Dr.Sinan Doğantürk

Kadın Hastalıkları ve Doğum

Ankara

JİNEKOLOJİK OPERASYON KOMPLİKASYONLARI

Sık Görülen Komplikasyonların Farkedilmesi Açısından İlk 24-48 Saat Önemlidir:

Vital bulgu takibi

Kesiyeri kanaması

Medikasyonlar

Yatak pozisyonu

Drenaj tüpleri

Sıvı replasmanı

Diet

Solunum

Mobilizasyon

Ateş

Postoperatif Cerrahi Enfeksiyonlar

Üriner Sistem Enfeksiyonları:

Profilaksi yapılmayan hastalarda insidans %40’a çıkar.

Postoperatif idrar retansiyonu ve kateterizasyon riski artırır.

Ateş, kostovertebral açı hassasiyeti varlığında pyelonefrit akla gelmelidir.

Etkenler E.coli, Klebsiella, Proteus, Enterobakter, Stafilokok

Tedavide penisilin, sefalosporin, sülfonamid, kimolonlar etkin

Solunum Sistemi Enfeksiyonları

Yaygın ve uzayan atelektazi, preop KOAH varlığı, sekresyonlarnı atılamaması

Ateşin yükselmesi, dispne, öksürük, balgam akla pnömoniyi getirir.

Muayenede pulmoner konsolidasyon bulguları, ince-kaba ralle ve akciğer grafisinde pnömoni tablosu görülür. Balgam kültürü ve antibiogram alınmalıdır.

%40-50’sinde etken Gr(-)’ler

Tedavide özellikle Gr(-)’lere etkili antibiyotikler seçilir. Solunum desteği alan hastalarda pseudomanas düşünülmelidir.

Yara Enfeksiyonları

Temiz cerrahi olgularda insidans %2. Kontaminasyon varlığında oran 540’a çıkar.

Genellikle 3-4 günden sonra kendini eritem, endurasyon, hassasiyet ve sıcaklık artışı ile gösterir. Pürülan akıntı olabilir.

Antibiyotik tedavisi ve debridman uygulanır. Enfeksiyon geçene kadar primer yara kapatılması geciktirilmelidir.

Pelvik Selüliti

Semptomlar ateş, lökositoz, pelvik hassasiyettir. Vajen cuff’ında hassas, fluktuan kitle tespit edilebilir.

Etkenler E.coli, Klebsiella, Streptokok, enterobakter, bakteroidesler

Vajen cuff’ına drenaj yapıldıktan sonra dren yerleştirilebilir. Ateş ve pelvik bulgular geçene bırakılır.

Hematom ve Apse

Hafif ateş ve hemotokritte düşme görülebilir. Genellikle subrektus koleksiyon pfannestiel ve Maylard kesilerde, Marshall-Marchetti-Krantz operasyonlarından sonra görülebilir. Tanıda fizik muayene ve USG önemlidir. Büyümeyen küçük hemotomlar takibe alınır. Enfekte hematomlarda ekstraperitoneal drenaj önerilir.

Apse formasyonu kontamine olgularda yeterli drenaj yapılmazsa ve inkontimine olgularda hemotomlara sekonder gelişebilir.

Tanıda fizik muayene, USG, BT kullanılabilir.

Tedavide drenaj ve antibiyotik kullanımı yer alır.

Nekrotizan Fasiitis

Subkutan doku, dermis ve fasyayı tutup, kası sağlam bırakan bakteriyel bir enfeksiyondur.

Etken hemolitik streptokoklar başta olmak üzere tüm mikroorganizmalar olabilir.

Tutulan subkutan doku ve fasya normal ciltten ayrılabilir. Başlangıçta selülit bulgularına eşlik eden görüntüye oranla şiddetli seyreden ağrı vardır, ardından anestezi gelişebilir. İlerleyen vakalarda multiorgan yetmezliğine kadar ciddi komplikasyonlar

Pulmoner ve Kardiyovasküler Komplikasyonlar

Atelektazi

Pulmoner komplikasyonların %90’ıdır. İlk 48 saatte oluşur.

