Dr.sinan DOĞANTÜRK
Zekai Tahir Burak
Kadın Hastalıkları Eğitim ve
Araştırma
Hastanesi
Ankara
HELLP
ENDOTEL
Dinamik bir organ gibi düşünmelidir.
Non-trombojenik bir yüzeydir
Bunu :
Trombomodulin
Heparan sülfat
TFPI
PGI2
NO gibi maddeler aracılığıyla yapar
ENDOTEL
Vasküler tonusun ayarlanmasında önemli görev yapar
Bunu :
Vazodilatörler
( NO, PGI2)
Vazokonstriktörler
(endotelin, superoxide)
gibi maddeler ile yürütür.
ENDOTEL
Zedelenen endotelin
non trombojenik özelliği kaybolur
ENDOTELİN
Endotelin verilen tavşanlarda
vazospazm, hemoliz, karaciğer enzim artışı ve trombositlerde azalma
olmaktadır
Halim A, Kanayama N, Maehara K, et al. : HELLP syndrome-like
biochemical parameters obtained with endothelin-1 injections to rabbits.
Gynecol Obstet invest 1993,35:193-198.
HELLP
TANI-TAKİP
VE
TEDAVİ İÇİN
DİK
klinik ve laboratuvar verilerinin iyi değerlendirilmesi
ve
Gebede trombositopeni
nedenlerinin iyi bilinmesi
GEREKİR
HELLP’de TROMBOSİTOPENİ
Damar zedelenmesi ve trombositlerin artmış adhezyon fonksiyonu
sonucu trombositler endotele tutunur
GEBEDE TROMBOSİTOPENİ
Gebelik trombositopenisi (Fizyolojik?) %74
Gebeliğin hipertansif hastalıkları %21
Immün hastalıklar (ITP, SLE) %3,8
Diğer (Aplastik anemi, TTP, lösemi)
GEBELİK TROMBOSİTOPENİSİ
Nedeni bilinmiyor
Anne ve bebeğe zararı
yok
Tanı diğer nedenlerin
ekarte edilmesine dayanıyor
Doğumdan sonra 6 hafta
içinde kaybolur
Bebekte trombosit
sayısı normaldir
GEBELİĞİN
HİPERTANSİF HASTALIKLARINA BAĞLI
TROMBOSİTOPENİ
Mekanizması hala kesin bilinmiyor
Trombin aktivitesi artışı her olguda saptanmış değil
Zedelenmiş endotele “plateletlerin adhezyonu” en makul görünen mekanizma olabilir.
HELLP
TROMBOSİTOPENİSİ
Tani kriteri olarak
Trombositler < 100.000
Doğumdan sonraki 5-6 gün içinde normale döner
Parsiyel HELLP olgularında ayırıcı tanı zordur
OTOİMMÜN TROMBOSİTOPENİK PURPURA
(ITP)
Enfeksiyon
İlaç etkisi
SLE başta olmak üzere
vaskülitler
Kemik iliği hastalığı
(ör: lösemi..vb) olmadığı
AP sendrom ekarte edilerek verilecek bir karar
ANTİ FOSFOLİPİD SENDROM
Klinik ve lab. özellikler
Arteriyel veya venöz trombozlar
Fetal kayıp
Trombositopeni
Tanı için
En az 12 hft arayla yapılan testlerde anfosfolipid antikor pozitifliği
ANTİ FOSFOLİPİD SENDROM
Trombositopeni ve
Nörolojik bulguları nedeniyle
HELLP ile ayırıcı tanıda akla gelmelidir
Trombotik olaylara
bağlı olarak
serebral infarktüs
vasküler tip baş ağrıları
geçici iskemik ataklar
görme bozuklukları yapabilir
TROMBOTİK TROMBOSİTOPENİK PURPURA
(TTP)
Trombositopeni
Mikroanjijopatik hemolitik
anemi
Ateş
Renal disfonksiyon
Nörolojik bozukluk
TROMBOTİK TROMBOSİTOPENİK PURPURA
Mikroanjiopatik
hemolizle birlikte trombositopeni olan tüm gebelerde akla gelmelidir
TTP her zaman pentat değil sıklıkla
triad olarak gelir
Mikroanjiyopatik hemoliz
Trombositopeni
Nörolojik bozukluklar
HEMOLİTİK ÜREMİK SENDROM
(HUS)
Mikroanjiyopatik hemolitik anemi
Trombositopeni
ve
Akut böbrek yetmezliği
triadıyla karakterize,
Esas olarak çocuklarda görülen bir hastalıktır.
