สิ่งที่เปรียบกับนิวรณ์
5
1. เปรียบเหมือนคนเป็นหนี้ - เป็นลูกหนี้มักกังวลใจว่า
เจ้าหนี้จะมาทวงหนี้บ้าง คิดว่าต้องจ่ายดอกเบี้ยมากขึ้นบ้าง กลัวถูกยึดทรัพย์สินบ้าง
จึงไม่สบายใจ เดือดร้อน คนที่ถูกนิวรณ์เข้าครอบงำก็เหมือนกัน ย่อมหาความสงบที่แท้จริงไม่ได้
2. เปรียบเหมือนคนเป็นโรค
- โรคปวดหัวก็เจ็บที่หัว ปวดท้อง ก็เจ็บท้อง ไม่มีความสุขได้ถ้ามีโรค ถ้าใครมีโรคคือนิวรณ์เข้าทำลายแล้ว
ผู้นั้นก็คือคนเป็นโรคจิตนั้นเอง คือโรคจิตที่เป็นอาคันตุกกิเลสที่เข้ามาเยือนใจของเราเป็นคราว
ๆ
3. เหมือนคนติดคุก ใครก็ตามที่ถกจำขังติดคุกแล้วก็ไม่มีอิสระ
ต้องถูกกักขังกระวนกระวายเดือดร้อน หมดความปลอดโปร่ง หมดความสงบสุขฉันใด
คนที่ถูกนิวรณ์ครอบงำจิตก็เหมือนกัน หมดอิสระ หมดความสุข หมดหนทางที่ตนจะก้าวหน้าไปได้ในจิตใจ
4. เหมือนคนเป็นทาสเขา จะไปไหนตามใจชอบก็ไม่ได้
ต้องคอยรับใช้นายแล้วแต่นายจะสั่ง ไม่เป็นตัวของตัวเอง เดือดร้อน อยู่อย่างมีความทุกข์
ฉันใด คนที่ถูกนิวรณ์เข้าครอบงำก็หาความสุขไม่ได้ เพราะนิวรณ์เกิเป็นนายใจของตนเสียแล้ว
นิวรณ์สั่งให้ทำอย่างโน้นทำอย่างนี้ตามที่มันครอบงำจิตของเรา เราก็หมดความเป็นอิสระไม่เป็นไทแก่ตัว
เพราะตกเป็นทาส ของนิวรณ์เสียแล้ว
5. เหมือนคนที่เดินทางไกลกันดาร ย่อมบุกป่าฝ่าดงข้ามห้วยเหว
ทั้งต้องประสบกับสัตว์ป่าและความลำบากนานาชนิด บางครั้งก็ต้องอดหลับอดนอน
บางครั้งก้ต้องทนหิวโหย เพราะเป็นทางกันดาร ย่อมระแวงภัย หวาดกลัว เดือดร้อนระทมทุกข์
คนที่ถูกนิวรณ์ เข้าครอบงำก็เหมือนกัน หาความสงบสุขมิได้ เพราะนิวรณ์แต่ละชนิดเหมือนสัตว์ป่าที่ดุร้าย
เหมือนห้วยเหว เหมือนทางกันดารที่ขวางกั้นอยู่ ไม่อาจจะทำใจของตนให้สงบสุขได้
การทำจิตให้ปลอดนิวรณ์ได้ ถ้าทำได้ ผู้นั้นก็เป็นคนมีบุญ เป็นผู้มีโชคดี
เป็นผู้ได้เข้าสู่จุดประสงค์ในพระพุทธศาสนา คือ สามารถจะผ่านข้อปฏิบัติขั้นกลางในพระศาสนานี้ได้
เท่ากับเป็นคนพ้นจากความเป็นหนี้เขา เป็นผู้ไม่มีโรค เหมือนพ้นจากการถูกจองจำ
เหมือนมีความเป็นไทแก่ตัว และเหมือนกับบรรลุจุดหมายปลายทางที่เกษมปลอดภัย
|