Subfebril ateş görülür. Masif atelektazide dispne ve ateşte yükselme farkedilir.

Grafi bulguları ilk 3 günde belirir. Gölge koyuluğu, mediastinal şift diafram çekilmesi görülür. Oskültasyonda solunum sesleri azalır. Ral duyulabilir.

Tedavide antibiyotik, solunum egzersizi, mukolitikler yer alır. Preop atropin sekresyonların azaltacağından profilakside önerilir.

Pulmoner ve Kardiyovasküler Komplikasyonlar

Pnömotoraks

İlk 24-48 saatte genelde kusma ve öksürüğe sekonder oluşur.

Akut dispne, etkilenen tarafta solunum seslerinin alınamaması, direkt grafide mediastinal şift ve plevra altında hava saydamlığı ile kendini gösterir.

T6-8 hizasından girilerek hava boşaltılır

Pulmoner ve Kardiyovasküler Komplikasyonlar

Pulmoner Emboli

Postop 7-10 günde görülür. Göğüs ağrısı, dispne, takipne, hemoptizi görülebilir. Fakat genelde takipne ve taşikardi gibi hafif semptomlarla gider. Ağır vakalarda akut korpulmonale gelişebilir.

Direkt grafi bulguları 24-48 saatte ortaya çıkar. EKG ve arter kan gazı örneklemesi alınmalıdır. LDH-SGOT-SGPT yükselmesi ve lökositoz olabilir.

Kesin tanıda ventilasyon-perfüzyon sintigrafisi ve angiografi kullanılır.

Tedavide heparinizasyon, yoğun oksijen ve bronkodilatörler yer alır.

Derin Ven Trombozu

İlk bulgusu pulmoner emboli olabilir. Genellikle bacak ağrısı ve ödem ilk şikayetlerdir.

Muayenede baldır kasları hassas, ayak dorsofleksiyonunda ağrı vardır.

Venografi, impedans pletismografi, doppler USG ve MR tanıda kullanılır.

Tedavi 10 günlük heparinizasyonu takiben 3 aylık kurmadin verilmesi şeklindedir.

ÜRİNER KOMPLİKASYONLAR

İdrar Retansiyonu:

Genelde sebep ağrıdır. Ayrıca vajinal tamir operasyonlarında, üriner inkontinansta suprapubik girişimler sonrasında üretra kenarındaki dikişlerin baskısı veya üretra ödemi, vajinal tampon kullanılması, mesanenin travmatizasyonu da sebep olabilir.

Mesane travmatisayonunda ilk 18-24 saat süreyle mesane sondası kalabilir.

Retropubik üretropeksi uygulanmışsa postvoid rezidü düzeyi saptanması için suprapubik kateter tercih edilir. Rezidü <100 cc ise çekilebilir.

Mesane Yaralanması

Trigon yaralanması söz konusu değilse hemen yara kenarları mobilize edilip tamir edilmelidir.

3-0 poliglikolik asit materyali ile tek tek, 1 veya 2 katlı sütüre edilir. 48 saat süreyle mesane sondasından hematüri takibi yapılır.

Üreter Yaralanması ve Obstrüksiyonu

Retroperiton açılarak iliak arterler takip edilerek serbestleştirilir.

Her iki uçtan bir kateter geçirilerek 3-0 poliglikolik asit materyal ile tek tek sütür konulur,

Obstrüksiyon şüphesinde intraoperatif mesane açılarak üretere doğru kateter ilerletilir veya IV bir ampül indigo carmine verilip drene olup olmadığına bakılır. Obstrükte alan teşhis edilir.

Operasyon sonrası ise yan ağrısı ile obstrüksiyon kendini belli eder. IVP’de tıkanıklık saptanırsa sistoskopik kateterizasyon denenir. Geçiş varsa 4-6 hf beklenir. Yok ise operasyona gidilir.