HEMATOLOJİ
HELLP
SENDROMUNDA
NELERİ DEĞERLENDİRİR?
Hemoliz
Trombositopeni
DİK (eğer varsa)
HELLP VE LABORATUVAR
Antitrombin III
Fibrinopeptid A
Fibrin monomer
D – dimer
a-antiplazmin
Plazminojen
gibi duyarlı testlerle
DIK düşündüren bulgular saptanabilir
ÖYLEYSE HELLP NEDEN DİK DEĞİL?
HELLP DİK DEĞİLDİR
Çünkü
HELLP bazen DİK bugularını
da taşıyan ayrı bir sendrom.
Kendine ait DİK ten
tamamen bağımsız özellikleri var
Çünkü
Her olguda DİK
bulguları yok
Daha önemlisi Trombositopeni koagülasyon sisteminin aktivasyonu
olmadan oluyor.
DİK
NASIL TANIYALIM?
-I-
FİBRİN YIKIM ÜRÜNLERİ pozitif
Normal düzeyleri 10 mikro
g/mL’den az
Akut DİK olgularında
FYÜ düzeyi 40 mikro g/mL’nin
üzerinde
FYÜ yarı ömrü 5-72 saat
(küçük moleküler fragmanların
yarı ömrü 5-15 saat, büyük moleküler
fragmanların 24-72 saattir
D-dimer pozitif
DİK
NASIL TANIYALIM?
-II-
FİBRİN YIKIM ÜRÜNLERİ ve D-dimer
DİK anlamına gelmez
FİBRİN YIKIM ÜRÜNLERİ ve D-dimer trombus varlığını gösterir
(ör: derin ven trombozu)
Normalde doğum sonrası anne kanında FİBRİN YIKIM ÜRÜNLERİ ve D- dimer
pozitiftir.
HELLP ve HEMOLİZ
HEMOLİZ İŞARETLERİ
Periferik yaymada
parçalanmış eritrositler (şistositler)
Bilirübin artışı (indirekt)
Haptoglobulin azalması
Retikülositoz
LDH artışı (izoenzim 1 ve 2)
GEBEDE MİKROANJİYOPATİK HEMOLİZ YAPABİLECEK DURUMLAR
Pre-eklampsi
HELLP
Akut yağlı karaciğer
TTP
Hematoloji yönünden
ayırıcı tanı sorunları
HEL
Hemoliz
Karaciğer enzimlerinde yükselme
ELLP
Karaciğer enzimlerinde yükselme
Düşük trombosit sayısı
LP
Düşük trombosit sayısı
TEDAVİ
- HEMATOLOJİ YÖNÜYLE -
Gerekiyorsa eritrosit
süspansiyonu
Yaygın damar içi
pıhtılaşmaya (DİK) bağlı hemostaz bozuklukları varsa
Koagülasyon faktörlerinin
Trombositlerin azalması
bunlara yönelik tedavi
Ne zaman?
hangi hastaya?
TROMBOSİTOPENİ TEDAVİSİ
KANAMAYI
KOLAYLAŞTIRANLAR
Enfeksiyon
Hb düşük oluşu
Aspirin ve NSAI ilaç kullanımı
Fibrin yıkım ürünlerinin pozitif oluşu
TROMBOSİT SÜSPANSİYONU
Kanayan hastaya
Operasyon uygulanacak hastaya verilmelidir.
Profilaktik trombosit transfüzyonu yapılmamalıdır.
Teorik olarak platelet verilmesinin trombotik olayları tetikleyebileceği
düşünülebilir.
Dr.K.YAMAÇ ‘ın izniyle
yayınlanmıştır
Ana sayfaya dönmek için http://www.geocities.com/sinandoganturk/kadindogum1.html
Dr.sinan Doğantürk
07/02/2001
Ankara