Bron De Volkskrant

Publicatiedatum 22-07-1987

Recensent Rindert Kromhout

Recensietitel Jubileumuitgave bekroont oeuvre van Tonke Dragt

Een echt boek in de beste zin van het woord is de jubileumuitgave van Tonke Dragts De brief voor de koning. Dit avonturenverhaal verscheen voor het eerst in 1962 en onlangs rolde de tiende druk van de persen. Vanwege die 25ste veijaardag is deze heruitgave precies zo uitgevoerd als de eerste druk.

De 340 bladzijden zijn gebonden in een roodlinnen band, met daarop zwarte letters en een illustratie. Het papieren stofomslag toont een intrigerende tekening van ruiters in een bos. Op de schutbladen is een landkaart afgedrukt: de plattegrond van "het rijk van Unauwen" en "het rijk van Dagonaut". Een landschap vol bossen, bergen, rivieren en steden. Het is een perfect decor voor een spannend ridderverhaal. En dat is De brief voor de koning dan ook. Het is de rustig en overzichtelijk opgebouwde en breed uitgewerkte geschiedenis van de jongen Tiuri.

De nacht voordat hij tot ridder wordt geslagen, moet deze zestienjarige schildknaap waken in een kapel. Ifij doet dat met vier andere aanstaande ridders. Ze moeten de hele nacht in die kapel blijven, mogen niet met elkaar praten en niet luisteren naar eventuele stemmen van buiten.

Midden in de nacht fluistert een stem bij het raam wanhopig: "In Godsnaam, doe open!" Tiuri geeft aan de oproep gehoor. Op het moment dat hij dat doet, breekt hij de regels die een aanstaand ridder moet volgen. Hij stapt een enorm avontuur binnen. In dit avontuur draait alles om een brief voor een koning.

Het verhaal is geschreven in de wat gedragen, plechtige taal die bij een ridderverhaat past. "Ruwe handen grepen Tiuri beet, ontrukten hem zijn stok en sleurden hem van zijn paard." Het wemelt van woorden als "jongefing ", "gewaad" en "elkander".

Die taal komt de romantiek van dit uiterst spannende boek ten goede. Met het verhaal lijkt Tonke Dragt te willen zeggen: "Soms sommeert het leven je een andere weg te volgen dan volgens de regels is toegestaan. Sla die weg dan in en negeer de regels."

Tonke Dragt (geboren in Djakarta, 1930) debiteerde in 1961 met Verhalen van de tweelingbroers. Dat boek gaat over een tweeling die de wereld intrekt. De ene broer wordt meesterdief, de andere edelsrrüd. Het boek trok omniddeflijk de aandacht, vanwege de omvang en vanwege de vindingrijke manier waarop Tonke Dragt talloze sprookjesthema's in de vertelling verwerkte.

Het Werkteater maakte van het boek een toneelstuk: Door dik en dun, waannee het deze zomer

door het land trekt. Een aardige voorstelling.

Ook van Verhalen van de tweelingbroers is een facsimile van de eerste druk verschenen. De brief voor de koning werd in 1963 bekroond met de prijs voor het beste jeugdboek van het jaar en kreeg een vervolg: Geheimen van het wilde woud. Daarna ging Tonke Dragt door met het schrijven van dikke, fascinerende boeken. Ze schreef science -fiction -verhalen als Torenhoog en mijlenbreed en De torens van februari. Van De Zevensprong (1966) werd een televisieserie gemaakt. Het zijn stuk voor stuk aanbevolen boeken voor de zomervakantie.

In een interview zei Tonke Dragt ooit: "Het leven is toch een groot mysterie? Ik snap er tenminste geen donder van." Haar boeken spreken deze opmerking nadrukkelijk tegen. Het hele oeuwe van Tonke Dragt werd in 1976 bekroond met de Staatsprijs voor Jeugdliteratuur.