Vezikovajinal Fistül

Postop 10-14 gün sonra sulu, vajinal bir akıntı ile kendini belli eder. Transüretral sonda ile verilen indigocarmine veya metilen mavisi vajene konulan tamponu boyuyorsa tanı pozitiftir. Eğer boyamıyorsa üreterovajinal fistül şüphesi ile IV 5 cc indigocarmine verilir. 20 dakika içinde boyanıyorsa tanı pozitiftir.

%15 hasta 6 haftalık devamlı mesane kateterizasyonu ile iyileşebilir. Fakat genelde fistülektomi gerekir. Tamir sırasında mesane mukozası, seramüsküler tabaka, endopelvik fasya ve vajen duvarı dikilir.

GASTROİNTESTİNAL KOMPLİKASYONLAR

Kolon obstrüksiyonu

Erken obstrüksiyon 5-6 günden 8-12 haftaya kadar süren dönemde ortaya çıkar. Genellikle erken yapışıklıklara bağlıdır.

Kramp tarzı karın ağrısı, kusma, barsak sesi değişikliği, hipertimpanizu bulgular arasındadır. Gaz-gaita çıkışı duran hastanın direkt grafisinde hava-sıvı seviyeleri, genişlemiş, gaz dolu kolon görüntüsü bulunur. Çekum çapı 10-12 cm’yi geçtiyse acil kolostomi endikasyonu vardır.

Nazogastrik dekompresyonla 48-72 saatte sonuç alınamazsa cerrahi gereklidir.

Paralitik İleus

Kolon obstrüksiyonundan fark olarak direkt grafide ince barsaklarda da gaz retansiyonu vardır.

Ateş de tabloya eklenmişse karın içinde yabancı cisim akla gelmelidir. Üreter yaralanmalarında da simik irritasyonla ileus görülebilir.

Parenteral sıvı-elektrolit desteği, nazogastrik dekompresyona cevap alınamazsa obstrüksiyon düşünülüp cerrahi tedavi yapılmalıdır.

Fistül

İleus tablosuna ateş eşlik eder. Açıldığı yerden barsak içeriği drene olabilir.

Kendiliğinden vajen duvarı veya karın duvarına drene olmazsa cerrahi tedavi gerekir. Peritonit bulguları yoksa enterokutanöz fistülde total parenteral beslenme ve antibiyotik tedavisi ile 2 hf süre tanınır.

Rektovajinal fistülde gaz çıkışı dışından kontinansı engellenmeyen küçük fistüllerde rektovajinal akışı azaltmak iyileşmeyi sağlayabilir. Büyük fistüllerde fistülektomi kolostomi ve reanastomoz gerekir.

Barsak Yaralanmaları

Abdominal cerrahide en sık ince barsak yaralanır. Seröz ve müsküler tabaka harabiyetinde 0 poliglikolik asit materyal ile tek tek veya kontinüe, tek tabaka, lümene dikey hatla sütür konulur, çıkan kolon yaralanmaları da aynı şekilde tamir edilir. İnen kolon, sigmoid ve rektumdaki mukoza içermeyen yaralanmalarda 2-0 veya 3-0 absorbable materyal ile tek tabaka dikilir. Mukoza da yaralanmışsa, barsak temizliği yapılmamışsa, defekt 5 cm’den büyükse, barsak içeri dışarı sızmışsa kolostemi açılır.

Kolporafi posterior sırasında rektum yaralanırsa, onarım yapılarak bol SF ile yara yıkanır, birkaç gün sulu diyet verilir.

Dr.Rümeysa OCAK’ın İzniyle yayınlanmıştır

Ana sayfaya dönmek için http://www.geocities.com/sinandoganturk/kadindogum1.html

Dr.Sinan Doğantürk

13/02/2001

Ankara