้หูไหลออกจากหูทั้ง ๒ มีน้ำมูกไหลออกจากกระพุ้งจมูกทั้ง ๒ ขี้ฟัน เสลด
เลือด อาเจียน ไหลออกทางปาก มีปัสสาวะไหลอออกจากทวารเบา มีอุจจาระไหลออกจากทวารหนัก
นอกจากทวารทั้ง 9 ก็ยังมีเหงื่อไหลออกจากขุมขน มีถึง 9 หมึ่น 9 พันขุม
- ร่างกายนี้เต็มไปด้วยของไม่สะอาด มีประการต่าง ๆ และยังเต็มด้วยซากศพนานาชนิดที่มนุษย์รับประทานเข้าไป
เช่น ศพเป็ด ศพไก่ ศพกุ้ง ศพปลา ศพวัว ซ้ำยังเป็นเชื้อโรคนานาชนิดอาศัยเกิดแก่เจ็บตายอยู่ในร่างกายนี้
ร่างกายนี้จึงเป็นรังของโลก
๒. เมตตา เป็นเหตุให้พยาบาทสงบ คนขี้โกรธหรือพยาบาท
ท่านสอนให้เจริญเมตตาเป็นประจำ ซึ่งเป็นเหตให้พยาบาทสงบ ลงได้ เพราะนอกจากปราบพยาบาทได้
อานิสงส์ของเมตตายังก่อให้เกิดความสุข และประโยชน์อื่น ๆ อีกมาก
๓. วิริยะเป็นเหตุให้ถีนมิทธะดับ คือใครก็ตามถ้าเกิดความง่วง
ความซึม ท้อแท้ ขี้เกียจ แต่ไม่ยอมท้อถอย ใช้วิริยะ ความเพียร อย่างเด็ดเดี่ยว
บากบั่นก้าวไปข้างหน้าไม่ยอมท้อกิเลสเหล่านี้ก็แพ้ได้
4. การสงบใจ เป็นเหตุให้อุทธัจจกุกกุจจะดับ
ใจจะสงบได้ก็ด้วยการทำสมาธิ
5. การพิจารณาโดยแยบคาย เป็นเหตุให้วิจิกิจฉาดับ
คือใช้ปัญญาในการพิจารณา (โยนิโสมนสิการ) เช่น
"คนเราตายแล้วเกิดหรือเปล่า มารดาบิดามีคุณหรือเปล่า กรรมฐานที่บำเพ็ญอยู่นี้ถูกหรือเปล่า
) ก็ต้องหาเหตผลตามเป็นจริง
โดยไต่ถามท่านผู้รู้ หรือใช้ปัญญาใคร่ครวญแล้วปฏิบัติทดลองด้วยตัวเอง ด้วยการทำสมาธิ
วิจิกิจฉานิวรณ์จึงจะดับไปได้
ฉะนั้น หากนิวรณ์ข้อใดข้อหนึ่งเกิดขึ้น ผุ้บำเพ็ญสมาธิก็สามารถกำจัดได้
โดยใช้ตัวยาคือหลักธรรมในการกำจัดนิวรณ์แต่ละข้อ
ตามที่พระพุทธเจ้าตรัสไว้แล้ว การทำสมาธิก็จะได้ผลและได้ผลดียิ่งขึ้น
|
